σπάλαξ: Difference between revisions
κούφα σοι χθὼν ἐπάνωθε πέσοι → may earth lie lightly on thee, may the earth rest lightly on you, may the ground be light to you, may the earth be light to you
m (Text replacement - "q.v." to "q.v.") |
m (LSJ1 replacement) |
||
| (9 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=spalaks | |Transliteration C=spalaks | ||
|Beta Code=spa/lac | |Beta Code=spa/lac | ||
|Definition=[ | |Definition=[σπᾰ], ᾰκος, ἡ, also [[ἀσπάλαξ]] ([[quod vide|q.v.]]),<br><span class="bld">A</span> [[blind-rat]], [[Spalax typhlus]], Arist.''de An.''425a11, [[LXX]] ''Le.''11.30; masc.in Ael.''NA''11.37:—also written σφάλαξ, Paus.7.24.11.<br><span class="bld">II</span> <b class="b3">ἵππων εἶδος οἱ σ.</b> (perhaps [[mole-coloured]]), [[Hesychius Lexicographus|Hsch.]]: cf. [[σπαλακός]].<br><span class="bld">III</span> [[meadow-saffron]], [[Colchicum parnassicum]], [[Theophrastus|Thphr.]] ''[[Historia Plantarum|HP]]'' 1.6.11 ([[si vera lectio|s.v.l.]]). | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0916.png Seite 916]] ὁ, auch [[ἀσπάλαξ]], ακος, der Maulwurf. Vgl. [[σκάλοψ]]. | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0916.png Seite 916]] ὁ, auch [[ἀσπάλαξ]], ακος, der Maulwurf. Vgl. [[σκάλοψ]]. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ακος (ἡ, <i>postér.</i> ὁ)<br />taupe, <i>animal</i>.<br />'''Étymologie:''' DELG peu clair. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''σπάλαξ''': -ᾰκος, ἡ, καὶ [[ἀσπάλαξ]] (ὃ ἴδε) ὁ «τυφλοπόντικος», Ἀριστ. π. Ψυχ. 3. 1, 5· ἀλλ’ ἀρσεν. ἐν Αἰλ. π. Ζ. 11. 37, Κλήμ. Ἀλ. 71, Χρησμ. Σιβ. 1. 370· - [[ὡσαύτως]] φέρεται [[σφάλαξ]], Παυσ. 7. 24, 11, Δράκων 51. (Ἴδε ἐν λέξ. [[σκάλλω]]). | |lstext='''σπάλαξ''': -ᾰκος, ἡ, καὶ [[ἀσπάλαξ]] (ὃ ἴδε) ὁ «τυφλοπόντικος», Ἀριστ. π. Ψυχ. 3. 1, 5· ἀλλ’ ἀρσεν. ἐν Αἰλ. π. Ζ. 11. 37, Κλήμ. Ἀλ. 71, Χρησμ. Σιβ. 1. 370· - [[ὡσαύτως]] φέρεται [[σφάλαξ]], Παυσ. 7. 24, 11, Δράκων 51. (Ἴδε ἐν λέξ. [[σκάλλω]]). | ||
}} | }} | ||
{{elru | {{elru | ||
|elrutext='''σπάλαξ:''' ακος ἡ крот Arst. | |elrutext='''σπάλαξ:''' ακος ἡ [[крот]] Arst. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=-ακος<br />Grammatical information: f. m.<br />Meaning: [[mole]] (Arist. a. o.), also as plantnname [[autumn crocus]], [[Colchicum parnassicum]] (Thphr.).<br />Derivatives: <b class="b3">σπαλακ-ία νόσος ἡ περὶ τοὺς ὀφθαλμούς</b>, [[πήρωσις]] H. (vgl. Scheller Oxytonierung 41); also [[σπαλακός]] as colour designation (pap.). -- S. [[ἀσπάλαξ]].<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin] (V)<br />Etymology: Daneben [[σφάλαξ]] <b class="b2">id.</b> (Paus. 7, 24, 11) for [[ἀσφάλαξ]] (Babr. a. o.), folketymol. after [[σφάλλω]] because of the undermining activity of the mole; thus [[σπάλαξ]] after [[σπάω]] [[tear off]](?) referring to the skin ( | |etymtx=-ακος<br />Grammatical information: f. m.<br />Meaning: [[mole]] (Arist. a. o.), also as plantnname [[autumn crocus]], [[Colchicum parnassicum]] (Thphr.).<br />Derivatives: <b class="b3">σπαλακ-ία νόσος ἡ περὶ τοὺς ὀφθαλμούς</b>, [[πήρωσις]] H. (vgl. Scheller Oxytonierung 41); also [[σπαλακός]] as colour designation (pap.). -- S. [[ἀσπάλαξ]].<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin] (V)<br />Etymology: Daneben [[σφάλαξ]] <b class="b2">id.</b> (Paus. 7, 24, 11) for [[ἀσφάλαξ]] (Babr. a. o.), folketymol. after [[σφάλλω]] because of the undermining activity of the mole; thus [[σπάλαξ]] after [[σπάω]] [[tear off]](?) referring to the skin (Grégoire Byzantion 32, 32 ff.; hypothetical)? On the anlaut also Hiersche Ten. aspiratae 192 f. - The variations show a Pre-Greek word Furnée 159. | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''σπάλαξ''': -ακος<br />{spálaks}<br />'''Grammar''': f. m.<br />'''Meaning''': [[Maulwurf]] (Arist. u. a.), auch als Pflanzenname [[Herbstzeitlose]], [[Colchicum parnassicum]] (Thphr.);<br />'''Derivative''': [[σπαλακία]] | |ftr='''σπάλαξ''': -ακος<br />{spálaks}<br />'''Grammar''': f. m.<br />'''Meaning''': [[Maulwurf]] (Arist. u. a.), auch als Pflanzenname [[Herbstzeitlose]], [[Colchicum parnassicum]] (Thphr.);<br />'''Derivative''': [[σπαλακία]]· [[νόσος]] ἡ περὶ τοὺς ὀφθαλμούς, [[πήρωσις]] H. (vgl. Scheller Oxytonierung 41); auch [[σπαλακός]] als Farbenbez. (Pap.). —S. [[ἀσπάλαξ]].<br />'''Etymology''': Daneben [[σφάλαξ]] ib. (Paus. 7, 24, 11) für [[ἀσφάλαξ]] (Babr. u. a.), volksetymologisch nach [[σφάλλω]] wegen der unterwühlenden Tätigkeit des Maulwurfs; ebenso [[σπάλαξ]] nach [[σπάω]] [[abziehen]] mit Bezug auf die Haut (Grégoire Byzantion 32, 32 ff.; hypothetisch) ? Zum Anlaut noch Hiersche Ten. aspiratae 192 f.<br />'''Page''' 2,756 | ||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=[[τυφλοπόντικας]]). Πιθανόν ἀπό ρίζα σκαλπ- πού εἶναι ἐκτεταμένος [[τύπος]] τῆς σκαλτοῦ ρήμ. [[σκάλλω]]. Πιθανόν ἀπό τό [[ρῆμα]] [[σφαλάσσω]] (=[[τσιμπῶ]], [[κόβω]]). | |||
}} | }} | ||
Latest revision as of 10:24, 25 August 2023
English (LSJ)
[σπᾰ], ᾰκος, ἡ, also ἀσπάλαξ (q.v.),
A blind-rat, Spalax typhlus, Arist.de An.425a11, LXX Le.11.30; masc.in Ael.NA11.37:—also written σφάλαξ, Paus.7.24.11.
II ἵππων εἶδος οἱ σ. (perhaps mole-coloured), Hsch.: cf. σπαλακός.
III meadow-saffron, Colchicum parnassicum, Thphr. HP 1.6.11 (s.v.l.).
German (Pape)
[Seite 916] ὁ, auch ἀσπάλαξ, ακος, der Maulwurf. Vgl. σκάλοψ.
French (Bailly abrégé)
ακος (ἡ, postér. ὁ)
taupe, animal.
Étymologie: DELG peu clair.
Greek (Liddell-Scott)
σπάλαξ: -ᾰκος, ἡ, καὶ ἀσπάλαξ (ὃ ἴδε) ὁ «τυφλοπόντικος», Ἀριστ. π. Ψυχ. 3. 1, 5· ἀλλ’ ἀρσεν. ἐν Αἰλ. π. Ζ. 11. 37, Κλήμ. Ἀλ. 71, Χρησμ. Σιβ. 1. 370· - ὡσαύτως φέρεται σφάλαξ, Παυσ. 7. 24, 11, Δράκων 51. (Ἴδε ἐν λέξ. σκάλλω).
Russian (Dvoretsky)
σπάλαξ: ακος ἡ крот Arst.
Frisk Etymological English
-ακος
Grammatical information: f. m.
Meaning: mole (Arist. a. o.), also as plantnname autumn crocus, Colchicum parnassicum (Thphr.).
Derivatives: σπαλακ-ία νόσος ἡ περὶ τοὺς ὀφθαλμούς, πήρωσις H. (vgl. Scheller Oxytonierung 41); also σπαλακός as colour designation (pap.). -- S. ἀσπάλαξ.
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin] (V)
Etymology: Daneben σφάλαξ id. (Paus. 7, 24, 11) for ἀσφάλαξ (Babr. a. o.), folketymol. after σφάλλω because of the undermining activity of the mole; thus σπάλαξ after σπάω tear off(?) referring to the skin (Grégoire Byzantion 32, 32 ff.; hypothetical)? On the anlaut also Hiersche Ten. aspiratae 192 f. - The variations show a Pre-Greek word Furnée 159.
Frisk Etymology German
σπάλαξ: -ακος
{spálaks}
Grammar: f. m.
Meaning: Maulwurf (Arist. u. a.), auch als Pflanzenname Herbstzeitlose, Colchicum parnassicum (Thphr.);
Derivative: σπαλακία· νόσος ἡ περὶ τοὺς ὀφθαλμούς, πήρωσις H. (vgl. Scheller Oxytonierung 41); auch σπαλακός als Farbenbez. (Pap.). —S. ἀσπάλαξ.
Etymology: Daneben σφάλαξ ib. (Paus. 7, 24, 11) für ἀσφάλαξ (Babr. u. a.), volksetymologisch nach σφάλλω wegen der unterwühlenden Tätigkeit des Maulwurfs; ebenso σπάλαξ nach σπάω abziehen mit Bezug auf die Haut (Grégoire Byzantion 32, 32 ff.; hypothetisch) ? Zum Anlaut noch Hiersche Ten. aspiratae 192 f.
Page 2,756
Mantoulidis Etymological
(=τυφλοπόντικας). Πιθανόν ἀπό ρίζα σκαλπ- πού εἶναι ἐκτεταμένος τύπος τῆς σκαλτοῦ ρήμ. σκάλλω. Πιθανόν ἀπό τό ρῆμα σφαλάσσω (=τσιμπῶ, κόβω).
