σωπώ: Difference between revisions
mNo edit summary |
m (Text replacement - "πᾱν" to "πᾶν") |
||
| Line 1: | Line 1: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[σιωπῶ]], [[σιωπάω]], ΝΜΑ, και [[σωπώ]] Ν, και [[σωπῶ]], [[σωπάω]], ΜΑ<br /><b>(αμτβ.)</b> [[τηρώ]] [[σιωπή]], [[μένω]] [[σιωπηλός]], [[σωπαίνω]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />δεν ηχώ ή [[παύω]] να ηχώ («η [[καμπάνα]] σιώπησε»)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> καθίσταμαι [[βουβός]], [[χάνω]] τη [[φωνή]] μου, βουβαίνομαι<br /><b>2.</b> (για μέλισσες) [[ησυχάζω]], [[ηρεμώ]]<br /><b>3.</b> <b>(μτβ.)</b> [[φυλάγω]] [[κάτι]] [[μυστικό]], το [[αποσιωπώ]] ( | |mltxt=[[σιωπῶ]], [[σιωπάω]], ΝΜΑ, και [[σωπώ]] Ν, και [[σωπῶ]], [[σωπάω]], ΜΑ<br /><b>(αμτβ.)</b> [[τηρώ]] [[σιωπή]], [[μένω]] [[σιωπηλός]], [[σωπαίνω]]<br /><b>νεοελλ.</b><br />δεν ηχώ ή [[παύω]] να ηχώ («η [[καμπάνα]] σιώπησε»)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> καθίσταμαι [[βουβός]], [[χάνω]] τη [[φωνή]] μου, βουβαίνομαι<br /><b>2.</b> (για μέλισσες) [[ησυχάζω]], [[ηρεμώ]]<br /><b>3.</b> <b>(μτβ.)</b> [[φυλάγω]] [[κάτι]] [[μυστικό]], το [[αποσιωπώ]] («σιωπᾶν τά γε δίκαι' οὐ χρή ποτε», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>4.</b> <b>μέσ.</b> <i>σιωπῶμαι</i>, -<i>άομαι</i><br />[[επιβάλλω]] [[σιωπή]] σε κάποιον, τον [[κάνω]] να σιωπήσει («ὁ [[κήρυξ]]... σιωπησάμενος τὰ πλήθη», <b>Πολ.</b>)<br /><b>5.</b> <b>φρ.</b> «κατὰ τὸ σιωπώμενον» — [[κατά]] [[εικασία]], [[κατά]] υποκειμενική [[αντίληψη]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Οι λ. [[σιωπή]], <i>σιωπῶ</i> προέρχονται από [[ονοματοποιία]] και [[είναι]] πιθ. εκφραστικοί τύποι, οι οποίοι έχουν προέλθει από την [[οικογένεια]] τών [[σῖγα]], [[σιγή]], <i>σιγῶ</i> (<b>βλ. λ.</b> [[σῖγα]]), και, [[κατά]] μία [[άποψη]], όχι ιδιαίτερα πιθανή, έχουν σχηματιστεί με συμφυρμό τών [[σιγή]], <i>σιγῶ</i> με το λατ. <i>sopio</i> «[[κοιμίζω]]»]. | ||
}} | }} | ||
Latest revision as of 21:11, 23 October 2024
Greek Monolingual
σιωπῶ, σιωπάω, ΝΜΑ, και σωπώ Ν, και σωπῶ, σωπάω, ΜΑ
(αμτβ.) τηρώ σιωπή, μένω σιωπηλός, σωπαίνω
νεοελλ.
δεν ηχώ ή παύω να ηχώ («η καμπάνα σιώπησε»)
αρχ.
1. καθίσταμαι βουβός, χάνω τη φωνή μου, βουβαίνομαι
2. (για μέλισσες) ησυχάζω, ηρεμώ
3. (μτβ.) φυλάγω κάτι μυστικό, το αποσιωπώ («σιωπᾶν τά γε δίκαι' οὐ χρή ποτε», Ευρ.)
4. μέσ. σιωπῶμαι, -άομαι
επιβάλλω σιωπή σε κάποιον, τον κάνω να σιωπήσει («ὁ κήρυξ... σιωπησάμενος τὰ πλήθη», Πολ.)
5. φρ. «κατὰ τὸ σιωπώμενον» — κατά εικασία, κατά υποκειμενική αντίληψη.
[ΕΤΥΜΟΛ. Οι λ. σιωπή, σιωπῶ προέρχονται από ονοματοποιία και είναι πιθ. εκφραστικοί τύποι, οι οποίοι έχουν προέλθει από την οικογένεια τών σῖγα, σιγή, σιγῶ (βλ. λ. σῖγα), και, κατά μία άποψη, όχι ιδιαίτερα πιθανή, έχουν σχηματιστεί με συμφυρμό τών σιγή, σιγῶ με το λατ. sopio «κοιμίζω»].
