ευήθης: Difference between revisions
Θεὸν προτίμα, δεύτερον δὲ τοὺς γονεῖς → Post deum habeas parentes proximo loco → Vor allem ehre Gott, die Eltern gleich nach ihm
m (Text replacement - "(*UTF)(*UCP)(\[\[πρβλ\]\]\. )(<i>)((?:(?=\p{Greek})\p{L})+)(<\/i>-<i>)((?:(?=\p{Greek})\p{L})+)(<\/i>), (<i>)((?:(?=\p{Greek})\p{L})+)(<\/i>-<i>)((?:(?=\p{Greek})\p{L})+)(<\/i>), (<i>)((?:(?=\p{Greek})\p{L})+)(<\/i>-<i>)((?:(?=\...) |
|||
| Line 1: | Line 1: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=εύηθες (ΑΜ [[εὐήθης]], εὔηθες)<br />υπερβολικά [[αγαθός]] και [[αφελής]], [[χαζός]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>1.</b> αυτός που έχει καλό [[ήθος]], [[απλός]], [[ειλικρινής]], [[άδολος]] («τὸ μὲν τῶν εὐηθεστέρων, τὸ δὲ τῶν πανουργοτάτων» — το ένα [[γνώρισμα]] τών πιο απλών, άδολων ανθρώπων, το [[άλλο]] τών πιο πανούργων, Λυσ.)<br /><b>2.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>τὸ εὔηθες</i><br />[[αγαθό]] [[ήθος]], [[απλότητα]], [[εντιμότητα]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για [[γυναίκα]]) <b>(ευφημ.)</b> «καλόψυχη», [[πόρνη]]<br /><b>2.</b> (για νόσο ή [[τραύμα]]) ευκολοθεράπευτος<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> «εὔηθές ἔστι» — [[είναι]] [[ανοησία]]. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>εὐήθως</i> (Α)<br />με υπερβολική [[αφέλεια]], ανόητα.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>ευ</i> <span style="color: red;">+</span> -<i>ήθης</i> (<span style="color: red;"><</span> [[ήθος]]), [[πρβλ]]. <i>καλο</i>-<i>ήθης</i>, <i>συν</i>-<i>ήθης</i>. Πρόκειται για ευφημισμό (<i>ευ</i>-<i>ήθης</i> = «με καλό χαρακτήρα») [[αντί]] του [[βλαξ]] («με ανόητο χαρακτήρα»). Ανάλογες ευφημιστικές χρήσεις αποτελούν τα νεοελλ. [[αγαθός]] και [[αγαθιάρης]] ([[συνδυασμός]] του ευφημιστικού θέματος <i>αγαθ</i>- με τη μειωτικής σημασίας [[κατάληξη]] -<i>ιάρης</i><br />[[πρβλ]]. | |mltxt=εύηθες (ΑΜ [[εὐήθης]], εὔηθες)<br />υπερβολικά [[αγαθός]] και [[αφελής]], [[χαζός]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br /><b>1.</b> αυτός που έχει καλό [[ήθος]], [[απλός]], [[ειλικρινής]], [[άδολος]] («τὸ μὲν τῶν εὐηθεστέρων, τὸ δὲ τῶν πανουργοτάτων» — το ένα [[γνώρισμα]] τών πιο απλών, άδολων ανθρώπων, το [[άλλο]] τών πιο πανούργων, Λυσ.)<br /><b>2.</b> <b>το ουδ. ως ουσ.</b> <i>τὸ εὔηθες</i><br />[[αγαθό]] [[ήθος]], [[απλότητα]], [[εντιμότητα]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (για [[γυναίκα]]) <b>(ευφημ.)</b> «καλόψυχη», [[πόρνη]]<br /><b>2.</b> (για νόσο ή [[τραύμα]]) ευκολοθεράπευτος<br /><b>3.</b> <b>φρ.</b> «εὔηθές ἔστι» — [[είναι]] [[ανοησία]]. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>εὐήθως</i> (Α)<br />με υπερβολική [[αφέλεια]], ανόητα.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>ευ</i> <span style="color: red;">+</span> -<i>ήθης</i> (<span style="color: red;"><</span> [[ήθος]]), [[πρβλ]]. <i>καλο</i>-<i>ήθης</i>, <i>συν</i>-<i>ήθης</i>. Πρόκειται για ευφημισμό (<i>ευ</i>-<i>ήθης</i> = «με καλό χαρακτήρα») [[αντί]] του [[βλαξ]] («με ανόητο χαρακτήρα»). Ανάλογες ευφημιστικές χρήσεις αποτελούν τα νεοελλ. [[αγαθός]] και [[αγαθιάρης]] ([[συνδυασμός]] του ευφημιστικού θέματος <i>αγαθ</i>- με τη μειωτικής σημασίας [[κατάληξη]] -<i>ιάρης</i><br />[[πρβλ]]. [[κιτρινιάρης]], [[κλαψιάρης]], [[κουλτουριάρης]])]. | ||
}} | }} | ||
Revision as of 17:30, 23 August 2021
Greek Monolingual
εύηθες (ΑΜ εὐήθης, εὔηθες)
υπερβολικά αγαθός και αφελής, χαζός
μσν.-αρχ.
1. αυτός που έχει καλό ήθος, απλός, ειλικρινής, άδολος («τὸ μὲν τῶν εὐηθεστέρων, τὸ δὲ τῶν πανουργοτάτων» — το ένα γνώρισμα τών πιο απλών, άδολων ανθρώπων, το άλλο τών πιο πανούργων, Λυσ.)
2. το ουδ. ως ουσ. τὸ εὔηθες
αγαθό ήθος, απλότητα, εντιμότητα
αρχ.
1. (για γυναίκα) (ευφημ.) «καλόψυχη», πόρνη
2. (για νόσο ή τραύμα) ευκολοθεράπευτος
3. φρ. «εὔηθές ἔστι» — είναι ανοησία.
επίρρ...
εὐήθως (Α)
με υπερβολική αφέλεια, ανόητα.
[ΕΤΥΜΟΛ. < ευ + -ήθης (< ήθος), πρβλ. καλο-ήθης, συν-ήθης. Πρόκειται για ευφημισμό (ευ-ήθης = «με καλό χαρακτήρα») αντί του βλαξ («με ανόητο χαρακτήρα»). Ανάλογες ευφημιστικές χρήσεις αποτελούν τα νεοελλ. αγαθός και αγαθιάρης (συνδυασμός του ευφημιστικού θέματος αγαθ- με τη μειωτικής σημασίας κατάληξη -ιάρης
πρβλ. κιτρινιάρης, κλαψιάρης, κουλτουριάρης)].
