ἐγχέω

English (LSJ)

Ep. subj. ἐγχείῃ (v. infr.): fut. -χέω, late ἐγχύσω f.l. in Hero Spir.1.33: aor. ἐνέχεα, Ep. ἐνέχευα, but 3pl. ἐνέχεαν in tmesi Od.8.436; imper.

   A ἔγχεον E.Cyc.568: pf. Pass. ἐγκέχῠμαι:—pour in, ἐν δ' οἶνον ἔχευεν Od.3.40, 6.77; μέθυ . . ἐγχείῃ δεπάεσσι 9.10; ἔγχεε κέρναις ἔνα καὶ δύο Alc.41.4; οἶνον ἐς κύλικα Hdt.4.70; ὄξος τ' ἄλειφά τ' ἐγχέας ταὐτῷ κύτει A.Ag.322; φάρμακα X.Cyr.1.3.9; κἂν οἶνόν μοι μὴ 'γχῃς σὺ πιεῖν Ar.V.616; ἐγχεῖν alone, fill the cup, τοῖς νεανίσκοις ἐγχεῖν ἐκέλευε X.An.4.3.13, cf. Pl.Smp.214a: c. gen., in honour of, τινός Call.Epigr.31, AP5.135, 136 (Mel.): also c. dat., ἔγχει καὶ Κήδωνι Scol.27; ἐγχεῖν σπονδήν pour in wine for a libation, Ar.Pax1102, Antipho 1.19:—Med., ὕδωρ δ' ἐνεχεύατο πουλύ (with no med. sense) Od.19.387; but in strict sense of Med., pour in wine for oneself, fill one's cup, Ar.V.617; εἰς τὴν χεῖρα ἐγχέασθαι pour [wine] into one's own hand, X.Cyr.1.3.9; ποτὸν ἐγχεῖσθαι Id.Smp.2.26.    2 of dry things, pour in, shoot in, ἐν δέ μοι ἄλφιτα χεῦον . . δοροῖσιν Od.2.354.    b ἐ. ἐς τὰς ῥῖνας πτερά thrust in, Ar. Av.1081.    3 metaph., infuse, instil, in Pass., πᾶσιν ἡμῖν θανάσιμον -κέχυται τὸ τῆς γενέσεως φάρμακον Metrod.53; τὸ δ' αὖ τῆς ἡδονῆς πολὺ πλέον ἐγκεχυμένον Pl.Phlb.47a.    II sts. with acc. of the cup, fill by pouring in, κρατῆρα S.Fr.563; φιάλην X.Smp.2.23; ἔγχεον . . Διός γε τήνδε σωτῆρος Alex.232; ἐγχέασα . . ἀγαθοῦ δαίμονος (sc. κύλικα) Nicostr.20.    III ἐγχεῖν ὕδωρ τινί (v. κλεψύδρα) D.19.213, cf. 43.8:—Pass., ἐγχεῖται τὸ πρῶτον ὕδωρ Aeschin.3.197.

German (Pape)

[Seite 713] (s. χέω), eingießen, einschenken, οἶνον, Od. 3, 40. 20, 260; Mein einfüllen, Od. 6, 77; μέθυ, 9, 10; oft Att. auch πιεῖν, Xen. Cyr. 1, 3, 9; σπονδήν, Ar. Par 1102; auch ohne diesen Zusatz vom Trankopfer, Xen. An. 4, 3, 13; – von trockenen Dingen, einschütten, ἄλφιτα, Od. 2, 354. 380. – Med., sich eingießen, ὕδωρ ἐνεχεύατο Od. 19, 387; εἰς τὴν χεῖρα Xen. Cyr. 1, 3, 9; vgl. Ar. Vesp. 617; φάρμακον Antiph. 1, 19; – ἐγχέαι τὴν φιάλην Xen. Symp. 2, 23; κρητῆρα Soph. frg. 149; aber Ar. Ran. 620 u. öfter εἴς τι. – Elliptisch ἀγαθοῦ δαίμονος sc. κύλικα, Ath. XV, 693 a. – Pass. ἐγχεῖταί τινι, wird darüber gegossen; bei Aesch. 3, 197 ist ἐγχεῖται τὸ μὲν πρῶτον ὕδωρ τῷ κατηγόρῳ von der Wasseruhr vor Gericht zu verstehen, sie einfüllen; vgl. Dem. 19, 913; Luc. Pisc. 28.

Greek (Liddell-Scott)

ἐγχέω: μέλλ. -χεῶ (ἢ χέω), μεταγ. ἐγχύσω Ἥρων ἐν Ἀρχ. Μαθ. 186. 12· ἀόρ. ἐνέχεα, Ἐπ. ἐνέχευα, ἀλλὰ γ΄ πληθ. ἐνέχεαν ἐν τμήσει, Ὀδ. 436· ὑποτακτ. ἐγχέῃ, Ἐπ. ἐγχείῃ (ἴδε κατωτ.): παθ. πρκμ. ἐγκέχῠμαι. Χέω τι ἐντός τινος, ἐν δ’ οἶνον ἔχευεν χρυσείῳ δέπαϊ Ὀδ. Γ. 40· ἐν δ’ οἶνον ἔχευεν ἀσκῷ ἐν αἰγείῳ Ζ. 77· μέθυ... ἐγχείῃ δεπάεσσι Ι. 10· οἶνον ἐς κύλικα Ἡρόδ. 4. 70· ὄξος τ’ ἄλειφά τ’ ἐγχέας ταὐτῷ σκύφει Αἰσχύλ. Ἀγ. 322· κἂν οἶνόν μοι μὴ ’γχῇς σὺ πιεῖν Ἀριστοφ. Σφ. 616· καὶ ἐγχεῖν μόνον, πληρῶ τὸ ποτήριον, τοῖς νεανίσκοις ἐγχεῖν ἐκέλευε Ξεν. Ἀν. 4. 3, 13, πρβλ. Πλάτ. Συμπ. 214Α, καὶ συχν. παρὰ Κωμ.· - ὡσαύτως, ἐγχεῖν σπονδήν, ἐγχεῖν οἶνον πρὸς σπονδήν, Ἀριστοφ. Εἰρ. 1102, πρβλ. Ἀντιφῶντα 113. 25: - Μέσ., ὕδωρ δ’ ἐνεχεύατο πουλὺ (ἄνευ μέσ. σημασ.) Ὀδ. Τ. 387· ἀλλ’ ἐν αὐστηρῶς μέσῃ σημασ., ἐγχέω οἶνον δι’ ἐμαυτόν, «γεμίζω τὸ ποτῆρί μου», Ἀριστοφ. Σφ. 617· ἐγχεῖσθαι εἰς τὴν χεῖρα πιεῖν, χύνω οἶνον ἐντὸς τῆς ἰδίας μου χειρὸς πρὸς πόσιν, Ξεν. Κυρ. 1. 3, 9· ποτὸν ἐγχεῖσθαι ὁ αὐτ. Συμπ. 2. 26. 2) ἐπὶ ξηρῶν πραγμάτων, χέω τι ἔν τινι, ἐν δέ μοι ἄλφιτα χεῦον ἐϋρραφέεσι δοροῖσιν Ὀδ. Β. 354. ΙΙ. Ἐνίοτε μετ’ αἰτ. δηλούσης τὸ ἀγγεῖον πληρῶ, γεμίζω, ἐγχεῖν κρητῆρα, φιάλην Σώφρων ἐν Ἀποσπ. 149, Ξεν. Συμπ. 2. 23· ἀλλ’ ἔγχεον αὐτῷ Διός γε τήνδε σωτῆρος Ἄλεξ. ἐν «Τοκιστῇ» 3· ἐγχέασα… ἀγαθοῦ δαίμονος (ἐνν. κύλικα) Νικοστρ. ἐν «Πανδρόσῳ» 3. ΙΙΙ. ἐγχεῖν ὕδωρ τινὶ (ἴδε κλεψύδρα), Δημ. 407. 17, πρβλ. 1052. 21: - Παθ., ἐγχεῖται τὸ πρῶτον ὕδωρ Αἰσχίν. 82. 13 κἑξ.

French (Bailly abrégé)

ao. ἐνέχεα;
verser dans :
1 avec l’acc. de la chose versée οἶνον OD, φάρμακα XÉN verser du vin, du poison (dans une coupe) ; avec un inf. : ἐ. πιεῖν XÉN verser à boire;
2 avec le rég. de l’objet dans lequel on verse verser dans : φιάλην XÉN verser (un liquide) dans une tasse ; ἐ. τινί verser l’eau dans la clepsydre pour l’orateur;
Moy. ἐγχέομαι;
1 verser pour soi : εἰς τὴν χεῖρα XÉN se verser (de l’eau, du vin) dans la main;
2 se faire verser (à boire).
Étymologie: ἐν, χέω.

English (Autenrieth)

aor. subj. ἐγχείῃ, aor. mid. ἐνεχεύσατο: pour in, mid. for oneself, Od. 9.10, Od. 19.387.

Spanish (DGE)

• Morfología: [formas no contr. ἐγχεο-, ἐγχεε-, etc., Thgn.487, Alc.346.4, Hdt.6.119, Hp.Mul.35, Ar.V.617, X.Cyr.1.3.8, Arist.Ath.67.2; pres. subj. 3^a sg. ἐγχείῃ Od.9.10, part. nom. sg. fem. ἐγχεῦσα Herod.6.77, ac. sg. masc. ἐγχεῦντα Theoc.10.53; aor. ind. 3^a sg. ἐν ... ἔχευε(ν) Od.3.40 (tm.), 6.77 (tm.), 3^a plu. ἐν ... ἔχεαν Od.8.436 (tm.), imperat. 2^a sg. ἐν ... χεῦον Od.2.354 (tm.), ἔγχεον Ar.Eq.121, E.Cyc.568, part. ἐγχέας Anacr.33.3, Xenoph.B 5, A.A.322, Hp.Aër.8, v. med. ind. 3^a plu. ἐνεχεύατο Od.19.387, v. pas. ind. ἐν ... ἐχύθη Emp.B 65 (tm.), part. ἐγχυθείς Mnesith.Ath.51.40; perf. ἐγκέχυμαι Pl.Phlb.563, Metrod.53]
I 1verter, escanciar líquidos en un recipiente:
a) ref. esp. al vino en banquetes y libaciones, c. ac. de la bebida ἐν δ' οἶνον ἔχευεν Od.3.40, 6.77, τὰ μὲν δέκ' ἐγχέας ὕδατος, τὰ πέντε δ' οἴνου Anacr.l.c., Θάσιον ἐνέχεις Ar.Pl.1021, ἔγχει δὴ σπονδήν Ar.Pax 1102, Antipho 1.19, cf. Call.Fr.203.20, c. dat. de pers. οἶνον οὖν τοῖς Κρησὶν ἐγχέουσα Paus.4.19.6, cf. ITomis 1b.5 (II/I a.C.)
•c. ac. y dat. loc. o giro prep. de lugar μέθυ ... ἐγχείῃ δεπάεσσι Od.9.10, ἐν κύλικι ... οἶνον ἐγχέας Xenoph.l.c., οἶνον ἐς κύλικα Hdt.4.70, cf. en v. pas., Pl.Lg.773d
•abs. ἔγχεε κέρναις ἕνα καὶ δύο escancia habiendo hecho la mezcla con una parte (de agua) y dos (de vino), Alc.l.c., σύ δ' ἔγχεε Thgn.l.c., ἔγχεόν νυν E.l.c., τοῖς νεανίσκοις ἐγχεῖν ἐκέλευε X.An.4.3.13, καθαρείως ἐγχέουσι los coperos reales, X.Cyr.1.3.8, entendido como sinón. de κεράσαι Arist.Fr.170, ἔγχεον· ἀπάρξαι θεοῖς Hsch., c. dat. de pers. τῷ Σωκράτει ... ἐγχεῖν Pl.Smp.214a, ἔγχει καὶ Κήδονι Carm.Conu.23, ἔγχει δὴ κἀμοί Ar.Pax 1105
•c. inf. final σὺ δ' ἔγχεον πιεῖν Ar.Eq.118, κἂν οἶνόν μοι μὴ 'γχῇς σὺ πιεῖν Ar.V.616, cf. X.Smp.1.3.9, Herod.l.c., οὐ μελεδαίνει τὸν τὸ πιεῖν ἐγχεῦντα no le preocupa (a la rana) quién le da de beber Theoc.l.c.
•c. ac. del recipiente ἓν ... δέπας Tim.4.1, cf. 3, κρατῆρα S.Fr.47a, φιάλην X.Smp.2.23, ἑτέραν (κύλικα) ἔγχεον Ar.Eq.l.c.
•escanciar, brindar c. ac. y gen. del dios o pers. por quien se brinda ἔγχεον αὐτῷ ... Διός γε τήνδε σωτῆρος escánciale esta copa en honor de Zeus Soter Alex.234, cf. AP 5.110 (Marc.Arg.), ἐγχέασα θᾶττον ἀγαθοῦ Δαίμονος Nicostr.Com.19, ἔγχει καὶ πάλιν εἰπὲ Διοκλέος escancia y di otra vez «¡por Diocles!» Call.Epigr.29, cf. AP 5.136 (Mel.), ἔγχει τᾶς Πειθοῦς AP 5.137 (Mel.);
b) gener. echar en, verter dentro c. ac. de otros líquidos y no como libación ἐν δ' ἄρ' ὕδωρ ἔχεαν echaron agua para el baño Od.8.436, ὄξος τ' ἄλειφά τ' ἐγχέας ταὐτῷ κύτει A.l.c., de perfumes εἰς ἀγγεῖα μολυβδᾶ ἐγχέουσι Thphr.Od.41, para usos técn., cien. (ἄσφαλτον) ἐς δεξαμενήν Hdt.6.119, μόλυβδον εἰς ... τὸ κοῖλον plomo fundido en el hueco de la trompeta, Ar.Pax 1242, cf. 1246, μόλυβδον τῆς φάλαγγος εἰς θάτερον μέρον ἐγχέοντες Arist.Mech.849^b37, ὅταν ᾖ χειμών, εἰς ἀγγεῖον ... ἐγχέας ὕδωρ θεῖναι ἐς τὴν αἰθρίην Hp.l.c., cf. Archyt.B 1 (p.433), ἐγχέομεν τὸν οἶνον διὰ τοῦ Φ τραχήλου echamos el vino por el cuello (del recipiente) señalado (en la ilustración) con una F Hero Spir.1.33, en v. pas. ἐν δ' ἐχύθη καθαροῖσι fue vertido en (vasos) puros en teorías sobre la fecundación, Emp.l.c., cf. Archyt.l.c., Arist.Ph.214^b4, Pr.938^b26, τὰ ἐγχεόμενα τεθερμασμένα ὑγρά líquidos hirvientes vertidos para defenderse de un asedio Poliorc.220.11, ὠφελεῖ καὶ τὸ οὖρον ... εἰς τὰς ῥίζας ἐγχεόμενον como método agr. Gp.5.37.1
•de preparados alimentarios, recetas y otros remedios médicos τὸ γάλα ἐς ξύλα κοῖλα los escitas para hacer los lacticinios, Hp.Morb.4.51, θερμὸν ὕδωρ ἐγχέων en pequeños odres para aplicar como bolsas de agua caliente, Hp.Acut.(Sp.) 37, cf. Morb.2.12, en la elaboración de venenos, conjuros, etc. φάρμακα X.Cyr.1.3.9, αἷμα εἰς χυτρίδιον Arist.Mir.845^a5, cf. Suppl.Mag.100.4, c. inf. ἐκείνη ἐξέμηνε τὸν ἄνθρωπον πιεῖν τῶν φαρμάκων ἐγχέασα Luc.DMeretr.1.2
•en v. med. mismo sent. ὕδωρ ἐνεχεύατο πουλύ para el baño Od.19.387
•c. gen. partit. ταῖς ἐπιστολαῖς τῶν δακρύων ἐγχεῖς viertes lágrimas sobre las cartas Synes.Ep.140.
2 medic. instilar, infundir, inyectar en órganos (ἔλαιον) ἐς τὰς μήτρας Hp.Mul.1.78, χυλὸν ... αἰδοίων ἔσω Hp.Mul.1.78, cf. Hp.Steril.227, en el aparato respiratorio τοῦτο ἐγχεῖν χλιερόν Hp.Morb.2.47b, διαγαγόντα τὰ βλέφαρα ἐγχέαι (φάρμακον) εἰς αὐτά IG 4².121.78, cf. 122.121 (ambas IV a.C.), οἶνον καὶ ἔλαιον ... αὐλίσκῳ Hp.Morb.2.47b, abs. ἐγχεῖν εἰς τὸν πλεύμονα καὶ θυμιᾶν Hp.Morb.2.52, διὰ τρίτης ἡμέρης Hp.Morb.2.47b, en v. pas. ἐγχυθέντος ... τοῦ κλύσματος Mnesith.Ath.l.c., διὰ τῶν ῥινῶν ἔλαιον ἐγχείσθω Gp.16.8.1.
3 en los tribunales hacer correr, dejar correr el agua de la clepsidra para medir el tiempo de intervención κλεψύδραι αὐλ[ίσκους] ἔχου[σαι μι] κροὺς εἰς ἃς τὸ ὕδωρ ἐγχέουσι, πρός ὃ δεῖ λέγειν τὰς δίκας Arist.Ath.l.c., ἀμφορέα ἑκάστῳ ἐγχέαι τῶν ἀμφισβητούντων, καὶ τρεῖς χοᾶς τῷ ὑστέρῳ λόγῳ D.43.8, cf. 19.213, en v. pas. ἐγχεῖται τὸ πρῶτον ὕδωρ τῷ κατηγόρῳ se hace correr la primera medida de agua para el acusador Aeschin.3.197.
4 de áridos y sólidos echar, meter ἐν δέ μοι ἄλφιτα χεῦον εὐρραφέεσσι δοροῖσιν Od.2.354, ἐς τὰς ῥῖνας ἐγχεῖ τὰ πτερά mete las plumas en las narices Ar.Au.1081.
5 fig., c. compl. de abstr. infundir, imbuir en v. pas. τὸ δ' αὖ τῆς ἡδονῆς πολὺ πλέον ἐγκεχυμένον Pl.Phlb.47a, πᾶσιν ἡμῖν θανάσιμον ἐγκέχυται τὸ τῆς γενέσεως φάρμακον en todos nosotros está imbuido el mortal veneno del nacimiento Metrod.l.c.
II en v. med.
1 tr. servirse, echarse ποτὸν ἐγχέασθαι X.Smp.2.26, ἐγχέομαι κλίνας me serviré un trago inclinando (la garrafa), Ar.V.l.c., εἰς τὴν χεῖρα ἐγχέασθαι echarse vino en la mano X.Cyr.1.3.9.
2 intr. difundirse, extenderse de la multitud ἐγχεῖτο δὲ περὶ αὐτὸν πᾶσα ἡ πόλις la ciudad se encontraba volcada en torno a él (un moribundo), Gr.Naz.M.36.600C.