κερτόμιος
τούτων γάρ ἑκάτερον κοινῷ ὀνόματι προσαγορεύεται ζῷον, καί ὁ λόγος δέ τῆς οὐσίας ὁ αὐτός → and these are univocally so named, inasmuch as not only the name, but also the definition, is the same in both cases (Aristotle, Categoriae 1a8-10)
English (LSJ)
( κερτόμεος EM102.46), ον,
A mocking, taunting, κερτομίοις ἐπέεσσιν πειρηθῆναι Od.24.240; Δία Κρονίδην ἐρεθίζειν Il.5.419; simply κερτομίοισι Δία προσηύδα 1.539, cf. Od.9.474; κ. ὀργαῖς S.Ant. 956 (lyr.); ἐν κ. γλώσσαις ib.962 (lyr.). (Perh. for (ς) κερ-στομος, cf. σκέραφος, κέραφος.)
German (Pape)
[Seite 1425] ον, neckend, spottend, = κέρτομος; κερτομίοις ἐπέεσσιν πειρηθῆναι Od. 24, 239, κερτομίοις ἐπέεσσιν Δία ἐρέθιζον Il. 5, 419; ohne ἔπος, κερτομίοισι Δία προσηύδα 1, 539, vgl. Od. 20, 177; κερτομίοις γλώσσαις, ὀργαῖς, Soph. Ant. 946. 951.
Greek (Liddell-Scott)
κερτόμιος: (ἢ κερτόμεος, Μέγ. Ἐτυμολ. 102. 46), καὶ κέρτομος, ον· ― κεντῶν τὴν καρδίαν, «πειρακτικός», λοίδορος, κερτομίοις ἐπέεσσιν πειρηθῆναι Ὀδ. Ω. 240· Δία Κρονίδην ἐρεθίζειν Ἰλ. Ε. 419· ὡσαύτως ἁπλῶς, κερτομίοισι προσαυδᾶν Α. 539, Ὀδ. Ι. 474 (ὡς εἰ τὰ κερτόμια ἦν οὐσιαστ.)· κέρτομα βάζειν Ἡσύχ. Ἔργ. καὶ Ἡμ. 786· κερτομίοις ὀργαῖς Σοφ. Ἀντ. 956· ἐν κερτομίοις γλώσσαις αὐτόθι 961· χοροὶ κέρτομοι, ὑβριστικοί, Ἡρόδ. 5. 83 (πρβλ. τωθασμός). ΙΙ. σκωπτικοί, ἀπατηλοί, παῖδα... κέρτομον Ὁμ. Ὕμν. εἰς Ἑρμ. 338· κέρτομος χαρὰ Εὐρ. Ἄλκ. 1125· χάριτας κερτόμους ὁ αὐτὸς ἐν «Μελανίππῃ» 29 (Ἀποσπ.)· κέρτομος ἁρμονία, ἐπὶ τῆς Ἠχοῦς, Ἀνθ. Π. 7. 191. ― Ποιητ. λέξις ἐν χρήσει ἅπαξ παρ’ Ἡροδ. καὶ παρὰ μεταγεν. πεζογράφοις, Διον. Ἁλ. 7. 72. (Συνήθως ἐτυμολογεῖται ἐκ τοῦ κέαρ, τέμνω· πρβλ. δακέθυμος· Ἀλλ’ ὁ Κούρτ. ἀναφέρει τοὺς τύπους τούτους εἰς √ΚΕΡΤ συγγενῆ τῇ √ΚΕΡ (κείρω), καὶ παραβάλλει τὰ Σανσκρ. kart- arî, kart-aris (Λατ. cult-er), kr.t-yakâ (βασανίστρια).
French (Bailly abrégé)
ος, ον :
injurieux, outrageant : κερτομίοις ἐπέεσσιν ἐρεθίζειν IL exciter par des paroles injurieuses ; κερτομίοις ἐπέεσσι πειρηθῆναι OD éprouver par des paroles injurieuses, ou simpl. κερτομίοισι προσαυδᾶν IL adresser des paroles de reproche.
Étymologie: κέρτομος.
English (Autenrieth)
(cf. κείρω): taunting, cutting, ἔπτα, Il. 4.6; also as subst., κερτόμια (=κερτομίαι), Il. 1.539, Od. 9.474.
Greek Monolingual
κερτόμιος και κερτόμεος, -ον (Α) κερτόμος
αυτός που κεντά την καρδιά, πειραχτικός, υβριστικός («κερτομίοις ἐπέεσσι Δία Κρονίδην ἐρέθιζον», Ομ. Ιλ.).
