Ἑλλήσποντος

English (LSJ)

ὁ, Hellespont (later called the Dardanelles) or

   A sea of Helle (daughter of Athamas, who was drowned therein), now the Dardanelles, Il.2.845, Hdt. 4.38, etc.:—sts. taken to include the Propontis, Id.1.57, etc.:—the adjacent country, Th.2.9, etc.: in this sense without Art. in Att. Inscrr., IG12.106.16, al.: said to be used of the Aegean, Str.7 Fr. 58.

Greek (Liddell-Scott)

Ἑλλήσποντος: ὁ, ὁ πόντος τῆς Ἕλλης (θυγατρὸς τοῦ Ἀθάμαντος, ἐκεῖ πνιγείσης), νῦν Δαρδανέλλια, Ὅμ. (μάλιστα ἐν Ἰλ.), Ἡρόδ. κλ.· καλεῖται προσέτι πορθμὸς Ἀθαμαντίδος Ἕλλης Αἰσχύλ. Πέρσ. 70, πρβλ. 722· - ἐνίοτε περιλαμβάνεται καὶ ἡ Προποντίς, Ἡρόδ. 1. 57, κτλ.· - προσέτι καὶ ἡ περὶ τὸν Ἑλλήσποντον χώρα, Θουκ. 2. 9, κτλ.

French (Bailly abrégé)

ου (ὁ) :
1 Hellespont, litt. mer d’Hellè (Dardanelles);
2 littoral de l’Asie sur cette mer.
Étymologie: Ἕλλη, πόντος.

Spanish (DGE)

-ου, ὁ

• Alolema(s): Ἑλλάσ- Theoc.13.29
Helesponto
1 paso estrecho de mar entre el Quersoneso tracio y la Tróade, actual estrecho de los Dardanelos Ἑ. ἀγάρροος Il.2.845, 12.30, ἐπὶ πλατὺν Ἑλλήσποντον Il.17.432, cf. Od.24.82, Orph.A.495, AP 9.381, Ἑλλήσποντον ἐπ' ἰχθυόεντα Il.9.360, ἱρὸς Ἑ. A.Pers.745, μέγας Ἑ. D.P.821, ἡ δὲ Προποντίς ... καταδιδοῖ ἐς τὸν Ἑλλήσποντον Hdt.4.85, στενὸς ὢν ὁ Ἑ. Th.8.106, cf. 2.67, Aeschin.1.56, X.HG 1.1.2, IG 2².398A.7 (IV a.C.), D.18.71, Arist.Mu.398^a27, A.R.1.935, οἱ μὲν ἐπὶ πλευρῇσι Προποντίδος ἀμφιτρίτης, οἱ δ' ὑπὲρ Ἑλλήσποντον D.P.325, ἀφ' Ἑλλησπόντου γὰρ φερόμενον εἰς Καλχηδόνα Plb.4.44.8, cf. 16.29.8, Luc.DMar.6.1, (Πράκτιος) ὃς ῥέων ἐκ τῶν ὀρῶν τῶν Ἰδαίων ἐκδιδοῖ ἐς θάλασσαν τὴν μεταξὺ τοῦ Ἑλλησπόντου τε καὶ τοῦ Εὐξείνου πόντου Arr.An.1.12.6, ἡ ἰδίως καλουμένη Ἀσία περιορίζεται ... ἀπὸ δὲ δυσμῶν τῷ τε λοιπῷ μέρει τῆς Προποντίδος καὶ Ἑλλησπόντῳ Ptol.Geog.5.2.1
•a veces en sent. más amplio: el estrecho de los Dardanelos y la Propóntide hasta Perinto, Str.7.fr.57b
•incluyendo parte del Mar Tracio, limitando el reino de Príamo Ἑ. ἀπείρων Il.24.545
•baña la Limnas tracia, Hecat.164
•incluyendo el norte del Mar Egeo, Hecat.139, Στρυμόνι καὶ μεγάλῳ πεπολισμένον Ἑλλησπόντῳ ἠρίον ... Ἀμφίπολι AP 7.705 (Antip.Thess.), Ἑ. οὐχ ὁμολογεῖται παρὰ πᾶσιν ὁ αὐτός Str.7.fr.57, 57c.
2 territorio costero en torno a este mar ὅμουροι ... τῶν Πλακίην τε καὶ Σκυλάκην πελασγῶν οἰκισάντων ἐν Ἑλλησπόντῳ Hdt.1.57, οἱ ἀπὸ Ἰωνίας καὶ Ἑλλησπόντου ξύμμαχοι Th.1.89, cf. Lys.6.6, Isoc.15.108, ἔχεται καὶ Ἑ. καὶ Φρύγες Arr.An.5.25.4, Ἑλλησπόντου πόλεις las ciu. de la Tróade, Plb.18.54.8, de la zona oeste de los Dardanelos, hasta Sesto y Abidos, Plb.4.50.5, Sch.D.P.142.

Greek Monolingual

ο (AMἑλλήσποντος)
ο πορθμός που συνδέει την Προποντίδα με το Αιγαίο Πέλαγος και χωρίζει την Ευρώπη από την Ασία
αρχ.
1. ο πορθμός του Ελλησπόντου μαζί με την Προποντίδα
2. η περιοχή γύρω από τον Ελλήσποντο.

Greek Monotonic

Ἑλλήσποντος: ὁ, ο Ελλήσποντος ή η θάλασσα της Έλλης (θυγατέρας του Αθάμαντα, ο οποίος πνίγηκε εκεί μέσα)· στη σημερινή εποχή, τα Δαρδανέλλια, σε Όμηρ., Ηρόδ. κ.λπ.

Russian (Dvoretsky)

Ἑλλήσποντος: дор. Ἑλλάσποντος ὁ Ἓλλη Геллеспонт
1) ныне Дарданельский пролив Hom., Her. etc.;
2) малоазиатское побережье Дарданельского пролива Her., Thuc. etc.

Middle Liddell

Ἑλλήσ-ποντος, ὁ,
the Hellespont or sea of Helle (daughter of Athamas, who was drowned therein), now the Dardanelles, Hom., Hdt., etc.

Frisk Etymology German

Ἑλλήσποντος: (seit Il.),
{Ellḗspontos}
Grammar: m.
Meaning: in ältester Zeit Ben. der Propontis und der Dardanellen einschließlich eines Teils des äußeren sich nach dem Ägäischen Meere und dem Golf Melas hin öffnenden Meeres, seit dem 5. Jhdt. oft auf die Dardanellenstraße eingeschränkt, s. V. Burr Nostrum mare (Würzb. Stud. z. Altertumswiss. 4 [1932]) 11ff.
Composita : Komp. Ἑλλησποντοφύλακες Ben. der Zollbeamten am Hellespont;
Derivative: Ableitungen Ἑλλησπόντιος, -ποντιακός, f. -ποντιάς hellespontisch, Ἑλλησποντίας, ion. -ίης (ἄνεμος) N. des Nordostwindes (vgl. Chantraine Formation 95), alles ion.-att.
Etymology : Die herkömmliche Erklärung als "Meer der Helle" wird von Kretschmer Glotta 27, 29 unter Heranziehung ähnlicher Fälle gegen Burr (s. oben) mit Recht verteidigt.
Page 1,500

Frisk Etymological English

Grammatical information: m.
Meaning: Orig. name of the Propontis and the Dardanelles with a part of the sea which opens to the Aegaean and the Gulf of Melas; since the 5th cent. often limited to the straits of the Dardanelle. (Il.). Cf. V. Burr Nostrum mare (Würzb. Stud. z. Altertumswiss. 4 [1932]) 11ff.
Compounds: Comp. Ἐλλησποντο-φύλακες name of the custom officials on the Hellespont;
Derivatives: Ἐλλησπόντιος, -ποντιακός, f. -ποντιάς hellespontic, Ἐλλησποντίας, Ion. -ίης (ἄνεμος) name of the Northeastwind (cf. Chantr. Form. 95), Ion.-Att.
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: The traitional explanation as "Sea of Helle" is defended by Kretschmer Glotta 27, 29 against Burr (s. above). The old etymology seems most improbable to me.