Προποντίς

English (LSJ)

-ίδος, ἡ, Propontis, the Fore-sea, a name given to the Sea of Marmara, that leads into the Pontus, A.Pers.876(lyr.), Hdt.4.85, etc.

French (Bailly abrégé)

ίδος (ἡ) :
Propontide (auj. mer de Marmara) entre l'Hellespont et le Bosphore de Thrace, litt. « la mer avant le Pont-Euxin ».
Étymologie: πρό, Πόντος.

Russian (Dvoretsky)

Προποντίς: ίδος (ῐδ) ἡ Пропонтида, «Предморье», ныне Мраморное море Her., Aesch., Arst. etc.

Greek (Liddell-Scott)

Προποντίς: -ίδος, ἡ, ἡ πρὸ τοῦ Πόντου θάλασσα, ἡ θάλασσα τοῦ Μαρμαρᾶ, ἥτις κεῖται πρὸ τοῦ Εὐξείνου Πόντου, Ἡρόδ. 4. 85, Αἰσχύλ. Πέρσ. 875, κτλ.

Greek Monolingual

-ίδος, η, ΝΑ, και Προποντίδα Ν
εσωτερική θάλασσα που χωρίζει την ασιατική από την ευρωπαϊκή ήπειρο και η οποία συνδέεται βορειοανατολικά μέσω του Βοσπόρου με τον Εύξεινο Πόντο, και νοτιοδυτικά, μέσω τών Δαρδανελλίων, με το Αιγαίο Πέλαγος και που, κατά μία παράδοση, πήρε την ονομασία της επειδή οδηγεί στον Εύξεινο Πόντο.
[ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ < προ- + πόντος + επίθημα -ίς, -ίδος].

Greek Monotonic

Προποντίς: -ίδος, ἡ, η θάλασσα πριν τον Πόντο, δηλ. η θάλασσα του Μαρμαρά που οδηγεί στον Πόντο, σε Ηρόδ., Αισχύλ.

Middle Liddell

Προποντίς, ίδος, ἡ,
the fore-sea, i. e. the Sea of Marmora, that leads into the Pontus, Hdt., Aesch.

Wikipedia EN

The Sea of Marmara, also known as the Marmara Sea, is an inland sea located entirely within the borders of Turkey. It connects the Black Sea to the Aegean Sea via the Bosphorus and Dardanelles straits, separating the country's European and Asian sides. The Sea of Marmara is a small sea with an area of 11,350 km2 (4,380 sq mi), and dimensions of 280 km × 80 km (174 mi × 50 mi). Its greatest depth is 1,370 m (4,490 ft).

The Sea of Marmara is named after the largest island to its south side which is called Marmara Island because it is rich in marble (Greek μάρμᾰρον (mármaron) "marble)."

In classical antiquity it was known as the Propontis, which is derived from the Greek words pro- (before) and pontos (sea) and reflects the fact that the Ancient Greeks used to sail through it to reach the Black Sea that they called Pontos.

In Greek mythology, a storm on the Propontis brought the Argonauts back to an island they had left, precipitating a battle in which either Jason or Heracles killed King Cyzicus, who mistook them for his Pelasgian enemies

Wikipedia EL

Η Θάλασσα του Μαρμαρά (τούρκ.: Marmara Denizi) ή Προποντίδα (αρχ. ελληνικά: Προποντίς) είναι κλειστή θάλασσα που συνδέει τον Εύξεινο Πόντο (Μαύρη Θάλασσα) με το Αιγαίο Πέλαγος, χωρίζοντας έτσι το ασιατικό μέρος της Τουρκίας από το ευρωπαϊκό, και κατ' επέκταση την Ευρώπη από την Ασία. Έχει δύο ακραίους πορθμούς, ΒΑ. τον Βόσπορο, που τη συνδέει με τη Μαύρη Θάλασσα, και ΝΔ. τον Ελλήσποντο, που τη συνδέει με το Αιγαίο. Ο Βόσπορος χωρίζει επίσης και την Κωνσταντινούπολη στην ασιατική και την ευρωπαϊκή της πλευρά. Έχει έκταση 11.472 χλμ² και μέγιστο βάθος 1.355 μέτρα. Καλύπτει όλη τη θαλάσσια έκταση από την Καλλίπολη μέχρι τη Νικομήδεια, περίπου 145 μίλια απόσταση. Το συνολικό ανάπτυγμα της ευρωπαϊκής ακτής της είναι περίπου 130 μίλια, ενώ της ασιατικής ακτής περίπου τα 300 μίλια.

Γενικά η Θάλασσα του Μαρμαρά αποτελεί ένα θαλάσσιο ποταμό, όπου ο Βόσπορος μεταφέρει σ΄ αυτή την υπερπλήρωση υδάτων του Ευξείνου που προέρχονται από τις συνεχείς σ΄ αυτόν εκβολές ποταμών, και στη συνέχεια η θάλασσα του Μαρμαρά εκβάλλει τη δική της υπερπλήρωση δια του Ελλησπόντου στο Αιγαίο. Συνέπεια αυτού είναι το υφιστάμενο συνεχές θαλάσσιο ρεύμα, το λεγόμενο «ρεύμα του Μαρμαρά», με μόνιμη κατεύθυνση προς το Αιγαίο. Σημειώνεται ότι το ρεύμα του Μαρμαρά έχει προκαλέσει κατά καιρούς πολλά ναυτικά ατυχήματα. Για τον λόγο αυτό η πλοήγηση των διερχομένων πλοίων υπό πλοηγούς είναι υποχρεωτική.

Υπάρχουν δύο μείζονες νησιωτικές ομάδες γνωστές ως Πριγκηπονήσια και Νησιά του Μαρμαρά. Η τελευταία ομάδα διαθέτει πλούσιες πηγές μαρμάρου και από εκεί παίρνει το όνομά της και η θάλασσα.

Η θάλασσα του Μαρμαρά σχηματίστηκε από τη κίνηση των τεκτονικών ρηγμάτων στο φλοιό της γης και το διαχωρισμό των ηπείρων της Ευρώπης, της Ασίας και της Αφρικής. Το ρήγμα της Βόρειας Ανατολίας, που έχει προκαλέσει πολλούς μεγάλους σεισμούς στα πρόσφατα χρόνια, όπως τον Σεισμό του Ιζμίτ του 1999, περνά κάτω από τη θάλασσα και είχε ως αποτέλεσμα την πρόκληση ενός τσουνάμι 2,5 μέτρων, σκορπώντας τον θάνατο σε 155 ανθρώπους.

Το όνομα «Προποντίδα», από τον αρχαίο ελληνικό τύπο Προποντίς (< προ + Πόντος), σημαίνει τη θάλασσα «προ του Εύξεινου Πόντου», περιγράφοντας έτσι τη γεωγραφική της θέση.