Χ
μὴ μόνον τοὺς ἁμαρτάνοντας κόλαζε, ἀλλὰ καὶ τοὺς μέλλοντας κώλυε → punish not only those who do wrong, but those who intend to do so
English (LSJ)
χ, χεῖ, τό, indecl., twenty-second letter of the Gr. alphabet, Pl. Cra. 414b, Ti. 36b. As numeral, χʹ = 600, ͵χ = 600 000; but in Inscrr., X stands for χίλιοι, αι, α, = 1000.
Greek Monotonic
Χ: χ, χεῖ, τό, άκλιτο, το εικοστό δεύτερο γράμμα του ελλ. αλφαβ.· ως αριθμητικό, χʹ = 600, ͵χ = 600.000· αλλά σε επιγραφές, Χ είναι το πρώτο γράμμα του χίλιοι, -αι, -α = 1000. Μετατροπές του χ στις ελλ. διαλέκτους:
1. στη Δωρ. αντί θ, όπως ὄρνιχος αντί ὄρνιθος,
2. στην Ιων. αντικαθίσταται από κ, όπως δέκομαι, κιθών αντί δέχομαι, χιτών,
3. τοποθετείται πριν το λ για να ενισχύσει τον ήχο του, όπως χλαῖνα αντί λαῖνα, χλιαρός αντί λιαρός. Οι ποιητές σε μερικές λέξεις θεωρούν το χ ως διπλό σύμφωνο, έτσι ώστε βραχύ φωνήεν πριν από αυτό γίνεται θέσει μακρό, όπως σε βρόχος, ἰᾱχή, ἰᾱχέω, φαιōχίτων.
Russian (Dvoretsky)
Χ: χ (τὸ χῖ) хи (22-я буква греч. алфавита): χʹ = 600, ͵χ = 600000.
