κυβερνάω
English (LSJ)
A steer, νῆα κυβερνῆσαι Od.3.283, cf. Pi.O.12.3 (Pass.), Pl.Plt. 298e, etc.: abs., act as helmsman, αὐτὸς ἑαυτῷ Ar.Eq.544.
2 drive, κ. ἅρματα Pl.Thg.123c; τὸν δρόμον τῶν Ἵππων Hdn.7.9.6.
3 metaph., guide, govern, Pi.P.5.122, Antipho 1.13, Pl.Euthd.291d, etc.; τὴν δίκην ὀρθῇ γνώμῃ κυβερνᾶτε Herod.2.100.
4 act as pilot, i.e. perform certain rites, in the Ship of Isis, IGRom.1.817 (Callipolis).
II Med., = Act., κυβερνωμένης τῆς διανοίας Arist.Pr.964b17; ὁ κυβερνώμενος μουσικῇ Marcellin.Vit. Thuc.49:—Pass., σῇ κυβερνῶμαι χερί S.Aj.35; μιᾷ γνώμῃ τῇ Κύρου ἐκυβερνᾶτο X.Cyr.8.8.1; ἡ ἰατρικὴ… διὰ τοῦ θεοῦ τούτου κυβερνᾶται Pl.Smp. 187a, cf. R.590d, Antiph.40.8, etc.; cf. κυμερῆναι.
German (Pape)
[Seite 1522] gubernare, steuern, lenken; νῆα Od. 3, 282; κυβερνῶνται νᾶες Pind. Ol. 12, 2; Plat. Polit. 299 e u. A.; – auch übertr., leiten, regieren; Διὸς νόος κυβερνᾷ δαίμον' ἀνδρῶν Pind. P. 5, 122; πάντα γὰρ σῇ κυβερνῶμαι χερί Soph. Ai. 35; in Prosa, τῆς πόλεως πάντα κυβερνῶσα Plat. Euthyd. 291 d; μιᾷ γνώμῃ τοῦ Κύρου ἐκυβερνᾶτο, das ganze Reich wurde regiert, Xen. Cyr. 8, 8, 1, wie Pol. 6, 4, 2; auch τὸ πῦρ κυβερνώμενον ἀνέμοις, 11, 5, 4. Auch absol., δίκη δὲ κυβερνήσειεν, Antiph. 1, 13.
French (Bailly abrégé)
κυβερνῶ :
diriger : νῆα OD un vaisseau.
Étymologie: orig. inconnue -- DELG suppl. : Rac. *kwerb- « tourner ».
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
κυβερνάω van schepen en wagens besturen. uitbr. besturen, leiden, beheersen, regeren:; γνώμην, ὁτέη ἐκυβέρνησε πάντα het inzicht, dat alles bestuurt Heracl. B 41; ook met gen.: κυβερνᾶν θεῶν τε καὶ ἀνθρώπων de leiding hebben over goden en mensen Plat. Smp. 197b.
Russian (Dvoretsky)
κῠβερνάω:
1 управлять, править, вести (νῆα Hom.; ἄρματα Plat.): κ. αὐτὸν ἑαυτῷ Arph. (самому) управлять кораблем;
2 управлять, руководить (τῆς πόλεως πάντα Plat.; φόβῳ καὶ βίᾳ Polyb.; med. τισι Arst.): μιᾷ γνώμῃ τοῦ Κύρου ἐκυβερνᾶτο Xen. (империя Кира) управлялась единой волей Кира.
Greek (Liddell-Scott)
κῠβερνάω: μέλλ. -ήσω, Λατ. gubernare, ἐπὶ πλοίου, ὡς καὶ νῦν, νῆα κυβερνῆσαι Ὀδ. Γ. 283, πρβλ. Πινδ. Ο. 12. 4, Πλάτ. Πολιτικ. 298Ε, κτλ.· ἐνεργῶ ὡς κυβερνήτης ἢ πηδαλιοῦχος, αὐτὸς ἑαυτῷ Ἀριστοφ. Ἱππ. 544. 2) ἐπὶ ἅρματος ἢ ἵππων, κυβ. ἅρματα Πλάτ. Θεάγ. 123C· τὸν δρόμον τῶν ἵππων Ἡρῳδιαν. 7. 9. 3) μεταφορ., ὁδηγῶ, διευθύνω, κυβερνῶ, Πινδ. Π. 5. 164· σῇ κυβερνῶμαι χειρὶ Σοφ. Αἴ. 35, Ἀντιφῶν 113. 3, Πλάτ. Εὐθύδ. 291D. κτλ.· ἀλλὰ σπανίως ἀφίσταται ἡ ἀρχικὴ σημασία, πρβλ. Ἀριστοφ. ἔνθ’ ἀνωτ.· Μέσ., = ἐνεργ., ὁ κυβερνώμενος μουσικῇ Μαρκελλῖν. ἐν Βίῳ Θουκ. σ. 8 Duker. ― Παθ., ἡ ἰατρική... ὑπὸ τοῦ θεοῦ τούτου κυβερνᾶται Πλάτ. Συμπ. 186Ε· πρβλ. Πολ. 590D, κ. ἀλλ.
English (Autenrieth)
English (Slater)
κῠβερνάω steer, guide τὶν γὰρ ἐν πόντῳ κυβερνῶνται θοαὶ νᾶες (O. 12.3) met., Διός τοι νόος μέγας κυβερνᾷ δαίμον' ἀνδρῶν φίλων (P. 5.122) Ἐλπίς, ἃ μάλιστα θνατῶν πολύστροφον γνώμαν κυβερνᾷ fr. 214. 3.
Greek Monotonic
κῠβερνάω: μέλ. -ήσω, Λατ. gubernare,
1. διευθύνω, καθοδηγώ, σε Ομήρ. Οδ. κ.λπ.· απόλ., ενεργώ ως κυβερνήτης ή πηδαλιούχος, σε Αριστοφ.
2. μεταφ., άρχω, εξουσιάζω, κυβερνώ, σε Πίνδ., Σοφ.
Frisk Etymological English
Grammatical information: v.
Meaning: steer, metaph. govern, rule (γ 283)
Other forms: aor. κυβερνῆσαι, Cypr. inf. κυμερῆναι; Aeol. κυμερνήτης
Compounds: also with prefix, e.g. δια-.
Derivatives: κυβερνητήρ, Dor. -ατήρ m. cocxwain (θ 557, Pi.) with f. -ήτειρα (AP, Nonn.) and -ητήριος (Orac. ap. Plu.); κυβερνήτης (Aeol. κυμερνήτης [-άτας] after EM 543, 3) id. (Il.) with f. -ῆτις (pap.) and -ήσια n. pl. festival in memory of the steersmen of Theseus, Athens (Plu.); κυβέρνησις, -ασις steering, government (Pi., Pl.); κυβερνητικός belonging to, apt to steering (Pl.); κυβερνισμός = κυβέρνησις (Aq.).
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]
Etymology: Given Cypr. κυμερῆναι the form κυβερνάω might be due to dissimilation μ-ν > β-ν (Lejeune Traite de phon. 131). Thus Neumann KZ 100 (1987) 64-69, HS 105 (1992) 188 and Kadmos 13 (1974) 146-155. "aber das Wort bleibt sowieso isoliert." (Frisk). The comparison with Skt. kūbara-, -rī́ pole and with Lith. kumbras grip on the steering oar, kumbryti steer is to be given up, s. Mayrhofer KEWA s. v. and Fraenkel Wb. s. kumbrỹs. So foreign origin is probable, s. Fohalle Mél. Vendryes 157ff., Kretschmer Glotta 16, 166, Hermann Gött. Nachr. 1943, 2 f., Schwyzer 62, Chantraine Ét. sur le vocab. grec. 11. Further Bq. The group -ρν- is typical for non-IE material. - From κυβερνάω as LW [loanword] Lat. gubernō, s. W.-Hofmann s. v. Beekes xx Neumann
Middle Liddell
κῠβερνάω, fut. -ήσω
1. Lat. gubernare, to steer, Od., etc.: absol. to act as pilot or helmsman, Ar.
2. metaph. to guide, govern, Pind., Soph.
Frisk Etymology German
κυβερνάω: {kubernáō}
Forms: Aor. κυβερνῆσαι (seit γ 283), kyr. Inf. κυμερῆναι,
Grammar: v.
Meaning: steuern, übertr. leiten, regieren.
Composita: auch mit Präfix, z.B. δια-,
Derivative: Davon κυβερνητήρ, dor. -ατήρ m. Steuermann (θ 557, Pi. u. a.) mit f. -ήτειρα (AP, Nonn.) und -ητήριος (Orac. ap. Plu.); κυβερνήτης (äol. κυμερνήτης [-άτας] nach EM 543, 3) ib. (seit Il.) mit f. -ῆτις (Pap.) und -ήσια n. pl. Steuermannsfest (zur Erinnerung an Theseus, Athen; Plu.); κυβέρνησις, -ασις das Steuern, die Führung (Pi., Pl. u.a.); κυβερνητικός zum Steuern gehörig, geeignet (Pl. u.a.); κυβερνισμός = κυβέρνησις (Aq.).
Etymology: Angesichts kyr. κυμερῆναι kann die Form κυβερνάω auf Dissimilation μν > βν beruhen (Lejeune Traite de phon. 131), aber das Wort bleibt sowieso isoliert. Der Vergleich mit aind. kūbara-, -rī́ Deichsel und mit lit. kumbras Griff am Steuerruder, kumbryti steuern ist aufzugeben, s. Mayrhofer Wb. s. v. und Fraenkel Wb. s. kumbrỹs mit weiterer Lit. So wird fremde Herkunft wahrscheinlich, s. Fohalle Mél. Vendryes 157ff., Kretschmer Glotta 16, 166, Hermann Gött. Nachr. 1943, 2 f., Schwyzer 62, Chantraine Ét. sur le vocab. grec. 11. Ältere Lit. bei Bq und WP. 1, 467. — Aus κυβερνάω als LW lat. gubernō, s. W.-Hofmann s. v.
Page 2,38