χαμαιπετής
ἡ Νέμεσις προλέγει τῷ πήχεϊ τῷ τε χαλινῷ μήτ' ἄμετρόν τι ποιεῖν μήτ' ἀχάλινα λέγειν → Nemesis warns us by her cubit-rule and bridle neither to do anything without measure nor to be unbridled in our speech
English (LSJ)
ές, (πίπτω)
A falling to the ground, χ. πίπτει πρὸς οὖδας E.Ba.1111 (s. v. l.); φόνος χ. blood that has fallen on the earth, Id.Or.1491 (lyr.); δόμοι . . χαμαιπετεῖς ἔκεισθ' ἀεί ye were lying prostrate, A.Ch.964 (lyr.); grovelling, μηδὲ . . χαμαιπετὲς βόαμα προσχάνῃς ἐμοί Id.Ag.920; χ. [βέλος], of a spent missile, Aen.Tact.32.9; χ. ἐλαῖαι windfall olives, Luc.Lex.13. 2 lying or sleeping on the ground, χ. ἀεὶ ὢν καὶ ἄστρωτος Pl.Smp.203d. 3 on the ground, χ. στιβάς, εὐνή, E.Tr.507, Cyc.386; δεῖπνον Posidon.5J. 4 of trees, creeping, dwarf, Plb.13.10.8. 5 flying low, χ. στρουθοί Luc.Dips.2. 6 Adv. -τῶς along the ground, like a goose's flight, Id.Icar.10. II metaph., falling to the ground, i. e. coming to naught, λόγοι, ἔπος, Pi.O.9.12, P.6.37. 2 grovelling, low, of style, κομιδῇ πεζὸν καὶ χ. Luc.Hist.Conscr.16, cf. Somn.13.
Greek (Liddell-Scott)
χᾰμαιπετής: -ές, (πίπτω) χαμαὶ ἐξηπλωμένος (ἐκ πτώσεως), χ. πίπτει πρὸς οὖδας Εὐρ. Βάκχ. 1111· χ. φόνος, αἷμα πεσὸν κατὰ γῆς, ὁ αὐτ. ἐν Ὀρ. 1491· δόμοι ... χαμαιπετεῖς ἔκεισθ’ ἀεί, ἦσθε ἐξηπλωμένοι κατὰ γῆς, Αἰσχύλ. Χο. 964· μηδὲ ... χαμοπαιτὲς βόαμα προσχάνῃς ἐμοὶ (ἴδε ἐν λ. προσχάσκω), ὁ αὐτ. ἐν Ἀγ. 920. 2) ὁ κατὰ γῆς κείμενος ἢ κοιμώμενος, ἐπὶ τοῦ Ἔρωτος, χαμαιπ. ἀεὶ ὢν καὶ ἄστρωτος Πλάτ. Συμπ. 203D. 3) ὁ ἐπὶ τοῦ ἐδάφους ἡπλωμένος, χ. στιβάς, εὐνὴ Εὐρ. Τρῳ. 507, Κύκλ. 385. 4) ἐπὶ δένδρων, ὡς τὸ χαμαίζηλος, ἕρπων κατὰ γῆς, μὴ ἀναπτυσσόμενος πολὺ ὑπὲρ τὸ ἔδαφος, ἔστι καὶ Θρᾴκης ἔρημον πεδίον, χαμαιπετῆ δένδρα ἔχον Πολύβ. 13. 10, 7 πρβλ. Πολυαίνου Στρατηγ. Η΄, κγ΄, 10. 5) Ἐπίρρ. -τῶς, κατὰ γῆς, ἐπὶ τοῦ ἐδάφους, ὡς ἵπταται ὁ χήν, Λουκ. Ἰκαρομ. 10. - Καθ’ Ἡσύχ.: «χαμαιπετῶς· ὥστε μὴ εἰς τοὔδαφος ῥῖψαι». ΙΙ. μεταφ., ὁ κατὰ γῆς πίπτων, δηλ. μὴ φέρων ἀποτέλεσμα, μάταιος, Πινδ. Ο. 9. 19, Π. δ. 37· πρβλ. τὸ προηγ. καὶ ἴδε χαμαὶ Ι. 2. 2) ταπεινός, χαμηλός, ἐπὶ ὕψους, κομιδῇ πεζόν καὶ χαμ. Λουκ. πῶς δεῖ Ἱστ. Συγγρ. 16. πρβλ. Ἐνύπν. 13. - Ἴδε Χ. Χαριτωνίδου Ποικίλα Φιλολογικὰ τόμ. Α΄, σελ. 279 281, 317, 861, 862.
French (Bailly abrégé)
ής, ές :
1 tombé à terre, couché ou gisant à terre;
2 qui est à terre, bas, très petit, nain ; fig. bas, commun, vulgaire;
3 qui se penche à terre, courbé vers la terre.
Étymologie: χαμαί, πίπτω.
