Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

exseco

From LSJ

L'amor che move il sole e l'altre stelleLove that moves the sun and the other stars

Dante Alighieri, Paradiso, XXXIII, v. 145

Latin > English

exseco exsecare, exsecui, exsectus V TRANS :: cut out/off; remove/make (hole) by cutting; cut, make cut in; castrate

Latin > English (Lewis & Short)

ex -sĕco: (also exĕco and exĭco, Plaut. Rud. 1, 2, 34), cŭi, ctum, 1 (
I perf. subj. exsecaveris, Cato, R. R. 42), v. a., to cut out or away.
I Lit. (class.).
   A In gen.: vitiosas partes, Cic. Att. 2, 1, 7: pestem aliquam tamquam strumam civitatis, id. Sest. 65, 135: linguam, id. Clu. 66: cornu (frontis), Hor. S. 1, 5, 59: varices, Sen. Ep. 78 med.: fetum ventri, Plin. 8, 55, 81, § 217: ventrem, Dig. 28, 2, 12: filium alicui mortuae, ib. 50, 16, 132: nervos, Cic. Agr. 2, 33, 91: fundum armarii, id. Clu. 64, 179.—
   B In partic., to cut, castrate, geld: vetus haec opinio Graeciam opplevit exsectum Caelum a filio Saturno, Cic. N. D. 2, 24, 63; Suet. Ner. 28; Mart. 6, 2, 2; and in a Greek construction: infelix ferro mollita juventus Atque exsecta virum, Luc. 10, 134.—
II Trop.: exsectus et exemptus honoribus senatoriis, Plin. Ep. 2, 12, 3.—Poet., of interest: quinas hic capiti mercedes exsecat (=extorquet, extundit), cuts out, deducts, Hor. S. 1, 2, 14.

Latin > French (Gaffiot 2016)

exsĕcō,¹² sĕcŭī, sectum, āre, tr.,
1 retrancher en coupant, faire l’ablation de : vitiosas partes Cic. Att. 2, 1, 7, couper les parties malades, cf. Clu. 187 ; Sest. 135 || priver de la virilité, couper, châtrer : Cic. Nat. 2, 63 || retirer en coupant : fetum ventri Plin. 8, 217, pratiquer l’opération césarienne || [fig.] rogner, retrancher, déduire : Hor. S. 1, 2, 14 ; Plin. Min. Ep. 2, 12, 3
2 ouvrir en coupant [pour extraire qqch.] : Ulp. Dig. 28, 2, 12. forme exico *Pl. Rud. 122 || fut. ant. exicaveris Cato Agr. 42.

Latin > German (Georges)

ex-seco (exsico, execo, exico), secuī, sectum, āre, I) herausschneiden, ausschneiden, weg-, abschneiden, a) übh.: armarii fundum, Cic.: arundinem, Plaut.: arbores et vites, Amm.: serrā arborem, absägen, Col.: fenestras muro lapideo, Sen.: parmam elephantino tergori, Mela: corium, Apul.: pelles, zu Riemen ausschneiden, Ov.: unde execaveris (librum, den Bast) in aliud genus, Cato. – übtr., quinas hic capiti mercedes exsecat, schindet 5 Prozent (Zinsen monatlich, also 60 Proz. jährlich) aus dem Kapital heraus, Hor. sat. 1, 2, 14: quid miserius quam exectum et exemptum honoribus senatoriis labore et molestiā non carēre? von allen Ehrenrechten des Senatorenstandes gänzlich ausgeschlossen, Plin. ep. 2, 12, 3. – b) einen Körperteil, ein Glied usw., α) im allg.: cornu, Hor.: linguam, Catull. u. Cic.: suras vel suffragines, Amm.: crura, Amm.: nervos, Dict.: mucrone gulam, Apul.: sub aure tuber, Capit. – im Bilde, vitiosas partes rei publicae, Cic.: nervos omnes urbis, Cic.: pestem aliquam (einen verpesteten Teil) tamquam strumam civitatis, Cic. – β) beim Kastrieren, testes, Suet.: genitalia, Apul.: virilia, Lact.: viscera (die Hoden) ferro, Petron. poët.: exsecti Veneris stimuli, Claud. – c) leb. Wesen: α) ein Kind od. Tier aus dem Mutterleibe herausschneiden, alqm, Verg. Aen. 10, 315: fetus ventri, Plin. 8, 217: filium alci mortuae, Paul. dig. 50, 16, 132. – β) prägn., jmdm. die Hoden ausschneiden, ihn entmannen, kastrieren, Caelum, Cic. de nat. deor. 2, 63: mares, Mart. 6, 2, 2: poet. m. resp. Acc., iuventus exsecta (al. exacta) virum (der Mannbarkeit beraubt), Lucan. 10, 134. – Partiz. subst., exsecti, Entmannte, Auct. b. Alex. 70, 6. – II) aufschneiden, vivae mulieris ventrem, Amm. 29, 2, 17: exsecto ventre extrahi od. edi (v. der Leibesfrucht), Ulp. dig. 5, 2, 6 pr. u. 28, 2, 12. – prägn., exs. alqm, jmdm. den Leib aufschneiden, jmd. öffnen, sezieren, Herophilus ille medicus aut lanius, qui sexcentos exsecuit, ut naturam specularetur, Tert. de anim. 10. – / Vulg. Perf. exsecaveris, Cato r. r. 42.

Latin > Chinese

exseco, as, ecui, ectum, ecare. :: 切去