iuventus
Καλὸν τὸ νικᾶν ἀλλ' ὑπερνικᾶν κακόν → Vincere bonum est: ultra fas vincere lubricum → Schön ist zu siegen, übermäßig siegen schlecht
Latin > English (Lewis & Short)
jŭventus: ūtis (scanned as dissyl., Plaut. Most. 1, 1, 30; id. Curc. 1, 1, 38; cf. junior), f. juvenis,
I the age of youth (from the twentieth to the fortieth year), youth (rare, except in transf. meaning; cf. juventas).
I Lit.: quae juventute geruntur et viribus, Cic. de Sen. 6, 15: ibique juventutem suam exercuit, Sall. C. 5, 2.—
II Transf., concr.
A Young persons, youth: quo nemo adaeque juventute ex omni Attica antehac est habitus parcus, Plaut. Most. 1, 1, 29: juventutis mores scire, id. Am. 1, 1, 2: nulla juventutis est spes; sese omnes amant, id. Capt. 1, 2, 19: ob eamque causam juventus nostra dedisceret paene discendo, Cic. de Or. 3, 24, 93: cum omnis juventus, omnes etiam gravioris aetatis eo convenerant, Caes. B. G. 3, 16, 2; 6, 14 fin.; 6, 23, 6; id. B. C. 2, 5, 3 sq.; Hirt. B. G. 8, 8, 2: Trojana, Verg. A. 1, 467: Cannis consumpta juventus, Juv. 2, 155: alios caedit sua quemque juventus, pupils, id. 7, 213.—Of young bees, Verg. G. 4, 22; hence: princeps juventutis, in the time of the republic the first among the knights, Cic. Vatin. 10, 24; id. Fam. 3, 11, 3; under the emperors, a title of the imperial princes, Tac. A. 1, 3.—
B Personified: Jŭventus, the goddess of youth (for the usual Juventas): FLAMINIS IVVENTVTIS, Inscr. Orell. 2213; Hyg. Fab. praef.
Latin > German (Georges)
(1) iuventus1, a, um (iuvenis), jugendlich, aetate iuentā (altlat. = iuventā), Corp. inscr. Lat. 1, 1202.
(2) iuventūs2, ūtis, f. (iuvenis), I) die Jugendzeit, das jugendliche Alter, von etwa 20 bis 40 Jahren, das Jünglingsalter, A) eig.: ea, quae iuventute geruntur et viribus, Cic. de sen. 6, 15: ibique iuventatem suam exercuit, Sall. Cat. 5, 2: sed Rufum atque alios caedit sua quemque iuventus, Iuven. 7, 213: quod a iuventute sua devotissime tibi vixerat, Augustin. conf. 8, 1. – bildl., iuventus imperii et quasi robusta maturitas, Flor. prooem. § 7: praeter spem omnium senectus imperii quasi redditā iuventute reviruit, ibid. § 8. – B) meton., a) die Jugend, Jünglinge, von Soldaten = junge Mannschaft, junge Männer, zum Kriegsdienst taugliche Personen (Ggstz. senes, seniores, maiores natu), Cic., Caes. u.a.: iuventus et pueri liberi, Plaut.: mores iuventutis, Plaut. u. Plin. pan.: i. Attica, Plaut.: i. Romana, Liv.: i. corrupta, Sen.: i. lecta, Liv., delecta, Hirt. b. G. u. Verg.: omnis i., omnes etiam gravioris aetatis, Caes.: legendus est hic orator iuventuti, Cic.: acuent ad bonas artes iuventutem, Plin. ep.: denis vicenisque annis inter bella iuventus consenuit, Sen. rhet. – princeps iuventutis, s. 1. prīncepsno. II, A. – b) von Bienen, die junge Brut, fugiens iuventus, Colum. 9, 12, 2. – II) personif. = Iuventas (no. II), Hyg. fab. praef. p. 10 M.