πρόβουλος: Difference between revisions
Ἡ φύσις ἁπάντων τῶν διδαγμάτων κρατεῖ → Natura superat omne doctrinae genus → Natur ist überlegen jedem Unterricht
(Bailly1_4) |
(34) |
||
Line 18: | Line 18: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=ου (ὁ) :<br /><b>I.</b> qui délibère auparavant ; [[οἱ]] πρόβουλοι les conseillers qui délibèrent avant de soumettre une affaire au peuple, <i>particul.</i> :<br /><b>1</b> <i>avant les guerres Médiques</i>, assemblée des délégués des cités helléniques;<br /><b>2</b> conseil des douze délégués des villes ioniennes;<br /><b>3</b> <i>à Athènes</i>, le conseil des Dix, <i>délibérant sur les affaires à soumettre au peuple</i>;<br /><b>4</b> <i>dans certaines Cités (e.g. Érétrie)</i>, membres du bureau permanent du Conseil, équivalant à la prytanie athénienne;<br /><b>II.</b> qui tient le premier rang dans le conseil, <i>particul. à Rome</i> consul.<br />'''Étymologie:''' [[πρό]], [[βουλή]]. | |btext=ου (ὁ) :<br /><b>I.</b> qui délibère auparavant ; [[οἱ]] πρόβουλοι les conseillers qui délibèrent avant de soumettre une affaire au peuple, <i>particul.</i> :<br /><b>1</b> <i>avant les guerres Médiques</i>, assemblée des délégués des cités helléniques;<br /><b>2</b> conseil des douze délégués des villes ioniennes;<br /><b>3</b> <i>à Athènes</i>, le conseil des Dix, <i>délibérant sur les affaires à soumettre au peuple</i>;<br /><b>4</b> <i>dans certaines Cités (e.g. Érétrie)</i>, membres du bureau permanent du Conseil, équivalant à la prytanie athénienne;<br /><b>II.</b> qui tient le premier rang dans le conseil, <i>particul. à Rome</i> consul.<br />'''Étymologie:''' [[πρό]], [[βουλή]]. | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=-ο / [[πρόβουλος]], -ον, ΝΑ<br />(στην αρχαία Αθήνα) (<b>το αρσ. πληθ. ως ουσ.</b>) <i>οι πρόβουλοι</i><br />α) άνδρες κοινής εμπιστοσύνης που εκλέγονταν από τις αρχαίες ελληνικές πόλεις σε κρίσιμες στιγμές για να αποφασίσουν για [[πολιτικά]] ζητήματα ή για να εποπτεύουν τη [[λειτουργία]] της πολιτείας<br />β) οι αποστελλόμενοι από τους Έλληνες [[κάθε]] χρόνο στις [[Πλαταιές]] πρέσβεις<br />γ) οι [[δέκα]] πρεσβύτεροι άνδρες που είχαν εκλεγεί στην Αθήνα [[μετά]] την [[καταστροφή]] της εκστρατείας στη [[Σικελία]] για να φροντίσουν για την [[κοινή]] [[σωτηρία]]<br />δ) οι Ρωμαίοι ύπατοι<br /><b>νεοελλ.</b><br />(<b>το αρσ. πληθ. ως ουσ.</b>) (στην [[εποχή]] του Καποδίστρια) [[τίτλος]] τών προϊσταμένων καθενός από τα [[τρία]] τμήματα του Πανελληνίου Συμβουλίου ή της Προσωρινής Διοικήσεως της Επικρατείας<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> αυτός που σκέπτεται ή συζητά [[κάτι]] εκ τών προτέρων ή [[υπέρ]] άλλων. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>προβούλως</i> Α<br />εσκεμμένα.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>προ</i>- <span style="color: red;">+</span> -<i>βουλος</i> (<span style="color: red;"><</span> [[βουλή]] «[[σκέψη]]»), <b>πρβλ.</b> [[παρά]]-<i>βουλος</i>]. | |||
}} | }} |
Revision as of 12:21, 29 September 2017
English (LSJ)
ον, (βουλή)
A deliberating beforehand or for others, Ἄτα prob.in A.Ag.386 (lyr.): but usu. II pl., standing committee to examine measures before they were formally proposed to the people, Arist.Pol.1298b29, 1299b31, 1322b16; at Megara, Ar.Ach.755; Corinth, Nic. Dam.60 J.; Corcyra, IG9(1).682.12; Delphi, GDI2642.26; of the ἀμνήμονες at Cnidus, Plu.2.292a; ἀπαγγέλλειν . . δήμου προβούλοις A.Th.1011. 2 of the delegates of the twelve Ionian states at the Panionium, Hdt.6.7; of delegates appointed to consult on the mode of meeting Xerxes, π. τῆς Ἑλλάδος Id.7.172. 3 at Athens, committee of Ten, appointed after the Sicilian defeat (cf. Th.8.1), Decr. ap.Arist.Ath.29.2, Ar.Lys.421, Lys.12.65, Arist.Rh.1419a28. 4 of the Roman consuls, D.H.4.76, 5.1.
German (Pape)
[Seite 713] vorher rathschlagend, für Andere rathschlagend, ihnen rathend, was sie thun sollen, der an der Spitze des Volkes die gemeinsamen Angelegenheiten berathende Rath; Aesch. Spt. 997, τὰ δόξαντα δήμου προβούλοις τῆσδε Καδμείας πόλεως. So in Athen, Ar. Lys. 421. 467; u. eine Obrigkeit der Megarenser, Ach. 720; vgl. Arizt. pol. 4, 14; die Abgesandten der Ionier zum Πανιώνιον, Her. 6, 7. 11. Sic. 15, 49. Andere Hei. 7. 172. – In Athen hießen so bes. die Zehnmänner, welche vor dem Rath der Vierhundert die ganze gesetzgebende Gewalt in Athen hatten; Arist. Lys. 421. 467, Lyz. 12, 65 (bei Thuc. 8, 67 ξυγγραφεῖς); vgl. Schneid. zu Arist. pol. 6, 5, 10.
Greek (Liddell-Scott)
πρόβουλος: -ον, (βουλὴ) ὁ σκεπτόμενος ἢ συζητῶν ἐκ τῶν προτέρων ἢ ὑπέρ ἄλλων· ― ὅθεν οἱ πρόβουλοι ἦσαν 1) ἔν τισιν Ἑλληνικαῖς πόλεσι (πιθανῶς ταῖς ἀριστοκρατουμέναις) διαρκής τις ἐπιτροπεία ἔργον ἔχουσα νὰ ἐξετάζῃ τὰς προτάσεις ἢ τὰ σχέδια τῶν νόμων καὶ ψηφισμάτων πρὶν ἢ ὑποβληθῶσι ταῦτα κατὰ τύπον εἰς τὴν ἐπιδοκιμασίαν τοῦ λαοῦ, Ἀριστ. Πολιτικ. 4. 14, 4., 4. 15, 11., 6. 8, 17, Ἀθην. Πολ. 43, 7 Blass. τοιοῦτοι ἦσαν οἱ ἐν Μεγάροις, Ἀριστοφ. Ἀχ. 755· οἱ ἐν Κερκύρᾳ, Συλλ. Ἐπιγρ. 1839,-41. 43-46· οὕτως ἀπαγγέλλειν δήμου... προβούλοις Αἰσχύλ. Θήβ. 1006. 2) κεῖται καὶ ἐπὶ τῶν δώδεκα ἀντιπροσώπων τῶν Ἰωνικῶν πολιτειῶν εἰς τὸ Πανιώνιον, Ἡρόδ. 6. 7, πρβλ. Wess. εἰς Διόδ. 15. 49· καὶ ἐπὶ τῶν ἀντιπροσώπων τῶν Ἑλληνικῶν πόλεων τῶν συνελθόντων ὅπως συσκεφθῶσι πῶς νὰ ἀπαντήσωσι τὸν Ξέρξην, Ἡρόδ. 7. 172. 3) ἐν Ἀθήναις τὸ πρόσκαιρον συμβούλιον τῶν δέκα τὸ κατασταθὲν πρὸς νομοθεσίαν μικρὸν πρὸ τῆς καθιδρύσεως τῆς βουλῆς τῶν 400, Ἀριστοφ. Λυσ. 421, Λυσίας 126. 10, Ἀριστ. Ρητορ. 3. 18, 6· καλούμενοι ξυγγραφεῖς παρὰ Θουκ. 8. 67· πρβλ. Thirlwall Hist. Gr. 4. σ. 3, Grote 7. σ. 499. 4) ἐπὶ τῶν Ῥωμαίων ὑπάτων, Διον. Ἁλ. 4. 76., 5. 1, Πλούτ. 2. 292Α.
French (Bailly abrégé)
ου (ὁ) :
I. qui délibère auparavant ; οἱ πρόβουλοι les conseillers qui délibèrent avant de soumettre une affaire au peuple, particul. :
1 avant les guerres Médiques, assemblée des délégués des cités helléniques;
2 conseil des douze délégués des villes ioniennes;
3 à Athènes, le conseil des Dix, délibérant sur les affaires à soumettre au peuple;
4 dans certaines Cités (e.g. Érétrie), membres du bureau permanent du Conseil, équivalant à la prytanie athénienne;
II. qui tient le premier rang dans le conseil, particul. à Rome consul.
Étymologie: πρό, βουλή.
Greek Monolingual
-ο / πρόβουλος, -ον, ΝΑ
(στην αρχαία Αθήνα) (το αρσ. πληθ. ως ουσ.) οι πρόβουλοι
α) άνδρες κοινής εμπιστοσύνης που εκλέγονταν από τις αρχαίες ελληνικές πόλεις σε κρίσιμες στιγμές για να αποφασίσουν για πολιτικά ζητήματα ή για να εποπτεύουν τη λειτουργία της πολιτείας
β) οι αποστελλόμενοι από τους Έλληνες κάθε χρόνο στις Πλαταιές πρέσβεις
γ) οι δέκα πρεσβύτεροι άνδρες που είχαν εκλεγεί στην Αθήνα μετά την καταστροφή της εκστρατείας στη Σικελία για να φροντίσουν για την κοινή σωτηρία
δ) οι Ρωμαίοι ύπατοι
νεοελλ.
(το αρσ. πληθ. ως ουσ.) (στην εποχή του Καποδίστρια) τίτλος τών προϊσταμένων καθενός από τα τρία τμήματα του Πανελληνίου Συμβουλίου ή της Προσωρινής Διοικήσεως της Επικρατείας
αρχ.
1. αυτός που σκέπτεται ή συζητά κάτι εκ τών προτέρων ή υπέρ άλλων.
επίρρ...
προβούλως Α
εσκεμμένα.
[ΕΤΥΜΟΛ. < προ- + -βουλος (< βουλή «σκέψη»), πρβλ. παρά-βουλος].