κόρυδος: Difference between revisions
τίκτει γὰρ κόρος ὕβριν, ὅταν πολὺς ὄλβος ἕπηται ἀνθρώποις ὁπ̣όσοις μὴ νόος ἄρτιος ἦι → satiety breeds arrogance whenever men with unfit minds have great wealth
m (LSJ2 replacement) |
|||
(5 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 14: | Line 14: | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[κόρυδος]] και [[κορυδός]], ὁ, και [[κορυδός]], ἡ, και κορυδών, ὁ, και [[κορύδυλις]], ἡ (Α)<br />ο κορυδαλ(λ)ός («[[ὥσπερ]] τὰ [[παιδία]] τὰ τοὺς κορύδους διώκοντα», <b>Πλάτ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[κόρυς]] «[[περικεφαλαία]]» με [[επίθημα]] -<i>δο</i>- ( | |mltxt=[[κόρυδος]] και [[κορυδός]], ὁ, και [[κορυδός]], ἡ, και κορυδών, ὁ, και [[κορύδυλις]], ἡ (Α)<br />ο κορυδαλ(λ)ός («[[ὥσπερ]] τὰ [[παιδία]] τὰ τοὺς κορύδους διώκοντα», <b>Πλάτ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[κόρυς]] «[[περικεφαλαία]]» με [[επίθημα]] -<i>δο</i>- ([[πρβλ]]. <i>λύγ</i>-<i>δο</i>-<i>ς</i>, <i>ράβ</i>-<i>δο</i>-<i>ς</i>). Ανάλογη στον σχηματισμό της [[είναι]] η ονομ. του ελαφιού σε ορισμένες ΙΕ γλώσσες, [[πρβλ]]. αρχ. σαξ. <i>hiro</i>-<i>t</i>, αρχ. άνω γερμ. <i>hiru</i>-<i>z</i> (<span style="color: red;"><</span> ΙE <i>keru</i>-<i>d</i>-). Με την [[προσθήκη]] του επιθήματος -<i>αλ</i>- ([[πρβλ]]. <i>αγκ</i>-<i>άλ</i>-<i>η</i>, <i>ομφ</i>-<i>αλ</i>-<i>ός</i>) προέκυψε ο τ. <i>κορυδ</i>-<i>αλ</i>-<i>ός</i>. Ο παρλλ. τ. <i>κορυδαλλός</i> οφείλεται πιθ. σε εκφραστικό αναδιπλασιασμό]. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=(<b class="b3">-δός</b>)<br />Grammatical information: m. (f.)<br />Meaning: | |etymtx=(<b class="b3">-δός</b>)<br />Grammatical information: m. (f.)<br />Meaning: [[(crested) lark]], [[Alauda cristata]] (Ar., Pl., Arist.); enlarged forms with <b class="b3">ν-</b> and <b class="b3">λ(λ</b>)-suffixes (Chantraine Formation 360f. a. 246f.):;<br />Other forms: <b class="b3">κάρυδοι καρύδαλοι</b> H.<br />Derivatives: [[κορυδῶνες]] pl. (Arist. HA 609a 7; cf. below), <b class="b3">κορύδαλ(λ)ος</b> (Arist.; [[varia lectio|v.l.]] <b class="b3">-αλλός</b>), <b class="b3">-αλλός</b> (Theoc., Babr.), <b class="b3">-αλλά</b> (Epich., sicil. inscr.), <b class="b3">-αλλίς</b> (Simon., Theoc.). PN [[Κόρυδος]], <b class="b3">-ύδων</b>, <b class="b3">-υδαλλός</b>, <b class="b3">-υδεύς</b> (s. Boßhardt Die Nom. auf <b class="b3">-ευς</b> 132 ).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: To [[κόρυς]] [[helm]] with <b class="b3">δο-</b>suffix (cf. the simlar instances in Schwyzer 508 and Chantraine 359); a [[t-]]enlargement perhaps in a German. word for [[deer]], e. g. OS [[hirot]], OHG [[hiruz]] (IE. <b class="b2">*ḱeru-d-</b>). Cf. with <b class="b3">-θ-</b> (as in <b class="b3">κόρυθ-</b>): <b class="b3">κόρυθος εἷς τις τῶν τροχίλων</b> and <b class="b3">κορύθων ἀλεκτρυών</b> H. - The form [[κορυδῶνες]] (s. above) can hardly be correct; one expects <b class="b3">*κορυδόνες</b> (as [[χελιδόνες]] etc.) or evtl. [[κορύδωνες]]. - See on [[κόρυδος]] etc. Thompson Birds s. [[κορύδαλος]]. The form [[κάρυδος]] is the older one: [[α]] > ([[ο]]) before following [[υ]] (so not to be <b class="b2">corrected,</b> as Fur. 345, who had not seen the rule); so derivation from [[κόρυς]] is impossible. Note that <b class="b3">-αλ(λ</b>)- is also a Pre-Greek suffix (<b class="b2">*-aly-</b>), s. Beekes, FS Kortlandt.<br />See also: Weiteres s. [[κόρυς]]. | ||
}} | }} | ||
{{FriskDe | {{FriskDe | ||
|ftr='''κόρυδος''': (-[[δός]])<br />{kórudos}<br />'''Grammar''': m. (f.)<br />'''Meaning''': [[Haubenlerche]], [[Alauda cristata]] (Ar., Pl., Arist. usw.);<br />'''Derivative''': erweiterte Formen mit ν- und λ(λ)-Suffix (Chantraine Formation 360f. u. 246f.): κορυδῶνες pl. (Arist. ''HA'' 609a 7; vgl. unten), κορύδαλ(λ)ος (Arist.; v. l. -αλλός), -αλλός (Theok., Babr.), -αλλά (Epich., sizil. Inschr.), -αλλίς (Simon., Theok.); — [[κάρυδοι]]· καρύδαλοι H. — PN Κόρυδος, -ύδων, -υδαλλός, -υδεύς (s. Boßhardt Die Nom. auf -ευς 132 m. Lit.).<br />'''Etymology''' : Zu [[κόρυς]] [[Helm]] mit δο-Suffix (vgl. die ähnlichen Fälle bei Schwyzer 508 und Chantraine 359); eine dementsprechende ''t''-Erweiterung liegt zufällig im german. Wort für [[Hirsch]], z. B. asächs. ''hirot'', ahd. ''hiruz'' (idg. *''ḱeru''-''d''-) vor. Vgl. noch mit -θ- (wie in κόρυθ-): [[κόρυθος]]· [[εἷς]] [[τις]] [[τῶν]] τροχίλων und κορύθων· [[ἀλεκτρυών]] H. — Die Form κορυδῶνες (s. oben) kann schwerlich richtig sein; man erwartet κορυδόνες (wie χελιδόνες usw.) oder evtl. κορύδωνες. — Ausführlich über [[κόρυδος]] usw. Thompson Birds s. κορύδαλος. Weiteres s. [[κόρυς]].<br />'''Page''' 1,924 | |ftr='''κόρυδος''': (-[[δός]])<br />{kórudos}<br />'''Grammar''': m. (f.)<br />'''Meaning''': [[Haubenlerche]], [[Alauda cristata]] (Ar., Pl., Arist. usw.);<br />'''Derivative''': erweiterte Formen mit ν- und λ(λ)-Suffix (Chantraine Formation 360f. u. 246f.): κορυδῶνες pl. ([[Aristotle|Arist.]]''[[Historia Animalium|HA]]'' 609a 7; vgl. unten), κορύδαλ(λ)ος (Arist.; [[varia lectio|v.l.]] -αλλός), -αλλός (Theok., Babr.), -αλλά (Epich., sizil. Inschr.), -αλλίς (Simon., Theok.); — [[κάρυδοι]]· καρύδαλοι H. — PN Κόρυδος, -ύδων, -υδαλλός, -υδεύς (s. Boßhardt Die Nom. auf -ευς 132 m. Lit.).<br />'''Etymology''': Zu [[κόρυς]] [[Helm]] mit δο-Suffix (vgl. die ähnlichen Fälle bei Schwyzer 508 und Chantraine 359); eine dementsprechende ''t''-Erweiterung liegt zufällig im german. Wort für [[Hirsch]], z. B. asächs. ''hirot'', ahd. ''hiruz'' (idg. *''ḱeru''-''d''-) vor. Vgl. noch mit -θ- (wie in κόρυθ-): [[κόρυθος]]· [[εἷς]] [[τις]] [[τῶν]] τροχίλων und κορύθων· [[ἀλεκτρυών]] H. — Die Form κορυδῶνες (s. oben) kann schwerlich richtig sein; man erwartet κορυδόνες (wie χελιδόνες usw.) oder evtl. κορύδωνες. — Ausführlich über [[κόρυδος]] usw. Thompson Birds s. κορύδαλος. Weiteres s. [[κόρυς]].<br />'''Page''' 1,924 | ||
}} | }} |
Latest revision as of 21:45, 24 November 2023
English (LSJ)
ὁ, = ἡ κορυδός.
German (Pape)
[Seite 1487] ὁ, u. ἡ κορυδός, s. Schol. Ar. Av. 472, von κόρυς, Kuppen-, Haubenlerche; Ar. Av. 303. 472; Theocr. 8, 141; öfter in der Anth., z. B. Antiph. 3 (V, 307); Arist. H. A. 6, 1. 8, 16 u. öfter; vgl. über die verschiedenen Formen des Wortes Lob. zu Phryn. 338.
Greek Monolingual
κόρυδος και κορυδός, ὁ, και κορυδός, ἡ, και κορυδών, ὁ, και κορύδυλις, ἡ (Α)
ο κορυδαλ(λ)ός («ὥσπερ τὰ παιδία τὰ τοὺς κορύδους διώκοντα», Πλάτ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. < κόρυς «περικεφαλαία» με επίθημα -δο- (πρβλ. λύγ-δο-ς, ράβ-δο-ς). Ανάλογη στον σχηματισμό της είναι η ονομ. του ελαφιού σε ορισμένες ΙΕ γλώσσες, πρβλ. αρχ. σαξ. hiro-t, αρχ. άνω γερμ. hiru-z (< ΙE keru-d-). Με την προσθήκη του επιθήματος -αλ- (πρβλ. αγκ-άλ-η, ομφ-αλ-ός) προέκυψε ο τ. κορυδ-αλ-ός. Ο παρλλ. τ. κορυδαλλός οφείλεται πιθ. σε εκφραστικό αναδιπλασιασμό].
Frisk Etymological English
(-δός)
Grammatical information: m. (f.)
Meaning: (crested) lark, Alauda cristata (Ar., Pl., Arist.); enlarged forms with ν- and λ(λ)-suffixes (Chantraine Formation 360f. a. 246f.):;
Other forms: κάρυδοι καρύδαλοι H.
Derivatives: κορυδῶνες pl. (Arist. HA 609a 7; cf. below), κορύδαλ(λ)ος (Arist.; v.l. -αλλός), -αλλός (Theoc., Babr.), -αλλά (Epich., sicil. inscr.), -αλλίς (Simon., Theoc.). PN Κόρυδος, -ύδων, -υδαλλός, -υδεύς (s. Boßhardt Die Nom. auf -ευς 132 ).
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]
Etymology: To κόρυς helm with δο-suffix (cf. the simlar instances in Schwyzer 508 and Chantraine 359); a t-enlargement perhaps in a German. word for deer, e. g. OS hirot, OHG hiruz (IE. *ḱeru-d-). Cf. with -θ- (as in κόρυθ-): κόρυθος εἷς τις τῶν τροχίλων and κορύθων ἀλεκτρυών H. - The form κορυδῶνες (s. above) can hardly be correct; one expects *κορυδόνες (as χελιδόνες etc.) or evtl. κορύδωνες. - See on κόρυδος etc. Thompson Birds s. κορύδαλος. The form κάρυδος is the older one: α > (ο) before following υ (so not to be corrected, as Fur. 345, who had not seen the rule); so derivation from κόρυς is impossible. Note that -αλ(λ)- is also a Pre-Greek suffix (*-aly-), s. Beekes, FS Kortlandt.
See also: Weiteres s. κόρυς.
Frisk Etymology German
κόρυδος: (-δός)
{kórudos}
Grammar: m. (f.)
Meaning: Haubenlerche, Alauda cristata (Ar., Pl., Arist. usw.);
Derivative: erweiterte Formen mit ν- und λ(λ)-Suffix (Chantraine Formation 360f. u. 246f.): κορυδῶνες pl. (Arist.HA 609a 7; vgl. unten), κορύδαλ(λ)ος (Arist.; v.l. -αλλός), -αλλός (Theok., Babr.), -αλλά (Epich., sizil. Inschr.), -αλλίς (Simon., Theok.); — κάρυδοι· καρύδαλοι H. — PN Κόρυδος, -ύδων, -υδαλλός, -υδεύς (s. Boßhardt Die Nom. auf -ευς 132 m. Lit.).
Etymology: Zu κόρυς Helm mit δο-Suffix (vgl. die ähnlichen Fälle bei Schwyzer 508 und Chantraine 359); eine dementsprechende t-Erweiterung liegt zufällig im german. Wort für Hirsch, z. B. asächs. hirot, ahd. hiruz (idg. *ḱeru-d-) vor. Vgl. noch mit -θ- (wie in κόρυθ-): κόρυθος· εἷς τις τῶν τροχίλων und κορύθων· ἀλεκτρυών H. — Die Form κορυδῶνες (s. oben) kann schwerlich richtig sein; man erwartet κορυδόνες (wie χελιδόνες usw.) oder evtl. κορύδωνες. — Ausführlich über κόρυδος usw. Thompson Birds s. κορύδαλος. Weiteres s. κόρυς.
Page 1,924