Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

lucerna: Difference between revisions

From LSJ

Νέµουσι δ' οἴκους καὶ τὰ ναυστολούµενα ἔσω δόµων σῴζουσιν, οὐδ' ἐρηµίᾳ γυναικὸς οἶκος εὐπινὴς οὐδ' ὄλβιος → They manage households, and save what is brought by sea within the home, and no house deprived of a woman can be tidy and prosperous

Euripides, Melanippe Captiva, Fragment 6.11
(D_5)
(CSV2 import)
 
(6 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 1: Line 1:
{{LaEn
|lnetxt=lucerna lucernae N F :: [[oil lamp]]; [[midnight oil]]
}}
{{Lewis
{{Lewis
|lshtext=<b>lŭcerna</b>: ae, f. luc-erna, from [[luceo]], q. v.; [[with]] [[double]] suffix [[like]] [[caverna]], laverna, [[lanterna]], etc.; cf. Gr. κέ-αρνον, [[σκέπαρνον]],<br /><b>I</b> a [[lamp]], [[oil]]-[[lamp]].<br /><b>I</b> Lit.: [[lucerna]] dicta a [[luce]], aut [[quod]] id vocant [[Graeci]] [[λύχνον]], Varr. L. L. 5, § 119 Müll.: lucernam [[forte]] [[oblitus]] fueram extinguere, Plaut. Most. 2, 2, 56: in [[sole]] lucernam adhibere [[nihil]] [[interest]], Cic. Fin. 4, 12, 29: [[lucerna]] me deserit, my [[light]] goes [[out]], id. Att. 7, 7, 7: vino et lucernis [[Medus]] [[acinaces]] Immane [[quantum]] discrepat, i. e. [[evening]] entertainments, Hor. C. 1, 27, 5: accedit [[numerus]] lucernis, the lights [[begin]] to [[seem]] [[double]], id. S. 2, 1, 25; cf.: cum geminis exsurgit [[mensa]] lucernis, Juv. 6, 305: pereundum est [[ante]] lucernas, [[before]] [[candle]]-[[light]], id. 10, 339: lucernam accendere, Phaedr. 3, 19, 4: [[turpis]] [[fumo]] lucernae, Juv. 6, 131: [[lucerna]] [[ardens]] exstinguitur, Plin. 31, 3, 28, § 49: fungi lucernarum, id. 28, 11, 46, § 163: pinguem nebulam vomuere lucernae, Pers. 5, 181: [[lucerna]] splendens [[super]] [[candelabrum]], Vulg. Sir. 26, 22.—<br /><b>II</b> Transf.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> Nocturnal [[labor]], lucubration ([[poet]].): haec ego non credam Venusina digna Lucerna? Juv. 1, 51.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> A [[guide]], [[instructor]]: [[quia]] [[mandatum]] [[lucerna]] est, Vulg. Prov. 6, 23; id. 2 Sam. 2, 29: [[lucerna]] pedibus meis [[verbum]] tuum, id. Psa. 118, 105.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>C</b> A [[phosphorescent]] [[fish]], Plin. 9, 27, 43, § 82.
|lshtext=<b>lŭcerna</b>: ae, f. luc-erna, from [[luceo]], q. v.; [[with]] [[double]] suffix [[like]] [[caverna]], laverna, [[lanterna]], etc.; cf. Gr. κέ-αρνον, [[σκέπαρνον]],<br /><b>I</b> a [[lamp]], [[oil]]-[[lamp]].<br /><b>I</b> Lit.: [[lucerna]] dicta a [[luce]], aut [[quod]] id vocant [[Graeci]] [[λύχνον]], Varr. L. L. 5, § 119 Müll.: lucernam [[forte]] [[oblitus]] fueram extinguere, Plaut. Most. 2, 2, 56: in [[sole]] lucernam adhibere [[nihil]] [[interest]], Cic. Fin. 4, 12, 29: [[lucerna]] me deserit, my [[light]] goes [[out]], id. Att. 7, 7, 7: vino et lucernis [[Medus]] [[acinaces]] Immane [[quantum]] discrepat, i. e. [[evening]] entertainments, Hor. C. 1, 27, 5: accedit [[numerus]] lucernis, the lights [[begin]] to [[seem]] [[double]], id. S. 2, 1, 25; cf.: cum geminis exsurgit [[mensa]] lucernis, Juv. 6, 305: pereundum est [[ante]] lucernas, [[before]] [[candle]]-[[light]], id. 10, 339: lucernam accendere, Phaedr. 3, 19, 4: [[turpis]] [[fumo]] lucernae, Juv. 6, 131: [[lucerna]] [[ardens]] exstinguitur, Plin. 31, 3, 28, § 49: fungi lucernarum, id. 28, 11, 46, § 163: pinguem nebulam vomuere lucernae, Pers. 5, 181: [[lucerna]] splendens [[super]] [[candelabrum]], Vulg. Sir. 26, 22.—<br /><b>II</b> Transf.<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> Nocturnal [[labor]], lucubration ([[poet]].): haec ego non credam Venusina digna Lucerna? Juv. 1, 51.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> A [[guide]], [[instructor]]: [[quia]] [[mandatum]] [[lucerna]] est, Vulg. Prov. 6, 23; id. 2 Sam. 2, 29: [[lucerna]] pedibus meis [[verbum]] tuum, id. Psa. 118, 105.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>C</b> A [[phosphorescent]] [[fish]], Plin. 9, 27, 43, § 82.
}}
}}
{{Gaffiot
{{Gaffiot
|gf=<b>lŭcerna</b>,¹¹ æ, f. ([[luceo]]), lampe : [[Varro]] L. 5, 119 ; Cic. Fin. 4, 29 || travail de nuit : Juv. 1, 51 || [fig.] guide, maître : Vulg. Prov. 6, 23 ; Psalm. 118, 105 || poisson phosphorescent : Plin. 9, 82.
|gf=<b>lŭcerna</b>,¹¹ æ, f. ([[luceo]]), lampe : [[Varro]] L. 5, 119 ; Cic. Fin. 4, 29 &#124;&#124; travail de nuit : Juv. 1, 51 &#124;&#124; [fig.] guide, maître : Vulg. Prov. 6, 23 ; Psalm. 118, 105 &#124;&#124; poisson phosphorescent : Plin. 9, 82.||travail de nuit : Juv. 1, 51||[fig.] guide, maître : Vulg. Prov. 6, 23 ; Psalm. 118, 105||poisson phosphorescent : Plin. 9, 82.
}}
{{Georges
|georg=lucerna, ae, f. ([[luceo]]), die [[Leuchte]] = die [[Lampe]], Öllampe, I) eig. u. meton.: 1) eig.: [[lumen]] lucernae, Cic., lumina lucernarum (Grubenlampen), Plin.: luc. lucida, Apul.: lucernas fraudare [[olivo]], Hor.: lucernas concinnare ([[zurechtmachen]]), [[Hieron]].: lucernam accendere, Phaedr.: lucernam accendere sabbatis, Sen.: lucernam interimere ([[auslöschen]]), Trag. inc. fr.: vino et lucernis, nächtliche Gelage, Hor.: [[ante]] lucernas, [[vor]] [[Nachtzeit]], Iuven.: ut accessit [[numerus]] lucernis, [[bei]] der [[Trunkenheit]], [[weil]] Trunkene alles [[doppelt]] [[sehen]], Hor. – 2) meton., die [[Nachtarbeit]], Lukubration, [[haec]] [[ego]] [[non]] credam Venusinā digna lucernā, Iuven. 1, 51. – II) übtr., [[ein]] [[bei]] windstillen Nächten leuchtender [[Fisch]], die Seeleuchte (Trigla [[lucerna]], L.), Plin. 9, 82.
}}
{{esel
|sltx=[[δᾳδοῦχος]], [[ἐμβάφιον]]
}}
{{LaZh
|lnztxt=lucerna, ae. f. :: [[燈]]。[[魚名]]
}}
}}

Latest revision as of 20:25, 12 June 2024

Latin > English

lucerna lucernae N F :: oil lamp; midnight oil

Latin > English (Lewis & Short)

lŭcerna: ae, f. luc-erna, from luceo, q. v.; with double suffix like caverna, laverna, lanterna, etc.; cf. Gr. κέ-αρνον, σκέπαρνον,
I a lamp, oil-lamp.
I Lit.: lucerna dicta a luce, aut quod id vocant Graeci λύχνον, Varr. L. L. 5, § 119 Müll.: lucernam forte oblitus fueram extinguere, Plaut. Most. 2, 2, 56: in sole lucernam adhibere nihil interest, Cic. Fin. 4, 12, 29: lucerna me deserit, my light goes out, id. Att. 7, 7, 7: vino et lucernis Medus acinaces Immane quantum discrepat, i. e. evening entertainments, Hor. C. 1, 27, 5: accedit numerus lucernis, the lights begin to seem double, id. S. 2, 1, 25; cf.: cum geminis exsurgit mensa lucernis, Juv. 6, 305: pereundum est ante lucernas, before candle-light, id. 10, 339: lucernam accendere, Phaedr. 3, 19, 4: turpis fumo lucernae, Juv. 6, 131: lucerna ardens exstinguitur, Plin. 31, 3, 28, § 49: fungi lucernarum, id. 28, 11, 46, § 163: pinguem nebulam vomuere lucernae, Pers. 5, 181: lucerna splendens super candelabrum, Vulg. Sir. 26, 22.—
II Transf.
   A Nocturnal labor, lucubration (poet.): haec ego non credam Venusina digna Lucerna? Juv. 1, 51.—
   B A guide, instructor: quia mandatum lucerna est, Vulg. Prov. 6, 23; id. 2 Sam. 2, 29: lucerna pedibus meis verbum tuum, id. Psa. 118, 105.—
   C A phosphorescent fish, Plin. 9, 27, 43, § 82.

Latin > French (Gaffiot 2016)

lŭcerna,¹¹ æ, f. (luceo), lampe : Varro L. 5, 119 ; Cic. Fin. 4, 29 || travail de nuit : Juv. 1, 51 || [fig.] guide, maître : Vulg. Prov. 6, 23 ; Psalm. 118, 105 || poisson phosphorescent : Plin. 9, 82.

Latin > German (Georges)

lucerna, ae, f. (luceo), die Leuchte = die Lampe, Öllampe, I) eig. u. meton.: 1) eig.: lumen lucernae, Cic., lumina lucernarum (Grubenlampen), Plin.: luc. lucida, Apul.: lucernas fraudare olivo, Hor.: lucernas concinnare (zurechtmachen), Hieron.: lucernam accendere, Phaedr.: lucernam accendere sabbatis, Sen.: lucernam interimere (auslöschen), Trag. inc. fr.: vino et lucernis, nächtliche Gelage, Hor.: ante lucernas, vor Nachtzeit, Iuven.: ut accessit numerus lucernis, bei der Trunkenheit, weil Trunkene alles doppelt sehen, Hor. – 2) meton., die Nachtarbeit, Lukubration, haec ego non credam Venusinā digna lucernā, Iuven. 1, 51. – II) übtr., ein bei windstillen Nächten leuchtender Fisch, die Seeleuchte (Trigla lucerna, L.), Plin. 9, 82.

Spanish > Greek

δᾳδοῦχος, ἐμβάφιον