Δ: Difference between revisions

From LSJ
Pindar, Pythian, 8.95f.
(big3_10)
 
m (pape replacement)
 
(3 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 1: Line 1:
{{LSJ2
|Full diacritics=Δ
|Medium diacritics=Δ
|Low diacritics=Δ
|Capitals=Δ
|Transliteration A=D
|Transliteration B=D
|Transliteration C=D
|Beta Code=*d
|Definition=δ, [[δέλτα]], fourth letter of the Gr. alphabet; as numeral, δʹ = [[τέσσαρες]] and [[τέταρτος]], —͵δ = 4 000.
}}
{{DGE
{{DGE
|dgtxt=δ, τό indecl.<br /><b class="num">I</b> en el sistema gráfico y fonológico<br /><b class="num">1</b> [[delta]] cuarta letra del alfabeto griego, Sch.D.T.486.8, <i>OMich</i>.672.2 (rom.).<br /><b class="num">2</b> como fonema consonante σύμφωνα δὲ τὰ λοιπὰ ἑπτακαίδεκα· β, γ, δ ... D.T.631.13<br /><b class="num">•</b>oclusiva τὸ γ καὶ τὸ δ ἄφωνον Arist.<i>Po</i>.1456<sup>b</sup>31, ἄφωνα δέ ἐστιν [[ἐννέα]]· β, γ, δ ... D.T.631.19<br /><b class="num">•</b>sonora μέσα δε τούτων τρία, β, γ, δ, μέσα δὲ εἴρηται, ὅτι τῶν μὲν ψιλῶν ἐστι δασύτερα, τῶν δὲ δασέων ψιλότερα D.T.631.23, 26.<br /><b class="num">II</b> en el sistema de numeración<br /><b class="num">1</b> [[cuatro]] ἄφελε, ἀπὸ τῶν ιβ τὰς η· λοιπαὶ δ Hero <i>Metr</i>.1.8.<br /><b class="num">2</b> [[cuatro veces]] Τράλ[λεις] δ' en Tralles cuatro veces</i> obtuvo la victoria <i>INap</i>.50.17 (I d.C.).<br /><b class="num">3</b> [[cuarto]] ἔτος δ' <i>IGR</i> 4.991.56, 61 (Samos I d.C.), λεγ(ιῶνος) δ' Σκυθικῆς de la cuarta legión de Escítica</i>, <i>SEG</i> 33.1194.13 (Capadocia I/II d.C.), Ἐπίγονος δ' <i>Graff.Dip</i>.F.282 (II d.C.).<br /><b class="num">4</b> [[cuatro mil]] γίγνεται ρ. ταῦτα ἐπὶ τὰ μγ· γίγνεται ͵δτ hacen 100; y eso por 43 hacen 4300</i> Hero <i>Metr</i>.1.20.<br /><b class="num">5</b> en el sistema acrofónico [[diez]] frec. en inscripciones ΔΠ = 15 (dracmas) <i>IG</i> 1<sup>3</sup>.426.80, ΔΔΔΔ = 40 <i>IG</i> 1<sup>3</sup>.365.23 (ambas V a.C.).<br /><b class="num">III</b> en diversas ciencias<br /><b class="num">1</b> geom., para representar un punto geométrico ἔστω τραπέζιον ἰσοσκελὲς τὸ ΑΒΓΔ ἴσον ἔχον τὴν ΑΒ τῇ ΓΔ Hero <i>Metr</i>.1.11.<br /><b class="num">2</b> medic., para sintetizar en una fórmula casos típicos de enfermedad cuyo nombre contiene dicha letra τὸ δ ἀπεστιγμένον (δηλοῖ) Gal.17(1).612.<br /><b class="num">3</b> mús. en conjunción con Π nota [[sol bemol]] en la escala cromática lidia, Alyp.p.384.
|dgtxt=δ, τό indecl.<br /><b class="num">I</b> en el sistema gráfico y fonológico<br /><b class="num">1</b> [[delta]] cuarta letra del alfabeto griego, Sch.D.T.486.8, <i>OMich</i>.672.2 (rom.).<br /><b class="num">2</b> como fonema consonante σύμφωνα δὲ τὰ λοιπὰ ἑπτακαίδεκα· β, γ, δ ... D.T.631.13<br /><b class="num">•</b>oclusiva τὸ γ καὶ τὸ δ ἄφωνον Arist.<i>Po</i>.1456<sup>b</sup>31, ἄφωνα δέ ἐστιν [[ἐννέα]]· β, γ, δ ... D.T.631.19<br /><b class="num">•</b>sonora μέσα δε τούτων τρία, β, γ, δ, μέσα δὲ εἴρηται, ὅτι τῶν μὲν ψιλῶν ἐστι δασύτερα, τῶν δὲ δασέων ψιλότερα D.T.631.23, 26.<br /><b class="num">II</b> en el sistema de numeración<br /><b class="num">1</b> [[cuatro]] ἄφελε, ἀπὸ τῶν ιβ τὰς η· λοιπαὶ δ Hero <i>Metr</i>.1.8.<br /><b class="num">2</b> [[cuatro veces]] Τράλ[λεις] δ' en Tralles cuatro veces</i> obtuvo la victoria <i>INap</i>.50.17 (I d.C.).<br /><b class="num">3</b> [[cuarto]] ἔτος δ' <i>IGR</i> 4.991.56, 61 (Samos I d.C.), λεγ(ιῶνος) δ' Σκυθικῆς de la cuarta legión de Escítica</i>, <i>SEG</i> 33.1194.13 (Capadocia I/II d.C.), Ἐπίγονος δ' <i>Graff.Dip</i>.F.282 (II d.C.).<br /><b class="num">4</b> [[cuatro mil]] γίγνεται ρ. ταῦτα ἐπὶ τὰ μγ· γίγνεται ͵δτ hacen 100; y eso por 43 hacen 4300</i> Hero <i>Metr</i>.1.20.<br /><b class="num">5</b> en el sistema acrofónico [[diez]] frec. en inscripciones ΔΠ = 15 (dracmas) <i>IG</i> 1<sup>3</sup>.426.80, ΔΔΔΔ = 40 <i>IG</i> 1<sup>3</sup>.365.23 (ambas V a.C.).<br /><b class="num">III</b> en diversas ciencias<br /><b class="num">1</b> geom., para representar un punto geométrico ἔστω τραπέζιον ἰσοσκελὲς τὸ ΑΒΓΔ ἴσον ἔχον τὴν ΑΒ τῇ ΓΔ Hero <i>Metr</i>.1.11.<br /><b class="num">2</b> medic., para sintetizar en una fórmula casos típicos de enfermedad cuyo nombre contiene dicha letra τὸ δ ἀπεστιγμένον (δηλοῖ) Gal.17(1).612.<br /><b class="num">3</b> mús. en conjunción con Π nota [[sol bemol]] en la escala cromática lidia, Alyp.p.384.
}}
{{lsm
|lsmtext='''Δ:''' δ, [[δέλτα]], άκλιτο, το [[τέταρτο]] [[γράμμα]] του ελλ. αλφαβ.· ως αριθμητικό, δʹ = [[τέσσαρες]] και [[τέταρτος]], [[αλλά]] ͵δ = 4.000.<br /><b class="num">I.</b> Το <i>δ</i> είναι το οδοντικό άφωνο [[γράμμα]] που βρίσκεται [[ανάμεσα]] στο ψιλόπνοο <i>τ</i> και το δασύπνοο <i>θ</i>.<br /><b class="num">II.</b> Μεταβολές του <i>δ</i> στις διαλέκτους:<br /><b class="num">1.</b> Αιολ., [[τροπή]] σε <i>β</i>, όπως [[σάμβαλον]] αντί [[σάνδαλον]]· αντίστροφα στη Δωρ., το [[ὀβελός]] μετατρέπεται σε [[ὀδελός]].<br /><b class="num">2.</b> στην Αιολ. ή Δωρ. [[τροπή]] σε <i>ζ</i>, ή <i>ζ</i> [[τροπή]] σε <i>δ</i> και <i>σδ</i>, βλ. Ζ, ζ II. 2,<br /><b class="num">3.</b> [[τροπή]] σε <i>θ</i>, όπως [[ψεῦδος]], [[ψύθος]],<br /><b class="num">4.</b> [[τροπή]] σε <i>λ</i>, όπως [[δαήρ]], Λατ. [[levir]], [[δάκρυ]] lacryma, [[δασύς]] [[λάσιος]],<br /><b class="num">5.</b> [[τροπή]] σε <i>σ</i>, όπως [[ὀδμή]], [[ὀσμή]], [[ἴδμεν]], [[ἴσμεν]],<br /><b class="num">6.</b> μερικές φορές το <i>δ</i> παρεμβάλλεται, για να δώσει έναν πιο ολοκληρωμένο («γεμάτο») ήχο· ([[ἀνήρ]]) ἀνέρος [[ἀνδρός]],<br /><b class="num">7.</b> Το <i>δ</i> μερικές φορές χάνεται, πρβλ. [[διωγμός]], [[δίωξις]] με το [[ἰωκή]],<br /><b class="num">8.</b> μερικές φορές αντιπροσωπεύει το <i>j</i> (<i>y</i>) όπως στο [[ἤδη]] ή το <i>δή</i>, Λατ. [[jam]].
}}
{{elnl
|elnltext=Δ, δ, τό (δέλτα), indecl., delta (vierde letter van het Griekse alfabet); als getal: δʹ = 4; ͵δ = 4000.
}}
{{pape
|ptext=δ, [[δέλτα]], der [[vierte]] [[Buchstabe]] des griech. Alphabets, als [[Zahlzeichen]] <b>δʹ = 4, ͵δ = 4000</b>. Es steht bei den Dorern und Äolern für β in [[ὀδελός]], wird auch mit γ [[vertauscht]], γᾶ und δᾶ, [[ἀμέργω]] und [[ἀμέρδω]], mit ζ, [[Ζεύς]] und [[Δεύς]], mit θ, [[ἄνδηρον]] und ἄνθηρον. Euphonischer [[Zusatz]] ist es in [[ἀνδρός]].
}}
}}

Latest revision as of 16:30, 24 November 2022

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: Δ Medium diacritics: Δ Low diacritics: Δ Capitals: Δ
Transliteration A: D Transliteration B: D Transliteration C: D Beta Code: *d

English (LSJ)

δ, δέλτα, fourth letter of the Gr. alphabet; as numeral, δʹ = τέσσαρες and τέταρτος, —͵δ = 4 000.

Spanish (DGE)

δ, τό indecl.
I en el sistema gráfico y fonológico
1 delta cuarta letra del alfabeto griego, Sch.D.T.486.8, OMich.672.2 (rom.).
2 como fonema consonante σύμφωνα δὲ τὰ λοιπὰ ἑπτακαίδεκα· β, γ, δ ... D.T.631.13
oclusiva τὸ γ καὶ τὸ δ ἄφωνον Arist.Po.1456b31, ἄφωνα δέ ἐστιν ἐννέα· β, γ, δ ... D.T.631.19
sonora μέσα δε τούτων τρία, β, γ, δ, μέσα δὲ εἴρηται, ὅτι τῶν μὲν ψιλῶν ἐστι δασύτερα, τῶν δὲ δασέων ψιλότερα D.T.631.23, 26.
II en el sistema de numeración
1 cuatro ἄφελε, ἀπὸ τῶν ιβ τὰς η· λοιπαὶ δ Hero Metr.1.8.
2 cuatro veces Τράλ[λεις] δ' en Tralles cuatro veces obtuvo la victoria INap.50.17 (I d.C.).
3 cuarto ἔτος δ' IGR 4.991.56, 61 (Samos I d.C.), λεγ(ιῶνος) δ' Σκυθικῆς de la cuarta legión de Escítica, SEG 33.1194.13 (Capadocia I/II d.C.), Ἐπίγονος δ' Graff.Dip.F.282 (II d.C.).
4 cuatro mil γίγνεται ρ. ταῦτα ἐπὶ τὰ μγ· γίγνεται ͵δτ hacen 100; y eso por 43 hacen 4300 Hero Metr.1.20.
5 en el sistema acrofónico diez frec. en inscripciones ΔΠ = 15 (dracmas) IG 13.426.80, ΔΔΔΔ = 40 IG 13.365.23 (ambas V a.C.).
III en diversas ciencias
1 geom., para representar un punto geométrico ἔστω τραπέζιον ἰσοσκελὲς τὸ ΑΒΓΔ ἴσον ἔχον τὴν ΑΒ τῇ ΓΔ Hero Metr.1.11.
2 medic., para sintetizar en una fórmula casos típicos de enfermedad cuyo nombre contiene dicha letra τὸ δ ἀπεστιγμένον (δηλοῖ) Gal.17(1).612.
3 mús. en conjunción con Π nota sol bemol en la escala cromática lidia, Alyp.p.384.

Greek Monotonic

Δ: δ, δέλτα, άκλιτο, το τέταρτο γράμμα του ελλ. αλφαβ.· ως αριθμητικό, δʹ = τέσσαρες και τέταρτος, αλλά ͵δ = 4.000.
I. Το δ είναι το οδοντικό άφωνο γράμμα που βρίσκεται ανάμεσα στο ψιλόπνοο τ και το δασύπνοο θ.
II. Μεταβολές του δ στις διαλέκτους:
1. Αιολ., τροπή σε β, όπως σάμβαλον αντί σάνδαλον· αντίστροφα στη Δωρ., το ὀβελός μετατρέπεται σε ὀδελός.
2. στην Αιολ. ή Δωρ. τροπή σε ζ, ή ζ τροπή σε δ και σδ, βλ. Ζ, ζ II. 2,
3. τροπή σε θ, όπως ψεῦδος, ψύθος,
4. τροπή σε λ, όπως δαήρ, Λατ. levir, δάκρυ lacryma, δασύς λάσιος,
5. τροπή σε σ, όπως ὀδμή, ὀσμή, ἴδμεν, ἴσμεν,
6. μερικές φορές το δ παρεμβάλλεται, για να δώσει έναν πιο ολοκληρωμένο («γεμάτο») ήχο· (ἀνήρ) ἀνέρος ἀνδρός,
7. Το δ μερικές φορές χάνεται, πρβλ. διωγμός, δίωξις με το ἰωκή,
8. μερικές φορές αντιπροσωπεύει το j (y) όπως στο ἤδη ή το δή, Λατ. jam.

Dutch (Woordenboekgrieks.nl)

Δ, δ, τό (δέλτα), indecl., delta (vierde letter van het Griekse alfabet); als getal: δʹ = 4; ͵δ = 4000.

German (Pape)

δ, δέλτα, der vierte Buchstabe des griech. Alphabets, als Zahlzeichen δʹ = 4, ͵δ = 4000. Es steht bei den Dorern und Äolern für β in ὀδελός, wird auch mit γ vertauscht, γᾶ und δᾶ, ἀμέργω und ἀμέρδω, mit ζ, Ζεύς und Δεύς, mit θ, ἄνδηρον und ἄνθηρον. Euphonischer Zusatz ist es in ἀνδρός.