ἐξ: Difference between revisions
m (Text replacement - "(?s)({{ls\n\|lstext.*}}\n)({{bailly.*}}\n)" to "$2$1") |
m (Text replacement - "(?s)(\n{{ls\n\|lstext.*}})(\n{{.*}})(\n{{elru.*}})" to "$3$1$2") |
||
Line 18: | Line 18: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=v. [[ἐκ]]. | |btext=v. [[ἐκ]]. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''ἐξ:''' перед гласным = ἐκ. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
Line 24: | Line 27: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ἐξ:''' Λατ. ex, [[τύπος]] της πρόθ. <i>ἐκ</i>, [[πριν]] από [[φωνήεν]] και [[πριν]] από ορισμένα σύμφωνα, όπως τα <i>ῥ</i>, <i>σ</i>. | |lsmtext='''ἐξ:''' Λατ. ex, [[τύπος]] της πρόθ. <i>ἐκ</i>, [[πριν]] από [[φωνήεν]] και [[πριν]] από ορισμένα σύμφωνα, όπως τα <i>ῥ</i>, <i>σ</i>. | ||
}} | }} | ||
{{etym | {{etym |
Revision as of 19:20, 3 October 2022
English (LSJ)
v. ἐκ.
Spanish (DGE)
v. ἐκ.
German (Pape)
[Seite 861] praepos., statt ἐκ (w. m. s.), vor Vokalen.
French (Bailly abrégé)
v. ἐκ.
Russian (Dvoretsky)
ἐξ: перед гласным = ἐκ.
Greek (Liddell-Scott)
ἐξ: Λατ. ex, ὁ πλήρης τύπος τῆς προθ. ἐκ, διαμείνας πρὸ φωνήεντος εἴτε ἐν συντάξει εἴτε ἐν συνθέσει, ὡσαύτως καὶ πρό τινων συμφώνων· οἷον. ἐξ σέθεν Συλλ. Ἐπιγρ. 2292· ἐξ Σμύρνης 3137. 11, 81· ἐξ Ρηνείας 158. 26· ὡσαύτως ἐν τέλει στίχου μετὰ τὴν ἰδίαν πτῶσιν, κακῶν ἐξ Ἰλ. Ξ. 472, πρβλ. Θεόκρ. 22. 30.
Greek Monotonic
ἐξ: Λατ. ex, τύπος της πρόθ. ἐκ, πριν από φωνήεν και πριν από ορισμένα σύμφωνα, όπως τα ῥ, σ.
Frisk Etymological English
Grammatical information: adverb (preverb) and preposition
Meaning: out (Il.). Details in Schwyzer-Debrunner 461ff.
Other forms: before consonant ἐκ (ἐγ, ἐχ), dial. ἐς, Boeot. always ἐ(σ)ς
Derivatives: ἔξω etc., s. v. ἐξεῖ ἔξω H wth loc. ending, Cret. ἐξοι, εξος Delphi; on ἔξουθα, ἔξεσα Lejeune, Adverbes en -θεν 329, 355. ἐχθός from ἐξ (Locr., Delphi) with ἔχθοι, ἔχθω, ἐχθοδαπός stranger (Pergmon IIp).
Origin: IE [Indo-European] [292} *h₁eǵhs out; or *h₁eḱs
Etymology: Exact agreements ἐξ in Italic and Celtic, e. g. Lat. ex (ē, ec-), Welsh ex-, OIr. ess-; then in Baltic and Slavic forms with unclear i-, e. g. Lith. ìš, ìž, OCS is, iz; doubtful Arm. i, y- out, from (beside i, y- in). - Because of ἔσχατος, ἐχθός (= ἐκτός) a. o. one posits after Wackernagel KZ 33, 38ff. (= Kl. Schr. 1, 717ff.) as IE form not *eḱs, but *eǵhs (*eǵzh); an assumption, which is unnecessary for ἐκτός (s. v.), but for ἔσχατος seems unavoidable (s. s. v.)
Middle Liddell
prep
Lat. ex, the form of the prep. ἐκ, before a vowel and before some consonants, as ῥ ς.
Frisk Etymology German
ἐξ: {eks}
Forms: vor Konsonant ἐκ (ἐγ, ἐχ), dial. ἐς, böot. immer ἐ(σ)ς
Grammar: Adverb (Präverb) und Präposition
Meaning: aus (seit Il.). Einzelheiten mit Lit. bei Schwyzer-Debrunner 461ff.
Derivative: Davon ἔξω usw., s. bes.
Etymology: Genaue Entsprechungen zu ἐξ liegen im Italischen und Keltischen vor, z. B. lat. ex (ē, ec-), gall. ex-, air. ess-; daneben stehen im Baltischen und Slavischen Formen mit unklarem i-, z. B. lit. ìš, ìž, aksl. is, iz; sehr fraglich arm. i, y- aus, von (neben i, y- in). — Wegen ἔσχατος, ἐχθός (= ἐκτός) u. a. wird nach Wackernagel KZ 33, 38ff. (= Kl. Schr. 1, 717ff.) als idg. Grundform nicht *eḱs, sondern *eĝhs (*eĝzh) angesetzt; eine Annahme, die, für ἐκτός entbehrlich (s. d.), für das unklare ἔσχατος unumgänglich zu sein scheint, vgl. s. v.
Page 1,527