ἰότης: Difference between revisions

From LSJ

οὐκ ἐπιθυμήσεις τὴν γυναῖκα τοῦ πλησίον σου → thou shalt not covet thy neighbor's wife, thou shalt not covet thy neighbour's wife, you shall not covet your neighbor's wife, you shall not covet your neighbour's wife

Source
(2b)
(1b)
Line 30: Line 30:
{{elru
{{elru
|elrutext='''ἰότης:''' ητος, дор. ἰότᾱς, ᾱτος (ῐ) ἡ (преимущ. dat., редко acc.)<br /><b class="num">1)</b> воля, желание: [[θεῶν]] ἰότητι Hom. по воле богов; κακῆς ἰότητι γυναικός Hom. по прихоти злой женщины; μὴ δι᾽ ἐμὴν ἰότητα Hom. не по моему желанию;<br /><b class="num">2)</b> основание, причина: ἰότᾱτι (дор. = ἰότητι) γάμων Aesch. вследствие брака.
|elrutext='''ἰότης:''' ητος, дор. ἰότᾱς, ᾱτος (ῐ) ἡ (преимущ. dat., редко acc.)<br /><b class="num">1)</b> воля, желание: [[θεῶν]] ἰότητι Hom. по воле богов; κακῆς ἰότητι γυναικός Hom. по прихоти злой женщины; μὴ δι᾽ ἐμὴν ἰότητα Hom. не по моему желанию;<br /><b class="num">2)</b> основание, причина: ἰότᾱτι (дор. = ἰότητι) γάμων Aesch. вследствие брака.
}}
{{etym
|etymtx=Grammatical information: only dat. <b class="b3">ἰότητι</b> (Hom., A. R.; <b class="b3">ἰότατι</b> Alc. <b class="b3">α</b> 309 L.P., A. Pr. 558 [lyr.]) except <b class="b3">ἰότητα Ο</b> 41, about [[will]], [[decision]] (<b class="b3">θεῶν ἰότητι</b> etc.). On the use in Homer Krarup Class. et. Med. 10, 13).<br />Origin: IE [Indo-European]X [probably] [16] <b class="b2">*h₂eis-</b> [[wish]]<br />Etymology: Uncertain. Two hypotheses: 1. to Skt. <b class="b2">iṣ-</b> [[wish]] (pres. <b class="b2">iccháti</b>), either from <b class="b2">*iso-tāt-</b> (Curtius 402; thus Schwyzer 528 n. 8) or <b class="b2">*isto-tāt-</b> from the ptc. <b class="b2">*istós</b> = Skt. <b class="b2">iṣṭá-</b> [[wished]] (Chantr. Form. 294); 2. to <b class="b3">ἵεμαι</b> [[hasten]], [[desire]] from <b class="b3">*Ϝιό-της</b> or, with haplological hortening, <b class="b3">*Ϝιοτό-της</b>, from <b class="b3">*Ϝίοτος</b> [[wishing]] = Lat. (<b class="b2">in-)vītus</b> (s. on <b class="b3">ἵεμαι</b>; Sommer Lautstud. 12f.); however, <b class="b3">ἵεμαι</b> has a long [[i]]. - Improbable Leumann Hom. Wörter 127ff. (with criticism on the preceding), who explains <b class="b3">ἰότητι</b> from a false division of <b class="b3">δηιοτῆτι</b> (<b class="b3">-τος</b>) [[enmity]] in <b class="b3">δη ἰότητι</b> (<b class="b3">-τος</b>); the Boeot. PN <b class="b3">Θειο-Ϝίοτος</b>, which speaks strongly for an original <b class="b3">Ϝιότητι</b>, would have been built on ep. <b class="b3">θεῶν ἰότητι</b>; against Leumann Fraenkel Gnomon 23, 373.
}}
}}

Revision as of 01:25, 3 January 2019

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: ἰότης Medium diacritics: ἰότης Low diacritics: ιότης Capitals: ΙΟΤΗΣ
Transliteration A: iótēs Transliteration B: iotēs Transliteration C: iotis Beta Code: i)o/ths

English (LSJ)

[ῐ], ητος, ἡ,

   A will, desire, Ep.and Lyr. almost always in dat., θεῶν ἰότητι by the will of the gods, Il.19.9, Od.7.214,al., cf.Alc.13A; μητρὸς ἐμῆς ἰότητι at her will, Il.18.396; κακῆς ἰ. γυναικός Od.11.384; μνηστήρων ἰ. 18.234; ἀλλήλων ἰ. Il.5.874; ἀναιδήτῳ ἰ. with shameless will, A.R.4.360: acc. only in Il.15.41 δι' ἐμὴν ἰ.    II once in Trag., for the sake of, ἰότατι γάμων A.Pr.558 (lyr.).—Hsch. explains it by βουλήσει, αἰτία, ὀργῇ, χάριτι.

German (Pape)

[Seite 1256] ητος, ἡ (von ἴς od. ἴεμαι), Wille, Beschluß; θεῶν ἰότητι, nach dem Rathschlusse der Götter, kraft göttliches Willens, δαμάσθη Il. 19, 9, μόγησα Od. 14, 198, ἐν σπήεσσι κέονται 16, 232; μητρὸς ἐμῆς ἰότητι κυνώπιδος Il. 18, 396; ἐν νόστῳ ἀπόλοντο κακῆς ἰότητι γυναικός, auf des bösen Weibes Anstiften, Od. 11, 384; μνηστήρων ἰότητι 18, 234; ἀλλήλων, Einer auf des Andern Anstiften, Il. 5, 874; sp. D., wie Ap. Rh. 4, 360; bei Aesch. Prom. 557 ἰότητι γάμων = wegen der Hochzeit. – Sonst findet sich nur einmal der acc., δι' ἐμὴν ἰότητα, Il. 15, 41. – Bei Hesych. wird es βουλήσει, αἰτίᾳ, ὀργῇ, χάριτι erkl.

Greek (Liddell-Scott)

ἰότης: -ητος, ἡ, (ἴδε ἵμερος ἐν τέλει) θέλησις, βούλησις, παρ’ Ὁμ. σχεδὸν ἀείποτε κατὰ δοτ., ὡς, θεῶν ἰότητι, τῇ βουλήσει τῶν θεῶν, (ἴδε ἐν λ. ἕκητι), Ἰλ. Τ. 9, Ὀδ. Η. 214, κτλ.˙ σπανιώτερον ἐπὶ ἀνθρώπων, μητρὸς ἐμῆς ἰότητι Ἰλ. Σ. 396˙ κακῆς.. ἱ. γυναικὸς Ὀδ. Λ. 384˙ μνηστήρων ἰ. Σ. 234˙ ἀλλήλων ἰ. Ἰλ. Ε. 874˙ ἀναιδήτῳ ἰ., ἀναισχύντῳ βουλήσει, Ἀπολλ. Ρόδ. Δ. 360˙ ἡ αἰτ. μόνον ἐν Ἰλ. Ο. 41, δι’ ἐμὴν ἰότητα, ἀντὶ ἐμῇ ἰότητι. ΙΙ. ὁ Αἰσχύλ. ἔχει αὐτὸ ἅπαξ ἐν χωρικῷ ὡ. τὸ ἕκατι ΙΙ, χάριν τινός, ἰότατι γάμων Πρ. 559. ― Καθ’ Ἡσύχ.: «ἰότητι˙ βουλήσει, θελήσει, αἰτίᾳ, ὀργῇ, χάριτι».

French (Bailly abrégé)

ητος (ἡ) :
1 volonté;
2 postér. disposition pour, dessein : γάμων ἰότατι dor. ESCHL à l’intention de (ton) hymen.
Étymologie: p. *ἰσότης, de la R. Ἰσ, désirer.

English (Autenrieth)

ητος: will, mostly θεῶν ἰότητι, Od. 7.214, etc.; μνηστήρων ἰότητι, ‘according to their wish,’ Od. 18.234.

Greek Monolingual

ἰότης, ἡ (Α)
1. θέληση, επιθυμία («θεῶν ἰότητι» — με τη θέληση τών θεών, Ομ. Οδ.)
2. για χάρη κάποιου, ένεκα («ἰότητι γάμων», Αισχύλ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. Αβέβαιης ετυμολ. Πιθ. < isto- (μετοχικός τ., πρβλ. αρχ. ινδ. ista- «ποθητός»), οπότε η λ. συνδέεται με το αρχ. ινδ. ρ. is «επιθυμώ». Κατ' άλλη άποψη, η λ. συνδέεται με το ἵεμαι «επιθυμώ, λαχταρώ», οπότε πρέπει να αναχθεί σε αρχικό τ. ρηματικού επιθ. Fίοτος, απ' όπου Fιοτ-ότης και, με απλολογία, Fıoτης (απαντά και στο σύνθ. βοιωτ. ανθρωπωνύμιο ΘειοFίοτος (< φρ. θεῶν ἰότητι). Πιθ., τέλος, ο τ. ἰότης να προέκυψε με λανθασμένο χωρισμό της λ. δηιότητι σε δή ἰότητι].

Greek Monotonic

ἰότης: -ητος, ἡ,
I. θέληση, επιθυμία· θεῶν ἰότητι, με τη θέληση ή εντολή των θεών, σε Όμηρ.
II. όπως το ἕκατι II, άπαξ σε χορικό του Αισχύλ., για χάρη, ἰότατι γάμων, σε Αισχύλ. (αμφίβ. προέλ.).

Russian (Dvoretsky)

ἰότης: ητος, дор. ἰότᾱς, ᾱτος (ῐ) ἡ (преимущ. dat., редко acc.)
1) воля, желание: θεῶν ἰότητι Hom. по воле богов; κακῆς ἰότητι γυναικός Hom. по прихоти злой женщины; μὴ δι᾽ ἐμὴν ἰότητα Hom. не по моему желанию;
2) основание, причина: ἰότᾱτι (дор. = ἰότητι) γάμων Aesch. вследствие брака.

Frisk Etymological English

Grammatical information: only dat. ἰότητι (Hom., A. R.; ἰότατι Alc. α 309 L.P., A. Pr. 558 [lyr.]) except ἰότητα Ο 41, about will, decision (θεῶν ἰότητι etc.). On the use in Homer Krarup Class. et. Med. 10, 13).
Origin: IE [Indo-European]X [probably] [16] *h₂eis- wish
Etymology: Uncertain. Two hypotheses: 1. to Skt. iṣ- wish (pres. iccháti), either from *iso-tāt- (Curtius 402; thus Schwyzer 528 n. 8) or *isto-tāt- from the ptc. *istós = Skt. iṣṭá- wished (Chantr. Form. 294); 2. to ἵεμαι hasten, desire from *Ϝιό-της or, with haplological hortening, *Ϝιοτό-της, from *Ϝίοτος wishing = Lat. (in-)vītus (s. on ἵεμαι; Sommer Lautstud. 12f.); however, ἵεμαι has a long i. - Improbable Leumann Hom. Wörter 127ff. (with criticism on the preceding), who explains ἰότητι from a false division of δηιοτῆτι (-τος) enmity in δη ἰότητι (-τος); the Boeot. PN Θειο-Ϝίοτος, which speaks strongly for an original Ϝιότητι, would have been built on ep. θεῶν ἰότητι; against Leumann Fraenkel Gnomon 23, 373.