αἰσχύνω

English (LSJ)

[ῡ]: Ion. impf. αἰσχύνεσκε (κατ-) Q.S.14.531: fut.

   A -ῠνῶ E. Hipp.719, Ion. -υνέω Hdt.9.53: aor. ᾔσχῡνα Il.23.571, Lys.1.4, etc.: pf. σχυγκα D.C. 58.16 :—Pass., fut. αἰσχῠνοῦμαι A.Ag.856, Ar.Fr. 200, Pl. Ti.49d, etc., rarely αἰσχυνθήσομαι (v. sub fin.) : aor. ᾐσχύνθην Hdt. and Att., poet. inf. αἰσχυνθῆμεν Pi.N.9.27 : pf. ᾔσχυμμαι (v. infr. B. I) :—make ugly, disfigure, πρόσωπον, κόμην, Il.18.24, 27, cf. S.Ant.529; αἰ. τὸν ἵππον give the horse a bad form, X.Eq.1.12.    2 mostly in moral sense, dishonour, tarnish, μηδὲ γένος πατέρων αἰσχυνέμεν Il.6.209, cf. 23.571; τὴν Σπάρτην Hdt.9.53; ξενίαν τράπεζαν A.Ag.401; τοὺς πρὸς αἵματος S.Aj.1305; τοὺς πατέρας Pl.Mx. 246d.    b esp. dishonour a woman, E.El.44, cf. Plu.Marc.19, etc.; εὐνήν A.Ag.1626; εἰς τὸ σῶμα αἰ. Arist.Pol.1311b7; abs., Foed. Delph.Pell.2A 12.    3 disdain, ἐπιχώρια Pi.P.3.22.    B Pass., to be dishonoured, νέκυς σχυμμένος, of Patroclus, Il. 18.180.    II to be ashamed, feel shame, abs., Od.7.305, 18.12, Hdt.1.10, E.Hipp.1291.    2 more commonly, to be ashamed at a thing, c. acc. rei, αἰσχυνόμενοι φάτιν ἀνδρῶν Od.21.323; τὴν δυσγένειαν τὴν ἐμὴν αἰ. S.OT1079 : c. dat. rei, Ar.Nu.992, Lys.3.9, D.4.42, etc.; αἰ. ἐπί τινι X.Mem.2.2.8; ἔν τινι Th.2.43; ὑπέρ τινος Lys.14.39; περί τινος 33.6. etc.    b c. part., to be ashamed at doing a thing (which one does), A.Pr.642 (v.l.), S.Ant.540, Ar.Fr.200, Pl.Grg. 494e, etc.    c c. inf., to be ashamed to do a thing (and therefore not to do it), Hdt.1.82, A.Ag.856, Ch.917, Pl.R.414e, Phdr.257d, etc.; though this condition must not be pressed absolutely, cf. Ap. 22b.    d foll. by relat. clause, αἰσχύνεσθαι εἰ . . to be ashamed that... S.El.254, And.4.42; ἐάν . . X.Oec.21.4; μὴ . . Pl.Tht.183e, cf. Machoap.Ath.13.579f; ὅτι . . Lys.2.23.    3 c. acc. pers., to feel shame before one, E.Ion934, 1074, Pherecr.23.6, Pl.Smp.216b; τοὺς γέροντας (at Sparta) Aeschin.1.180; ὅστις γὰρ αὐτὸς αὑτὸν οὐκ αἰσχύνεται, πῶστόν γε μηδὲν εἰδότ' αἰσχυνθήσεται; Philem.229, cf. Gal. 5.26: c. acc. et inf., E.Hel.415; ᾑσχύνθημεν θεοὺς . . προδοῦναι αὐτόν X.An.2.3.22; αἰσχύνομαι ὑμᾶς λέγειν D.40.48; αἰ. πρός τινα Arist.Rh. 1383b12.

French (Bailly abrégé)

impf. ᾔσχυνον, f. αἰσχυνῶ, ao. ᾔσχυνα, pf. ᾔσχυκα et ᾔσχυγκα;
I. enlaidir, défigurer : πρόσωπον IL le visage;
II. déshonorer :
1 être une cause de déshonneur pour, acc. : αἰσχ. γένος πατέρων IL déshonorer la race de ses ancêtres;
2 déshonorer par des relations intimes : αἰσχ. λέχος OD, εὐνήν ESCHL souiller la couche ; abs. déshonorer (une femme, des enfants, etc.);
3 discréditer, décrier;
Pass.-Moy. αἰσχύνομαι (f. αἰσχυνοῦμαι, rar. αἰσχυθήσομαι ; ao. ᾐσχύνθην, pf. rare ᾔσχυμμαι);
1 avoir le sentiment de l’honneur;
2 avoir honte ; τι ou τινι de qch ; τινα devant qqn.
Étymologie: αἰσχύνη.

English (Autenrieth)

(αἶσχος), aor. ᾔσχῦνε, perf. pass. ᾐσχῦμμένος: I. act., disfigure, then disgrace, insult; ἀρετήν, ‘tarnish’ the fame of my prowess, Il. 23.571.—II. mid., be ashamed of, or to do or say anything disgraceful.

English (Slater)

αἰσχῡνω
   a scorn αἰσχύνων ἐπιχώρια παπταίνει τὰ πόρσω (P. 3.22)
   b cast shame on εἰ γάρ τις ὄζους ἐξερείψειεν μεγάλας δρυός, αἰσχύνοι δέ οἱ θαητὸν εἶδος (Mosch.: αἰσχύνῃ codd. fort. recte.) (P. 4.264) pass. c. part., have shame cast upon one, be brought to shame, κρύψεν δ' ἅμ ἵπποις (sc. Ζεὺς Ἀμφιάρηον) δουρὶ Περικλυμένου πρὶν νῶτα τυπέντα μαχατὰν θυμὸν αἰσχυνθῆμεν (N. 9.27)

English (Slater)

αἰσχῡνω
   a scorn αἰσχύνων ἐπιχώρια παπταίνει τὰ πόρσω (P. 3.22)
   b cast shame on εἰ γάρ τις ὄζους ἐξερείψειεν μεγάλας δρυός, αἰσχύνοι δέ οἱ θαητὸν εἶδος (Mosch.: αἰσχύνῃ codd. fort. recte.) (P. 4.264) pass. c. part., have shame cast upon one, be brought to shame, κρύψεν δ' ἅμ ἵπποις (sc. Ζεὺς Ἀμφιάρηον) δουρὶ Περικλυμένου πρὶν νῶτα τυπέντα μαχατὰν θυμὸν αἰσχυνθῆμεν (N. 9.27)