σπινθήρ

English (LSJ)

σπινθῆρος, ὁ, spark, Ar.Pl.1053, Arist.Ph. 205a12, Cael.276a4; of a meteor, τοῦ δέ τε πολλοὶ ἀπὸ σπινθῆρες ἵενται Il.4.77: metaph., ἐμβαλὼν σ. Μεγαρικοῦ ψηφίσματος ἐξεφύσησεν πόλεμον Ar.Pax 609; ἐκ τούτου τοῦ σ. ἐξεκαύθη πόλεμος Plb.18.39.2; ὀφθαλμοὺς σπινθῆρας ἔχεις AP12.196 (Strat.), cf. LXX Wi.11.18.

German (Pape)

[Seite 921] ῆρος, ὁ, Funke, τοῦ δέ τε (ἀστέρος) πολλοὶ ἀπὸ σπινθῆρες ἵενται, Il. 4, 77, es sprühen Funken von ihm; ὀφθαλμοὺς σπινθῆρας ἔχεις, Strat. 38 (XII, 196); ἐκ τούτου τοῦ σπινθῆρος ὁ πρὸς Αἰτωλοὺς ἐξεκαύθη πόλεμος, Pol. 18, 22, 2; Sp.

French (Bailly abrégé)

ῆρος (ὁ) :
1 étincelle;
2 scintillement d'étoile.
Étymologie: cf. lat. scintilla.

Dutch (Woordenboekgrieks.nl)

σπινθήρ -ῆρος, ὁ vonk; overdr. van een daad die grote gebeurtenissen ontketent. σπινθῆρα μικρὸν Μεγαρικοῦ ψηφίσματος de kleine vonk van het volksbesluit over Megara Aristoph. Pax 609.

Russian (Dvoretsky)

σπινθήρ: ῆρος ὁ искра Hom., Arph., Arst. etc.: ὀφθαλμοὺς σπινθῆρας ἔχειν Anth. метать искры из глаз.

English (Autenrieth)

ῆρος: spark, pl., Il. 4.77†.

Greek Monolingual

-ῆρος, ὁ, ΜΑ
βλ. σπινθήρας.

Greek Monotonic

σπινθήρ: -ῆρος, ὁ, σπίθα, σπινθηρισμός, Λατ. scintilla, σε Ομήρ. Ιλ., Αριστοφ.

Greek (Liddell-Scott)

σπινθήρ: -ῆρος, ὁ, «σπίθα», Ἀριστοφ. Πλ. 1053, Ἀριστ. Φυσ. 3. 5, 19, π. Οὐραν. 1. 7, 18· ἐπὶ ἀστέρος, τοῦ δὲ τε πολλοὶ ἀπὸ σπινθῆρες ἵενται Ἰλ. Δ. 77· μεταφορ., σ. Μεγαρικοῦ ψηφίσματος ἐξεφύσησεν πόλεμον Ἀριστοφ. Εἰρ. 609· ἐκ τούτου τοῦ σπ. ἐξεκαύθη πόλεμος Πολύβ. 18. 22. 2· ὀφθαλμοὺς σπινθῆρας ἔχεις Ἀνθ. Π. 12. 196. (Πρβλ. Λατ. scintilla).

Frisk Etymological English

-ῆρος
Grammatical information: m.
Meaning: spark (Δ 77, Ar., Arist., Plb. etc.).
Derivatives: -ηρίζω to sparkle, to cause sparks (Thphr., Plu.), ἀπο- σπινθήρ id. (Arist.) with -ισμοί H. a. Suid. (s. περίπτερα). Beside it σπινθαρίδες pl. (h. Ap.), -άρυγες pl. (A. R.), σπίνθραξ, -ακος m. (Sext. Ca.) id. On the birdnames σπινθαρίς = Lat. spin-turnix s. Thompson Birds and W.-Hofmann s. v. -- For σπινθήρ cf. ἀστήρ, αἰθήρ; σπίνθραξ like ἄνθραξ; σπινθαρ-ίδες like ἐσχάρ-α a. o.; on σπινθάρυγ-ες cf. μαρμαρυγ-αί, also πομφόλυγ-ες.
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin](X)
Etymology: The similarity with Lith. spindžiù, spindė́ti gleam, beam has long been observed (Zupitza KZ 36, 61, Bechtel BB 23, 250). As a concluded sequence *spindh- cannot be IE and Lith. spind- goes back on *spn̥d(h)- as appears from Latv. spuôdrs white, gleaming (from PBalt. *spandras), the ι-vowel in σπινθ- would have to be an innovation (cf. Schwyzer 350f.). On the attempt by Niedermann (IF 26, 58 f.), to connect Lat. scintilla with σπινθήρ from a Mediterranean *stinth-, s. lastly Pariente Emer. 20, 394ff. (rejecting). -- Further lit. with several details in WP. 2, 664, Fraenkel s. spindė́ti, W.-Hofmann s. scintilla and splendeō. - The word seems rather to be of Pre-Greek origin.

Middle Liddell

σπινθήρ, ῆρος, ὁ,
a spark, Lat. scintilla, Il., Ar.

Frisk Etymology German

σπινθήρ: -ῆρος
{spinthḗr}
Grammar: m.
Meaning: Funke (Δ 77, Ar., Arist., Plb. usw.),
Derivative: -ηρίζω funkeln, Funken hervorrufen (Thphr., Plu.), ἀπο- ~ ib. (Arist.) mit -ισμοί H. u. Suid. (s. περίπτερα). Daneben σπινθαρίδες pl. (h. Ap.), -άρυγες pl. (A. R.), σπίνθραξ, -ακος m. (Sext. Ca.) ib.. Zum Vogelnamen σπινθαρίς = lat. spin-turnix s. Thompson Birds und W.-Hofmann s. v. — Zu σπινθήρ vgl. ἀστήρ, αἰθήρ; σπίνθραξ wie ἄνθραξ; σπινθαρίδες wie ἐσχάρα u. a.; zu σπινθάρυγες vgl. μαρμαρυγαί, auch πομφόλυγες.
Etymology: Die Ähnlichkeit mit lit. spindžiù, spindė́ti glänzen, strahlen ist längst beobachtet worden (Zupitza KZ 36, 61, Bechtel BB 23, 250). Da eine daraus zu erschließende Lautfolge spindh- nicht uridg. sein kann und lit. spind- nach Ausweis von lett. spuôdrs blank, glänzend (aus urbalt. *spandras) auf idg. spn̥d(h)- (Hochstufe spend(h)-) zurückgeht, muß dann der ι-Vokal in σπινθ- eine Neuerung sein (vgl. Schwyzer 350f.). Über den Versuch Niedermanns (IF 26, 58 f.), lat. scintilla mit σπινθήρ zusammenzustellen unter Annahme verschiedener Dissimilationen aus einem Mittelmeerwort *stinth-, s. zuletzt Pariente Emer. 20, 394ff. (ablehnend). — Weitere Lit. mit zahlreichen Einzelheiten bei WP. 2, 664, Fraenkel s. spindė́ti, W.-Hofmann s. scintilla und splendeō.
Page 2,768

Mantoulidis Etymological

-ῆρος ὁ (=σπίθα). Ἀβέβαιη ἡ ἐτυμολογία του.