πρότασις: Difference between revisions
δός μοι πᾷ στῶ καὶ τὰν γᾶν κινήσω → give me a place to stand and I will move the earth, give me a place to stand and I'll move the earth, give me the place to stand and I shall move the earth, give me a place to stand and with a lever I will move the whole world, give me a firm spot to stand and I will move the world, give me a lever and a place to stand and I will move the earth, give me a fulcrum and I shall move the world
(6) |
m (Text replacement - "Theil" to "Teil") |
||
| (25 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=protasis | |Transliteration C=protasis | ||
|Beta Code=pro/tasis | |Beta Code=pro/tasis | ||
|Definition=εως, ἡ, (προτείνω) < | |Definition=-εως, ἡ, ([[προτείνω]])<br><span class="bld">A</span> [[putting forward]]: in concrete sense, [[that which is put forward]]; hence,<br><span class="bld">1</span> in Logic, [[proposition]], πρότασίς ἐστι λόγος καταφατικὸς ἢ [[ἀποφατικός]] τινος κατά τινος Arist.''APr.''24a16: esp. [[premiss]] of a [[syllogism]], <b class="b3">ἐκ δύο προτάσεων [πᾶς συλλογισμός]</b> ib. 42a32; <b class="b3">ἡ ἑτέρα, ἡ τελευταία πρότασις</b>, the [[minor]] [[premiss]], Id.''EN''1143b3, 1147b9; = [[ἀξίωμα]], Plu.2.1009c, al.<br><span class="bld">b</span> Math., [[enunciation]] of a [[proposition]], Autol.2.6, al., Archim.''Sph.Cyl.'' 2Praef.. (pl.), ''Eratosth. Praef.'' (pl.), Dioph. 1 ''Def.''11 (pl.), Procl.''in Ti.''2.190d.<br><span class="bld">2</span> Gramm., [[hypothetical clause]] of a [[sentence]], answered by the [[ἀπόδοσις]], D.L.3.52.<br><span class="bld">3</span> [[question proposed]], [[problem]], Sor.1.27, Plu.2.736e, Ath.6.234c, etc.<br><span class="bld">4</span> [[the earlier part of a dramatic poem]]. opp. [[ἐπίτασις]] (in which the action begins) and [[καταστροφή]], Donat. in ''CGF''p.69 K.<br><span class="bld">5</span> [[proposal]], Milet.7.67 (perhaps i B.C.), ''PMonac.''6.80 (vi A.D.): pl., [[proposal]]s for [[peace]], App.''Mac.''9.3.<br><span class="bld">II</span> [[stretching out]], '[[urge]]', <b class="b3">αἱ τοῦ πάθους π.</b> Plot.4.4.44. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0790.png Seite 790]] ἡ, vorgelegte Frage od. Aufgabe, πρότασιν προτείνειν, ἀπολύσασθαι, Ath. VI, 234 c. – Der Vordersatz in der Logik u. Rhetorik; Arist. anal. 1, 1; S. Emp. u. A.; auch [[λῆμμα]], | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0790.png Seite 790]] ἡ, vorgelegte Frage od. Aufgabe, πρότασιν προτείνειν, ἀπολύσασθαι, Ath. VI, 234 c. – Der Vordersatz in der Logik u. Rhetorik; Arist. anal. 1, 1; S. Emp. u. A.; auch [[λῆμμα]], <span class="ggns">Gegensatz</span> [[ἐπίτασις]]. – Auch ein Teil des dramatischen Gedichtes, <span class="ggns">Gegensatz</span> [[ἐπίτασις]], Gramm. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=εως (ἡ) :<br /><b>1</b> [[question proposée]];<br /><b>2</b> <i>t. de gramm.</i> proposition ; <i>t. de log.</i> prémisse.<br />'''Étymologie:''' [[προτείνω]]. | |||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=πρότασις -εως, ἡ [προτείνω] log. propositie; Aristot. Rh. 1358a18; premisse (van syllogisme). Aristot. EN 1143b3. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''πρότᾰσις:''' εως ἡ<br /><b class="num">1</b> лог. [[положение]], [[предложение]]: π. ἐστι [[λόγος]] καταφατικὸς ἢ [[ἀποφατικὸς]] τινὸς [[κατά]] τινος Arst. предложение есть утверждение или отрицание чего-л. о чем-л.;<br /><b class="num">2</b> лог. (пред)посылка: οἱ [[τρεῖς]] ὅροι [[δύο]] προτάσεις Arst. три термина (составляют) две посылки;<br /><b class="num">3</b> [[вопрос]] (для обсуждения), тема (προτάσεις καὶ προκλήσεις Plut.);<br /><b class="num">4</b> грам. протасис, обусловливающая часть периода. | |||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''πρότᾰσις:''' ἡ (προτείνομαι), [[πρόταση]], [[δήλωση]], δεδομένο συλλογισμού ή επιχειρήματος, σε Αριστ. | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''πρότᾰσις''': ἡ, ([[προτείνω]]) τὸ ἐκτείνειν πρὸς τὰ ἐμπρός, προτάσιες πνευμάτων, κοπώδεις προσπάθειαι πρὸς ἀναπνοήν, Ἱππ. 396, 42· ἴδε Foës Oec. ΙΙ. (ἐπὶ παθ. σημασίας) τὸ προβαλλόμενον ἢ προτεινόμενον· [[ὅθεν]], 1) ἐν τῇ λογικῇ τοῦ Ἀριστ., πρότασίς ἐστι [[λόγος]] καταφατικὸς ἢ ἀποφατικός τινος κατά τινος Ἀναλ. Προτ. 1. 1, 2· [[μάλιστα]] τὸ δεδομένον ἐν τῷ συλλογισμῷ, ἐκ δύο προτάσεων [πᾶς συλλογισμὸς] [[αὐτόθι]] 1. 25, 8· κτλ.· ― ἡ [[πρότασις]] εἶνε ἡ μείζων, ἡ ἑτέρα δὲ ἢ ἡ τελευταία ἡ [[ἐλάσσων]], Ἠθικ. Νικ. 6. 11, 4., 7. 3, 13· πρβλ. [[προτείνω]] ΙΙΙ.· = [[ἀξίωμα]], Πλούτ. 2, 1011Ε, 1009Β. 2) παρὰ τοῖς γραμμ. ἡ [[πρότασις]] τοῦ ὑποθετικοῦ λόγου, πρὸς ἣν ἀνταποκρίνεται ἡ [[ἀπόδοσις]]· πρβλ. Διογ. Λ. 3. 51. 3) [[ζήτημα]] προτεινόμενον, [[πρόβλημα]], Ἀθήν. 234C, Πλούτ. 2, 736Ε, κτλ. 4) τὸ πρῶτον [[μέρος]] δράματος, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ [[ἐπίτασις]] ([[ὅταν]] ἄρχηται ἡ [[ἐνέργεια]]) καὶ πρὸς τὸ [[καταστροφή]], Donat. ἐν Terent. Andr. prolog. 1· ― [[ὅθεν]] προτατικὸν [[πρόσωπον]], [[ὅπερ]] μόνον ἐν τῇ προτάσει εἰσάγεται, [[αὐτόθι]]. ― Περὶ τῆς λέξεως [[πρότασις]] [[καθόλου]] ἴδε Σουΐδ. ἐν λ. | |lstext='''πρότᾰσις''': ἡ, ([[προτείνω]]) τὸ ἐκτείνειν πρὸς τὰ ἐμπρός, προτάσιες πνευμάτων, κοπώδεις προσπάθειαι πρὸς ἀναπνοήν, Ἱππ. 396, 42· ἴδε Foës Oec. ΙΙ. (ἐπὶ παθ. σημασίας) τὸ προβαλλόμενον ἢ προτεινόμενον· [[ὅθεν]], 1) ἐν τῇ λογικῇ τοῦ Ἀριστ., πρότασίς ἐστι [[λόγος]] καταφατικὸς ἢ ἀποφατικός τινος κατά τινος Ἀναλ. Προτ. 1. 1, 2· [[μάλιστα]] τὸ δεδομένον ἐν τῷ συλλογισμῷ, ἐκ δύο προτάσεων [πᾶς συλλογισμὸς] [[αὐτόθι]] 1. 25, 8· κτλ.· ― ἡ [[πρότασις]] εἶνε ἡ μείζων, ἡ ἑτέρα δὲ ἢ ἡ τελευταία ἡ [[ἐλάσσων]], Ἠθικ. Νικ. 6. 11, 4., 7. 3, 13· πρβλ. [[προτείνω]] ΙΙΙ.· = [[ἀξίωμα]], Πλούτ. 2, 1011Ε, 1009Β. 2) παρὰ τοῖς γραμμ. ἡ [[πρότασις]] τοῦ ὑποθετικοῦ λόγου, πρὸς ἣν ἀνταποκρίνεται ἡ [[ἀπόδοσις]]· πρβλ. Διογ. Λ. 3. 51. 3) [[ζήτημα]] προτεινόμενον, [[πρόβλημα]], Ἀθήν. 234C, Πλούτ. 2, 736Ε, κτλ. 4) τὸ πρῶτον [[μέρος]] δράματος, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ [[ἐπίτασις]] ([[ὅταν]] ἄρχηται ἡ [[ἐνέργεια]]) καὶ πρὸς τὸ [[καταστροφή]], Donat. ἐν Terent. Andr. prolog. 1· ― [[ὅθεν]] προτατικὸν [[πρόσωπον]], [[ὅπερ]] μόνον ἐν τῇ προτάσει εἰσάγεται, [[αὐτόθι]]. ― Περὶ τῆς λέξεως [[πρότασις]] [[καθόλου]] ἴδε Σουΐδ. ἐν λ. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{mdlsj | ||
| | |mdlsjtxt=πρό-τᾰσις, εως, [προτείνομαι]<br />a [[proposition]], the [[premiss]] of a [[syllogism]], Arist. | ||
}} | }} | ||
{{ | {{mantoulidis | ||
| | |mantxt=Ἀπό τό [[προτείνω]] → [[πρό]] + [[τείνω]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα. | ||
}} | }} | ||
Latest revision as of 07:40, 10 April 2024
English (LSJ)
-εως, ἡ, (προτείνω)
A putting forward: in concrete sense, that which is put forward; hence,
1 in Logic, proposition, πρότασίς ἐστι λόγος καταφατικὸς ἢ ἀποφατικός τινος κατά τινος Arist.APr.24a16: esp. premiss of a syllogism, ἐκ δύο προτάσεων [πᾶς συλλογισμός] ib. 42a32; ἡ ἑτέρα, ἡ τελευταία πρότασις, the minor premiss, Id.EN1143b3, 1147b9; = ἀξίωμα, Plu.2.1009c, al.
b Math., enunciation of a proposition, Autol.2.6, al., Archim.Sph.Cyl. 2Praef.. (pl.), Eratosth. Praef. (pl.), Dioph. 1 Def.11 (pl.), Procl.in Ti.2.190d.
2 Gramm., hypothetical clause of a sentence, answered by the ἀπόδοσις, D.L.3.52.
3 question proposed, problem, Sor.1.27, Plu.2.736e, Ath.6.234c, etc.
4 the earlier part of a dramatic poem. opp. ἐπίτασις (in which the action begins) and καταστροφή, Donat. in CGFp.69 K.
5 proposal, Milet.7.67 (perhaps i B.C.), PMonac.6.80 (vi A.D.): pl., proposals for peace, App.Mac.9.3.
II stretching out, 'urge', αἱ τοῦ πάθους π. Plot.4.4.44.
German (Pape)
[Seite 790] ἡ, vorgelegte Frage od. Aufgabe, πρότασιν προτείνειν, ἀπολύσασθαι, Ath. VI, 234 c. – Der Vordersatz in der Logik u. Rhetorik; Arist. anal. 1, 1; S. Emp. u. A.; auch λῆμμα, Gegensatz ἐπίτασις. – Auch ein Teil des dramatischen Gedichtes, Gegensatz ἐπίτασις, Gramm.
French (Bailly abrégé)
εως (ἡ) :
1 question proposée;
2 t. de gramm. proposition ; t. de log. prémisse.
Étymologie: προτείνω.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
πρότασις -εως, ἡ [προτείνω] log. propositie; Aristot. Rh. 1358a18; premisse (van syllogisme). Aristot. EN 1143b3.
Russian (Dvoretsky)
πρότᾰσις: εως ἡ
1 лог. положение, предложение: π. ἐστι λόγος καταφατικὸς ἢ ἀποφατικὸς τινὸς κατά τινος Arst. предложение есть утверждение или отрицание чего-л. о чем-л.;
2 лог. (пред)посылка: οἱ τρεῖς ὅροι δύο προτάσεις Arst. три термина (составляют) две посылки;
3 вопрос (для обсуждения), тема (προτάσεις καὶ προκλήσεις Plut.);
4 грам. протасис, обусловливающая часть периода.
Greek Monotonic
πρότᾰσις: ἡ (προτείνομαι), πρόταση, δήλωση, δεδομένο συλλογισμού ή επιχειρήματος, σε Αριστ.
Greek (Liddell-Scott)
πρότᾰσις: ἡ, (προτείνω) τὸ ἐκτείνειν πρὸς τὰ ἐμπρός, προτάσιες πνευμάτων, κοπώδεις προσπάθειαι πρὸς ἀναπνοήν, Ἱππ. 396, 42· ἴδε Foës Oec. ΙΙ. (ἐπὶ παθ. σημασίας) τὸ προβαλλόμενον ἢ προτεινόμενον· ὅθεν, 1) ἐν τῇ λογικῇ τοῦ Ἀριστ., πρότασίς ἐστι λόγος καταφατικὸς ἢ ἀποφατικός τινος κατά τινος Ἀναλ. Προτ. 1. 1, 2· μάλιστα τὸ δεδομένον ἐν τῷ συλλογισμῷ, ἐκ δύο προτάσεων [πᾶς συλλογισμὸς] αὐτόθι 1. 25, 8· κτλ.· ― ἡ πρότασις εἶνε ἡ μείζων, ἡ ἑτέρα δὲ ἢ ἡ τελευταία ἡ ἐλάσσων, Ἠθικ. Νικ. 6. 11, 4., 7. 3, 13· πρβλ. προτείνω ΙΙΙ.· = ἀξίωμα, Πλούτ. 2, 1011Ε, 1009Β. 2) παρὰ τοῖς γραμμ. ἡ πρότασις τοῦ ὑποθετικοῦ λόγου, πρὸς ἣν ἀνταποκρίνεται ἡ ἀπόδοσις· πρβλ. Διογ. Λ. 3. 51. 3) ζήτημα προτεινόμενον, πρόβλημα, Ἀθήν. 234C, Πλούτ. 2, 736Ε, κτλ. 4) τὸ πρῶτον μέρος δράματος, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ ἐπίτασις (ὅταν ἄρχηται ἡ ἐνέργεια) καὶ πρὸς τὸ καταστροφή, Donat. ἐν Terent. Andr. prolog. 1· ― ὅθεν προτατικὸν πρόσωπον, ὅπερ μόνον ἐν τῇ προτάσει εἰσάγεται, αὐτόθι. ― Περὶ τῆς λέξεως πρότασις καθόλου ἴδε Σουΐδ. ἐν λ.
Middle Liddell
πρό-τᾰσις, εως, [προτείνομαι]
a proposition, the premiss of a syllogism, Arist.
Mantoulidis Etymological
Ἀπό τό προτείνω → πρό + τείνω, ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα.
