πρότασις: Difference between revisions

From LSJ

γέρων βοῦς ἀπένθητος δόμοισι → the old ox is not lamented by the family members

Source
m (Text replacement - "perh." to "perhaps")
m (Text replacement - "Theil" to "Teil")
 
(12 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=protasis
|Transliteration C=protasis
|Beta Code=pro/tasis
|Beta Code=pro/tasis
|Definition=εως, ἡ, (προτείνω) <span class="sense"><span class="bld">A</span> [[putting forward]]: in concrete sense, [[that which is put forward]]; hence, </span><span class="sense"><span class="bld">1</span> in Logic, [[proposition]], π. ἐστι λόγος καταφατικὸς ἢ ἀποφατικός τινος κατά τινος <span class="bibl">Arist.<span class="title">APr.</span>24a16</span>: esp. [[premiss]] of a syllogism, <b class="b3">ἐκ δύο προτάσεων [πᾶς συλλογισμός</b>] ib. <span class="bibl">42a32</span>; <b class="b3">ἡ ἑτέρα, ἡ τελευταία π</b>., the minor [[premiss]], <span class="bibl">Id.<span class="title">EN</span>1143b3</span>, <span class="bibl">1147b9</span>; = [[ἀξίωμα]], Plu.2.1009c, al. </span><span class="sense"><span class="bld">b</span> Math., [[enunciation]] of a proposition, <span class="bibl">Autol.2.6</span>, al., <span class="bibl">Archim.<span class="title">Sph.Cyl.</span> 2</span><b class="b2">Praef.</b>. (pl.), <span class="title">Eratosth. Praef.</span> (pl.), <span class="bibl">Dioph. 1</span> <span class="title">Def.</span>11 (pl.), <span class="bibl">Procl.<span class="title">in Ti.</span>2.190d</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">2</span> Gramm., [[hypothetical clause]] of a sentence, answered by the [[ἀπόδοσις]], <span class="bibl">D.L.3.52</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">3</span> [[question proposed]], [[problem]], <span class="bibl">Sor.1.27</span>, Plu.2.736e, <span class="bibl">Ath.6.234c</span>, etc. </span><span class="sense"><span class="bld">4</span> [[the earlier part of a dramatic poem]]. opp. [[ἐπίτασις]] (in which the action begins) and [[καταστροφή]], Donat. in <span class="title">CGF</span>p.69 K. </span><span class="sense"><span class="bld">5</span> [[proposal]], Milet.7.67 (perhaps i B.C.), <span class="bibl"><span class="title">PMonac.</span>6.80</span> (vi A.D.): pl., [[proposals]] for peace, <span class="bibl">App.<span class="title">Mac.</span>9.3</span>. </span><span class="sense"><span class="bld">II</span> <b class="b2">stretching out, 'urge'</b>, <b class="b3">αἱ τοῦ πάθους π</b>. <span class="bibl">Plot.4.4.44</span>.</span>
|Definition=-εως, ἡ, ([[προτείνω]])<br><span class="bld">A</span> [[putting forward]]: in concrete sense, [[that which is put forward]]; hence,<br><span class="bld">1</span> in Logic, [[proposition]], πρότασίς ἐστι λόγος καταφατικὸς ἢ [[ἀποφατικός]] τινος κατά τινος Arist.''APr.''24a16: esp. [[premiss]] of a [[syllogism]], <b class="b3">ἐκ δύο προτάσεων [πᾶς συλλογισμός]</b> ib. 42a32; <b class="b3">ἡ ἑτέρα, ἡ τελευταία πρότασις</b>, the [[minor]] [[premiss]], Id.''EN''1143b3, 1147b9; = [[ἀξίωμα]], Plu.2.1009c, al.<br><span class="bld">b</span> Math., [[enunciation]] of a [[proposition]], Autol.2.6, al., Archim.''Sph.Cyl.'' 2Praef.. (pl.), ''Eratosth. Praef.'' (pl.), Dioph. 1 ''Def.''11 (pl.), Procl.''in Ti.''2.190d.<br><span class="bld">2</span> Gramm., [[hypothetical clause]] of a [[sentence]], answered by the [[ἀπόδοσις]], D.L.3.52.<br><span class="bld">3</span> [[question proposed]], [[problem]], Sor.1.27, Plu.2.736e, Ath.6.234c, etc.<br><span class="bld">4</span> [[the earlier part of a dramatic poem]]. opp. [[ἐπίτασις]] (in which the action begins) and [[καταστροφή]], Donat. in ''CGF''p.69 K.<br><span class="bld">5</span> [[proposal]], Milet.7.67 (perhaps i B.C.), ''PMonac.''6.80 (vi A.D.): pl., [[proposal]]s for [[peace]], App.''Mac.''9.3.<br><span class="bld">II</span> [[stretching out]], '[[urge]]', <b class="b3">αἱ τοῦ πάθους π.</b> Plot.4.4.44.
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0790.png Seite 790]] ἡ, vorgelegte Frage od. Aufgabe, πρότασιν προτείνειν, ἀπολύσασθαι, Ath. VI, 234 c. – Der Vordersatz in der Logik u. Rhetorik; Arist. anal. 1, 1; S. Emp. u. A.; auch [[λῆμμα]], Ggstz [[ἐπίτασις]]. – Auch ein Theil des dramatischen Gedichtes, Ggstz [[ἐπίτασις]], Gramm.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0790.png Seite 790]] ἡ, vorgelegte Frage od. Aufgabe, πρότασιν προτείνειν, ἀπολύσασθαι, Ath. VI, 234 c. – Der Vordersatz in der Logik u. Rhetorik; Arist. anal. 1, 1; S. Emp. u. A.; auch [[λῆμμα]], <span class="ggns">Gegensatz</span> [[ἐπίτασις]]. – Auch ein Teil des dramatischen Gedichtes, <span class="ggns">Gegensatz</span> [[ἐπίτασις]], Gramm.
}}
}}
{{ls
{{bailly
|lstext='''πρότᾰσις''': , ([[προτείνω]]) τὸ ἐκτείνειν πρὸς τὰ ἐμπρός, προτάσιες πνευμάτων, κοπώδεις προσπάθειαι πρὸς ἀναπνοήν, Ἱππ. 396, 42· ἴδε Foës Oec. ΙΙ. (ἐπὶ παθ. σημασίας) τὸ προβαλλόμενον ἢ προτεινόμενον· [[ὅθεν]], 1) ἐν τῇ λογικῇ τοῦ Ἀριστ., πρότασίς ἐστι [[λόγος]] καταφατικὸς ἢ ἀποφατικός τινος κατά τινος Ἀναλ. Προτ. 1. 1, 2· [[μάλιστα]] τὸ δεδομένον ἐν τῷ συλλογισμῷ, ἐκ δύο προτάσεων [πᾶς συλλογισμὸς] [[αὐτόθι]] 1. 25, 8· κτλ.· ― ἡ [[πρότασις]] εἶνε ἡ μείζων, ἡ ἑτέρα δὲ ἢ ἡ τελευταία ἡ [[ἐλάσσων]], Ἠθικ. Νικ. 6. 11, 4., 7. 3, 13· πρβλ. [[προτείνω]] ΙΙΙ.· = [[ἀξίωμα]], Πλούτ. 2, 1011Ε, 1009Β. 2) παρὰ τοῖς γραμμ. ἡ [[πρότασις]] τοῦ ὑποθετικοῦ λόγου, πρὸς ἣν ἀνταποκρίνεται ἡ [[ἀπόδοσις]]· πρβλ. Διογ. Λ. 3. 51. 3) [[ζήτημα]] προτεινόμενον, [[πρόβλημα]], Ἀθήν. 234C, Πλούτ. 2, 736Ε, κτλ. 4) τὸ πρῶτον [[μέρος]] δράματος, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ [[ἐπίτασις]] ([[ὅταν]] ἄρχηται ἡ [[ἐνέργεια]]) καὶ πρὸς τὸ [[καταστροφή]], Donat. ἐν Terent. Andr. prolog. 1· ― [[ὅθεν]] προτατικὸν [[πρόσωπον]], [[ὅπερ]] μόνον ἐν τῇ προτάσει εἰσάγεται, [[αὐτόθι]]. ― Περὶ τῆς λέξεως [[πρότασις]] [[καθόλου]] ἴδε Σουΐδ. ἐν λ.
|btext=εως (ἡ) :<br /><b>1</b> [[question proposée]];<br /><b>2</b> <i>t. de gramm.</i> proposition ; <i>t. de log.</i> prémisse.<br />'''Étymologie:''' [[προτείνω]].
}}
{{elnl
|elnltext=πρότασις -εως, ἡ [προτείνω] log. propositie; Aristot. Rh. 1358a18; premisse (van syllogisme). Aristot. EN 1143b3.
}}
}}
{{bailly
{{elru
|btext=εως () :<br /><b>1</b> question proposée;<br /><b>2</b> <i>t. de gramm.</i> proposition ; <i>t. de log.</i> prémisse.<br />'''Étymologie:''' [[προτείνω]].
|elrutext='''πρότᾰσις:''' εως ἡ<br /><b class="num">1</b> лог. [[положение]], [[предложение]]: π. ἐστι [[λόγος]] καταφατικὸς ἢ [[ἀποφατικὸς]] τινὸς [[κατά]] τινος Arst. предложение есть утверждение или отрицание чего-л. о чем-л.;<br /><b class="num">2</b> лог. (пред)посылка: οἱ [[τρεῖς]] ὅροι [[δύο]] προτάσεις Arst. три термина (составляют) две посылки;<br /><b class="num">3</b> [[вопрос]] (для обсуждения), тема (προτάσεις καὶ προκλήσεις Plut.);<br /><b class="num">4</b> грам. протасис, обусловливающая часть периода.
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''πρότᾰσις:''' ἡ (προτείνομαι), [[πρόταση]], [[δήλωση]], δεδομένο συλλογισμού ή επιχειρήματος, σε Αριστ.
|lsmtext='''πρότᾰσις:''' ἡ (προτείνομαι), [[πρόταση]], [[δήλωση]], δεδομένο συλλογισμού ή επιχειρήματος, σε Αριστ.
}}
}}
{{elru
{{ls
|elrutext='''πρότᾰσις:''' εως <br /><b class="num">1)</b> лог. положение, предложение: π. ἐστι [[λόγος]] καταφατικὸς ἢ [[ἀποφατικὸς]] τινὸς [[κατά]] τινος Arst. предложение есть утверждение или отрицание чего-л. о чем-л.;<br /><b class="num">2)</b> лог. (пред)посылка: οἱ [[τρεῖς]] ὅροι [[δύο]] προτάσεις Arst. три термина (составляют) две посылки;<br /><b class="num">3)</b> вопрос (для обсуждения), тема (προτάσεις καὶ προκλήσεις Plut.);<br /><b class="num">4)</b> грам. протасис, обусловливающая часть периода.
|lstext='''πρότᾰσις''': , ([[προτείνω]]) τὸ ἐκτείνειν πρὸς τὰ ἐμπρός, προτάσιες πνευμάτων, κοπώδεις προσπάθειαι πρὸς ἀναπνοήν, Ἱππ. 396, 42· ἴδε Foës Oec. ΙΙ. (ἐπὶ παθ. σημασίας) τὸ προβαλλόμενον ἢ προτεινόμενον· [[ὅθεν]], 1) ἐν τῇ λογικῇ τοῦ Ἀριστ., πρότασίς ἐστι [[λόγος]] καταφατικὸς ἢ ἀποφατικός τινος κατά τινος Ἀναλ. Προτ. 1. 1, 2· [[μάλιστα]] τὸ δεδομένον ἐν τῷ συλλογισμῷ, ἐκ δύο προτάσεων [πᾶς συλλογισμὸς] [[αὐτόθι]] 1. 25, 8· κτλ.· ― ἡ [[πρότασις]] εἶνε ἡ μείζων, ἡ ἑτέρα δὲ ἢ ἡ τελευταία ἡ [[ἐλάσσων]], Ἠθικ. Νικ. 6. 11, 4., 7. 3, 13· πρβλ. [[προτείνω]] ΙΙΙ.· = [[ἀξίωμα]], Πλούτ. 2, 1011Ε, 1009Β. 2) παρὰ τοῖς γραμμ. [[πρότασις]] τοῦ ὑποθετικοῦ λόγου, πρὸς ἣν ἀνταποκρίνεται ἡ [[ἀπόδοσις]]· πρβλ. Διογ. Λ. 3. 51. 3) [[ζήτημα]] προτεινόμενον, [[πρόβλημα]], Ἀθήν. 234C, Πλούτ. 2, 736Ε, κτλ. 4) τὸ πρῶτον [[μέρος]] δράματος, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ [[ἐπίτασις]] ([[ὅταν]] ἄρχηται ἡ [[ἐνέργεια]]) καὶ πρὸς τὸ [[καταστροφή]], Donat. ἐν Terent. Andr. prolog. 1· ― [[ὅθεν]] προτατικὸν [[πρόσωπον]], [[ὅπερ]] μόνον ἐν τῇ προτάσει εἰσάγεται, [[αὐτόθι]]. ― Περὶ τῆς λέξεως [[πρότασις]] [[καθόλου]] ἴδε Σουΐδ. ἐν λ.
}}
{{elnl
|elnltext=πρότασις -εως, ἡ [προτείνω] log. propositie; Aristot. Rh. 1358a18; premisse (van syllogisme). Aristot. EN 1143b3.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=πρό-τᾰσις, εως, [προτείνομαι]<br />a [[proposition]], the [[premiss]] of a [[syllogism]], Arist.
|mdlsjtxt=πρό-τᾰσις, εως, [προτείνομαι]<br />a [[proposition]], the [[premiss]] of a [[syllogism]], Arist.
}}
{{mantoulidis
|mantxt=Ἀπό τό [[προτείνω]] → [[πρό]] + [[τείνω]], ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα.
}}
}}

Latest revision as of 07:40, 10 April 2024

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: πρότᾰσις Medium diacritics: πρότασις Low diacritics: πρότασις Capitals: ΠΡΟΤΑΣΙΣ
Transliteration A: prótasis Transliteration B: protasis Transliteration C: protasis Beta Code: pro/tasis

English (LSJ)

-εως, ἡ, (προτείνω)
A putting forward: in concrete sense, that which is put forward; hence,
1 in Logic, proposition, πρότασίς ἐστι λόγος καταφατικὸς ἢ ἀποφατικός τινος κατά τινος Arist.APr.24a16: esp. premiss of a syllogism, ἐκ δύο προτάσεων [πᾶς συλλογισμός] ib. 42a32; ἡ ἑτέρα, ἡ τελευταία πρότασις, the minor premiss, Id.EN1143b3, 1147b9; = ἀξίωμα, Plu.2.1009c, al.
b Math., enunciation of a proposition, Autol.2.6, al., Archim.Sph.Cyl. 2Praef.. (pl.), Eratosth. Praef. (pl.), Dioph. 1 Def.11 (pl.), Procl.in Ti.2.190d.
2 Gramm., hypothetical clause of a sentence, answered by the ἀπόδοσις, D.L.3.52.
3 question proposed, problem, Sor.1.27, Plu.2.736e, Ath.6.234c, etc.
4 the earlier part of a dramatic poem. opp. ἐπίτασις (in which the action begins) and καταστροφή, Donat. in CGFp.69 K.
5 proposal, Milet.7.67 (perhaps i B.C.), PMonac.6.80 (vi A.D.): pl., proposals for peace, App.Mac.9.3.
II stretching out, 'urge', αἱ τοῦ πάθους π. Plot.4.4.44.

German (Pape)

[Seite 790] ἡ, vorgelegte Frage od. Aufgabe, πρότασιν προτείνειν, ἀπολύσασθαι, Ath. VI, 234 c. – Der Vordersatz in der Logik u. Rhetorik; Arist. anal. 1, 1; S. Emp. u. A.; auch λῆμμα, Gegensatz ἐπίτασις. – Auch ein Teil des dramatischen Gedichtes, Gegensatz ἐπίτασις, Gramm.

French (Bailly abrégé)

εως (ἡ) :
1 question proposée;
2 t. de gramm. proposition ; t. de log. prémisse.
Étymologie: προτείνω.

Dutch (Woordenboekgrieks.nl)

πρότασις -εως, ἡ [προτείνω] log. propositie; Aristot. Rh. 1358a18; premisse (van syllogisme). Aristot. EN 1143b3.

Russian (Dvoretsky)

πρότᾰσις: εως ἡ
1 лог. положение, предложение: π. ἐστι λόγος καταφατικὸς ἢ ἀποφατικὸς τινὸς κατά τινος Arst. предложение есть утверждение или отрицание чего-л. о чем-л.;
2 лог. (пред)посылка: οἱ τρεῖς ὅροι δύο προτάσεις Arst. три термина (составляют) две посылки;
3 вопрос (для обсуждения), тема (προτάσεις καὶ προκλήσεις Plut.);
4 грам. протасис, обусловливающая часть периода.

Greek Monotonic

πρότᾰσις: ἡ (προτείνομαι), πρόταση, δήλωση, δεδομένο συλλογισμού ή επιχειρήματος, σε Αριστ.

Greek (Liddell-Scott)

πρότᾰσις: ἡ, (προτείνω) τὸ ἐκτείνειν πρὸς τὰ ἐμπρός, προτάσιες πνευμάτων, κοπώδεις προσπάθειαι πρὸς ἀναπνοήν, Ἱππ. 396, 42· ἴδε Foës Oec. ΙΙ. (ἐπὶ παθ. σημασίας) τὸ προβαλλόμενον ἢ προτεινόμενον· ὅθεν, 1) ἐν τῇ λογικῇ τοῦ Ἀριστ., πρότασίς ἐστι λόγος καταφατικὸς ἢ ἀποφατικός τινος κατά τινος Ἀναλ. Προτ. 1. 1, 2· μάλιστα τὸ δεδομένον ἐν τῷ συλλογισμῷ, ἐκ δύο προτάσεων [πᾶς συλλογισμὸς] αὐτόθι 1. 25, 8· κτλ.· ― ἡ πρότασις εἶνε ἡ μείζων, ἡ ἑτέρα δὲ ἢ ἡ τελευταία ἡ ἐλάσσων, Ἠθικ. Νικ. 6. 11, 4., 7. 3, 13· πρβλ. προτείνω ΙΙΙ.· = ἀξίωμα, Πλούτ. 2, 1011Ε, 1009Β. 2) παρὰ τοῖς γραμμ. ἡ πρότασις τοῦ ὑποθετικοῦ λόγου, πρὸς ἣν ἀνταποκρίνεται ἡ ἀπόδοσις· πρβλ. Διογ. Λ. 3. 51. 3) ζήτημα προτεινόμενον, πρόβλημα, Ἀθήν. 234C, Πλούτ. 2, 736Ε, κτλ. 4) τὸ πρῶτον μέρος δράματος, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ ἐπίτασις (ὅταν ἄρχηται ἡ ἐνέργεια) καὶ πρὸς τὸ καταστροφή, Donat. ἐν Terent. Andr. prolog. 1· ― ὅθεν προτατικὸν πρόσωπον, ὅπερ μόνον ἐν τῇ προτάσει εἰσάγεται, αὐτόθι. ― Περὶ τῆς λέξεως πρότασις καθόλου ἴδε Σουΐδ. ἐν λ.

Middle Liddell

πρό-τᾰσις, εως, [προτείνομαι]
a proposition, the premiss of a syllogism, Arist.

Mantoulidis Etymological

Ἀπό τό προτείνωπρό + τείνω, ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα.