ἀξίωμα: Difference between revisions
Ἔοικα γοῦν τούτου γε σμικρῷ τινι αὐτῷ τούτῳ σοφώτερος εἶναι, ὅτι ἃ μὴ οἶδα οὐδὲ οἴομαι εἰδέναι → I seem, then, in just this little thing to be wiser than this man at any rate, that what I do not know I do not think I know either
(Bailly1_1) |
(big3_5) |
||
Line 18: | Line 18: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=ατος (τό) :<br /><b>I.</b> prix, valeur, qualité;<br /><b>II.</b> ce dont on a été jugé digne, <i>d’où</i><br /><b>1</b> considération, estime;<br /><b>2</b> marque de considération, honneur;<br /><b>3</b> haut rang, dignité;<br /><b>III.</b> ce qu’on juge convenable, ce qui paraît juste, <i>d’où</i><br /><b>1</b> résolution, volonté;<br /><b>2</b> requête, demande;<br /><b>3</b> proposition.<br />'''Étymologie:''' [[ἀξιόω]]. | |btext=ατος (τό) :<br /><b>I.</b> prix, valeur, qualité;<br /><b>II.</b> ce dont on a été jugé digne, <i>d’où</i><br /><b>1</b> considération, estime;<br /><b>2</b> marque de considération, honneur;<br /><b>3</b> haut rang, dignité;<br /><b>III.</b> ce qu’on juge convenable, ce qui paraît juste, <i>d’où</i><br /><b>1</b> résolution, volonté;<br /><b>2</b> requête, demande;<br /><b>3</b> proposition.<br />'''Étymologie:''' [[ἀξιόω]]. | ||
}} | |||
{{DGE | |||
|dgtxt=-ματος, τό<br /><b class="num">I</b> como transf. de [[ἀξιόω]]<br /><b class="num">1</b> [[reputación]], [[prestigio]] c. gen. subj. o abs. ἀ. τἀνδρός E.<i>IA</i> 101, ὅταν πονηρὸς ἀξίωμ' ἀνὴρ ἔχῃ E.<i>Supp</i>.424, de Pericles, Th.2.65, ἀξιώματος [[ἀφάνεια]] Th.2.37, ὢν ἐν ἀξιώματι Th.6.15, φιλοσοφίας τὸ ἀ. Pl.<i>R</i>.495d, ἀποστερεῖν ... ἀξιώματος X.<i>Cyr</i>.5.5.34, τὸ τῆς πόλεως ἀ. el prestigio de la ciudad (Atenas)</i>, D.18.149, Plb.9.28.5, ἀ. ἀρετῆς fama de virtud</i> Arist.<i>Pol</i>.1281<sup>b</sup>25<br /><b class="num">•</b>[[honor]], [[dignidad]] ἀ. προγόνων Gorg.B 11a.19, γυναικῶν ἀ. D.59.113, como trad. de lat. <i>auctoritas</i>, <i>Mon.Anc.Gr</i>.18.7, ἀ. προγονικόν Luc.<i>Salt</i>.79, cf. Plu.2.139b, 477a, D.C.53.15.5, Plb.25.3.5.<br /><b class="num">2</b> [[calidad]], [[valor]] de tropas νομίζων ὑποδεεστέρους εἶναι, οὐ τῷ πλήθει ... ἀλλὰ τῷ ἀξιώματι Th.5.8, en gener. ἀ. ἐπαγγελίας Θεοῦ Origenes <i>Princ</i>.4.3.6 (p.333.5).<br /><b class="num">3</b> c. gen. obj. o abs. [[cosa de la que se es considerado digno]], [[honor]] γάμων Κρεούσης ἀξίωμ' ἐδέξατο E.<i>Io</i> 62, οἳ τὰς πόλεις ἔχουσι κἀξιώματα los que dominan las ciudades y los cargos</i> E.<i>Io</i> 605, κοινῆς τραπέζης ἀ. ἔχων E.<i>Or</i>.9, cf. Pl.<i>Smp</i>.220e<br /><b class="num">•</b>[[privilegio]], [[dignidad]] γένει δὲ καὶ τοῖς ἄλλοις ἀξιώμασιν Isoc.19.7, τὸ ἀ. τῆς ὑποσχέσεως Luc.<i>Pisc</i>.31<br /><b class="num">•</b>[[rango]] ἀ. ... ἱππικὸν ἔχων Plu.<i>Pomp</i>.23, στρατηγικὸν ἀ. D.C.60.8.3, cf. Plu.<i>Flam</i>.19, οἱ κατ' [[ἀξίωμα]] κληροῦχοι los que son clerucos en cuanto al rango</i>, <i>PTeb</i>.124.34 (I a.C.), de los senadores, Iust.Phil.<i>Apol</i>.1.1<br /><b class="num">•</b>οἱ ἐν ἀξιώματι [[los dignatarios]] Paus.4.5.4<br /><b class="num">•</b>plu. τὰ ἀξιώματα [[cosas dignas de ser vistas]] Philostr.<i>VS</i> 576.<br /><b class="num">II</b> como transf. de [[ἀξιόω]] II:<br /><b class="num">1</b> [[decisión]], [[decreto]] ἀ. δαιμόνων S.<i>OC</i> 1452, τὰ τῶν προγόνων ἀ. D.18.210, ἀ. κενὰ καὶ νομοθεσίας Epicur.<i>Ep</i>.[3] 86, δώσει μετὰ ἀξιώματος pagará de acuerdo con la decisión (de los jueces)</i>, LXX <i>Ex</i>.21.22.<br /><b class="num">2</b> cien. y fil. [[axioma]] Arist.<i>Metaph</i>.997<sup>a</sup>7, 1005<sup>b</sup>33, <i>APr</i>.72<sup>a</sup>17, Polystr.17.27, τὸ Ζήνωνος ἀ. Arist.<i>Metaph</i>.1001<sup>b</sup>7, τὰ τοῦ Μελίσσου ἀ. Arist.<i>Xen</i>.979<sup>b</sup>22<br /><b class="num">•</b>lóg. [[proposición aseverativa]] οὔτ' [[ἄρα]] κατηγορήματα οὔτ' ἀξιώματά ἐστιν παρεληλυθότα Chrysipp.<i>Stoic</i>.2.99, cf. 53, 63<br /><b class="num">•</b>gram. [[enunciado]], [[oración]] Plu.2.1011e, D.L.7.63, 66<br /><b class="num">3</b> [[demanda]], [[petición]] τί δ' ἐστὶ τἀξίωμ' ἐφ' ᾧ καλεῖς; S.<i>OC</i> 1459, μὴ λάβῃ τὸ ἀ. <i>PPetr</i>.3.25.55 (III a.C.), ἱκετικὸν ἀ. súplica</i>, <i>BGU</i> 1053.2.7 (I d.C.), τὸ ἀ. μου LXX <i>Es</i>.5.7, cf. Plu.2.633c. | |||
}} | }} |
Revision as of 12:14, 21 August 2017
English (LSJ)
ατος, τό,
A that of which one is thought worthy, an honour, γάμων . . ἀξίωμ' ἐδέξατο E.Ion62; οἳ τὰς πόλεις ἔχουσι κἀξιώματαib. 605; κοινῆς τραπέζης ἀ. ἔχειν Id.Or.9; τὸ τῆς πόλεως ἀ. the dignity of the city's representative, D.18.149. 2 honour, reputation, E.Supp. 424, Th.2.65, etc.; ὢν ἐν ἀξιώματι ὑπὸ τῶν ἀστῶν Id.6.15; τὸ τῶν ἐλευθέρων γυναικῶν ἀ. D.59.113: c. gen. objecti, ἀ. ἔχειν ἀρετῆς claim on ground of merit, Arist.Pol.1281b25. 3 rank, position, ἀξιώματος ἀφάνεια Th.2.37; γένει καὶ τοῖς ἄλλοις ἀξιώμασιν Isoc.19.7. 4 of things, worth, quality, οὐ τῷ πλήθει ἀλλὰ τῷ ἀ. Th.5.8. 5 concrete, things of dignity, Philostr.VS2.5.4. II that which is thought fit, decision, decree, δαιμόνων S.OC1452, cf. 1459; τὰ τῶν προγόνων ἀ. D.18.210; ἀ. κενὰ καὶ νομοθεσίαι Epicur.Ep.2p.36U. 2 in Science, that which is assumed as the basis of demonstration, selfevident principle, Arist.Metaph.997a7, 1005b33, APo.72a17, Polystr. p.16 W.:—Math., axiom, Arist.Metaph.1005a20, etc.; philosophical doctrine, τὸ Ζήνωνος ἀ. ib.1001b7, cf. Xen.979b22; logical proposition, Chrysipp.Stoic.2.53,63, etc. 3 request, petition, ἱκετικὸν ἀ. BGU1053ii7 (i B. C.), cf. Plu.2.633c.
German (Pape)
[Seite 271] τό, 1) die Würdigung; Würde, Ansehen, φιλοσοφίας Plat. Rep. VI, 495 d; Conv. 220 d; vgl. Eur. Suppl. 490; Plut. Num. 2; εἶναι ἐν ἀξιώματι ὑπό τινος. bei Jem. in Achtung stehen, Thuc. 1, 130. 6, 15; οἱ ἐν ἀξιώματι, die Angesehenen, Arist., Plut.; εἰς ἀξ. καθιστἀναι τινά, zu Ansehen bringen, Plut. Sol. 4. – 2) Verlangen, Forderung, Soph. O.C. 1451; Bittschrift, Plut. Symp. 2, 1, 9. – 3) Bei den Philosophen ein ohne Beweis als wahr angenommener Satz, Cic.; Plut.
Greek (Liddell-Scott)
ἀξίωμα: -ατος, τό, (ἀξιόω) ἐκεῖνο τοῦ ὁποίου τις θεωρεῖται ἄξιος, τιμή, γάμων… ἀξίωμ’ ἐδέξατο Εὐρ. Ἴων 62· ἐς ἀξ. βαίνειν αὐτόθι 605· κοινῆς τραπέζης ἀξ. ἔχειν ὁ αὐτ. Ὀρ. 9· τὸ τῆς πόλεως ἀξ., τὸ ἀξίωμα τοῦ ἀντιπροσωπεύοντος τὴν πόλιν, Δημ. 277. 4. 2) τιμή, φήμη, μεγάλη ὑπόληψις, διακεκριμένος χαρακτήρ, Λατ. dignitas, Εὐρ. Ἱκ. 424, Θουκ. 2. 34, 65, κτλ. εἶναι ἐν ἀξιώματι ὑπὸ ἀστῶν ὁ αὐτ. 6. 15· τὸ τῶν ἐλευθέρων γυναικῶν ἀξ. Δημ. 1384. 3: ― μετὰ γεν. ἀντικειμεν., ἀξ. ἔχειν ἀρετῆς, φήμην δι’ ἀρετήν, Ἀριστ. Πολιτικ. 3. 11, 6. 3) τάξις, θέσις, ἀξιώματος ἀφάνεια Θουκ. 2. 27· γένει καὶ τοῖς ἄλλοις ἀξιώμασιν Ἰσοκρ. 385Ε: ― ἐπὶ πραγμάτων, ἀξία, ποιότης, οὐ τῷ πλήθει ἀλλὰ τῷ ἀξιώματι Θουκ. 5. 8. ΙΙ. ὅ,τι νομίζεται κατάλληλον, ἀπόφασις, σκοπός, δαιμόνων Σοφ. Ο. Κ. 1452, πρβλ. 1459· τὰ τῶν προγόνων ἀξ. Δημ. 298. 4. 2) ἐν τῇ ἐπιστήμῃ, ὅ,τι παραλαμβάνεται ὡς βάσις τῆς ἀποδείξεως, ἤτοι αὐταπόδεικτός τις ἀρχή, Ἀριστ. Μεταφ. 2. 2, 15, Ἀν. Ὕστ. 1. 3, 7, κ. ἀλλ.: ― ἐν τοῖς μαθηματικοῖς, αὐταπόδεικτον θεώρημα, ἀξίωμα, ὡς καὶ νῦν, αὐτόθι 1. 10, 4, Μεταφ. 3. 3, 1, κ. ἀλλ. 3) ἀπαίτησις, αἴτησις, Πλούτ. 2. 633C.
French (Bailly abrégé)
ατος (τό) :
I. prix, valeur, qualité;
II. ce dont on a été jugé digne, d’où
1 considération, estime;
2 marque de considération, honneur;
3 haut rang, dignité;
III. ce qu’on juge convenable, ce qui paraît juste, d’où
1 résolution, volonté;
2 requête, demande;
3 proposition.
Étymologie: ἀξιόω.
Spanish (DGE)
-ματος, τό
I como transf. de ἀξιόω
1 reputación, prestigio c. gen. subj. o abs. ἀ. τἀνδρός E.IA 101, ὅταν πονηρὸς ἀξίωμ' ἀνὴρ ἔχῃ E.Supp.424, de Pericles, Th.2.65, ἀξιώματος ἀφάνεια Th.2.37, ὢν ἐν ἀξιώματι Th.6.15, φιλοσοφίας τὸ ἀ. Pl.R.495d, ἀποστερεῖν ... ἀξιώματος X.Cyr.5.5.34, τὸ τῆς πόλεως ἀ. el prestigio de la ciudad (Atenas), D.18.149, Plb.9.28.5, ἀ. ἀρετῆς fama de virtud Arist.Pol.1281b25
•honor, dignidad ἀ. προγόνων Gorg.B 11a.19, γυναικῶν ἀ. D.59.113, como trad. de lat. auctoritas, Mon.Anc.Gr.18.7, ἀ. προγονικόν Luc.Salt.79, cf. Plu.2.139b, 477a, D.C.53.15.5, Plb.25.3.5.
2 calidad, valor de tropas νομίζων ὑποδεεστέρους εἶναι, οὐ τῷ πλήθει ... ἀλλὰ τῷ ἀξιώματι Th.5.8, en gener. ἀ. ἐπαγγελίας Θεοῦ Origenes Princ.4.3.6 (p.333.5).
3 c. gen. obj. o abs. cosa de la que se es considerado digno, honor γάμων Κρεούσης ἀξίωμ' ἐδέξατο E.Io 62, οἳ τὰς πόλεις ἔχουσι κἀξιώματα los que dominan las ciudades y los cargos E.Io 605, κοινῆς τραπέζης ἀ. ἔχων E.Or.9, cf. Pl.Smp.220e
•privilegio, dignidad γένει δὲ καὶ τοῖς ἄλλοις ἀξιώμασιν Isoc.19.7, τὸ ἀ. τῆς ὑποσχέσεως Luc.Pisc.31
•rango ἀ. ... ἱππικὸν ἔχων Plu.Pomp.23, στρατηγικὸν ἀ. D.C.60.8.3, cf. Plu.Flam.19, οἱ κατ' ἀξίωμα κληροῦχοι los que son clerucos en cuanto al rango, PTeb.124.34 (I a.C.), de los senadores, Iust.Phil.Apol.1.1
•οἱ ἐν ἀξιώματι los dignatarios Paus.4.5.4
•plu. τὰ ἀξιώματα cosas dignas de ser vistas Philostr.VS 576.
II como transf. de ἀξιόω II:
1 decisión, decreto ἀ. δαιμόνων S.OC 1452, τὰ τῶν προγόνων ἀ. D.18.210, ἀ. κενὰ καὶ νομοθεσίας Epicur.Ep.[3] 86, δώσει μετὰ ἀξιώματος pagará de acuerdo con la decisión (de los jueces), LXX Ex.21.22.
2 cien. y fil. axioma Arist.Metaph.997a7, 1005b33, APr.72a17, Polystr.17.27, τὸ Ζήνωνος ἀ. Arist.Metaph.1001b7, τὰ τοῦ Μελίσσου ἀ. Arist.Xen.979b22
•lóg. proposición aseverativa οὔτ' ἄρα κατηγορήματα οὔτ' ἀξιώματά ἐστιν παρεληλυθότα Chrysipp.Stoic.2.99, cf. 53, 63
•gram. enunciado, oración Plu.2.1011e, D.L.7.63, 66
3 demanda, petición τί δ' ἐστὶ τἀξίωμ' ἐφ' ᾧ καλεῖς; S.OC 1459, μὴ λάβῃ τὸ ἀ. PPetr.3.25.55 (III a.C.), ἱκετικὸν ἀ. súplica, BGU 1053.2.7 (I d.C.), τὸ ἀ. μου LXX Es.5.7, cf. Plu.2.633c.