προπάτωρ: Difference between revisions
ἄμπελον κόπτοντες τὴν περὶ τὸ ἱερὸν ἐσέβαλλον καὶ λίθους — → cutting down the vines 'round the sanctuary, they threw in rocks as well
(34) |
(6) |
||
| Line 27: | Line 27: | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=-ορος, ο, ΝΜΑ, και προπάτορας Ν<br /><b>1.</b> ο [[πρώτος]] [[πατέρας]] γένους, ο [[γενάρχης]]<br />(α. «στη γη όπου έζησαν οι προπάτορές μας» β. «ὦ Ζεῡ, προγόνων [[προπάτωρ]]», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>πληθ.</b> <i>οι προπάτορες</i><br />α) οι πατριάρχες της Παλαιάς Διαθήκης Αβραάμ, Ισαάκ, Ιακώβ<br />β) (γενικά) οι πρόγονοι<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br /><b>φρ.</b> «[[Κυριακή]] τών Προπατόρων» — η [[Κυριακή]] [[πριν]] από τα [[Χριστούγεννα]]<br /><b>μσν.</b><br />ο [[παππούς]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br />ο [[πρώτος]] ή ο [[αρχικός]] [[δημιουργός]] σε [[τέχνη]], [[επιστήμη]], [[σειρά]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>προ</i>- <span style="color: red;">+</span> -[[πάτωρ]] (<span style="color: red;"><</span> [[πατήρ]]), <b>πρβλ.</b> <i>α</i>-[[πάτωρ]], <i>μονο</i>-[[πάτωρ]]. | |mltxt=-ορος, ο, ΝΜΑ, και προπάτορας Ν<br /><b>1.</b> ο [[πρώτος]] [[πατέρας]] γένους, ο [[γενάρχης]]<br />(α. «στη γη όπου έζησαν οι προπάτορές μας» β. «ὦ Ζεῡ, προγόνων [[προπάτωρ]]», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>2.</b> <b>πληθ.</b> <i>οι προπάτορες</i><br />α) οι πατριάρχες της Παλαιάς Διαθήκης Αβραάμ, Ισαάκ, Ιακώβ<br />β) (γενικά) οι πρόγονοι<br /><b>νεοελλ.-μσν.</b><br /><b>φρ.</b> «[[Κυριακή]] τών Προπατόρων» — η [[Κυριακή]] [[πριν]] από τα [[Χριστούγεννα]]<br /><b>μσν.</b><br />ο [[παππούς]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br />ο [[πρώτος]] ή ο [[αρχικός]] [[δημιουργός]] σε [[τέχνη]], [[επιστήμη]], [[σειρά]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>προ</i>- <span style="color: red;">+</span> -[[πάτωρ]] (<span style="color: red;"><</span> [[πατήρ]]), <b>πρβλ.</b> <i>α</i>-[[πάτωρ]], <i>μονο</i>-[[πάτωρ]]. | ||
}} | |||
{{lsm | |||
|lsmtext='''προπάτωρ:''' -ορος, ὁ (πᾰτήρ), ο [[πρώτος]] [[θεμελιωτής]] της οικογένειας, του γένους, [[γενάρχης]], σε Ηρόδ., Ευρ.· σε πληθ., πρόγονοι, προπάτορες, σε Ηρόδ. κ.λπ.· <i>ὦ Ζεῦ</i>, προγόνων [[προπάτωρ]], σε Σοφ. | |||
}} | }} | ||
Revision as of 20:12, 30 December 2018
English (LSJ)
[ᾰ], ορος, ὁ, (πατήρ)
A first founder of a family, forefather, Pi.N.4.89, Hdt.2.161,9.122, E.Or.1441 (lyr.); ὦ Ζεῦ, προγόνων προπάτωρ S.Aj.387 (lyr., s.v.l.); opp. πατήρ, Pl.Lg.931d; ancestor of a tribe, OGI446.3 (Phrygia); θεὸς ὁ π. Herm. ap. Stob.1.49.44, cf.Id.ib.3.11.31, IGRom.4.1213, 1215 (Thyatira); Διόνυσος ὁ π. τῆς πόλεως D.Chr.39.8, cf. BCH4.157 (Erythrae); primal god, PMag.Par.1.1988, PMag. Leid.V.7.26; π. τῶν ἐν γενέσει δημιουργὸν προτάττουσι Iamb.Myst.8.4: in pl., ancestors, forefathers, Hdt.2.169, Pl.Lg.717e; founders, inventors of arts and sciences, Vett. Val.3.22.
German (Pape)
[Seite 739] ορος, ὁ, Vorvater, Stammvater, Ahnherr; Pind. N. 4, 89; Ζεῦ, προγόνων προπάτωρ, Soph. Ai. 380; Eur. Or. 144; u. in Prosa: Her. 2, 161. 9, 122; οἱ προπάτορες, die Altvordern, Vorfahren, 2, 169; Plat. Legg. IV, 717 e.
Greek (Liddell-Scott)
προπάτωρ: -ορος, ὁ, (πατὴρ) ὁ πρῶτος πατὴρ τοῦ γένους, γενάρχης, Πινδ. Ν. 4. 145, Ἡρόδ. 2. 161, 9. 122, Εὐρ. Ὀρ. 1441· ὦ Ζεῦ, προγόνων προπάτωρ Σοφ. Αἴ. 389· ἐπὶ ἄλλων προστατῶν θεῶν Συλλ. Ἐπιγρ. 3497, 3500· ― ἐν τῷ πλθ., πρόγονοι, Ἡρόδ. 2 169, Πλάτ. κλπ. ― Καθ’ Ἡσύχ.· «προπάτωρ πατρὸς πατήρ», καὶ κατὰ Φώτ. «προπάτωρ: ἢ ὁ πάππος ἢ ὁ πρόγονος».
French (Bailly abrégé)
ορος (ὁ) :
aïeul, ancêtre ; οἱ προπάτορες, les ancêtres.
Étymologie: πρό, πατήρ.
English (Slater)
προπᾰτωρ
1 grandfather τὸν Εὐφάνης ἐθέλων γεραιὸς προπάτωρ σὸς ἄεισέν ποτε, παῖ i. e. grandfather of Timasarchus (N. 4.89)
Spanish
Greek Monolingual
-ορος, ο, ΝΜΑ, και προπάτορας Ν
1. ο πρώτος πατέρας γένους, ο γενάρχης
(α. «στη γη όπου έζησαν οι προπάτορές μας» β. «ὦ Ζεῡ, προγόνων προπάτωρ», Σοφ.)
2. πληθ. οι προπάτορες
α) οι πατριάρχες της Παλαιάς Διαθήκης Αβραάμ, Ισαάκ, Ιακώβ
β) (γενικά) οι πρόγονοι
νεοελλ.-μσν.
φρ. «Κυριακή τών Προπατόρων» — η Κυριακή πριν από τα Χριστούγεννα
μσν.
ο παππούς
μσν.-αρχ.
ο πρώτος ή ο αρχικός δημιουργός σε τέχνη, επιστήμη, σειρά.
[ΕΤΥΜΟΛ. < προ- + -πάτωρ (< πατήρ), πρβλ. α-πάτωρ, μονο-πάτωρ.
Greek Monotonic
προπάτωρ: -ορος, ὁ (πᾰτήρ), ο πρώτος θεμελιωτής της οικογένειας, του γένους, γενάρχης, σε Ηρόδ., Ευρ.· σε πληθ., πρόγονοι, προπάτορες, σε Ηρόδ. κ.λπ.· ὦ Ζεῦ, προγόνων προπάτωρ, σε Σοφ.
