δνόφος: Difference between revisions
Βίος κέκληται δ' ὡς βίᾳ πορίζεται → Vi quia paratur vita, vita dicitur → Weil's auf gewaltsamem Streben beruht, heißt's Lebensgut
m (Text replacement - " <span class="bld">" to "<span class="bld">") |
m (Text replacement - "<br /><br />" to "<br />") |
||
Line 20: | Line 20: | ||
}} | }} | ||
{{DGE | {{DGE | ||
|dgtxt=-ου, ὁ | |dgtxt=-ου, ὁ<br /><b class="num">• Alolema(s):</b> frec. γνόφ-<br /><b class="num">1</b> [[tiniebla]], [[calígine]] κυανέῳ δνόφῳ ταθείς echado en medio de la tiniebla oscura</i> Simon.38.12<br /><b class="num">•</b>como prodigio [[tiniebla]], [[nube negra]], [[nubarrón]] δνόφοι καλύπτουσι δόμους A.<i>Ch</i>.52, cf. <i>Fr</i>.36a.1, <i>Trag.Adesp</i>.617.4, γνόφ[ο] υ μείζ[ο] νος περὶ τὰν ἀκροπόλιν συσστάντος <i>Lindos</i> 2D.28 (I a.C.), ἐξέτεινεν δὲ Μωυσῆς τὴν χεῖρα ... καὶ ἐγένετο σκότος, γνόφος, θύελλα LXX <i>Ex</i>.10.22, cf. <i>Ep.Hebr</i>.12.18, <i>Orac.Sib</i>.5.378, Vett.Val.137.22, γνόφου καὶ ἀνέμων κύριος en un amuleto <i>IBrooklyn</i> 24.8 (imper.)<br /><b class="num">•</b>puramente meteor., esp. en plu. γνόφων συμπλήγαδες choques de nubarrones</i> en la tormenta, Arist.<i>Mu</i>.392<sup>b</sup>12, cf. D.Chr.34.37, Ant.Diog.<i>Fr.Pap.Dub</i>.51, de la noche de tormenta en el mar, Luc.<i>Peregr</i>.43, ὀλίγος δ. ligera neblina o halo</i> delante del sol, Arat.874<br /><b class="num">•</b>fig. [[tinieblas]] del pecado, Gr.Naz.M.36.260A.<br /><b class="num">2</b> [[oscuridad]], fig. [[secreto]] τὸν δνόφῳ τεθραμμένον ... σκύμνον el cachorro criado en secreto</i> Lyc.502<br /><b class="num">•</b>de la [[oscuridad]] divina en la que habita Dios, LXX <i>Ex</i>.20.21, Thdt.<i>Char</i>.5.<br /><b class="num">• Etimología:</b> La doble forma γν-/δν- así como la alternancia c. otras como ζόφος, κνέφας y ψέφας, qq.u., hace pensar en var. debidas a tabú lingüístico. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml |
Revision as of 09:50, 20 July 2021
English (LSJ)
ὁ, A darkness, dusk, gloom, Simon.37.8: pl., A.Ch.52 (lyr.).—Poet. word, though its collat. form γνόφος (q. v.) occurs in later Prose.
German (Pape)
[Seite 651] ὁ (wie γνόφος u. κνέφας mit νέφος zusammenhängend, vgl. Buttm. Lexil. II, 266), Dunkelheit, Finsterniß; Aesch Ch. 52; Simonid. frg. 50, 8, Schneidew.
Greek (Liddell-Scott)
δνόφος: ὁ, ζόφος, σκότος, «μαυράδα», Σιμων. 44· καὶ κατὰ πληθ., Αἰσχύλ. Χο. 52· - λέξις ποιητ., ἂν καὶ τὸ ἰσοδύναμον αὐτῇ γνόφος ἀπαντᾷ παρὰ μεταγεν. πεζοῖς, Ἀριστ. π. Κόσμ. 2, 13, Λουκ. Περεγρ. 43, κτλ.
French (Bailly abrégé)
ου (ὁ) :
obscurité, ténèbres.
Étymologie: cf. κνέφας.
Spanish (DGE)
-ου, ὁ
• Alolema(s): frec. γνόφ-
1 tiniebla, calígine κυανέῳ δνόφῳ ταθείς echado en medio de la tiniebla oscura Simon.38.12
•como prodigio tiniebla, nube negra, nubarrón δνόφοι καλύπτουσι δόμους A.Ch.52, cf. Fr.36a.1, Trag.Adesp.617.4, γνόφ[ο] υ μείζ[ο] νος περὶ τὰν ἀκροπόλιν συσστάντος Lindos 2D.28 (I a.C.), ἐξέτεινεν δὲ Μωυσῆς τὴν χεῖρα ... καὶ ἐγένετο σκότος, γνόφος, θύελλα LXX Ex.10.22, cf. Ep.Hebr.12.18, Orac.Sib.5.378, Vett.Val.137.22, γνόφου καὶ ἀνέμων κύριος en un amuleto IBrooklyn 24.8 (imper.)
•puramente meteor., esp. en plu. γνόφων συμπλήγαδες choques de nubarrones en la tormenta, Arist.Mu.392b12, cf. D.Chr.34.37, Ant.Diog.Fr.Pap.Dub.51, de la noche de tormenta en el mar, Luc.Peregr.43, ὀλίγος δ. ligera neblina o halo delante del sol, Arat.874
•fig. tinieblas del pecado, Gr.Naz.M.36.260A.
2 oscuridad, fig. secreto τὸν δνόφῳ τεθραμμένον ... σκύμνον el cachorro criado en secreto Lyc.502
•de la oscuridad divina en la que habita Dios, LXX Ex.20.21, Thdt.Char.5.
• Etimología: La doble forma γν-/δν- así como la alternancia c. otras como ζόφος, κνέφας y ψέφας, qq.u., hace pensar en var. debidas a tabú lingüístico.
Greek Monolingual
δνόφος, ο (Α)
σκοτάδι.
[ΕΤΥΜΟΛ. Αβέβαιης ετυμολ. Η ομοιότητα με τα ζόφος, κνέφας, ψέφας πιθ. δεν είναι συμπτωματική.
ΠΑΡ. αρχ. δνόφεος, δνοφερός, δνοφόεις, δνοφούμαι, δνοφώδης.
Greek Monotonic
δνόφος: ὁ, ζόφος, σκοτάδι, μαυρίλα, σκοτεινιά, σε Σιμ., Αισχύλ. (συγγενές προς το κνέφας).
Russian (Dvoretsky)
δνόφος: поздн. Arst., Luc. γνόφος ὁ тж. pl. тьма, мрак Aesch.
Frisk Etymological English
Grammatical information: m.
Meaning: darkness (Simon.).
Other forms: Hell. has γνόφος etc. (s. v.) with δν > γν (Schwyzer 208, Niedermann WuS 8, 64 n. 1; Bq. s. v.; Lejeune Traité de phonétique 68 n. 1).
Compounds: Comp. δνοφο-είμων in dark clothes (Attica IIp).
Derivatives: δνοφερός dark (Il.), also δνόφεος (B.), δνοφόεις (Emp.), δνοφώδης (E.), cf. Schmid -εος und -ειος 48.
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]
Etymology: A form *δνέφος n. is supposed by ἰο-δνεφής violet-dark (δ 135, ι 426; vgl. Porzig Satzinhalte 300); further isolated. The word recalls ζόφος as well as κνέφας and ψέφας (s. vv.), but the words have not been explained, s. Güntert Reimwortbildungen 112ff. Also Petersen AmJPh 56, 57ff. Note δνόψ χιτῶνος εἶδος βαθέος H. Again the group δν- seems Pre-Greek.
Middle Liddell
n
darkness, dusk, gloom, Simon., Aesch. [Akin to κνέφας.]
Frisk Etymology German
δνόφος: {dnóphos}
Forms: Hell. dafür γνόφος usw. (s. d.) mit δν > γν, wohl ehestens als rein lautlicher Vorgang zu verstehen (Schwyzer 208, Niedermann WuS 8, 64 A. 1; Bq. s. v.; vgl. indessen auch Lejeune Traité de phonétique 68 A. 1).
Grammar: m.
Meaning: Dunkel, Finsternis (Simon., A. in lyr.).
Composita : Komp. δνοφοείμων in dunkle Gewänder gehüllt (Attika IIp).
Derivative: Davon δνοφερός dunkel, finster (poet. seit Il., Hp.), auch δνόφεος (B.), δνοφόεις (Emp.), δνοφώδης (E., Hp.), vgl. Schmid -εος und -ειος 48.
Etymology : Auf eine Nebenform *δνέφος n. deutet ἰοδνεφής veilchendunkel, Beiwort von εἶρος (δ 135, ι426; vgl. Porzig Satzinhalte 300); sonst isoliert. Die allgemeine Ähnlichkeit mit ζόφος ebenso wie mit κνέφας und ψέφας (s. dd.; vgl. auch νέφος) kann nicht zufällig sein und dürfte wenigstens teilweise auf Reimbildungen und Kreuzungen von sinnverwandten expressiven Wörtern zurückzuführen sein, s. die Versuche bei Güntert Reimwortbildungen 112ff. Vgl. außerdem Petersen AmJPh 56, 57ff.
Page 1,403