ianua: Difference between revisions
ἔγνω δὲ φώρ τε φῶρα καὶ λύκος λύκον → the thief knows the thief and the wolf knows the wolf, and thief knows thief and wolf his fellow wolf, set a thief to catch a thief
(6_7) |
(3_6) |
||
Line 1: | Line 1: | ||
{{Lewis | {{Lewis | ||
|lshtext=<b>jānŭa</b>: ae, f. [[Janus]], i. e. ianus, from i, [[ire]]; cf. Sanscr. yāna, [[itio]], [[incessus]], from yā, [[ire]],<br /><b>I</b> a [[door]], [[house]]-[[door]].<br /><b>I</b> Lit.: principem in sacrificando Janum esse voluerunt, [[quod]] ab eundo [[nomen]] est ductum: ex quo transitiones perviae, jani; foresque in liminibus profanarum aedium januae nominantur, Cic. N. D. 2, 27, 67: claudere, id. Verr. 2, 1, 26, § 66: januam occludere, Plaut. Aul. 1, 2, 11: pultare, id. Poen. 3, 4, 30: [[ante]] [[ostium]] et januam, id. Pers. 5, 1, 6: indiligenter observare, id. As. 2, 2, 7: reserare, Ov. H. 4, 141: frangere, Hor. S. 1, 2, 128.—The [[dog]] [[was]] [[commonly]] chained [[there]]; [[hence]], janua [[mordax]], Plaut. Truc. 2, 4, 1; cf. id. Most. 3, 2, 126 sq.—<br /> <b>B</b> Transf., an [[entrance]] of [[any]] [[sort]]: inferni janua regis, Verg. A. 6, 106; cf.: atri janua Ditis, id. ib. 6, 127: mortis, Sil. 11, 187: leti, Val. Fl. 4, 23: cum eam urbem sibi [[Mithridates]] Asiae januam [[fore]] putasset, the [[key]] of [[Asia]], Cic. Mur. 15, 33: hic [[locus]] est gemini janua vasta maris, Ov. Tr. 1, 10, 32.—<br /><b>II</b> Trop., an [[entrance]], [[approach]]: [[qua]] nolui janua [[sum]] [[ingressus]] in causam, Cic. Planc. 3, 8: facillime vos ad ea, quae cupitis, perventuros, ab hoc aditu januaque patefacta, id. de Or. 1, 47, 204: [[illa]] januam Famae patefecit, Plin. Ep. 1, 18, 4; Val. Fl. 4, 231: [[vultus]] ac [[frons]], quae est animi janua, Q. Cic. Pet. Cons. 11, 44: ego [[sum]] [[ostium]], Vulg. Johan. 10, 2. | |lshtext=<b>jānŭa</b>: ae, f. [[Janus]], i. e. ianus, from i, [[ire]]; cf. Sanscr. yāna, [[itio]], [[incessus]], from yā, [[ire]],<br /><b>I</b> a [[door]], [[house]]-[[door]].<br /><b>I</b> Lit.: principem in sacrificando Janum esse voluerunt, [[quod]] ab eundo [[nomen]] est ductum: ex quo transitiones perviae, jani; foresque in liminibus profanarum aedium januae nominantur, Cic. N. D. 2, 27, 67: claudere, id. Verr. 2, 1, 26, § 66: januam occludere, Plaut. Aul. 1, 2, 11: pultare, id. Poen. 3, 4, 30: [[ante]] [[ostium]] et januam, id. Pers. 5, 1, 6: indiligenter observare, id. As. 2, 2, 7: reserare, Ov. H. 4, 141: frangere, Hor. S. 1, 2, 128.—The [[dog]] [[was]] [[commonly]] chained [[there]]; [[hence]], janua [[mordax]], Plaut. Truc. 2, 4, 1; cf. id. Most. 3, 2, 126 sq.—<br /> <b>B</b> Transf., an [[entrance]] of [[any]] [[sort]]: inferni janua regis, Verg. A. 6, 106; cf.: atri janua Ditis, id. ib. 6, 127: mortis, Sil. 11, 187: leti, Val. Fl. 4, 23: cum eam urbem sibi [[Mithridates]] Asiae januam [[fore]] putasset, the [[key]] of [[Asia]], Cic. Mur. 15, 33: hic [[locus]] est gemini janua vasta maris, Ov. Tr. 1, 10, 32.—<br /><b>II</b> Trop., an [[entrance]], [[approach]]: [[qua]] nolui janua [[sum]] [[ingressus]] in causam, Cic. Planc. 3, 8: facillime vos ad ea, quae cupitis, perventuros, ab hoc aditu januaque patefacta, id. de Or. 1, 47, 204: [[illa]] januam Famae patefecit, Plin. Ep. 1, 18, 4; Val. Fl. 4, 231: [[vultus]] ac [[frons]], quae est animi janua, Q. Cic. Pet. Cons. 11, 44: ego [[sum]] [[ostium]], Vulg. Johan. 10, 2. | ||
}} | |||
{{Georges | |||
|georg=iānua, ae, f. (zu altind. yāti, geht); vgl. Iānus, I) die [[Tür]], [[bes]]. die [[Haustür]], [[claustra]] ianuae, Val. Max.: [[ianua]] carceris, Vell.: [[ianua]] [[patens]] (Ggstz. [[ianua]] [[clausa]]), Liv.: [[domus]] suae ianuam pulsare, Apul.: pandite [[atque]] aperite ianuam istam, Plaut.: ianuam aperire, eine T. [[öffnen]], Ov.; u. eine [[Tür]] [[machen]] ([[nach]] der Gasse zu), Scaev. dig.: ianuam claudere, Cic., occludere (Ggstz. recludere), Plaut.: ianuam reserare, Ov.: cunctis [[ianua]] nostra patet, Tibull.: ianuā egredi, Val. Max.: quaerere alqm a [[ianua]], an der [[Haustür]] [[nach]] jmd. [[fragen]], Cic. – II) übtr., die [[Tür]], die [[Pforte]], der [[Eingang]], [[Zugang]], [[Ditis]], Verg.: sepulcri od. leti, Ov.: [[maris]] [[gemini]], v. [[Bosporus]], Ov.: [[eam]] urbem [[sibi]] Asiae ianuam [[fore]], Cic.: bildl., ianuā ingredi in causam, Cic.: [[ianua]] animi [[frons]] est, Cic.: [[adeo]] [[illa]] [[actio]] [[mihi]] aures hominum, [[illa]] ianuam famae patefecit, Plin. ep.: claudenda est [[ianua]] belli, Sil. | |||
}} | }} |
Latest revision as of 08:33, 15 August 2017
Latin > English (Lewis & Short)
jānŭa: ae, f. Janus, i. e. ianus, from i, ire; cf. Sanscr. yāna, itio, incessus, from yā, ire,
I a door, house-door.
I Lit.: principem in sacrificando Janum esse voluerunt, quod ab eundo nomen est ductum: ex quo transitiones perviae, jani; foresque in liminibus profanarum aedium januae nominantur, Cic. N. D. 2, 27, 67: claudere, id. Verr. 2, 1, 26, § 66: januam occludere, Plaut. Aul. 1, 2, 11: pultare, id. Poen. 3, 4, 30: ante ostium et januam, id. Pers. 5, 1, 6: indiligenter observare, id. As. 2, 2, 7: reserare, Ov. H. 4, 141: frangere, Hor. S. 1, 2, 128.—The dog was commonly chained there; hence, janua mordax, Plaut. Truc. 2, 4, 1; cf. id. Most. 3, 2, 126 sq.—
B Transf., an entrance of any sort: inferni janua regis, Verg. A. 6, 106; cf.: atri janua Ditis, id. ib. 6, 127: mortis, Sil. 11, 187: leti, Val. Fl. 4, 23: cum eam urbem sibi Mithridates Asiae januam fore putasset, the key of Asia, Cic. Mur. 15, 33: hic locus est gemini janua vasta maris, Ov. Tr. 1, 10, 32.—
II Trop., an entrance, approach: qua nolui janua sum ingressus in causam, Cic. Planc. 3, 8: facillime vos ad ea, quae cupitis, perventuros, ab hoc aditu januaque patefacta, id. de Or. 1, 47, 204: illa januam Famae patefecit, Plin. Ep. 1, 18, 4; Val. Fl. 4, 231: vultus ac frons, quae est animi janua, Q. Cic. Pet. Cons. 11, 44: ego sum ostium, Vulg. Johan. 10, 2.
Latin > German (Georges)
iānua, ae, f. (zu altind. yāti, geht); vgl. Iānus, I) die Tür, bes. die Haustür, claustra ianuae, Val. Max.: ianua carceris, Vell.: ianua patens (Ggstz. ianua clausa), Liv.: domus suae ianuam pulsare, Apul.: pandite atque aperite ianuam istam, Plaut.: ianuam aperire, eine T. öffnen, Ov.; u. eine Tür machen (nach der Gasse zu), Scaev. dig.: ianuam claudere, Cic., occludere (Ggstz. recludere), Plaut.: ianuam reserare, Ov.: cunctis ianua nostra patet, Tibull.: ianuā egredi, Val. Max.: quaerere alqm a ianua, an der Haustür nach jmd. fragen, Cic. – II) übtr., die Tür, die Pforte, der Eingang, Zugang, Ditis, Verg.: sepulcri od. leti, Ov.: maris gemini, v. Bosporus, Ov.: eam urbem sibi Asiae ianuam fore, Cic.: bildl., ianuā ingredi in causam, Cic.: ianua animi frons est, Cic.: adeo illa actio mihi aures hominum, illa ianuam famae patefecit, Plin. ep.: claudenda est ianua belli, Sil.