ψέγω: Difference between revisions
Εἰ μὴ φυλάσσεις μίκρ', ἀπολεῖς τὰ μείζονα → Maiora perdes, minima ni servaveris → Wer Kleines nicht erhält, verliert das Größre auch
(6) |
(nl) |
||
Line 24: | Line 24: | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''ψέγω:''' μέλ. <i>ψέξω</i>, αόρ. αʹ <i>ἔψεξα</i>, [[κατηγορώ]], [[επικρίνω]] κάποιον, [[μέμφομαι]], <i>τινά</i>, σε Θέογν. κ.λπ.· [[ψέγω]] τινὰ [[περί]] τινος, [[κατηγορώ]] κάποιον για [[κάτι]], σε Πλάτ.· [[διά]] τι, στον ίδ.· [[ἐπί]] τινι, σε Ξεν.· επίσης, με σύστ. αιτ., σε Σοφ.· <i>ἃψέγομεν τὸν Ἔρωτα</i>, σε Πλάτ. — Παθ., ἡ [[ἐπιείκεια]] οὐ ψέγεται, δεν κατακρίνεται, σε Θουκ. | |lsmtext='''ψέγω:''' μέλ. <i>ψέξω</i>, αόρ. αʹ <i>ἔψεξα</i>, [[κατηγορώ]], [[επικρίνω]] κάποιον, [[μέμφομαι]], <i>τινά</i>, σε Θέογν. κ.λπ.· [[ψέγω]] τινὰ [[περί]] τινος, [[κατηγορώ]] κάποιον για [[κάτι]], σε Πλάτ.· [[διά]] τι, στον ίδ.· [[ἐπί]] τινι, σε Ξεν.· επίσης, με σύστ. αιτ., σε Σοφ.· <i>ἃψέγομεν τὸν Ἔρωτα</i>, σε Πλάτ. — Παθ., ἡ [[ἐπιείκεια]] οὐ ψέγεται, δεν κατακρίνεται, σε Θουκ. | ||
}} | |||
{{elnl | |||
|elnltext=ψέγω (be)kritiseren, afkeuren, met acc. van pers.:; μάντιν οὔτινα ψέγων geen enkele ziener kritiserend Aeschl. Ag. 186; met acc. van zaak:; πῶς ἄν... ἆκον πρᾶγμα... ψέγοις; hoe kun je nu een onvrijwillige daad bekritiseren? Soph. OC 977; met dubbele acc.:; τίς ποτ ’ ἐστίν, ὅν γ ’ ἐγὼ ψέξαιμί τι; wie is het dan die ik iets zou moeten kwalijk nemen? Soph. OC 1172; ook met prep. vanwege iets. | |||
}} | }} |
Revision as of 10:36, 31 December 2018
English (LSJ)
(A), S.OT338, etc.: fut.
A ψέξω Pl.Grg.518d: aor. ἔψεξα Thgn.611, S.Aj.1130, Pl.Lg.634c, etc.:—Pass., pf. ἔψεγμαι Hp. Acut.51:—blame, censure, τινα Thgn. l.c., A.Ag.186(lyr.), 1403; τι S.OC977, etc.; λόγον δοῦναι . . περὶ ὧν ψέγουσι Pl.Tht.177b; διά τι Id.Prt.346c; ἐπί τινι X.HG6.5.49: c. acc. rei, τὸ . . διδάσκειν Id.Eq. 6.5: c. dupl. acc., τίς ποτ' ἐστὶν ὅν γ' ἐγὼ ψέξαιμί τι; S.OC1172; ἃ ψέγομεν τὸν Ἔρωτα Pl.Phdr.243d; ταὐτὰ ψέγων καὶ ἐπαινῶν Id.Grg. 510c, cf. Lg.634c; ψ. τινὰ ὅτι... εἰ... Isoc.Ep.2.15, X.HG6.5.51; τινα c. inf., Pl.R.404d: c. acc. cogn., ψ. ψόγους Id.Grg.483c:—Pass., ἡ ἐπιείκεια οὐ ψέγεται there is no objection to it, we find no fault with it, Th.5.86; ψέγεται ὡς τοιοῦτον ὄν Pl.R.358a; ψεγ[όμενα], of damaged goods, prob. in Supp.Epigr.7.417.18(Dura, iii A. D.).
ψέγω (B), in compd. ἐπιψέγω (q. v.), cf. ψέγος.
German (Pape)
[Seite 1392] (eigtl. verkleinern, vermindern, mit ψάω zusammenhangend, im wirklichen Sprachgebrauch aber immer übertr.), durch bösen Leumund, durch Vorwürfe verkleinern, herabsetzen, dah. tadeln, c. acc., Theogn. 611; Aesch. Ag. 179 Ch. 983; Soph. El. 541 O. C. 981 u. öfter, wie Eur. u. in Prosa: Thuc. 5, 86; οὐ διὰ ταῦτά σε ψέγω Plat. Prot. 346 c; ἃ ψέγομεν τὸν Ἔρωτα Phaedr. 243 c; ψόγους ψέγειν Gorg. 383 b; Ggstz ἐπαινεῖν Rep. III, 400 c; Phaedr. 247 d u. öfter; Xen. und Folgende.
Greek (Liddell-Scott)
ψέγω: μελλ. ψέξω Πλάτ. Γοργ. 518D· ἀόρ. ἔψεξα Σοφ. Αἴας 1130, Πλάτ. Νόμ. 634C, κτλ. - Παθ., πρκμ. ἔψεγμαι Ἱππ. 392. 35. Ὡς καὶ νῦν, κατακρίνω, μέμφομαι, ἀντίθετον τῷ ἐπαινέω· τινὰ Θέογν. 611, Αἰσχύλ. Ἀγ. 186, 1403· τι Σοφ. Οἰδ. Κολ. 977, κτλ.· - ψ. τινὰ περί τινος, διά τι πρᾶγμα, Πλάτ. Θεαίτ. 177Β· περί τι ὁ αὐτ. ἐν Νόμ. 634C διά τι ὁ αὐτ. ἐν Πρωτ. 346C· ἐπί τινι Ξεν. Ἑλλ. 6. 5, 49· - ὡσαύτως, μετὰ διπλῆς αἰτ., τίς ποτ’ ἐστὶν ὃν γ’ ἐγὼ ψέξαιμί τι ; Σοφ. Οἰδ. Κολ. 1172· ἃ ψέγομεν τὸν Ἔρωτα Πλάτ. Φαῖδρ. 243C, πρβλ. Γοργ. 5?0C, Ξεν. Ἱππ. 6, 5· - ψ. τινὰ ὅτι .., εἰ .., Ἰσοκρ. 409D, Ξεν. Ἑλλ. 6. 5, 51· τινά, μετ’ ἀπαρ., 404D· - μετὰ συστοίχ. αἰτ., ψ. ψόγους ὁ αὐτ. ἐν Γοργ. 483Β. - Παθητ., ἡ ἐπιείκια οὐ ψέγεται, δὲν κατακρίνεται, Θουκ. 5. 86· ψέγεται ὡς τοιοῦτον ὂν Πλάτ. Πολ. 538Α.
French (Bailly abrégé)
f. ψέξω, ao. ἔψεξα, pf. inus. ; pf. Pass. ἔψεγμαι;
blâmer : τινά, qqn ; τι, qch ; τινα ἐπί τινι, blâmer qqn de qch ; τινί τι, reprocher qch à qqn ; ψ. τινά τι, m. sign.
Étymologie: DELG étym. inconnue.
Greek Monolingual
ΝΜΑ
επικρίνω, μέμφομαι, κατηγορώ.
[ΕΤΥΜΟΛ. Αβέβαιης ετυμολ. Ο σχηματισμός του ρ. ψέγω, εν αντιθέσει με του συνωνύμου του μέμφομαι και του ουσ. όνειδος, οφείλεται σε ελληνική καινοτομία. Κατά μία άποψη, το ρ. συνδέεται με τη ρίζα του ψήω / ψάω / ψῆν, πιθανότατα μέσω του επιφωνήματος ψό (πρβλ. ψόφος)].
Greek Monotonic
ψέγω: μέλ. ψέξω, αόρ. αʹ ἔψεξα, κατηγορώ, επικρίνω κάποιον, μέμφομαι, τινά, σε Θέογν. κ.λπ.· ψέγω τινὰ περί τινος, κατηγορώ κάποιον για κάτι, σε Πλάτ.· διά τι, στον ίδ.· ἐπί τινι, σε Ξεν.· επίσης, με σύστ. αιτ., σε Σοφ.· ἃψέγομεν τὸν Ἔρωτα, σε Πλάτ. — Παθ., ἡ ἐπιείκεια οὐ ψέγεται, δεν κατακρίνεται, σε Θουκ.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
ψέγω (be)kritiseren, afkeuren, met acc. van pers.:; μάντιν οὔτινα ψέγων geen enkele ziener kritiserend Aeschl. Ag. 186; met acc. van zaak:; πῶς ἄν... ἆκον πρᾶγμα... ψέγοις; hoe kun je nu een onvrijwillige daad bekritiseren? Soph. OC 977; met dubbele acc.:; τίς ποτ ’ ἐστίν, ὅν γ ’ ἐγὼ ψέξαιμί τι; wie is het dan die ik iets zou moeten kwalijk nemen? Soph. OC 1172; ook met prep. vanwege iets.