ἄνωγα

English (LSJ)

old Ep. pf. with pres. sense: ἄνωγα, -ας, -ε, without augm., Il. and Trag., Hdt.3.81; 1pl.

   A ἄνωγμεν h.Ap.528: imper. ἄνώγε E.Or.119, more freq. ἄνωχθι Il.23.158, A.Ch.772, E.Alc.1044; 3sg. ἀνωγέτω Od.2.195, ἀνώχθω Il.11.189; 2pl. ἀνώγετε Od.23.132, ἄνωχθε 22.437, E.Rh.987; subj. ἀνώγῃ Il.7.74, Hdt.7.104, ἀνώγωμεν Herod.3.31; inf. ἀνωγέμεν Il.13.56; part. ἀνώγουσα Herod.7.101: plpf. withimpf. sense, 3sg. ἠνώγει Il.6.170, S.OC1598; withoutaugm. ἀνώγει Od.2.385; Ion. ἠνώγεα ib.9.44, 17.55:—but ἀνώγει in Il.6.439, 19.102, Od.5.139,357, Hes. Th.549, Hdt.7.104 is pres, in sense, and must be referred to pres. ἀνώγω (unless corrected to ἄνωγεν); also 2dual ἀνώγετον Il.4.287, and (later) 2sg. ἀνώγεις Q.S.13.238:— from this pres. are formed impf. ἤνωγον Il.9.578, Od.14.237, or ἄνωγον Il.5.805, Od.3.35, etc.; ἤνωγες Maiist.17; ἤνωγε h.Cer.297, Hes.Op.68; 3pl. ἄνωγον Inscr.Cypr.135 H.: fut. ἀνώξω Od.16.404: aor. ἤνωξα Hes.Sc.479; subj. ἀνώξομεν, Ep. for -ωμεν, Il.15.295; inf. ἀνῶξαι Od.10.531. Il.7.394, the impf. ἠνώγεον implies pres. ἀνωγέω:—Pass., ἄνωκται· κελεύεται, Hsch.:—poet. and Ion. Verb, also in Cypr., Inscr.Cypr. l.c., command, order, esp. of kings and masters, Il.5.899, etc.; also of equals and inferiors, advise, urge, 16.8, Od.2.195, etc.: constr. c. acc. pers. et inf., σιωπᾶν λαὸν ἀνώγει bade the people keep silence, Il.2.280, cf. 4.287, etc.; πατὴρ ἄνωγέ σ' . . αὐδᾶν A.Pr.947, cf. 1037, etc.; πράσσειν ἄνωγας οὖν με . . τάδε; S.Tr. 1247; σιγᾶν ἄνωγα (sc. σε) Id.El.1458: in Hom. also c. dat. pers., Od.10.531, 20.139 sq., cf. A.R.1.693: c. acc. pers. only, θυμὸς ἄνωγέ με my spirit bids, prompts me, freq. in Hom.: abs., ἐποτρύνει καὶ ἀνώγει Il.15.43; κέλομαι καὶ ἄνωγα Od.3.317.

German (Pape)

[Seite 267] altes poet. perf. mit Präsens-Bdtg; bei Hom. finden sich folgende hierher gehörige Formen: ἄνωγα Od. 1. 269, ἄνωγας Iliad. 14, 262, ἄνωγεν 6, 444, plusqpft. ἠνώγεα Od. 9, 44. 10, 263. 17, 55 (v. l. ἤνωγσν), 3. pers. ἠνώγειν Od. 12, 160 Iliad. 7, 394, ἠνώγει 7, 386, ἀνώγει 2, 280 Od. 12, 158; daneben wie von ἀνώγω praes. ἀνώγει Iliad. 6, 439, ἀνώγετον 4, 287, impft. 3. plur. ἤνωγον 9, 578, 1. sing. ἄνωγον 5, 805, ἄνωγεν 1, 313, 3. plur. ἄνωγον Od. 3, 35; conj. ἀνώγῃ Iliad. 15, 148, optat. ἀνώγοιμι 19, 206, ἀνώγοι 4, 263, ἀνώγοιτε Od. 11, 356, imperat. ἄνωχθι Iliad. 11, 204, ἀνώχθω 11, 189, ἄνωχθε Od. 22, 437, ἀνωγέτω Od. 2, 195, ἀνώγετε 23, 132, infin. ἀνωγέμεν Iliad. 13, 56; fut. ἀνώξω Od. 16, 404, fut. oder conj. aor. ἀνώξομεν Iliad. 15, 295, inf. aor. ἀνῶξαι Od. 10, 531; 1 plur. pft. ἄνωγμεν Hom. h. Apoll. 528, imperat. ἄνωγε Eur. Or. 119, impft. ἤνωγε Hom. h. Cer. 298 Hes. O. 68, aor. ἤνωξε Hes. Sc. 479. Die Bedtg ist: ich befehle, treibe an; sowohl von Königen u. Gebietern, als auch von Freunden u. Untergeordneten, Einen auffordern etwas zu thun; häufig θυμὸς ἄνωγέ με, mein Gemüth treibt mich an, ich habe Lust etwas zu thun. Oft vrbdn mit ἐποτρύνω u. κέλομαι. Die gewöhnliche Constr. ist der accus. c. inf.; der dat. der Person findet sich Od. 10, 531. 20, 139 Ap. Rh. 1, 693. 4, 100. Die Tragg. haben stets den acc., Aesch. Prom. 949 u. öfter; Soph. Trach. 1243. In Att. Prosa kommt das Wort nicht vor; Her. 7, 104 ποιεῦσι γῶν τὰ ἂν ἐκεῖνος ἀνώγη· ανώγει δὲ τὠυτὸ αἰεί; 3, 81 ἐς τὸ πλῆθος ἄνωγε φέρειν τὸ κράτος. Die Ableitung ist dunkel, man hat an ἄνω, ἀνάσσω, ἄγχω gedacht; wahrscheinl. compos.

Greek (Liddell-Scott)

ἄνωγα: παλαιὸς Ἐπ. πρκμ. μετὰ σημασ. ἐνεστ., ἔχων σφόδρα ἀνωμάλους σχηματισμούς: ἄνωγα, ας, ε, ἄνευ αὐξήσ., Ἰλ. καὶ Τραγ., Ἡρόδ. 3. 81· α΄ πληθ. ἄνωγμεν Ὕμν. Ὁμ. εἰς Ἀπόλ. 528· προστ. ἄνωγε Εὐρ. Ὀρ. 119, ἀλλὰ πλεονάκις ἄνωχθι Ἰλ. Ψ. 158, Αἰσχύλ. Χο. 772, Εὐρ.· γ΄ ἑν. ἀνωγέτω Ὀδ. Β. 195, ἀνώχθω Ἰλ. Λ. 189· β΄ πληθ. ἀνώγετε Ὀδ. Ψ. 132, ἄνωχθε Χ. 437, Εὐρ. Ρῆσ. 987· ὑποτακτ. ἀνώγῃ Ὅμ., Ἡρόδ. 7. 104· ἀπαρ. ἀνωγέμεν Ἰλ. Ν. 56: - ὑπερσυντ. μετὰ σημασ. παρατ., γ΄ ἑν. ἠνώγει Ζ. 170, Σοφ.· καὶ ἄνευ αὐξήσ. ἀνώγει Ἰλ. Σ. 176· Ἰων. ἠνώγεα Ὀδ. Ι. 44, Ρ. 55: ἀλλ’ ὁ τύπος ἀνώγει ἐν Ἰλ. Ζ. 439, Η. 74, Τ. 102, Ὀδ. Ε. 139, 357, Ἡσ. Θ. 549, Ἡρόδ. 7. 104 εἶναι κατ’ ἀνάγκην ἐνεστὼς κατὰ σημασίαν, καὶ διὰ τοῦτο πρέπει νὰ ἀναχθῇ εἰς ἐνεστῶτα ἀνώγω (ἂν καὶ ἐν ἅπασι τούτοις τοῖς χωρίοις ἠδύνατο νὰ ἀναγνωσθῇ ἄνωγεν)· ἔχομεν ὡσαύτως β΄ δυϊκὸν ἀνώγετον Ἰλ. Δ. 287, καὶ (μεταγ.) β΄ ἑν. ἀνώγεις Κόϊντ. Σμ. 13. 238: - Ἐκ τούτου πάλιν τοῦ ἐνεστῶτος σχηματίζονται ὁ παρατ. ἤνωγον Ἰλ. Ι. 578, Ὀδ. Ξ. 239, ἢ ἄνωγον Ἰλ. Ε. 805, Ὀδ. Γ. 35, κτλ.· ἤνωγε Ὕμν. εἰς Δήμ. 298, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 68: μέλλ. ἀνώξω Ὀδ. Π. 404· ἀόρ. ἤνωξα Ἡσ. Ἀσπ. 479, ἀπαρ. ἀνῶξαι Ὀδ. Κ. 531· ἀόρ. ὑποτ. ἀνώξομεν, Ἐπ. ἀντὶ -ωμεν, Ἰλ. Ο. 295: - Ἐν Ἰλ. Η. 394, ὁ παρατ. ἠνώγεον ὑποτίθησιν ἕτερον ἐνεστῶτα ἀνωγέω, ἐκτὸς ἂν (μετὰ τοῦ Spitzn.) ἀναγνώσωμεν ἠνώγειν. Ποιητ. ῥῆμα (ἀπαντῶν δὶς παρ’ Ἡροδ.), κελεύω, παραγγέλω, διατάττω, Λατ. jubeo, ἰδίως ἐπὶ βασιλέων καὶ δεσποτῶν, Ἰλ. Ε. 899, κτλ.· ἀλλ’ ὡσαύτως καὶ ἐπὶ ἴσων καὶ κατωτέρων, συμβουλεύω, παρακινῶ, προτρέπω, Π. 8, Ὀδ. Β. 195, κτλ.: - Ἡ πλήρης σύνταξις εἶναι μετὰ αἰτ. προσ. καὶ ἀπαρ., σιωπᾶν λαὸν ἀνώγει, ἐκέλευσε τὸν λαὸν νὰ σιωπήσῃ, Ἰλ. Β. 280, πρβλ. Δ. 287, κτλ.· πατήρ σ’ ἄνωγε… αὐδᾶν Αἰσχύλ. Πρ. 947, πρβλ. 1037, κτλ.· πράσσειν ἄνωγας οὖν με τάδε; Σοφ. Τρ. 1247· σιγᾶν ἄνωγα (ἐνν. σε) ὁ αὐτ. Ἠλ. 1458: - παρ’ Ὁμ. ὡσαύτως μετά δοτ. προσ., Ὀδ. Κ. 531, Υ. 139, κἐξ., πρβλ. Ἀπολλ. Ρόδ. Α. 693: - μετ’ αἰτ. προσ. μόνον, αὐτὸν θυμός… ἀνώγει, ἡ ψυχὴ του τὸν παρακινεῖ, τὸν προτρέπει, τὸν ἀναγκάζει., Ἰλ. Ο. 43· κέλομαι καὶ ἄνωγα Ὀδ. Γ. 317, κτλ.

French (Bailly abrégé)

v. ἀνώγω.