ἔμφρων
κακοὶ μάρτυρες ἀνθρώποισιν ὀφθαλμοὶ καὶ ὦτα βαρβάρους ψυχὰς ἐχόντων → eyes and ears are poor witnesses for men if their souls do not understand the language (Heraclitus Phil.: Fr. B 107; Testimonia: Fragment 16, line 6)
English (LSJ)
ον, gen. ονος, (φρήν)
A in one's mind or senses, sensible: opp., 1 to one mad, σε Ζεὺς τίθησιν ἔμφρονα<*> brings thee to thy senses, A.Pr.848; ἔ. εἰμί Id.Ch.1026; ἔ. καθίσταμαι I come to myself, S.Aj.306; ποιητὴς . . οὐκ ἔ. ἐστίν Pl.Lg.719c; ἀντὶ μανικῶν . . ἑξεις ἔμφρονας ἔχειν ib.791b. 2 to one dead, ἔτ' ἔ. S.Ant.1237, cf. Antipho 2.3.2; ἔ. γίγνεσθαι to recover from a swoon or lethargy, Hp.Coac.136. 3 to one asleep, S.E.M.7.129. II rational, intelligent, ζῷα ἔ., opp. εἴδωλα ἄφρ., X.Mem.1.4.4; also ζωή, βίος ἔ., Pl.R.521a, Ti.36e; ἡ πρεσβυτῶν ἔ. παιδιά Id.Lg.769a; τέχνη -εστέρα Arist.Rh.1359b6; ὅταν ἐς ἥβην ἐξικώμεθ' ἔμφρονες when we come to years of discretion, prob. in S.Fr.583.6. 2 sensible, prudent, Thgn.1126, Pi.O.9.74, S.OT436; ἔ. σωφροσύνη Th.1.84; ἔ. περί τι wise about or in a thing, Pl.Lg.809d; τῶν δημιουργῶν ἢ τῶν ἄλλων τῶν ἐ. ἀνδρῶν experts, Id.Hipparch.226c. Adv. -όνως sensibly, wisely, Id.R.396d, al., Antiph.104: Comp. -έστερον Phalar.Ep.67.3: Sup. -έστατα Plu.Ant.14.
German (Pape)
[Seite 820] ον, bei Besinnung; im Ggstz des Todten, Soph. Ant. 1222; neben ἔμπνους Antiph. 2 γ 2; ἔμφ. γίγνομαι, ich komme zu mir, aus einer Ohnmacht, Hippocr.; Ggstz ἔκφρων, Plut. Pomp. 74; im Ggstz des Wahnsinnes, ἐνταῦθα δή σε Ζεὺς τίθησιν ἔμφρονα Aesch. Prom. 850, wie Ch. 1022; ἔμφ. μόλις καθίσταται Soph. Ai. 299; Plat. Tim. 71 e Legg. IV, 719 c; ἕξεις, den μανικαὶ διαθέσεις entgeggstzt, VII, 791 b. – Gew. klug, verständig; Pind. Ol. 9, 80; Soph. O. R. 436; in Prosa oft, von Menschen, Plat., Ggstz ἄφρων, Conv. 194 b (wie ἀβέλτερος Alexis Ath. XIII, 562 b); περί τι, Legg. VII, 809 d; auch ζῷα, Xen. mem. 1, 4, 4; σωφροσύνη Thuc. 1, 84; βίος Plat. Tim. 36 e; τὸ ἔμφρον D. Cass. 41, 31. – Adv. ἐμφρόνως, von Plat. an überall.
Greek (Liddell-Scott)
ἔμφρων: -ον, γεν. -ονος, (φρὴν) ἐχέφρων, συνετός, φρόνιμος, ἔχων τὰς φρένας του· - καὶ τοῦτο κατ’ ἀντίθεσιν, 1) πρὸς παράφρονα, σὲ Ζεὺς τίθησιν ἔμφρονα, σὲ φέρει εἰς τὰς φρένας σου (ἔνθα ὁ Ἕρμαννος προτείνει ἔγκυον, ὁ δὲ Μαδβίγιος τίθησ’ ἐγκύμονα), Αἰσχύλ. Προμ. 848· ἔμφρων εἰμὶ ὁ αὐτ. Χο. 1026· ἔμφρων καθίσταμαι Σοφ. Αἴ. 306· ποιητὴς... οὐκ ἔμφρων ἐστὶν Πλάτ. Νόμ. 719C· ἀντὶ μανικῶν... ἕξεις ἔμφρονας ἔχειν αὐτόθι 791Β., 3) ἐπὶ ἀποθνήσκοντος, ἔτ’ ἔμφρων Σοφ. Ἀντ. 1237, πρβλ. Ἀντιφῶντα 118. 10· ἔμφρ. γίγνεσθαι, ἀναλαμβάνειν ἐκ λιποθυμίας ἢ ληθαργίας, Ἱππ. Κωακ. Προγν. 137· ὡσαύτως ἐπὶ κοιμωμένου, Σέξτ. Ἐμπ. π. Μ. 7. 129. ΙΙ. λογικός, μὲ νοῦν, ζῷα Ξεν. Ἀπομν. 1. 4, 4: - οὕτω καὶ ζωή, βίος ἔμφρων Πλάτ. Πολ. 521Α, Τίμ. 36Ε· ἡ πρεσβυτῶν ἔμφρ. παιδιὰ ὁ αὐτ. Νόμ. 769Α· τέχνη ἐμφρονεστέρα Ἀριστ. Ρητ. 1. 4, 4. 2) νουνεχής, συνετός, φρόνιμος, Θέογν. 1122, Πινδ. Ο. 9, 113, Σοφ. Ο. Τ. 436· ἔμφ. σωφροσύνη Θουκ. 1. 84· ἔμφρ. περί τι, συνετὸς περί τι, Πλάτ. Νόμ. 809D· τῶν δημιουργῶν ἢ τῶν ἄλλων τῶν ἐμφρόνων ἀνδρῶν, τῶν πεπειραμένων, ὁ αὐτ. ἐν Ἱππάρχῳ 226D: - Ἐπίρρ. ἐμφρόνως, συνετῶς, φρονίμως, ὁ αὐτ. Πολ. 396C, κ. ἀλλ., Ἀντιφάν. ἐν «Ἡνιόχῳ» 1: Ὑπερθ. -έστατα, Πλουτ. Ἀντών. 14.
French (Bailly abrégé)
ων, ον ; gén. ονος;
I. qui a conscience de soi-même;
II. qui est en possession de sa raison ; qui recouvre la raison;
III. p. ext.
1 doué de raison, raisonnable;
2 sensé, prudent, sage.
Étymologie: ἐν, φρήν.
Ant. ἀβέλτερος.
English (Slater)
ἔμφρων
1 sensible ὥστ' ἔμφρονι δεῖξαι μαθεῖν Πατρόκλου βιατὰν νόον (O. 9.74)
English (Slater)
ἔμφρων
1 sensible ὥστ' ἔμφρονι δεῖξαι μαθεῖν Πατρόκλου βιατὰν νόον (O. 9.74)