θεσπίζω: Difference between revisions
(4) |
m (LSJ1 replacement) |
||
| (15 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=thespizo | |Transliteration C=thespizo | ||
|Beta Code=qespi/zw | |Beta Code=qespi/zw | ||
|Definition=fut. | |Definition=fut. θεσπίσω, Att. θεσπῐῶ, Ion. inf. [[θεσπιέειν]] [[varia lectio|v.l.]] in [[Herodotus|Hdt.]]8.135; Dor. aor.<br><span class="bld">A</span> ἐθέσπιξα Theoc.15.63: ([[θέσπις]]):—[[prophesy]], [[foretell]], τι [[Herodotus|Hdt.]] 1.47, al.; τινί τι A.Ag.1210, E.Andr.1161:—Pass., τί δὲ τεθέσπισται; S.OC388, cf. Parth.35.2.<br><span class="bld">II</span> Pass., c. acc., [χρησμοί,] οὓς ἐθεσπίσθη Μωυσῆς Ph.2.38.<br><span class="bld">III</span> of the Emperors,= Lat. [[sancire]], [[decree]], Jul.Ep.75b, Wilcken Chr.6.8 (v A.D.), OGI521.9 (Abydus), Cod.Just.1.12.3 Intr. | ||
}} | }} | ||
{{pape | {{pape | ||
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1204.png Seite 1204]] att. fut. θεσπιῶ, inf. θεσπιέειν, Her. 8, 135, | |ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-01-1204.png Seite 1204]] att. fut. θεσπιῶ, inf. θεσπιέειν, Her. 8, 135, [[weissagen]], ein Orakel, auch einen Befehl geben; [[ἤδη]] πολίταις πάντ' ἐθέσπιζον [[πάθη]] Aesch. Ag. 1183; Soph. Ant. 1041 u. oft; auch pass., τί δὲ τεθέσπισται; O. C. 389; Eur. Andr. 1162; sp. D., wie Theocr. 15, 63. Auch in Prosa, von der Pythia, Her. 1, 48, vom Apollo, 8, 135; Sp., wie Ath. XV, 672 e; Hdn. 4, 12, 7 von den Kaisern. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=<i>f.</i> θεσπιῶ;<br />[[rendre un oracle]], [[faire une prédiction]].<br />'''Étymologie:''' [[θέσπις]]. | |||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''θεσπίζω:''' (ион. inf. fut. θεσπιέειν; дор. aor. ἐθέσπιξα) предсказывать, прорицать, пророчествовать (τὰ λοιπὰ τῶν χρηστηρίων Her.; πολίταις πάντα [[πάθη]] Aesch.; χρησμώς - дор. acc. pl. Theocr.): θ. [[ψευδῆ]] Soph. делать ложные предсказания; τί δὲ τεθέσπισται; Soph. что предсказано? | |||
}} | }} | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''θεσπίζω''': μέλλ. -ίσω, Ἀττ. -ῐῶ, Ἰων. ἀπαρέμ. θεσπιέειν Ἡρόδ. 8. 135· Δωρ. ἀόρ. ἐθέσπιξα Θεόκρ. 15. 63· ([[θέσπις]]). Χρησμῳδῶ, χρησμοδοτῶ, [[προφητεύω]], [[προλέγω]], [[μαντεύομαι]], τι Ἡρόδ. 1. 47, κ. ἀλλ., παρ’ Ἀττ. ποιηταῖς· τινί τι Αἰσχύλ. Ἀγ. 1210, Εὐρ. Ἀνδρ. 1161· καὶ ἐν τῷ Παθ. τί δὲ τεθέσπισται; Σοφ. Ο. Κ. 388. ΙΙ. μετ’ αἰτ., μαντοσύνην, τὴν θέσπισε Φοῖβος, ἐνέπνευσεν εἰς αὐτούς, Συλλ. Ἐπιγρ. 4379ο. 2) μεταγεν., ἐπὶ τῶν αὐτοκρατόρων, [[ἐπιτάσσω]], [[διατάσσω]], μνημονεύεται ἐκ τοῦ Ἰουλιανοῦ· ἐπὶ ἀρχόντων ἢ δικαστῶν, Ἐκκλ. | |lstext='''θεσπίζω''': μέλλ. -ίσω, Ἀττ. -ῐῶ, Ἰων. ἀπαρέμ. θεσπιέειν Ἡρόδ. 8. 135· Δωρ. ἀόρ. ἐθέσπιξα Θεόκρ. 15. 63· ([[θέσπις]]). Χρησμῳδῶ, χρησμοδοτῶ, [[προφητεύω]], [[προλέγω]], [[μαντεύομαι]], τι Ἡρόδ. 1. 47, κ. ἀλλ., παρ’ Ἀττ. ποιηταῖς· τινί τι Αἰσχύλ. Ἀγ. 1210, Εὐρ. Ἀνδρ. 1161· καὶ ἐν τῷ Παθ. τί δὲ τεθέσπισται; Σοφ. Ο. Κ. 388. ΙΙ. μετ’ αἰτ., μαντοσύνην, τὴν θέσπισε Φοῖβος, ἐνέπνευσεν εἰς αὐτούς, Συλλ. Ἐπιγρ. 4379ο. 2) μεταγεν., ἐπὶ τῶν αὐτοκρατόρων, [[ἐπιτάσσω]], [[διατάσσω]], μνημονεύεται ἐκ τοῦ Ἰουλιανοῦ· ἐπὶ ἀρχόντων ἢ δικαστῶν, Ἐκκλ. | ||
}} | }} | ||
{{eles | {{eles | ||
| Line 26: | Line 29: | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext='''θεσπίζω:''' μέλ. Αττ. -ῐῶ, Ιων. απαρ. <i>θεσπιέειν</i>, σε Ηρόδ.· Δωρ. αόρ. | |lsmtext='''θεσπίζω:''' μέλ. Αττ. -ῐῶ, Ιων. απαρ. <i>θεσπιέειν</i>, σε Ηρόδ.· Δωρ. αόρ. αʹ <i>ἐθέσπιξα</i>, ([[θέσπις]])· [[δηλώνω]] με χρησμό ή [[προφητεία]], [[προλέγω]], [[χρησμοδοτώ]], σε Ηρόδ., Τραγ.· Παθ., <i>τί δὲ τεθέσπισται;</i> σε Σοφ. | ||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=[[θεσπίζω]], [ionic inf. θεσπιέειν Hdt.; doric aor1 ἐθέσπιξα] [[θέσπις]]<br />to [[declare]] by [[oracle]], [[prophesy]], [[divine]], Hdt., Trag.; Pass., τί δὲ τεθέσπισται; Soph. | |||
}} | |||
{{mantoulidis | |||
|mantxt=(=[[προφητεύω]]). Ἀπό τό [[θέσπις]] (=[[θεόπνευστος]]) ([[θεός]] + [[ἔπος]]).<br><b>Παράγωγα:</b> [[θέσπισμα]], [[θεσπιστής]]. | |||
}} | |||
{{elmes | |||
|esmgtx=[[vaticinar]], [[profetizar]] ref. a Apolo δεῦρ' ἄγε, δεῦρο, δεῦρ' ἄγε, θεσπίζων, μαντεύεο νυκτὸς ἐν ὥρῃ <b class="b3">aquí, ven, aquí, aquí, ven, vaticinando, pronuncia tus oráculos en esta hora de la noche</b> P II 3 P VI 27 θέσπιζε βροτοῖσιν <b class="b3">profetiza a los mortales</b> P VI 11 (fr. lac.) | |||
}} | }} | ||
Latest revision as of 12:03, 4 September 2023
English (LSJ)
fut. θεσπίσω, Att. θεσπῐῶ, Ion. inf. θεσπιέειν v.l. in Hdt.8.135; Dor. aor.
A ἐθέσπιξα Theoc.15.63: (θέσπις):—prophesy, foretell, τι Hdt. 1.47, al.; τινί τι A.Ag.1210, E.Andr.1161:—Pass., τί δὲ τεθέσπισται; S.OC388, cf. Parth.35.2.
II Pass., c. acc., [χρησμοί,] οὓς ἐθεσπίσθη Μωυσῆς Ph.2.38.
III of the Emperors,= Lat. sancire, decree, Jul.Ep.75b, Wilcken Chr.6.8 (v A.D.), OGI521.9 (Abydus), Cod.Just.1.12.3 Intr.
German (Pape)
[Seite 1204] att. fut. θεσπιῶ, inf. θεσπιέειν, Her. 8, 135, weissagen, ein Orakel, auch einen Befehl geben; ἤδη πολίταις πάντ' ἐθέσπιζον πάθη Aesch. Ag. 1183; Soph. Ant. 1041 u. oft; auch pass., τί δὲ τεθέσπισται; O. C. 389; Eur. Andr. 1162; sp. D., wie Theocr. 15, 63. Auch in Prosa, von der Pythia, Her. 1, 48, vom Apollo, 8, 135; Sp., wie Ath. XV, 672 e; Hdn. 4, 12, 7 von den Kaisern.
French (Bailly abrégé)
f. θεσπιῶ;
rendre un oracle, faire une prédiction.
Étymologie: θέσπις.
Russian (Dvoretsky)
θεσπίζω: (ион. inf. fut. θεσπιέειν; дор. aor. ἐθέσπιξα) предсказывать, прорицать, пророчествовать (τὰ λοιπὰ τῶν χρηστηρίων Her.; πολίταις πάντα πάθη Aesch.; χρησμώς - дор. acc. pl. Theocr.): θ. ψευδῆ Soph. делать ложные предсказания; τί δὲ τεθέσπισται; Soph. что предсказано?
Greek (Liddell-Scott)
θεσπίζω: μέλλ. -ίσω, Ἀττ. -ῐῶ, Ἰων. ἀπαρέμ. θεσπιέειν Ἡρόδ. 8. 135· Δωρ. ἀόρ. ἐθέσπιξα Θεόκρ. 15. 63· (θέσπις). Χρησμῳδῶ, χρησμοδοτῶ, προφητεύω, προλέγω, μαντεύομαι, τι Ἡρόδ. 1. 47, κ. ἀλλ., παρ’ Ἀττ. ποιηταῖς· τινί τι Αἰσχύλ. Ἀγ. 1210, Εὐρ. Ἀνδρ. 1161· καὶ ἐν τῷ Παθ. τί δὲ τεθέσπισται; Σοφ. Ο. Κ. 388. ΙΙ. μετ’ αἰτ., μαντοσύνην, τὴν θέσπισε Φοῖβος, ἐνέπνευσεν εἰς αὐτούς, Συλλ. Ἐπιγρ. 4379ο. 2) μεταγεν., ἐπὶ τῶν αὐτοκρατόρων, ἐπιτάσσω, διατάσσω, μνημονεύεται ἐκ τοῦ Ἰουλιανοῦ· ἐπὶ ἀρχόντων ἢ δικαστῶν, Ἐκκλ.
Spanish
Greek Monolingual
(ΑΜ θεσπίζω) θέσπις
θεσμοθετώ, επιβάλλω κανόνες δικαίου ή συμπεριφοράς
(νεοελλ.-μσν)
1. διατάσσω, επιβάλλω
2. αποφασίζω, ορίζω
3. διορίζω
4. δηλώνω
(μσν-αρχ.)
1. προλέγω προφητεύω
2. εκδίδω διάταγμα, πρόσταγμα
3. καθιερώνω
4. νουθετώ, συμβουλεύω
5. διακηρύσσω.
Greek Monotonic
θεσπίζω: μέλ. Αττ. -ῐῶ, Ιων. απαρ. θεσπιέειν, σε Ηρόδ.· Δωρ. αόρ. αʹ ἐθέσπιξα, (θέσπις)· δηλώνω με χρησμό ή προφητεία, προλέγω, χρησμοδοτώ, σε Ηρόδ., Τραγ.· Παθ., τί δὲ τεθέσπισται; σε Σοφ.
Middle Liddell
θεσπίζω, [ionic inf. θεσπιέειν Hdt.; doric aor1 ἐθέσπιξα] θέσπις
to declare by oracle, prophesy, divine, Hdt., Trag.; Pass., τί δὲ τεθέσπισται; Soph.
Mantoulidis Etymological
(=προφητεύω). Ἀπό τό θέσπις (=θεόπνευστος) (θεός + ἔπος).
Παράγωγα: θέσπισμα, θεσπιστής.
Léxico de magia
vaticinar, profetizar ref. a Apolo δεῦρ' ἄγε, δεῦρο, δεῦρ' ἄγε, θεσπίζων, μαντεύεο νυκτὸς ἐν ὥρῃ aquí, ven, aquí, aquí, ven, vaticinando, pronuncia tus oráculos en esta hora de la noche P II 3 P VI 27 θέσπιζε βροτοῖσιν profetiza a los mortales P VI 11 (fr. lac.)
