προπετής

English (LSJ)

ές, (προπίπτω)

   A falling or slipping down in bed, εἰ π. γένοιτο Hp.Prog.3; π. ἐπὶ πόδας Id.Coac.487; π. ἂν ἐγίνετο ἡ βάδισις out of control, Arist.IA712a29, cf. Diocl.Fr. 142.    2 inclined forward, κεφαλὴ τοῦ βραχίονος π. ἐς τοὔμπροσθεν Hp.Art.1; -έστεραι γένυες more prominent, ib.31; ὁ μὲν αὐχὴν . . μὴ π. πεφύκοι X.Eq.1.8; sloping, of shoulders, Gal.1.623; stooping, μὴ ὀρθὸς ἀλλὰ μικρῷ -έστερος Arist.Phgn.807b31.    3 thrown away, κεῖται προπετές [τὸ κάταγμα] S.Tr.701.    4 drooping, at the point of death, ζῇ γὰρ π. ib.976 (anap.); ἡ π. Μοῖρα untimely, IG 5(1).1355 (Messenia, ii A. D.).    5 prominent, of the eyes, Poll.1.189, Philum. ap. Orib.Syn.8.10, Alex.Aphr.Pr.2.22; γνάθοι, ὀφρῦς, Poll.4.68,134.    II metaph.,    1 being upon the point of, πολιὰς ἐπὶ χαίτας π. E.Alc.909 (lyr.); τύμβου π. παρθένος Id.Hec. 150 (anap.).    2 ready for, prone to a thing, ἐπί or εἴς τι, X.HG2.3.15, 6.5.24; πρὸς τὰς ἡδονάς Pl.Lg.792d: c. inf., -έστατος μεταστῆσαι X.HG2.3.30.    3 headlong, π. ἄγειν τὸν ἀκροατήν Arist.Rh.1409b31.    4 precipitate, rash, reckless, π. σώματος ἡδοναί Aeschin.1.191; π. γέλως uncontrolled laughter, Isoc.1.15; εἴ τι -έστερον ἔπραττον Hyp. Dem.Fr.6, cf. Men.Pk.441; ἡ π. ἀκρασία Arist.EN1150b26; π. βίος Men.382; π. γλῶσσα Alciphr.3.57; of a lot, drawn at random, Pi. N.6.63.    b of persons, οἱ θρασεῖς προπετεῖς Arist.EN1116a7; τὰ θήλεα . . [τῶν ἀρρένων] -έστερα Id.HA608b1; μανικὸς καὶ π. ἐπὶ τῶν κινδύνων Theopomp. Hist.268; οἱ π. Arr.Epict.4.13.5; οἱ γλώσσῃ προπετεῖς APl.4.89 (Gall.); τὸ π., = προπέτεια, opp. τὸ σεμνόν, Hp.Medic. 1.    5 ἁρμονίαι π. flowing rhythms, D.H.Dem.40.    6 Medic., subject to diarrhoea, Ath.13.584d (Comp.).    III Adv. -τῶς headlong, out of control, π. εἰς τὸ κάταντες φέρεσθαι X.Eq.8.8.    2 metaph., headlong, hastily, π. φέρεσθαι εἰς τὴν τυραννίδα Id Hier.7.2; προπετέως ταχυγλωσσότεροι Hp.Epid.4.45; ἐπερέσθαι π. X.Cyr.1.3.8, cf. Mem. Epit.306; ἀποκρίνεσθαι, ἀποφαίνεσθαι, etc., Pl.Phlb.45a, Isoc.12.272, etc.; π. ἔχειν to be rash, X.Cyr.1.4.4 (v.l.); μηδὲν . . πράξῃς π. Men. 574; prematurely, AP5.144 (Asclep.); -έστερον χρῆσθαι ταῖς προνομαῖς Plb.3.102.11.

German (Pape)

[Seite 739] ές, vornüber fallend, vorwärts geneigt, hingestreckt, κεῖται, Soph. Trach. 698. 972. – Uebertr., voreilig, vorschnell, keck; κλᾶρος, Pind. N. 6, 65; οἱ γλώσσῃ προπετεῖς, Gall. 2 (Plan. 89); γέλως, Isocr. 1, 15; vgl. προπετεῖς τοῦ σώματος ἡδοναί, Aesch. 1, 191; u. so adv., μὴ προπετῶς ἀποκρινόμενοι πταίσωμεν, Plat. Phil. 45 a, προπετῶς χρῆσθαι αὐτῇ, Dem. 59, 33; vgl. Xen. Cyr. 1, 3, 8, Sp., wie Pol., οὐδὲν προπετὲς οὐδὲ ἄκριτον 5, 12, 7, προπετέστερον ἐχρῶντο ταῖς προνομαῖς 3, 102, 11; – bereit wozu, nahe daran, τύμβου προπετῆ παρθένον, Eur. Hec. 152; πολιὰς ἐπὶ χαίτας προπετὴς ὤν, Alc. 913; übertr., geneigt wozu, πρὸς τὰς ἡδονάς, Plat. Legg. VII, 792 d; u. so adv., προπετῶς ἔχειν Xen. Cyr. 1, 4, 4, εἴς τι Hell. 6, 5, 24; – γαστέρα προπετεστέραν ἔχειν, zum Durchfall geneigt sein, Ath. XIII, 584 d.

Greek (Liddell-Scott)

προπετής: -ές, (προπίπτω) ὁ πίπτων ἢ κλίνων πρὸς τὰ ἐμπρός, «τοὔμπροσθεν νενευκὼς» (Σουΐδ.), προέχων, προκύπτων, προνεύων, Λατ. prociduus proclivis, κεφαλὴ πρ. εἰς τοὔμπροσθεν Ἱππ. π. Ἄρθρ. 780, πρβλ. 197Α· προπετέστεραι γένυες αὐτόθι 798· ὁ μὲν αὐχήν... μὴ πρ. πεφύκοι Ξεν. Ἱππ. 1, 8· πρ. ἂν ἐγίνετο ἡ βάδισις Ἀριστ. π. Ζ. Πορείας 14, 2· μὴ ὀρθὸς ἀλλὰ μικρῷ προπετέστερος ὁ αὐτ. ἐν Φυσιογν. 3, 5. 2) ἐρριμένος, κεῖται προπετὲς [τὸ κάταγμα], «ἐρριμένον καὶ προπεσὸν χαμαὶ» (Σχόλ.), Σοφ. Τρ. 701· πρ. εἶναι, γίγνεσθαι Ἱππ. Προγν. 37. 41, κτλ. 3) προκλινής, ἐν καταπτώσει εὑρισκόμενος, ἐγγίζων εἰς τὸν θάνατον, ζῇ γὰρ πρ. Σοφ. Τρ. 976, πρβλ. προνωπής· ἡ πρ. Μοῖρα, πρόωρος, Συλλ. Ἐπιγρ. 1499 4) προεξέχων, ἐπὶ τῶν ὀφθαλμῶν, Πολυδ. Α΄, 189· γνάθοι, ὀφρῦς ὁ αὐτ. Δ΄, 68, 134. ΙΙ. μεταφορ., 1) ὁ ἐγγίζων εἴς τι, πρ. ἐπὶ πολιὰς χαίτας Εὐρ. Ἄλκ. 909· τύμβου προπετῆ παρθένον, «τὴν παρθένον προκειμένην τοῦ τύμβου» (Σχόλ.), ὁ αὐτ. ἐν Ἑκ. 152. 2) ἐπιρρεπὴς εἴς τι, ἐπὶ ἢ εἴς τι Ξεν. Ἑλλ. 2. 3, 15., 6. 5, 14· πρὸς τὰς ἡδονὰς Πλάτ. Νόμ. 792D· μετ’ ἀπαρεμφ., πρ. μεταστῆσαι Ξεν. Ἑλλ. 2. 3, 30. 3) «κατακέφαλα», πρ. ἄγειν τινὰ Ἀριστ. Ρητ. 3. 9. 3. 4) ὁρμητικός, αἰφνίδιος, ῥιψοκίνδυνος, ἀπερίσκεπτος, βίαιος, πρ. ἡδοναὶ σώματος Αἰσχίν. 27. 8· πρ. γέλως, ἀνόητος, μωρός, Ἰσοκρ. 5Α· ἡ πρ. ἀκρασία Ἀριστ. Ἠθικ. Νικ. 7. 7, 8· ἐφήμερον δὲ καὶ προπετῆ βίον, ὑποκείμενον εἰς κινδύνους, Μένανδρ. ἐν «Παρακαταθήκῃ» 2· πρ. γλῶσσα Ἀλκίφρων 3. 57· ἐπὶ κλήρου τυχαίως ἐκτιναχθέντος, κλᾶρος προπετὴς Πινδ. Ν. 6. 107. β) ἐπὶ προσώπων, οἱ θρασεῖς προπετεῖς Ἀριστ. Ἠθικ. Νικ. 3. 7. 12· τὰ θήλεα... [τῶν ἀρρένων] προπετέστερα ὁ αὐτ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 9. 1, 5· μανικὸς καὶ πρ. ἐπὶ τῶν κινδύνων Θεοπόμπ. Ἱστ. παρ’ Ἀθην. 435Β· οἱ προπετεῖς Ἀρρ. Ἐπίκτ. 4. 13, 5· οἱ γλώσσῃ προπετεῖς Ἀνθ. Πλαν. 89· τὸ προπετὲς = προπέτεια, Ἱππ. 19. 16, κτλ. 5) ἁρμονίαι προπετεῖς, ῥέοντες ῥυθμοί, Διον. Ἁλ. π. Δημοσθ. 40. 6) ὡς ἰατρικὸς ὅρος, ὁ ὑποκείμενος εἰς διάρροιαν, Ἀθήν. 584D. ΙΙΙ. Ἐπίρρ. -τῶς, πρὸς τὰ ἐμπρός, πρ. εἰς τὸ κάταντες φέρεσθαι Ξεν. Ἱππ. 8, 8, πρβλ. Ἀνθ. Π. 5. 145. 2) προπετῶς, μετὰ σπουδῆς, πρ. φέρεσθαι εἰς τὴν τυραννίδα Ξεν. Ἱέρων 7, 2· πρ. ταχύγλωσσος Ἱππ. 1136F· πρ. ἐπερέσθαι Ξεν. Κύρ. 1. 3, 8· ἀποκρίνεσθαι, ἀποφαίνεσθαι, κτλ., Πλάτ. Φίληβ. 45Α, Ἰσοκρ. 290Α, κτλ.· πρ. ἔχειν, εἶμαι προπετής, ὁρμητικός, ἀπερίσκεπτος, Ξεν. Κύρ. 1. 4, 4· μηδέν... πράξῃς πρ. Μένανδρ. ἐν Ἀδήλ. 25· προπετέστερον χρῆσθαί τινι Πολύβ. 3. 102, 11. ― Περὶ τοῦ προπετής, προπέτεια καὶ προπετεύεσθαι ἴδε Χ. Χαριτωνίδου Ποικίλα Φιλολογικὰ σ. 292-97, 298, 30, 862.