πλήρης: Difference between revisions
(6_7) |
(Bailly1_4) |
||
Line 15: | Line 15: | ||
{{ls | {{ls | ||
|lstext='''πλήρης''': -ες, γεν. εος, συνῃρ. ους· συγκρ. -έστερος Πλάτ. Συμπ. 175D, ὑπερθ. -έστατος Σοφ. Φιλ. 1087· (√ΠΛΕ, πίμπλημι)· Ι. [[μετὰ]] γεν., γεμᾶτος μέ τι, ἄστυ πλ. οἰκιέων Ἡρόδ. 1. 180· φορμοὶ ψάμμου πλ. ὁ αὐτ. 8. 71· ὁμίχλα προσῇξε πλ. δακρύων Αἰσχύλ. Πρ. 144· πλῆρες ἄτης [[στέγος]] Σοφ. Αἴ 307· ποταμὸς πλ. ἰχθύων, τάφροι ὕδατος, [[πόλις]] οἴνου καὶ σίτου, κτλ., Ξεν. Ἀν. 1, 4, 9, κτλ.· ― ἐπὶ προσώπων, κενῶν δοξασμάτων [[πλήρης]] ὁ αὐτ. ἐν Ἠλ. 384· αἰδοῦς πλ. ψυχὴ Πλάτ. Πολιτ. 310D. 2) [[μεστός]], [[ἀνάπλεως]], βωμοὶ γὰρ ἡμῖν ἐσχάρας τε παντελεῖς πλήρεις ὑπ’ οἰωνῶν τε καὶ κυνῶν βορᾶς τοῦ δυσμόρου πεπτῶτος Οἰδίπου γόνου Σοφ. Ἀντ. 1017· πρβλ. [[πλέως]] Ι. 2, [[ἀνάπλεος]] ΙΙ. 3) πεπλησμένος, τινός, μέ τι [[πρᾶγμα]], Σοφ. Ἀντ. 1052· πλ. ἔχοντι θυμὸν ὧν χρῄζεις ὁ αὐτ. ἐν Ο. Κ. 778· οὕτω, [[μετὰ]] μετοχ., [[πλήρης]] ἐστὶ θηεύμενος, ἐκορέσθη θεώμενος, Ἡρόδ. 7. 146, πρβλ. [[ἐμπίμπλημι]] ΠΙ. 4. ΙΙ. σπανιώτερον [[μετὰ]] δοτ., πεπληρωμένος, Ἕλλησι βαρβάροις θ’ [[ὁμοῦ]] πλ. πόλεις Εὐρ. Βάκχ. 19. ΙΙΙ. ἀπολ., «γεμᾶτος», ἐπὶ ἐξωγκωμένου ποταμοῦ, Ἡρόδ. 2. 92· ἐπὶ τῆς πανσελήνου, ὁ αὐτ. 6. 106· πλ. γαστὴρ Σοφ. Ἀποσπ. 727· κρατῆρες, [[δέπας]], κτλ., Εὐρ. Βάκχ. 221· κεχόρτασμαι... οὐ κακῶς, ἀλλ’ [[εἰμὶ]] [[πλήρης]] Εὔβουλ. ἐν «Δόλωνι» 1, πρβλ. τὸν αὐτ. ἐν «Κέρκωψι» 2: ― ἰδίως [[ὅταν]] [[μέρος]] ᾖ ἢ γένηται πλῆρες ἀνθρώπων, ἐπεὰν πλ. ᾖ τὸ [[θέατρον]] Ἰσοκρ. 175C· πλ. τὸ [[βαλανεῖον]] ποιεῖν Ἀριστοφ. Νεφ. 1054· εἰ πλ. τύχοι ὁ [[δῆμος]] ὢν ὁ αὐτ. ἐν Ἐκκλ. 95, πρβλ. Ξεν. Ἀθην. 2, 17· ἡ βουλὴ [[ἐπειδὴ]] ἦν πλ. Ἀνδοκ. 15. 10· [[ἐπειδὴ]] πλ. αὐτοῖς ἦσαν αἱ [[νῆες]], εἶχον τέλεια τὰ πληρώματα αὐτῶν, Θουκ. 1. 29, Ξεν., κτλ.· ― ἐπὶ προσώπων, πεπληρωμένος, κεκορεσμένος, Ξεν. Οἰκ. 11. 18, κτλ.· ― τὸ πλῆρες, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ κενόν, Δημόκρ. ἐν Ἀριστ. Μετὰ τὰ Φυσικ. 1. 4, 9. 2) [[πλήρης]] [[τέλειος]], ἐπειρώτεον…, εἰ λελάβηκε πλήρεα... τὰ ἀκροθίνια Ἡρόδ. 8. 122· ὡς ἂν τὴν [[χάριν]] πλήρη [[λάβω]] Εὐρ. Ἑλ. 1411· [[φέρω]] πλήρη τὸν μισθὸν Ξεν. Ἀν. 7. 5, 5· ― ἐπὶ ἀριθμῶν ἢ περιόδων χρονικῶν, τέσσερα ἔτεα πλήρεα, «σωστὰ τέσσαρα χρόνια», Ἡρόδ. 7. 20· ἴδε ἐν λ. μήν. 3) [[στερεός]], [[ὁλόκληρος]], ἐπὶ χαλικίου (ψήφου), ἴδε ἐν λ. [[τρυπάω]]· πλ. ὁπλαὶ [[Πολυδ]]. Α΄, 191· [[αὔλημα]] Δ΄, 73 [[ἄγαλμα]]… ἐποίησε πλῆρες Παυσ. 9. 12. 4. ― Ἴδε Κόντου Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 82. | |lstext='''πλήρης''': -ες, γεν. εος, συνῃρ. ους· συγκρ. -έστερος Πλάτ. Συμπ. 175D, ὑπερθ. -έστατος Σοφ. Φιλ. 1087· (√ΠΛΕ, πίμπλημι)· Ι. [[μετὰ]] γεν., γεμᾶτος μέ τι, ἄστυ πλ. οἰκιέων Ἡρόδ. 1. 180· φορμοὶ ψάμμου πλ. ὁ αὐτ. 8. 71· ὁμίχλα προσῇξε πλ. δακρύων Αἰσχύλ. Πρ. 144· πλῆρες ἄτης [[στέγος]] Σοφ. Αἴ 307· ποταμὸς πλ. ἰχθύων, τάφροι ὕδατος, [[πόλις]] οἴνου καὶ σίτου, κτλ., Ξεν. Ἀν. 1, 4, 9, κτλ.· ― ἐπὶ προσώπων, κενῶν δοξασμάτων [[πλήρης]] ὁ αὐτ. ἐν Ἠλ. 384· αἰδοῦς πλ. ψυχὴ Πλάτ. Πολιτ. 310D. 2) [[μεστός]], [[ἀνάπλεως]], βωμοὶ γὰρ ἡμῖν ἐσχάρας τε παντελεῖς πλήρεις ὑπ’ οἰωνῶν τε καὶ κυνῶν βορᾶς τοῦ δυσμόρου πεπτῶτος Οἰδίπου γόνου Σοφ. Ἀντ. 1017· πρβλ. [[πλέως]] Ι. 2, [[ἀνάπλεος]] ΙΙ. 3) πεπλησμένος, τινός, μέ τι [[πρᾶγμα]], Σοφ. Ἀντ. 1052· πλ. ἔχοντι θυμὸν ὧν χρῄζεις ὁ αὐτ. ἐν Ο. Κ. 778· οὕτω, [[μετὰ]] μετοχ., [[πλήρης]] ἐστὶ θηεύμενος, ἐκορέσθη θεώμενος, Ἡρόδ. 7. 146, πρβλ. [[ἐμπίμπλημι]] ΠΙ. 4. ΙΙ. σπανιώτερον [[μετὰ]] δοτ., πεπληρωμένος, Ἕλλησι βαρβάροις θ’ [[ὁμοῦ]] πλ. πόλεις Εὐρ. Βάκχ. 19. ΙΙΙ. ἀπολ., «γεμᾶτος», ἐπὶ ἐξωγκωμένου ποταμοῦ, Ἡρόδ. 2. 92· ἐπὶ τῆς πανσελήνου, ὁ αὐτ. 6. 106· πλ. γαστὴρ Σοφ. Ἀποσπ. 727· κρατῆρες, [[δέπας]], κτλ., Εὐρ. Βάκχ. 221· κεχόρτασμαι... οὐ κακῶς, ἀλλ’ [[εἰμὶ]] [[πλήρης]] Εὔβουλ. ἐν «Δόλωνι» 1, πρβλ. τὸν αὐτ. ἐν «Κέρκωψι» 2: ― ἰδίως [[ὅταν]] [[μέρος]] ᾖ ἢ γένηται πλῆρες ἀνθρώπων, ἐπεὰν πλ. ᾖ τὸ [[θέατρον]] Ἰσοκρ. 175C· πλ. τὸ [[βαλανεῖον]] ποιεῖν Ἀριστοφ. Νεφ. 1054· εἰ πλ. τύχοι ὁ [[δῆμος]] ὢν ὁ αὐτ. ἐν Ἐκκλ. 95, πρβλ. Ξεν. Ἀθην. 2, 17· ἡ βουλὴ [[ἐπειδὴ]] ἦν πλ. Ἀνδοκ. 15. 10· [[ἐπειδὴ]] πλ. αὐτοῖς ἦσαν αἱ [[νῆες]], εἶχον τέλεια τὰ πληρώματα αὐτῶν, Θουκ. 1. 29, Ξεν., κτλ.· ― ἐπὶ προσώπων, πεπληρωμένος, κεκορεσμένος, Ξεν. Οἰκ. 11. 18, κτλ.· ― τὸ πλῆρες, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ κενόν, Δημόκρ. ἐν Ἀριστ. Μετὰ τὰ Φυσικ. 1. 4, 9. 2) [[πλήρης]] [[τέλειος]], ἐπειρώτεον…, εἰ λελάβηκε πλήρεα... τὰ ἀκροθίνια Ἡρόδ. 8. 122· ὡς ἂν τὴν [[χάριν]] πλήρη [[λάβω]] Εὐρ. Ἑλ. 1411· [[φέρω]] πλήρη τὸν μισθὸν Ξεν. Ἀν. 7. 5, 5· ― ἐπὶ ἀριθμῶν ἢ περιόδων χρονικῶν, τέσσερα ἔτεα πλήρεα, «σωστὰ τέσσαρα χρόνια», Ἡρόδ. 7. 20· ἴδε ἐν λ. μήν. 3) [[στερεός]], [[ὁλόκληρος]], ἐπὶ χαλικίου (ψήφου), ἴδε ἐν λ. [[τρυπάω]]· πλ. ὁπλαὶ [[Πολυδ]]. Α΄, 191· [[αὔλημα]] Δ΄, 73 [[ἄγαλμα]]… ἐποίησε πλῆρες Παυσ. 9. 12. 4. ― Ἴδε Κόντου Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 82. | ||
}} | |||
{{bailly | |||
|btext=ης, ες :<br />plein :<br /><b>1</b> entier, complet;<br /><b>2</b> plein de, rempli de, gén. ; <i>particul.</i> rassasié de nourriture ; <i>fig.</i> comblé, rassasié de, gén. ; avec un part. : [[πλήρης]] ἐστὶ [[θηεύμενος]] HDT il est rassasié de voir;<br /><i>Cp.</i> πληρέστερος, <i>Sp.</i> πληρέστατος.<br />'''Étymologie:''' R. Πλε, remplir ; v. [[πίμπλημι]], [[πλέος]], cf. <i>lat.</i> plenus. | |||
}} | }} |
Revision as of 19:36, 9 August 2017
English (LSJ)
ες, gen. εος, contr. ους: Comp.
A -έστερος Pl.Smp.175d: Sup. -έστατος S.Ph.1087(lyr.), etc.: (πίμ-πλη-μι): I c. gen., full of, ἄστυ π. οἰκιέων Hdt.1.180; φορμοὶ ψάμμου π. Id.8.71; ὁμίχλα . . π. δακρύων A.Pr.145(lyr.); πλῆρες ἄτης στέγος S.Aj.307; ποταμὸς π. ἰχθύων X.An.1.4.9; π. μέλιτος τὸ καλὸν στόμα Theoc.1.146; ταῦτα πάσης ἀλογίας π. Plb.1.15.6; of persons, κενῶν δοξασμάτων π. E.El. 384; αἰδοῦς π. ψυχή Pl.Plt.310d. 2 infected by, π. ὑπ' οἰωνῶν τε καὶ κυνῶν βορᾶς polluted by birds and dogs with meat (torn from the body of Polynices), S.Ant.1017; νόσου ib.1052. 3 satisfied, satiated, c. gen., π. ἔχοντι θυμὸν ὧν χρῄζεις Id.OC778: c. part., θηεύμενοι ἔωσι π. they should have gazed their fill, Hdt.7.146. II less freq. c. dat., filled with, Ἕλλησι βαρβάροις θ' ὁμοῦ π. πόλεις E. Ba.19. III abs., full, of a swollen stream, Hdt.2.92; of the moon, Sapph.53, Hdt.6.106; π. γαστήρ S.Fr.848; ὄγκος γαστρός Trag.Adesp.186; κρατῆρες, δέπας, etc., E.Ba.221, Hec.527, etc.; κεχόρτασμαι . . οὐ κακῶς, ἀλλ' εἰμὶ π. Eub.30, cf. 53; full of people, ἐπειδὰν π. ᾖ τὸ θέατρον Isoc.8.82; π. τὸ βαλανεῖον ποιεῖν Ar.Nu.1054; εἰ π. τύχοι ὁ δῆμος ὤν Id.Ec.95, cf. X.Ath.2.17; ἡ βουλὴ ἐπειδὴ ἦν π. And. 1.112; ἐπειδὰν πάντα π. ᾖ τὰ δικαστήρια Arist.Ath.66.1, cf. IG12.41.5; ἐπειδὴ π. αὐτοῖς ἦσαν αἱ νῆες fully manned, Th.1.29, cf. X.HG2.1.28, D.50.32; of persons, satisfied, gorged, opp. κενός, X.Oec.11.18, etc.; τὸ π., opp. τὸ κενόν, Leucipp. and Democr. ap. Arist.Metaph.985b5. 2 full, complete, ἐπειρώτων . . εἰ λελάβηκε πλήρεα . . τὰ ἀκροθίνια Hdt.8.122; ὡς ἂν τὴν χάριν πλήρη λάβω E.Hel.1411, cf. PGiss.40ii6 (iii A. D.); -εστάτη οἰκειότης fullest intimacy, Epicur.Sent.40; φέρων π. τὸν μισθόν X.An.7.5.5; -εστάτῳ δικαίῳ, = Lat. optimo jure, PFlor.66.3 (iv A. D.); of numbers or periods of Time, τέσσερα ἔτεα π. four full years, Hdt.7.20. 3 solid, whole, of a voting-pebble (ψῆφος), opp. τετρυπημένος, τρυπητός, Aeschin.1.79, Arist.Ath.68.2, 69.1; π. ὁπλαί Poll.1.191; αὔλημα Id.4.73; ἄγαλμα . . ἐποίησε πλῆρες Paus.9.12.4. 4 of sound, full, πληρέστερον μέλος Iamb.VP14.65. 5 of wine, full-bodied, with a persistent flavour, Archig. ap. Gal.8.945; of the pulse, Id.ib.678; of wool, Id.ib.672. 6 ἐκ πλήρους fully, ποιεῖν τὰ δίκαια IG22.1343.21; in full, τὰ ἐκφόρια κομίσασθαι PTeb.105.47 (ii B. C.), etc. IV πλήρης is used indecl. in later Greek, esp. of payments in full, Wilcken Chr.499.9 (ii/iii A. D.), etc.; freq. v.l. in LXX, Ge.27.27, Nu.7.20, Jb.21.24,al. V Adv. πλήρως in full, Sammelb.4652.2 (iv A. D.): Sup. -έστατα Iamb.Protr. 21.κγ'.
German (Pape)
[Seite 634] ες (πλέος), voll, angefüllt, τινός, Her. 8, 71; von einem Strome, 2, 92; vom Monde, 6, 106, u. bei den Attikern sehr gewöhnlich; ὁμίχλη προσῇξε δακρύων πλήρης, Aesch. Prom. 145; πλῆρες ἄτης στέγος, Soph. Ai. 300; auch βωμοὶ πλήρεις ὑπ' οἰωνῶν τε καὶ κυνῶν βορᾶς, Ant. 1004; u. übertr. satt, νόσου, 1039, πλήρη δ' ἔχοντι θυμὸν ὧν χρῄζοις, O. C. 782; ἀγὼν πλήρης στεναγμῶν, Eur. Hec. 230; κενῶν δοξασμάτων πλήρεις, El. 384; πλήρης ὁ δῆμος, Ar. Eccl. 95; u. oft in Prosa: σφαδασμῶν τε καὶ ὀδυνῶν πλήρης, Plat. Rep. IX, 579 e; τὸ φρόνιμον καὶ ἀρετῆς πλῆρες, Legg. X, 897 b; πληρέστερον, im Ggstz des κενώτερον, Conv. 175 d; ψῆφος, im Ggstz der τετρυπημένη, womit freigesprochen wird, Aesch. 1, 79; von Schiffen, bemannt, Thuc. u. A.; auch von der Zahl, vollständig, τέσσερα ἔτεα πλήρεα, vier volle Jahre, Her. 7, 20, der es auch mit dem partic. vrbdt, πλήρης ἐστὶ θηεύμενος, er hat sich satt gesehen, 7, 146. – Bei den Gramm., τὸ πλῆρες, vollständig, heißt der Satz oder das Wort, wenn sie Etwas ergänzen; vgl. Ath. XI, 493.
Greek (Liddell-Scott)
πλήρης: -ες, γεν. εος, συνῃρ. ους· συγκρ. -έστερος Πλάτ. Συμπ. 175D, ὑπερθ. -έστατος Σοφ. Φιλ. 1087· (√ΠΛΕ, πίμπλημι)· Ι. μετὰ γεν., γεμᾶτος μέ τι, ἄστυ πλ. οἰκιέων Ἡρόδ. 1. 180· φορμοὶ ψάμμου πλ. ὁ αὐτ. 8. 71· ὁμίχλα προσῇξε πλ. δακρύων Αἰσχύλ. Πρ. 144· πλῆρες ἄτης στέγος Σοφ. Αἴ 307· ποταμὸς πλ. ἰχθύων, τάφροι ὕδατος, πόλις οἴνου καὶ σίτου, κτλ., Ξεν. Ἀν. 1, 4, 9, κτλ.· ― ἐπὶ προσώπων, κενῶν δοξασμάτων πλήρης ὁ αὐτ. ἐν Ἠλ. 384· αἰδοῦς πλ. ψυχὴ Πλάτ. Πολιτ. 310D. 2) μεστός, ἀνάπλεως, βωμοὶ γὰρ ἡμῖν ἐσχάρας τε παντελεῖς πλήρεις ὑπ’ οἰωνῶν τε καὶ κυνῶν βορᾶς τοῦ δυσμόρου πεπτῶτος Οἰδίπου γόνου Σοφ. Ἀντ. 1017· πρβλ. πλέως Ι. 2, ἀνάπλεος ΙΙ. 3) πεπλησμένος, τινός, μέ τι πρᾶγμα, Σοφ. Ἀντ. 1052· πλ. ἔχοντι θυμὸν ὧν χρῄζεις ὁ αὐτ. ἐν Ο. Κ. 778· οὕτω, μετὰ μετοχ., πλήρης ἐστὶ θηεύμενος, ἐκορέσθη θεώμενος, Ἡρόδ. 7. 146, πρβλ. ἐμπίμπλημι ΠΙ. 4. ΙΙ. σπανιώτερον μετὰ δοτ., πεπληρωμένος, Ἕλλησι βαρβάροις θ’ ὁμοῦ πλ. πόλεις Εὐρ. Βάκχ. 19. ΙΙΙ. ἀπολ., «γεμᾶτος», ἐπὶ ἐξωγκωμένου ποταμοῦ, Ἡρόδ. 2. 92· ἐπὶ τῆς πανσελήνου, ὁ αὐτ. 6. 106· πλ. γαστὴρ Σοφ. Ἀποσπ. 727· κρατῆρες, δέπας, κτλ., Εὐρ. Βάκχ. 221· κεχόρτασμαι... οὐ κακῶς, ἀλλ’ εἰμὶ πλήρης Εὔβουλ. ἐν «Δόλωνι» 1, πρβλ. τὸν αὐτ. ἐν «Κέρκωψι» 2: ― ἰδίως ὅταν μέρος ᾖ ἢ γένηται πλῆρες ἀνθρώπων, ἐπεὰν πλ. ᾖ τὸ θέατρον Ἰσοκρ. 175C· πλ. τὸ βαλανεῖον ποιεῖν Ἀριστοφ. Νεφ. 1054· εἰ πλ. τύχοι ὁ δῆμος ὢν ὁ αὐτ. ἐν Ἐκκλ. 95, πρβλ. Ξεν. Ἀθην. 2, 17· ἡ βουλὴ ἐπειδὴ ἦν πλ. Ἀνδοκ. 15. 10· ἐπειδὴ πλ. αὐτοῖς ἦσαν αἱ νῆες, εἶχον τέλεια τὰ πληρώματα αὐτῶν, Θουκ. 1. 29, Ξεν., κτλ.· ― ἐπὶ προσώπων, πεπληρωμένος, κεκορεσμένος, Ξεν. Οἰκ. 11. 18, κτλ.· ― τὸ πλῆρες, ἐν ἀντιθέσει πρὸς τὸ κενόν, Δημόκρ. ἐν Ἀριστ. Μετὰ τὰ Φυσικ. 1. 4, 9. 2) πλήρης τέλειος, ἐπειρώτεον…, εἰ λελάβηκε πλήρεα... τὰ ἀκροθίνια Ἡρόδ. 8. 122· ὡς ἂν τὴν χάριν πλήρη λάβω Εὐρ. Ἑλ. 1411· φέρω πλήρη τὸν μισθὸν Ξεν. Ἀν. 7. 5, 5· ― ἐπὶ ἀριθμῶν ἢ περιόδων χρονικῶν, τέσσερα ἔτεα πλήρεα, «σωστὰ τέσσαρα χρόνια», Ἡρόδ. 7. 20· ἴδε ἐν λ. μήν. 3) στερεός, ὁλόκληρος, ἐπὶ χαλικίου (ψήφου), ἴδε ἐν λ. τρυπάω· πλ. ὁπλαὶ Πολυδ. Α΄, 191· αὔλημα Δ΄, 73 ἄγαλμα… ἐποίησε πλῆρες Παυσ. 9. 12. 4. ― Ἴδε Κόντου Γλωσσ. Παρατηρ. σ. 82.
French (Bailly abrégé)
ης, ες :
plein :
1 entier, complet;
2 plein de, rempli de, gén. ; particul. rassasié de nourriture ; fig. comblé, rassasié de, gén. ; avec un part. : πλήρης ἐστὶ θηεύμενος HDT il est rassasié de voir;
Cp. πληρέστερος, Sp. πληρέστατος.
Étymologie: R. Πλε, remplir ; v. πίμπλημι, πλέος, cf. lat. plenus.