Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

Ληναιών: Difference between revisions

From LSJ
Sophocles, Antigone, 781
m (Text replacement - "*" to "*")
m (Text replacement - "attic" to "Attic")
 
(9 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=Linaion
|Transliteration C=Linaion
|Beta Code=*lhnaiw/n
|Beta Code=*lhnaiw/n
|Definition=ῶνος, ὁ, name of a month in many Greek calendars, <span class="bibl">Hes.<span class="title">Op.</span>504</span>, <span class="title">SIG</span>1014.94 (Erythrae), etc.
|Definition=ῶνος, ὁ, [[Lenaion]], name of a month in many Greek calendars, Hes.''Op.''504, ''SIG''1014.94 (Erythrae), etc.
}}
{{bailly
|btext=ῶνος (ὁ) :<br />le mois Lénæon (<i>postér.</i> le mois [[Γαμηλιών]]) <i>seconde moitié de janvier et première moitié de février</i>.<br />'''Étymologie:''' [[Ληναῖος]].
}}
{{pape
|ptext=ῶνος, ὁ, der alte Name des [[späteren]] Monats [[Γαμηλιών]], der der letzten [[Hälfte]] des [[Januar]] und der [[ersten]] des [[Februar]] [[entspricht]], <i>Keltermonat</i>, Hes. <i>O</i>. 506 als der [[kälteste]] [[Monat]] des Jahres bezeichnet. Vgl. Böckh <i>über die Lenäen</i> p. 50.
}}
{{elru
|elrutext='''Ληναιών:''' ῶνος ὁ ленеон, «[[месяц виноделия]]» (старинное название месяца [[Γαμηλιών]]) Hes.
}}
{{Paulys
|plrtxt=[[Lenaion]] ([[Ληναιών]]), ionischer Kalendermonat: 1. In Amorgos, falls man die Inschrift der unweit vom Hafen gelegenen Insel Kuphonisi dafür in Anspruch nehmen kann, Athen. Mitt. XVI (1891) 178f. 2. In Chalkis. IG XII 9, 207. 27. 3. In Delos, Bull. hell. XXVIII (1904) 160. XXIX (1905) 489, 47. 4. In Ephesos, Joseph. ant. Iud. XIV 10, 12. Dittenberger Syll.² 510, 70. 72. 5. In Eretria, IG XII 9, 207, 26. 6. In Erythrai, Dittenberger a. a. O. 600, 24. 94 u. ö. = Collitz Dial.-Inschr. 5692. 7. In Kios, Le Bas-Waddington 1140. 8. In Kuphonisi, Athen. Mitt. XVI (1891) 178f. , s. o. Amorgos. 9. In Kyzikos, CIG 3664, 78. Dittenberger a. a. O. 366 ; vgl. Wiegand Milet III S. 230ff. 10. In Lampsakos, CIG add. 3641 b 17. 11. In [1940] Magnesia a. M., Inschr. v. Magnesia 13. 117. 293. 12. In Miletos, Athen. Mitt. XXV (1900) 101, 31. 38f. Wiegand Milet III S. 230ff. (nr. 10. 31. 39. 239). 13. In Mykonos, Dittenberger a. a. O. 615, 15 = Collitz Dial.-Inschr. 5416. 14. In Neapolis, IG XIV 760. 15. In Notion, Bull. hell. XXXVII (1913) 241. 16. In Olbia. Latyschev IPE I nr. 31. 17. In Perinthos, Bröcker Philol. II (1847) 249 VIIILeneos martius mensis dicitur lingua puniorum; doch nicht mit dem Papiasscholion als punischer Monat anzusehen, sondern mit K. F. Hermann Philol. II 266 als perinthischer. 18. In Priene, Inschr. von Priene 111, 19. 118, 4. 121, 8. 202, 47. 207, 2. 174. 20. 19. In Samos, Bull. hell. V (1881) 480. 20. In Smyrna, CIG 3137, 34 = Dittenberger Syll. (or.) 229, 34. 21. In Tyras, Latyschev IPE I nr. 3, 42 = CIL III 1, 781, 41ff.: πρὸ ιγ’ καλανδῶν Μαρτίων, Ληνεῶνος η’ (17. Febr. 201 n. Chr.). - Der Name L. ist einer der ältesten griechischen Monatsnamen überhaupt und einer der verbreitetsten in den ionischen Kalendern. Daß es in Athen in historischer Zeit trotz des dort gefeierten Lenaienfestes keinen gleichnamigen Monat gab, ist ebensowenig auffällig, wie das Fehlen des Monats Apaturion, der auch als Kennzeichen ionischer Kalender gelten kann (vgl. Herod. I 147), und ob es früher einen L. in Athen gegeben hat, wie Bergk Beiträge zur griech. Monatsk. 35 sicher annehmen zu dürfen glaubt, muß dahingestellt bleiben. Der Monatsname hat als ionisches Erbgut auch in Hesiods Ἔργα (v. 504) Eingang gefunden , wo es heißt : μῆνα δὲ Ληναιῶνα κάκ’ ἤματα βουδόρα πάντα; stellt er doch eine Zeitangabe dar, die bei der Verbreitung des Monatsnamens in dem Zuhörerkreise des fahrenden Sängers eher auf Verständnis rechnen konnte, als etwa der Name des gleichzeitigen böotischen Monats. Für die Jahreszeit geht aus der Hesiodstelle hervor, daß der L. Wintermonat war. Dies bestätigt Proklos zu Hesiod mit Berufung auf Plutarch , und zugleich stellt er die Gleichung mit boiotisch Bukatios oder Hermaios und mit athenisch Gamelion auf: ὑποπτεύει (Πλούταρχος) δὲ ἢ τὸν Βουκάτιον αὐτὸν λέγειν, ὅς ἐστιν ἡλίου τὸν αἰγόκερων διιόντος ἢ τὸν Ἕρμαιον, ὅς ἐστιν μετὰ τὸν Βουκάτιον, καὶ εἰς ταὐτὸν ἐγχόμενος τῷ Γαμηλιῶνι καθ’ ὃν τὰ Λήναια παρ’ Ἀθηναίοις • Ἴωνες δὲ τοῦτον οὐδ’ ἄλλως, ἀλλὰ Λνωαιῶνα καλοῦσιν. Die Stellung des Monats im Kalender wird weiter gefestigt durch die kyzikenische Inschrift CIG 3664, die die Folge Poseideon. L., Anthesterion bietet, womit auch die für Delos gegebene Monatsfolge stimmt (vgl. Bischoff Leipz. Stud. VII 390f.). Der Monat ist benannt nach den Lenaia, einem Feste des Dionysos Lenaios, d. i. des ληναγέτης, Führers der Bakchantinnen (λῆναι), der zunächst mit ληνός Kelter nichts zu tun hat (Nilsson Griech. Feste 275ff.). Vgl. den Art. Lenaios.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''Ληναιών''': -ῶνος, ὁ, [[ἀρχαῖον]] Ἰων. [[ὄνομα]] τοῦ ἑβδόμου Ἀττ. μηνὸς Γαμηλιῶνος, καθ’ ὃν τὰ ἐν Ἀθήναις Λήναια ἑωρτάζοντο (ἴδε ἐν λέξ. [[Διονύσια]]), ἀντιστοιχῶν [[περίπου]] πρὸς τὸ τελευταῖον [[μέρος]] τοῦ Ἰανουαρίου καὶ τὸ πρῶτον τοῦ Φεβρουαρίου (κατὰ τὸ Γρηγοριανὸν [[ἡμερολόγιον]]), Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 502, [[ἔνθα]] σημειοῦται ὡς ὁ ψυχρότατος μήν. Παρὰ τοῖς ἐν Ἀσίᾳ Ἕλλησιν ἦτο ὁ [[πέμπτος]] μὴν τοῦ ἔτους.
|lstext='''Ληναιών''': -ῶνος, ὁ, [[ἀρχαῖον]] Ἰων. [[ὄνομα]] τοῦ ἑβδόμου Ἀττ. μηνὸς Γαμηλιῶνος, καθ’ ὃν τὰ ἐν Ἀθήναις Λήναια ἑωρτάζοντο (ἴδε ἐν λέξ. [[Διονύσια]]), ἀντιστοιχῶν [[περίπου]] πρὸς τὸ τελευταῖον [[μέρος]] τοῦ Ἰανουαρίου καὶ τὸ πρῶτον τοῦ Φεβρουαρίου (κατὰ τὸ Γρηγοριανὸν [[ἡμερολόγιον]]), Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 502, [[ἔνθα]] σημειοῦται ὡς ὁ ψυχρότατος μήν. Παρὰ τοῖς ἐν Ἀσίᾳ Ἕλλησιν ἦτο ὁ [[πέμπτος]] μὴν τοῦ ἔτους.
}}
{{bailly
|btext=ῶνος (ὁ) :<br />le mois Lénæon (<i>postér.</i> le mois [[Γαμηλιών]]) <i>seconde moitié de janvier et première moitié de février</i>.<br />'''Étymologie:''' [[Ληναῖος]].
}}
}}
{{grml
{{grml
Line 21: Line 30:
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''Ληναιών:''' -ῶνος, ὁ, αρχ. Ιων. όνομα του έβδομου Αττ. [[μήνα]] <i>Γαμηλιῶνα</i>, κατά τη [[διάρκεια]] του οποίου γιορτάζονταν τα [[Λήναια]] (βλ. [[Διονύσια]])· αντιστοιχούσε στις τελευταίες μέρες του Ιανουαρίου και τις πρώτες του Φεβρουαρίου, σε Ησίοδ.
|lsmtext='''Ληναιών:''' -ῶνος, ὁ, αρχ. Ιων. όνομα του έβδομου Αττ. [[μήνα]] <i>Γαμηλιῶνα</i>, κατά τη [[διάρκεια]] του οποίου γιορτάζονταν τα [[Λήναια]] (βλ. [[Διονύσια]])· αντιστοιχούσε στις τελευταίες μέρες του Ιανουαρίου και τις πρώτες του Φεβρουαρίου, σε Ησίοδ.
}}
{{elru
|elrutext='''Ληναιών:''' ῶνος ὁ ленеон, «месяц виноделия» (старинное название месяца [[Γαμηλιών]]) Hes.
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
|mdlsjtxt=[[Ληναιών]], ῶνος,<br />ionic [[name]] of the [[seventh]] [[attic]] [[month]] ὁ, [[Γαμηλιών]], in [[which]] the Lenaea were held ( v. [[Διονύσια]] ) the [[latter]] [[part]] of Jan. and [[former]] of Feb., Hes.
|mdlsjtxt=[[Ληναιών]], ῶνος,<br />ionic [[name]] of the [[seventh]] Attic [[month]] ὁ, [[Γαμηλιών]], in [[which]] the Lenaea were held ( v. [[Διονύσια]] ) the [[latter]] [[part]] of Jan. and [[former]] of Feb., Hes.
}}
}}

Latest revision as of 13:00, 21 September 2023

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: Ληναιών Medium diacritics: Ληναιών Low diacritics: Ληναιών Capitals: ΛΗΝΑΙΩΝ
Transliteration A: Lēnaiṓn Transliteration B: Lēnaiōn Transliteration C: Linaion Beta Code: *lhnaiw/n

English (LSJ)

ῶνος, ὁ, Lenaion, name of a month in many Greek calendars, Hes.Op.504, SIG1014.94 (Erythrae), etc.

French (Bailly abrégé)

ῶνος (ὁ) :
le mois Lénæon (postér. le mois Γαμηλιών) seconde moitié de janvier et première moitié de février.
Étymologie: Ληναῖος.

German (Pape)

ῶνος, ὁ, der alte Name des späteren Monats Γαμηλιών, der der letzten Hälfte des Januar und der ersten des Februar entspricht, Keltermonat, Hes. O. 506 als der kälteste Monat des Jahres bezeichnet. Vgl. Böckh über die Lenäen p. 50.

Russian (Dvoretsky)

Ληναιών: ῶνος ὁ ленеон, «месяц виноделия» (старинное название месяца Γαμηλιών) Hes.

Paulys Realencyclopädie

Lenaion (Ληναιών), ionischer Kalendermonat: 1. In Amorgos, falls man die Inschrift der unweit vom Hafen gelegenen Insel Kuphonisi dafür in Anspruch nehmen kann, Athen. Mitt. XVI (1891) 178f. 2. In Chalkis. IG XII 9, 207. 27. 3. In Delos, Bull. hell. XXVIII (1904) 160. XXIX (1905) 489, 47. 4. In Ephesos, Joseph. ant. Iud. XIV 10, 12. Dittenberger Syll.² 510, 70. 72. 5. In Eretria, IG XII 9, 207, 26. 6. In Erythrai, Dittenberger a. a. O. 600, 24. 94 u. ö. = Collitz Dial.-Inschr. 5692. 7. In Kios, Le Bas-Waddington 1140. 8. In Kuphonisi, Athen. Mitt. XVI (1891) 178f. , s. o. Amorgos. 9. In Kyzikos, CIG 3664, 78. Dittenberger a. a. O. 366 ; vgl. Wiegand Milet III S. 230ff. 10. In Lampsakos, CIG add. 3641 b 17. 11. In [1940] Magnesia a. M., Inschr. v. Magnesia 13. 117. 293. 12. In Miletos, Athen. Mitt. XXV (1900) 101, 31. 38f. Wiegand Milet III S. 230ff. (nr. 10. 31. 39. 239). 13. In Mykonos, Dittenberger a. a. O. 615, 15 = Collitz Dial.-Inschr. 5416. 14. In Neapolis, IG XIV 760. 15. In Notion, Bull. hell. XXXVII (1913) 241. 16. In Olbia. Latyschev IPE I nr. 31. 17. In Perinthos, Bröcker Philol. II (1847) 249 VIIILeneos martius mensis dicitur lingua puniorum; doch nicht mit dem Papiasscholion als punischer Monat anzusehen, sondern mit K. F. Hermann Philol. II 266 als perinthischer. 18. In Priene, Inschr. von Priene 111, 19. 118, 4. 121, 8. 202, 47. 207, 2. 174. 20. 19. In Samos, Bull. hell. V (1881) 480. 20. In Smyrna, CIG 3137, 34 = Dittenberger Syll. (or.) 229, 34. 21. In Tyras, Latyschev IPE I nr. 3, 42 = CIL III 1, 781, 41ff.: πρὸ ιγ’ καλανδῶν Μαρτίων, Ληνεῶνος η’ (17. Febr. 201 n. Chr.). - Der Name L. ist einer der ältesten griechischen Monatsnamen überhaupt und einer der verbreitetsten in den ionischen Kalendern. Daß es in Athen in historischer Zeit trotz des dort gefeierten Lenaienfestes keinen gleichnamigen Monat gab, ist ebensowenig auffällig, wie das Fehlen des Monats Apaturion, der auch als Kennzeichen ionischer Kalender gelten kann (vgl. Herod. I 147), und ob es früher einen L. in Athen gegeben hat, wie Bergk Beiträge zur griech. Monatsk. 35 sicher annehmen zu dürfen glaubt, muß dahingestellt bleiben. Der Monatsname hat als ionisches Erbgut auch in Hesiods Ἔργα (v. 504) Eingang gefunden , wo es heißt : μῆνα δὲ Ληναιῶνα κάκ’ ἤματα βουδόρα πάντα; stellt er doch eine Zeitangabe dar, die bei der Verbreitung des Monatsnamens in dem Zuhörerkreise des fahrenden Sängers eher auf Verständnis rechnen konnte, als etwa der Name des gleichzeitigen böotischen Monats. Für die Jahreszeit geht aus der Hesiodstelle hervor, daß der L. Wintermonat war. Dies bestätigt Proklos zu Hesiod mit Berufung auf Plutarch , und zugleich stellt er die Gleichung mit boiotisch Bukatios oder Hermaios und mit athenisch Gamelion auf: ὑποπτεύει (Πλούταρχος) δὲ ἢ τὸν Βουκάτιον αὐτὸν λέγειν, ὅς ἐστιν ἡλίου τὸν αἰγόκερων διιόντος ἢ τὸν Ἕρμαιον, ὅς ἐστιν μετὰ τὸν Βουκάτιον, καὶ εἰς ταὐτὸν ἐγχόμενος τῷ Γαμηλιῶνι καθ’ ὃν τὰ Λήναια παρ’ Ἀθηναίοις • Ἴωνες δὲ τοῦτον οὐδ’ ἄλλως, ἀλλὰ Λνωαιῶνα καλοῦσιν. Die Stellung des Monats im Kalender wird weiter gefestigt durch die kyzikenische Inschrift CIG 3664, die die Folge Poseideon. L., Anthesterion bietet, womit auch die für Delos gegebene Monatsfolge stimmt (vgl. Bischoff Leipz. Stud. VII 390f.). Der Monat ist benannt nach den Lenaia, einem Feste des Dionysos Lenaios, d. i. des ληναγέτης, Führers der Bakchantinnen (λῆναι), der zunächst mit ληνός Kelter nichts zu tun hat (Nilsson Griech. Feste 275ff.). Vgl. den Art. Lenaios.

Greek (Liddell-Scott)

Ληναιών: -ῶνος, ὁ, ἀρχαῖον Ἰων. ὄνομα τοῦ ἑβδόμου Ἀττ. μηνὸς Γαμηλιῶνος, καθ’ ὃν τὰ ἐν Ἀθήναις Λήναια ἑωρτάζοντο (ἴδε ἐν λέξ. Διονύσια), ἀντιστοιχῶν περίπου πρὸς τὸ τελευταῖον μέρος τοῦ Ἰανουαρίου καὶ τὸ πρῶτον τοῦ Φεβρουαρίου (κατὰ τὸ Γρηγοριανὸν ἡμερολόγιον), Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 502, ἔνθα σημειοῦται ὡς ὁ ψυχρότατος μήν. Παρὰ τοῖς ἐν Ἀσίᾳ Ἕλλησιν ἦτο ὁ πέμπτος μὴν τοῦ ἔτους.

Greek Monolingual

Ληναιών, -ῶνος, ὁ (Α) Λήναι
αρχαία ιωνική ονομασία του έβδομου αττικού μήνα Γαμηλιώνος, κατά τον οποίο τελούνταν τα Λήναια και που αντιστοιχεί με το διάστημα από τα μέσα Ιανουαρίου ώς τα μέσα Φεβρουαρίου.

Greek Monotonic

Ληναιών: -ῶνος, ὁ, αρχ. Ιων. όνομα του έβδομου Αττ. μήνα Γαμηλιῶνα, κατά τη διάρκεια του οποίου γιορτάζονταν τα Λήναια (βλ. Διονύσια)· αντιστοιχούσε στις τελευταίες μέρες του Ιανουαρίου και τις πρώτες του Φεβρουαρίου, σε Ησίοδ.

Middle Liddell

Ληναιών, ῶνος,
ionic name of the seventh Attic month ὁ, Γαμηλιών, in which the Lenaea were held ( v. Διονύσια ) the latter part of Jan. and former of Feb., Hes.