καθεκτός: Difference between revisions
τὸ κακὸν δοκεῖν ποτ' ἐσθλὸν τῷδ' ἔμμεν' ὅτῳ φρένας θεὸς ἄγει πρὸς ἄταν → evil appears as good to him whose mind the god is leading to destruction (Sophocles, Antigone 622f.)
m (Text replacement - " <span class="bld">" to "<span class="bld">") |
m (Text replacement - "οῑς" to "οῖς") |
||
| Line 20: | Line 20: | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=[[καθεκτός]], -ή, -όν (Α)<br /><b>1.</b> αυτός που επιδέχεται [[αναχαίτιση]], [[δεκτικός]] συγκράτησης, εμποδιζόμενος, αναχαιτιζόμενος («θρασὺς καὶ βδελυρὸς οὐδὲ [[καθεκτός]]», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>2.</b> [[δεκτικός]] κατοχής («τῶν πραγμάτων [[οὐκέτι]] | |mltxt=[[καθεκτός]], -ή, -όν (Α)<br /><b>1.</b> αυτός που επιδέχεται [[αναχαίτιση]], [[δεκτικός]] συγκράτησης, εμποδιζόμενος, αναχαιτιζόμενος («θρασὺς καὶ βδελυρὸς οὐδὲ [[καθεκτός]]», <b>Δημοσθ.</b>)<br /><b>2.</b> [[δεκτικός]] κατοχής («τῶν πραγμάτων [[οὐκέτι]] πολλοῖς ὄντων καθεκτῶν» — [[επειδή]] η [[εξουσία]] δεν ήταν [[πλέον]] δυνατό να κρατηθεί στα χέρια πολλών, <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>3.</b> ο αρπαγμένος από κάποιον<br /><b>4.</b> [[εφικτός]], [[καταληπτός]]<br /><b>4.</b> <b>φρ.</b> «ἐν τῷ καθεκτῷ [[εἶναι]]» — να κρατηθεί [[κάποιος]], να περιορίσει τον εαυτό του, να μείνει [[αδιάφορος]]. <br /><b>επίρρ.</b><i>..</i><br /><i>καθεκτῶς</i> (Α)<br />με τρόπο που επιδέχεται [[αναχαίτιση]] και περιορισμό («οὐ καθεκτῶς» — [[έτσι]] ώστε να μην περιορίζεται [[κανείς]], Φιλόστρ.).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> ρηματ. επίθ. σε -<i>ός</i> του ρ. <i>κατ</i>-<i>έχω</i> με [[σημασία]] «[[συγκρατώ]], [[εμποδίζω]]»]. | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
Revision as of 15:00, 18 June 2022
English (LSJ)
ή, όν, (κατέχω) A to be held back, checked, θρασὺς καὶ βδελυρὸς καὶ οὐδὲ κ. ἔτι D. 21.2, cf. Plu.Fab.10, Pomp.66; τῶν πραγμάτων οὐκέτι πολλοῖς ὄντων καθεκτῶν since power could not be retained in the hands of many, Id.Brut.47; ἐν τῷ κ. εἶναι to contain oneself, Philostr.Im.2.6. Adv. οὐ -τῶς so as not to be restrained, μάχεσθαι Id.Her.10.5. II in the grip of, λούπησι χαλεπῆσιν Corinn.Supp.1.28.
German (Pape)
[Seite 1283] adj. verb. zu κατέχω, zurückzuhalten; θρασὺς καὶ βδελυρὸς καὶ οὐδὲ καθ. Dem. 21, 2; Sp., wie Plut. Fab. 10. – Auch adv., Philostr.
Greek (Liddell-Scott)
καθεκτός: -ή, -όν, (κατέχω) ὁ κατεχόμενος ἢ ἐμποδιζόμενος, ἀναχαιτιζόμενος, θρασὺς καὶ βδελυρὸς οὐδὲ καθεκτὸς Δημ. 515. 12, πρβλ. Πλουτ. Φάβ. 10, Πομπ. 66· τῶν πραγμάτων οὐκέτι πολλοῖς ὄντων καθεκτῶν, ἐπειδὴ ἡ ἐξουσία δὲν ἠδύνατο πλέον νὰ κρατηθῇ εἰς τὰς χεῖρας πολλῶν, ὁ αὐτ. ἐν Βρούτ. 47· ἐν τῷ καθεκτῷ εἶναι, νὰ κρατηθῇ τις, νὰ περιορίσῃ ἑαυτόν, νὰ μείνῃ ἀδιάφορος, Φιλόστρ. 818. ― Ἐπίρρ., οὐ καθεκτῶς, οὕτως ὥστε νὰ μὴ περιορίζηταί τις, ὁ αὐτ. 712. ― Καθ’ Ἡσύχ.: «καθεκτόν, ἐφικτόν, καταληπτόν».
French (Bailly abrégé)
ή, όν :
qu’on peut arrêter, contenir.
Étymologie: adj. verb. de κατέχω.
Greek Monolingual
καθεκτός, -ή, -όν (Α)
1. αυτός που επιδέχεται αναχαίτιση, δεκτικός συγκράτησης, εμποδιζόμενος, αναχαιτιζόμενος («θρασὺς καὶ βδελυρὸς οὐδὲ καθεκτός», Δημοσθ.)
2. δεκτικός κατοχής («τῶν πραγμάτων οὐκέτι πολλοῖς ὄντων καθεκτῶν» — επειδή η εξουσία δεν ήταν πλέον δυνατό να κρατηθεί στα χέρια πολλών, Πλούτ.)
3. ο αρπαγμένος από κάποιον
4. εφικτός, καταληπτός
4. φρ. «ἐν τῷ καθεκτῷ εἶναι» — να κρατηθεί κάποιος, να περιορίσει τον εαυτό του, να μείνει αδιάφορος.
επίρρ...
καθεκτῶς (Α)
με τρόπο που επιδέχεται αναχαίτιση και περιορισμό («οὐ καθεκτῶς» — έτσι ώστε να μην περιορίζεται κανείς, Φιλόστρ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. ρηματ. επίθ. σε -ός του ρ. κατ-έχω με σημασία «συγκρατώ, εμποδίζω»].
Greek Monotonic
καθεκτός: -ή, -όν (κατ-έχω), αυτός που μπορεί να συγκρατηθεί ή να εμποδιστεί, σε Δημ.· αυτός που μπορεί να αναχαιτισθεί, σε Πλούτ.
Russian (Dvoretsky)
καθεκτός: [adj. verb. к κατέχω могущий быть удержанным: οὑ κ. Dem., Plut. неудержимый, безудержный.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
καθεκτός -ή -όν adj. verb. van κατέχω, in toom te houden.
Middle Liddell
καθ-εκτός, κατέχω
to be held back or checked, Dem.: to be retained, Plut.
