νηδύς: Difference between revisions
ἔτυχες εἰς τὴν μάχην ὑπὸ τοῦ στρατηγοῦ πεμφθεὶς → you happened to be sent into the battle by the general
(Autenrieth) |
(27) |
||
| Line 18: | Line 18: | ||
{{Autenrieth | {{Autenrieth | ||
|auten=ύος: [[belly]], [[stomach]]; ‘[[womb]],’ Il. 24.496. | |auten=ύος: [[belly]], [[stomach]]; ‘[[womb]],’ Il. 24.496. | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=[[νηδύς]], ἡ (Α)<br /><b>1.</b> [[στομάχι]] («τὰ τῆς ταλαίης νηδύος θρεπτήρια», <b>Σοφ.</b>)<br /><b>2.</b> [[κοιλιά]], [[υπογάστριο]]<br /><b>3.</b> [[σπλάγχνα]], [[εντόσθια]]<br /><b>4.</b> η [[μήτρα]]<br /><b>5.</b> <b>μτφ.</b> [[κοιλότητα]] αντικειμένου (α. «νηδὺς νάρθηκος», <b>Νίκ.</b><br />β. «νηδὺς λέβητος», <b>Ορφ.</b>).<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Λ. άγνωστης ετυμολ. Η [[αναγωγή]] της λ. σε ΙΕ [[ρίζα]] <i>ned</i>- «[[συμπλέκω]]» και η [[σύνδεση]] της με ΙΕ λ., όπως γοτθ. <i>nati</i> «[[δίχτυ]]» ή λατ. <i>nodus</i> «[[πλοκή]]», [[είναι]] υποθετική. Επίσης η [[άποψη]] ότι η λ. συνδέεται με λατ. <i>abdomen</i> «[[υπογάστριο]]» και προέρχεται από αμάρτυρο επίρρ. <i>n</i><i>ē</i>- «[[κάτω]]» <span style="color: red;">+</span> <i>δυ</i>- (<b>πρβλ.</b> <i>δύομαι</i>, [[δύσις]]) δεν φαίνεται πολύ πιθανή]. | |||
}} | }} | ||
Revision as of 11:58, 29 September 2017
English (LSJ)
ύος, ἡ,
A any of the cavities in the body, Hp.de Arte10: hence, 1 stomach, Od.9.296, Hes.Th.487, S.OC1263, etc. 2 belly, paunch, Il.13.290, Hdt.2.47. 3 bowels, A.Ch.757, Hp. Aër.19, etc.; ἐξελεῖν τὴν νηδύν Hdt.2.87; as the seat of thirst, τέγξας ἄδιψον νηδύν E.Cyc.574; ἄρδῃ τε νηδύν Id.Supp.207. 4 womb, Il.24.496, Hes.Th.460, A.Eu.665, etc.; also of Zeus when in travail of Athena, Hes.Th.890,899; of Dionysus, E.Ba.527 (lyr.). 5 metaph., ν. νάρθηκος Nic.Al.272; λέβητος Orph.L.276.—Acc. νηδύα for νηδύν in Q.S.1.616; dat. pl. νηδύσι Nic.Th.467. [ῠ in trisyll. cases, also νηδῠς A.Ch.l.c., Call.Dian.160, νηδῠν E.Andr.356, Cyc. 574: but νηδῡν AP9.519 (Alc.), Nic.Al.416, Orph. l.c.]
Greek (Liddell-Scott)
νηδύς: -ύος, ἡ, ἐν χρήσει ὡς τὸ κοιλία, ἐπὶ παντὸς μεγάλου κοιλώματος ἐν τῷ σώματι τοῦ ἀνθρώπου, (Ἱππ. 6. 17 κἑξ.) ἑπομένως, 1) ὁ στόμαχος, Ὀδ. Ι. 296, Ἡσ. Θ. 487, Αἰσχύλ., κτλ. 2) ἡ κοιλία, τὸ ὑπογάστριον, Λατ. abdomen Ἰλ. Ν. 290, Ἡρόδ. 2. 47· τὰ ἐντόσθια, Ἱππ. π. Ἀέρ. 292, κτλ.· ἐξελεῖν τὴν νηδὺν Ἡρόδ. 2. 87. 3) ἡ μήτρα, Ἰλ. Ω. 496, Ἡσ. Θεογ. 460, Αἰσχύλ. Εὐμ. 665, κτλ.· ὡσαύτως ἐπὶ Διὸς κατὰ τὴν γέννησιν τῆς Ἀθηνᾶς, Ἡσ. Θ. 890, 899· ἢ τοῦ Διονύσου, Εὐρ. Βάκχ. 526. 4) μεταφ., ἄρδῃ τε νηδύν, ὃ ἐστι νὰ δροσίζῃ τὴν κοιλίαν του, Εὐρ. Ἱκέτ. 207· ν. νάρθηκος Νικ. Ἀλ. 272· λέβητος Ὀρφ. Λιθ. 274· - Αἰτ. νηδύα ἀντὶ νηδὺν παρὰ Κοΐντ. Σμ. 1. 616· δοτ. πληρ. νηδύσι Νικ. Θ. 467· πρβλ. νήδυια. (Πρβλ. Σανσκρ. nâdî, πᾶν σωληνοειδὲς ὄργανον τοῦ σώματος.) [ῠ ἀείποτε ἐν ταῖς τρισυλλάβοις πτώσεσι· ῡ τὸ πλεῖστον ἐν ταῖς δισυλλάβοις, Ἰακωψ. Α. ΙΙ. σελ. 584. 672, 692, Spitzn. Vers. Her. σ. 68, ἀλλ’ ἐνίοτε καὶ ἐνταῦθα βραχύ, οἷον νηδύν, Εὐρ. Ἀνδρ. 356, Κύκλ. 574.]
French (Bailly abrégé)
ύος (ἡ) :
toute partie du corps en retrait :
1 estomac;
2 ventre ou bas-ventre (cf. lat. abdomen) ; particul. bas du ventre ; ventre d’une femme.
Étymologie: νη-, δύω.
English (Autenrieth)
ύος: belly, stomach; ‘womb,’ Il. 24.496.
Greek Monolingual
νηδύς, ἡ (Α)
1. στομάχι («τὰ τῆς ταλαίης νηδύος θρεπτήρια», Σοφ.)
2. κοιλιά, υπογάστριο
3. σπλάγχνα, εντόσθια
4. η μήτρα
5. μτφ. κοιλότητα αντικειμένου (α. «νηδὺς νάρθηκος», Νίκ.
β. «νηδὺς λέβητος», Ορφ.).
[ΕΤΥΜΟΛ. Λ. άγνωστης ετυμολ. Η αναγωγή της λ. σε ΙΕ ρίζα ned- «συμπλέκω» και η σύνδεση της με ΙΕ λ., όπως γοτθ. nati «δίχτυ» ή λατ. nodus «πλοκή», είναι υποθετική. Επίσης η άποψη ότι η λ. συνδέεται με λατ. abdomen «υπογάστριο» και προέρχεται από αμάρτυρο επίρρ. nē- «κάτω» + δυ- (πρβλ. δύομαι, δύσις) δεν φαίνεται πολύ πιθανή].
