πανσέληνος: Difference between revisions
ψυχῆς ἀγῶνα τὸν προκείμενον πέρι δώσων → to stand the appointed trial for his life, to stand the appointed struggle for life and death
(Bailly1_4) |
(30) |
||
Line 18: | Line 18: | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=ος, ον :<br /><b>1</b> de la pleine lune ; ἡ [[πανσέληνος]] ([[ὥρα]]) HDT le temps de la pleine lune;<br /><b>2</b> qui est dans son plein ; [[σελήνη]] THC lune dans son plein, pleine lune ; ἡ [[πανσέληνος]] ([[σελήνη]]) ESCHL la pleine lune.<br />'''Étymologie:''' [[πᾶν]], [[σελήνη]]. | |btext=ος, ον :<br /><b>1</b> de la pleine lune ; ἡ [[πανσέληνος]] ([[ὥρα]]) HDT le temps de la pleine lune;<br /><b>2</b> qui est dans son plein ; [[σελήνη]] THC lune dans son plein, pleine lune ; ἡ [[πανσέληνος]] ([[σελήνη]]) ESCHL la pleine lune.<br />'''Étymologie:''' [[πᾶν]], [[σελήνη]]. | ||
}} | |||
{{grml | |||
|mltxt=-ο / [[πανσέληνος]], -ον, Α και [[πασσέληνος]], -ον, ΝΜΑ<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>το θηλ. ως ουσ.</b> <i>η [[πανσέληνος]]<br /><b>αστρον.</b> [[φάση]] της Σελήνης [[κατά]] την οποία αυτή φαίνεται από τη Γη σαν [[ένας]] [[τέλειος]] [[φωτεινός]] [[δίσκος]] και και η οποία συντελείται [[κάθε]] 29, 53 ημέρες όταν ο Ήλιος και η Σελήνη βρίσκονται σε αντίθετες διευθύνσεις, αλλ. [[πλησιφαής]] [[σελήνη]], γεμάτο [[φεγγάρι]]<br /><b>μσν.-αρχ.</b><br />(για τη [[σελήνη]]) αυτή που φωτίζεται ολόκληρη, [[πλησιφαής]] («ἡ [[σελήνη]] ἐτύγχανε οὖσα [[πανσέληνος]]», <b>Θουκ.</b>)<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> <b>το θηλ. ως ουσ.</b> ο [[χρόνος]] [[κατά]] τον οποίο η [[σελήνη]] [[είναι]] ολόφωτη<br /><b>2.</b> [[στρογγυλός]] σαν τη [[σελήνη]] όταν [[είναι]] ολόφωτη.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> <i>παν</i>- <span style="color: red;">+</span> -<i>σέληνος</i> (<span style="color: red;"><</span> [[σελήνη]]), <b>πρβλ.</b> <i>ημι</i>-<i>σέληνος</i>, <i>πλησι</i>-<i>σέληνος</i>]. | |||
}} | }} |
Revision as of 12:03, 29 September 2017
English (LSJ)
or πασσ- (Arist.APo.93a37 cod. A), ον, of the moon,
A at the full, ἡ σελήνη ἐτύγχανε οὖσα π. Th.7.50; κύκλος π. the moon's full orb, E.Ion1155; τὰς νύκτας τὰς π. Arist.HA622b27. 2 ἡ πανσέληνος (sc. ὥρα) the time of full moon, Hdt.2.47, 6.120, Ar.Ach.84; τὰν αὔριον π. (s. v.l.) at to-morrow's full moon, S.OT1090 (lyr.): without the Art., πανσέληνος A.Th.389, And.1.38; ταῖς πανσελήνοις or ἐν ταῖς π. at the seasons of full moon, Arist.HA544a20, 555a10, cf. Stoic.1.34; πανσέληνον, τό, Apollon.Mir.36. II round as the full moon, χρυσίς Hermipp.37 (dub. l.).
German (Pape)
[Seite 462] vollmondlich; ἡ πανσέληνος, sc. ὥρα, die Zeit des Vollmondes, Ar. Ach. 84; Her. 2, 47. 6, 106. 120; Andoc. 1, 38 u. A.; ἡ πανσέληνος, der Vollmond, Aesch. Spt. 371; Soph. O. R. 1090; Plat. Epin. 990 b; κύκλος, Eur. Ion 1155; σελήνη, D. C. 40, 25; νύξ, Vollmondsnacht, Arist. H. A. 10, 38 u. Sp. Auch χρυσίς, ganz rund, Hermipp. b. Ath. XI, 502 e.
Greek (Liddell-Scott)
πανσέληνος: ἢ πασσ- (ὡς ὁ Βεκκῆρ. ἐν Ἀριστ. Ἀναλυτ. Ὑστ 2. 8, 6, κ. ἀλλ.), ον· - ἐπὶ τῆς σελήνης ὅταν φαίνηται πεφωτισμένη ὁλόκληρος, ἡ σελήνη ἐτύγχανεν οὖσα π. Θουκ. 7. 50· π. κύκλος, ὁ πλήρης κύκλος τῆς σελήνης, Εὐρ. Ἴων 1155· τὰς νύκτας τὰς π. Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 9. 38, 2. 2) ἡ πανσέληνος (ἐξυπακ. ὥρα), ὁ χρόνος τῆς πανσελήνου, Ἡρόδ. 2. 47., 6. 106, 120, Ἀριστοφ. Ἀχ. 84· τὰν αὔριον παν., κατὰ τὴν προσεχῆ πανσέληνον, Σοφ. Ο. Τ. 1090˙ ἢ ἀνάρθρως, πανσέληνος Αἰσχύλ. Θήβ. 389, Ἀνδοκ. 6. 13˙ ταῖς πανσελήνοις ἢ ἐν ταῖς π., κατὰ τὰς πανσελήνους, Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 5. 12, 4 καὶ 23, 4˙ ὡσαύτως πανσέληνον, τό, Ἀπολλων. Ἱστ. Θαυμ. 36. ΙΙ. στρογγύλος ὡς ἡ πανσέληνος, χρυσίδ’ οἴνου πανσέληνον ἐκπιών ὑφείλετοἝρμιππος ἐν «Κέρκωψι» 2.
French (Bailly abrégé)
ος, ον :
1 de la pleine lune ; ἡ πανσέληνος (ὥρα) HDT le temps de la pleine lune;
2 qui est dans son plein ; σελήνη THC lune dans son plein, pleine lune ; ἡ πανσέληνος (σελήνη) ESCHL la pleine lune.
Étymologie: πᾶν, σελήνη.
Greek Monolingual
-ο / πανσέληνος, -ον, Α και πασσέληνος, -ον, ΝΜΑ
νεοελλ.
το θηλ. ως ουσ. η πανσέληνος
αστρον. φάση της Σελήνης κατά την οποία αυτή φαίνεται από τη Γη σαν ένας τέλειος φωτεινός δίσκος και και η οποία συντελείται κάθε 29, 53 ημέρες όταν ο Ήλιος και η Σελήνη βρίσκονται σε αντίθετες διευθύνσεις, αλλ. πλησιφαής σελήνη, γεμάτο φεγγάρι
μσν.-αρχ.
(για τη σελήνη) αυτή που φωτίζεται ολόκληρη, πλησιφαής («ἡ σελήνη ἐτύγχανε οὖσα πανσέληνος», Θουκ.)
αρχ.
1. το θηλ. ως ουσ. ο χρόνος κατά τον οποίο η σελήνη είναι ολόφωτη
2. στρογγυλός σαν τη σελήνη όταν είναι ολόφωτη.
[ΕΤΥΜΟΛ. < παν- + -σέληνος (< σελήνη), πρβλ. ημι-σέληνος, πλησι-σέληνος].