θίς

English (LSJ)

[ῑ], θῑνός : ὁ Il.23.693, Od.12.45, Ar.V.696, Phld. (v. infr.); ἡ S.Ant.591, Ph.1124, Arist.HA548b6, Call.Fr.126, D.H.3.44:—

   A heap, πολὺς ὀστεόφιν θίς Od.12.45; θῖνες νεκρῶν A.Pers.818: metaph., θὶς πημάτων Lyc.812; esp. of sand-banks, θῖνες ψάμμου Hdt.3.26; ἄμμου, γῆς, Plu.Fab.6, Art.18; τοὺς ἐν ἄμμῳ θῖνας Phld.Piet.20; ἐν ταῖς θ. Arist.HA548b6, cf. 537a25; θῖνας καὶ ψάμμους Porph.Abst.4.21; of the sandy deserts of Libya, A.R.4.1384; Νασαμώνων αὔλια καὶ δολιχὰς θ. Call.Fr.126.    2 usu. in Hom., etc., beach, shore, freq. in oblique cases, παρὰ θῖνα… θαλάσσης Il.1.34, cf. Od.6.236, etc.; παρὰ θῖν' ἁλὸς ἀτρυγέτοιο Il.1.316, cf. 350, etc.; alone, ἐπὶ θινί Od.7.290; παρὰ θῖνα 9.46; later θῖν' ἁλός Ar.V.1521 (parod.); πόντου S.Ph.1124 (lyr.); θαλάσσας E.Andr.109 (eleg.); θαλαττία D.H.3.44.    b sand-bank, bar at the mouth of a river, Plb.4.41.6: pl., banks of a stream, D.S. 1.30.    3 sand or mud at the bottom of the sea, οἶδμα… κυλίνδει βυσσόθεν κελαινὰν θῖνα S.Ant.591: metaph., ὥς μου τὸν θῖνα ταράττεις, i.e. trouble the very bottom of my heart, Ar.V.696, v. Sch.    4 shore-weed, θίν' ἐν φυκιόεντι Il.23.693, cf. Arist.HA598a5; θινὸς ὄζειν ib.620a15.    II ἄκρης [πόλιος] θίς the temple that crowns the Acropolis, dub. in Call.Fr.anon.332.

French (Bailly abrégé)

θινός (ὁ ἡ)
I. tas, monceau, amas (d’ossements, de cadavres);
II. particul. amas de sable, d’ord.
1 sable sur le bord de la mer, dune;
2 sable à la surface de la mer, banc de sable;
3 sable au fond de la mer ; vase, limon;
4 sable d’un désert, tourbillons de sable, monticule de sable ; au pl. steppes.
Étymologie: cf. θείνω.

English (Autenrieth)

θῖνός: heap, Od. 12.45; then of the sandy shore, strand.

Greek Monotonic

θίς: [ῑ], θῑνός, ὁ και ἡ,
1. σωρός, στοίβα, σε Ομήρ. Οδ., Αισχύλ.· στον πληθ., λέγεται για αμμώδεις σωρούς, αμμώδεις ακτές, σε Ηρόδ., κ.λπ.
2. παραλία, ακτή, όχθη, παρὰ θῖνα θαλάσσης, σε Ομήρ. Ιλ.· παρὰ θῖν' ἁλός, στο ίδ.· ομοίως, ἐπὶ θινί, σε Ομήρ. Οδ.
3. άμμος ή λάσπη στον πυθμένα της θάλασσας, οἶδμα κυλίνδει βυσσόθεν θῖνα, σε Σοφ.· μεταφ., τὸν θῖνά μου ταράττεις, ταράζεις τα μύχια της καρδιάς μου, σε Αριστοφ.

Russian (Dvoretsky)

θίς: θῑνός (ῑ) ὁ, реже ἡ
1) куча, груда (ὀστεόφιν Hom.; ψάμμου Her.);
2) тж. pl. куча песку, песчаный холм, тж. песчаный берег, песчаное взморье, прибрежные пески (θῖνες ἄνυδροι Plut.): παρὰ или ἐπὶ θῖνα θαλάσσης, ἐπὶ θῖν᾽ θαλάσσης, παρὰ θῖν᾽ или θῖν᾽ ἐφ᾽ ἁλός, тж. ἐπὶ или ἐν θινί и παρὰ θῖνα Hom. на песчаном взморье; πόντου θινὸς ἐφήμενος Soph. сидя на песчаном берегу моря; καθεύδουσι ἀποκρύψαντες ὑπὸ θῖνα ἑαυτοὺς Arst. (некоторые рыбы) спят, зарывшись в песок;
3) песчаное дно, морской ил: οἶδμα κυλίνδει βυσσόθεν θῖνα Soph. волна вздымает со дна песок; ὥς μου τὸν θῖνα ταράττεις! Arph. ты волнуешь меня до глубины души!;
4) морская водоросль (ὁ θ. ὁ μέλας φύεται πρὸς τῇ γῇ Arst.).

Frisk Etymological English

θινός
Grammatical information: m. f.
Meaning: heap, heap of sand (near the sea), dune, shore ( Il.); on the meaning U. Finzenhagen Die geograph. Terminologie des Griechischen (Berl.-Diss. Würzburg-Aumühle 1939) 10f.
Derivatives: ἀποθινόομαι be silted up (Plb.). As 2. member in ἀκρο-θίνια (-να) pl. (rarely sg.) the upper part of a heap, first-fruit offer (most. posthom. poetry), compound from ἄκρος θίς and ιο-suffix.; diff. Risch IF 59, 289.
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]X [probably]
Etymology: Without explanation. Wackernagel Unt. 82 A. 2 compares Skt. dhíṣṇya- put up on a heap of sand, subst. heap of earth with sand, which could go back on a n-stem, IE *dhisen-, dhisn-, from where Gr. *θιων, *θιην, θιν-, to which the nom. θΐς would be an innovation. - Often compared with NHG Düne and cognates, either as *θινϜ- to Skt. dhánvan- dry land, continent, shore (s. Bq; then the ι-vowel remains unexplained) or as *θϜ-ιν- to Lith. dujà part of dust etc. (Persson Beitr. 43f.). Acc. to Osthoff MU 4, 236f. n. to Skt. -dh-i- in ni-dh-í- laying down, preserving (s. τίθημι). - The word will be a (Pre-Greek?) loan.

Middle Liddell

θί¯ς, θῑνός, ὁ,
1. a heap, Od., Aesch.:—in pl. sand-heaps, sand-bank, Hdt., etc.
2. the beach, shore, παρὰ θῖνα θαλάσσης Il.; παρὰ θῖν' ἁλός Il.; so, ἐπὶ θινί Od.
3. sand or mud at the bottom of the sea, οἶδμα κυλίνδει βυσσόθεν θῖνα Soph.; metaph., τὸν θῖνά μου ταράττεις you trouble the very bottom of my heart, Ar.

Frisk Etymology German

θίς: θινός
{thí̄s}
Grammar: m. f.
Meaning: ‘Haufen, Sandhaufen (am Meere), Düne, Gestade’ (ep. ion. poet. seit Il., hell. u. späte Prosa); zur Bed. U. Finzenhagen Die geograph. Terminologie des Griechischen (Berl.-Diss. Würzburg-Aumühle 1939) 10f.
Derivative: Davon ἀποθινόομαι versandet werden (Plb.). Als Hinterglied in ἀκροθίνια (-να) pl. (selten sg.) das Oberste vom Haufen, Erstlingsopfer (vorw. nachhom. Dichtung), Zusammenbildung aus ἄκρος θίς mit ιο-Suffix. Anders Risch IF 59, 289.
Etymology : Ohne befriedigende Erklärung. Wackernagel Unt. 82 A. 2 vergleicht aind. dhíṣṇya- auf einem Erdaufwurf aufgestellt, Subst. Erdaufwurf mit Sand bestreut, das auf einen n-Stamm, idg. *dhisen-, dhisn- zurückgehen könnte, woraus gr. *θιων, *θιην, θιν-, zu welch letzterem der Nom. θΐς eine Neubildung wäre. Specht Ursprung 23 erinnert an θίλα· θημών H. (wozu nach Grošelj Živa Ant. 2, 207 noch θικέλιον· τὴν γογγυλίδα. Λάκωνες H.). — Oft zu nhd. Düne und Verw. gezogen, u. z. entweder als *θινϝ- zu aind. dhánvan- trockenes Land, Festland, Strand (Fick 1, 463 u. A., s. Bq; dabei bleibt der ι-Vokal unerklärt) oder als *θϝ-ιν- zu lit. dujà Stäubchen (Persson Beitr. 43f.); vgl. noch zu θύω einherstürmen. Nach Osthoff MU 4, 236f. A. zu aind. -dh-i- in ni-dh-í- Niederlage, Aufbewahrung (s. τίθημι).
Page 1,675