contemplor
Latin > English (Lewis & Short)
con-templor: ātus, 1 (arch.
I inf. contemplarier, Plaut. Poen. 5, 3, 10), v. dep. templum, I. A. (orig. pertaining to the lang. of augury; cf. Varr. L. L. 7, § 9 Müll.), to look at, view attentively, to survey, behold, gaze upon, give attention to, observe, consider, contemplate, = considero (class. in prose and poetry).
I Physically.
(a) Absol.: sed Is hac abiit; contemplabor, Plaut. Cist. 4, 2, 35: satis ut contemplata modo sis, Ter. Heaut. 4, 1, 4: contemplator, cum, etc., Lucr. 2, 113; 6, 189; Verg. G. 1, 187; 4, 61.—
(b) With obj. acc.: cum intueor et contemplor unumquemque vestrum, Cic. Planc. 1, 2: contemplari unum quidque otiose et considerare coepit, id. Verr. 2, 4, 15, § 33: cum caelum suspeximus caelestiaque contemplati sumus, id. N. D. 2, 2, 4: oculis pulchritudlnem rerum, id. ib. 2, 38, 98; cf. Hor. S. 1, 2, 91: loci naturam ab omni parte, Liv. 35, 28, 2: aliquem, Plaut. Poen. 5, 3, 10: vultum, Ter. Phorm. 1, 4, 32: lituras codicis, Cic. Verr. 2, 3, 16, § 41: nummos in arcā, Hor. S. 1, 1, 67: udum Tibur, id. C. 3, 29, 6 al.—
II Mentally (several times in Cic.): propone tibi duos reges, et id animo contemplare, quod oculis non potes, Cic. Deiot. 14, 40: aliquid secum considerare et contemplari, id. Off. 1, 43, 153: ut totam causam acerrime contemplemini, id. Fl. 11, 26: res, id. N. D. 1, 27, 77.—Absol., Cic. de Or. 1, 33, 151.
Latin > French (Gaffiot 2016)
contemplor,¹¹ ātus sum, ārī, tr. (cum, templum), regarder attentivement, contempler : cum contemplor unumquemque vestrum Cic. Planc. 2, quand je considère attentivement chacun de vous, cf. Verr. 2, 4, 33 ; Or. 9 ; Nat. 1, 52 ; 2, 98 ; id animo contemplare Cic. Dej. 40, contemple ce spectacle par la pensée, cf. Cic. Fl. 26 ; de Or. 1, 151 ; 161 ; Nat. 1, 77 || [av. prop. inf.] considérer que : Amm. 18, 5, 1. étymologie d. P. Fest. 38.
Latin > German (Georges)
con-templor, ātus sum, ārī (con u. templum), etwas in seinen Gesichtskreis ziehen = sein Augenmerk auf etw. richten, seine Blicke über etw. schweifen lassen, etw. sich in der Nähe betrachten, I) eig.: accessit ad argentum; contemplari unum quidque otiose et considerare coepit, Cic.: cum intueor et contemplor unum quemque vestrûm, Cic.: ea (ornamenta) contemplari cum cuperem, vix aspiciendi potestas fuit, Cic. – u. so caelum suspicere caelestiaque contemplari, Cic.: c. lituras codicis, Cic.: situm Carthaginis, Liv.: ab omni parte naturam loci, Liv.: terras et maria (v. der Gottheit), Cic. – im Zshg. absol., at satis ut contemplata modo sis, hast du dir ihn recht betrachtet, Ter.: contemplator, cum etc. betrachte genau, wann usw., Lucr. 2, 114 u.a. Verg. georg. 1, 187 u.a. – II) übtr.: a) mit geistigem Blicke betrachten, propone tibi duos reges et id animo contemplare, quod oculis non potes, Cic.: ut totam causam quam maxime intentis oculis, ut aiunt, acerrime contemplemini, Cic.: ut omnia, quae cognitione digna sunt, summo otio secum ipse consideret et contempletur, Cic. – im Zshg. absol., (omnes artis loci) anquirentibus nobis omnique acie ingenii contemplantibus ostendunt se et occurrunt, Cic. – b) insbes., berücksichtigen, bedenken, m. folg. Acc. u. Infin., cum iurgando contra potentes se magis magisque iniustitiā frangi contemplaretur, Amm. 18, 5, 1. – parag. Infin. contemplarier, Plaut. Poen. 1129. – / Aktive Nbf. contemplo, āvī, ātum, āre, α) im Aktiv (vgl. Prisc. 8, 25. Non. 469 sq.), Enn. tr. 325 (243). Naev. tr. 4. Acc. tr. 557. Titin. com. 21. Plaut. mil. 1029 u.a. Apul. flor. 7. p. 8, 7 Kr.: m. folg. Infin., Nemes. de auc. 3. p. 49 ed. Stern. – β) Partiz. Perf. contemplatus passiv (im Abl. absol.), Amm. 16, 8, 6; 31, 5, 9; 31, 15, 6.
Latin > English
contemplor contemplari, contemplatus sum V DEP :: observe/note/notice, gaze/look hard at, regard; contemplate/consider carefully