πέτευρον

Revision as of 13:11, 23 November 2024 by Spiros (talk | contribs)
(diff) ← Older revision | Latest revision (diff) | Newer revision → (diff)

English (LSJ)

τό,
A roosting perch for fowls, Ar.Fr.839, Theoc.13.13, Nic.Th.197 (pl.), Hsch.
2 generally, pole, spar, plank, Lyc. 884.
II springboard, used by tumblers and acrobats, Man.6.444, Epic.in Arch.Pap.7p.5; Lat. petaurus, Juv.14.265, etc., but abl. peteuro (v.l. petauro), Lucil.Fr.1298 Marx.
2 platform, stage, Plb.8.4.8.
III springe, trap, ἐπὶ πέτευρον ᾅδου συναντᾷ LXX Pr.9.18.
IV public notice board, IG7.235.42 (Oropus, iv B.C.); π. τῷ λόγῳ (for publication of accounts) ib.11(2).145.44 (Delos, iv B. C.).

French (Bailly abrégé)

ου (τό) :
perche sur laquelle les poules se posent la nuit ou latte sur laquelle les poules se posent la nuit, perchoir, juchoir.
Étymologie: πετάννυμι.

German (Pape)

[Seite 605] τό, = πέταυρον (Stange, Latte, Gerüste der Seiltänzer); Ar. in Phot. lex.; Theocr. 13, 13; Nic. Th. 197.

Dutch (Woordenboekgrieks.nl)

πέτευρον -ου, τό stok (voor kippen).

Greek Monolingual

το / πέταυρον, ΝΜΑ, και πέτευρον ΜΑ
λεπτή και ελαστική σανίδα πάνω στην οποία κάνουν τις ασκήσεις τους οι ακροβάτες, οι πεταυριστές
νεοελλ.
λεπτό σανίδι που χρησιμοποιείται για επένδυση
μσν.-αρχ.
σανίδα πάνω στην οποία κοιμούνται οι κότες
2. καταπακτή, παγίδα
αρχ.
1. κάθε επίμηκες ξύλο
2. ικρίωμα, εξέδρα
3. κατάστιχο για καταγραφή λογαριασμών δημόσιας διαχείρησης.
[ΕΤΥΜΟΛ. Τεχνικός όρος αβέβαιης ετυμολ. Πιο πιθανή γραφή της λ. θεωρείται η πέτευρον, ενώ ο τ. πέτ-αυ-ρον απαντά μεταγενέστερα σε παρ. της λ. καθώς και στις λ. petaura, petaurista τις οποίες δανείστηκε η Λατινική από την Ελληνική. Ο τ. πέτευρον / πέταυρον είναι σύνθ. < πετά (άλλος τ. της πρόθεσης πεδά) και τη λ. αὔρα. Κατ' άλλη άποψη, η λ. προέρχεται από αμάρτυρο τ. πετᾱ(F)ορον, παρλλ. τ. του πεδᾱ(F)ορον, αιολ. και δωρ. τ. του μετέωρον, οπότε η δίφθογγος -ευ- του πέτευρον είτε αποτελεί υπερδιορθωμένη μορφή του -αυ- είτε προέρχεται από την παρλλ. παρουσία τών τ. -ήFορον, -ᾱFορον. Ωστόσο, προβλήματα γεννά η παρουσία σε μια αττική λ. του σπάνιου και διαλεκτικού τ. πετά (βλ. πεδά). Τέλος, η άποψη ότι η λ. πέτευρον (< petě-wro) συνδέεται με το ρ. πέτομαι «πετώ» και έχει σχηματιστεί με τρόπο ανάλογο με αυτόν του ἄλευρον παραμένει ανεπιβεβαίωτη τόσο από σημασιολογική όσο και από μορφολογική άποψη].

Frisk Etymological English

Grammatical information: n.
Meaning: hen-roost, acrobat's bar, -framework, high platform, public notice-board (Ar. Fr. 839, inscr. IVa, hell.).
Other forms: -αυρον, πέντευρον s. bel.
Derivatives: πετεύρ-ιον n. small notice-board (Erythrae IVa), -ίζομαι to use a π. = to act as an acrobat (Phld.), with -ισμός, -ιστής, -ιστήρ (Plu., Man.).
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]
Etymology: Technical expression without certain etymology. After Kretschmer KZ 31, 449 from πετα- (= πεδα-, s.v.) and αὔρα air; similar Baunack Phil. 70, 469 and Schwyzer 198 (Schw.-Debr. 498 n. 2; cf. also Prellwitz): from *πετα(Ϝ)ορον as byform of πεδα(Ϝ)ορον = μετέωρον. On the contrary Persson Beitr. 2, 825 n. 7 with Lobeck tries to find connection with πέτομαι (prop. *"instrument to fly"[?]); formation then like ἄλευρον (Benveniste Origines 112). The hesitation ευ: αυ is also diff. interpreted; ευ hypercorrect for αυ (Schwyzer l.c.); from -αϜορον resp. -ηϜορον (Baunack l.c.). -- Lat. LW [loanword] petaurum, -aurista with -auristānus, -aurārius (W.-Hofmann s.v.; there also lit.). -- Pre-Greek Furnée 353; there is also πέντευρον H. (Furnée 291).

Frisk Etymology German

πέτευρον: {péteuron}
Forms: (πέταυρον, s. u.)
Grammar: n.
Meaning: ‘Hühnerstange, Akrobatenstange, -gerüst, hohes Gerüst, Anschlagbrett’ (Ar. Fr. 839, Inschr. IVa, hell. u. sp.).
Derivative: Davon πετεύριον n. kleines Anschlagbrett (Erythrae IVa), -ίζομαι ‘ein π. benutzen’ = als Akrobat auftreten (Phld.), mit -ισμός, -ιστής, -ιστήρ (Plu., Man. u.a.).
Etymology: Technischer Ausdruck ohne sichere Etymologie. Nach Kretschmer KZ 31, 449 von πετα- (= πεδα-, s.d.) und αὔρα Luft; ähnlich Baunack Phil. 70, 469 und Schwyzer 198 (Schw.-Debr. 498 A. 2; vgl. auch Prellwitz): aus *πετα(ϝ)ορον als Nebenform von πεδα(ϝ)ορον = μετέωρον. Dagegen sucht Persson Beitr. 2, 825 A. 7 mit Lobeck Anschluß an πέτομαι (eig. *"Flugvorrichtung"[?]); Bildung dann wie ἄλευρον (Benveniste Origines 112). Das Schwanken ευ: αυ wird ebenfalls verschieden beurteilt; ευ hyperkorrekt für αυ (Schwyzer a.O.); aus -αϝορον bzw. -ηϝορον (Baunack a. O.). — Lat. LW petaurum, -aurista mit -auristānus, -aurārius (W.-Hofmann s.v.; daselbst auch Lit.).
Page 2,521