ἑρκεῖος

English (LSJ)

(freq. written ἕρκειος in codd.), ον, also α, ον A.Ch.653:—

   A of or in the ἕρκος or front court, Ζεὺς Ἑ., as the household god, Od.22.335, Hdt.6.68, S.Ant.487, E.Tr.17, Cratin.Jun.9, Pl.Euthd.302d, Arist.Mu.401a20 : abs., Ἑρκεῖος, ὁ, Paus.4.17.4 ; also βωμὸς ἑ. Pi. Pae.6.114.    2 Ἑρκεῖοι, οἱ, = Lat. Penates, D.H.1.67.    3 πύλαι, θύρα ἑ., the gates, door of the court, A.Ch.561, 571, 653 ; πρὸς κίον' ἑρκείου στέγης S.Aj.108 ; ἐφ' ἑρκείῳ πυρᾷ E.Tr.483.

German (Pape)

[Seite 1031] ον, att. ἕρκειος, auch 3 Endgn, Aesch. Ch. 642, zur Umzäunung, zum Gehöft u. überhaupt zum Hause gehörig, πύλαι ἕρκειοι 554, θύρας ἄκουσον ἑρκείας κτύπον 642; δεθεὶς πρὸς κίον' ἑρ κείου στέγης, v. l. ἑρκίου, Soph. Ai. 108. Bes. Beiwort des Zeus, der als Schutzgott des Hauses einen Altar im Vorhofe, ἕρκος, hat, Od. 22, 335; Soph. Ant. 483; Eur. Tr. 17; Her. 6, 68; Plat. Euthyd. 302 d. Daher die penates ἑρκεῖοι heißen, D Hal. 1, 67.

Greek (Liddell-Scott)

ἑρκεῖος: (οὐχὶ ἕρκειος ἢ ἕρκιος), ον, ὡσαύτως α, ον, ἐν Αἰσχύλ. Χο. 653: - ὁ ἀνήκων εἰς τὸ ἕρκος, εἰς τὸ προαύλιον, Ζεὺς Ἑρκεῖος, ὁ τῆς οἰκογενείας, ἐπειδὴ ὁ βωμὸς ἢ τὸ ἄγαλμα αὐτοῦ ἵστατο ἐν τῷ ἕρκει, τῷ προαυλίῳ, Ὀδ. Χ. 335, Ἡρόδ. 6. 68, Σοφ. Ἀντιγ. 487, Εὐρ. Τρῳ. 17, Κρατῖνος ὁ νεώτ. ἐν «Χείρωνι» 1. 5, πρβλ. Heind ἐν Πλάτ. Εὐθυδ. 302D· ἀπολ., ἐπὶ τῇ ἐσχάρᾳ τοῦ Ἑρκείου Παυσ. 4. 17, 4· (ὁ Ὀβίδιος τηρεῖ τὴν Ἑλλ. λεξ. Jupiter Hercëus· ἀλλαχοῦ ἐν τῇ Λατ. λέγεται Penetralis· καὶ οἱ Ἕλληνες ἑρμηνεύουσι τὸ Ρωμαϊκὸν Penates διὰ τοῦ Ἑρκεῖοι, Διον. Ἁλ. 1. 67). 2) ἑρκείους πύλας, βαλὸν ἐρκείων πυλῶν, θύρας ἑρκείας κτύπον, περὶ τῶν θυρῶν τῆς αὐλῆς, Αἰσχύλ. Χο. 561, 571, 653· πρὸς κίον’ ἑρκείου στέγης, αὐτῆς τῆς στέγης, τῆς ὑπὸ στέγην αὐλῆς, τῆς οἰκίας, Σοφ. Αἴ. 108, ἔνθα ἴδε σημ. Jebb· ἐφ’ ἑρκείῳ πυρᾷ Εὐρ. Τρῳ. 483. - Καθ’ Ἡσύχ.: «ἑρκείου Διός· τοῦ ἀσφαλίου, ἢ τοῦ κατὰ τὴν οἰκίαν, ἔστι δὲ ἕρκειος Ζεὺς παρ’ Ἀθηναίοις». - Ἴδε παρατηρήσεις Κόντου ἐν Ἀθηνᾶς τ. Δ΄, σ. 153 κἑξ.

French (Bailly abrégé)

ος ou α, ον :
att. ἕρκειος;
qui concerne l’enceinte d’une clôture : ἕρκειαι πύλαι, ἑρκεία θύρα ESCHL porte de la cour ; ἑρκεία στέγη SOPH toit d’une tente ; particul. Ζεὺς ἕρκειος OD, Ζὴν ἕρκειος SOPH Zeus, protecteur de la maison et dont l’autel était placé dans la cour.
Étymologie: ἕρκος.

English (Autenrieth)

(ἕρκος): of the enclosure, of the court (αὐλή), epith. of Zeus as household god, having his altar in the court, Od. 22.355†. (See plate III., at end of volume.)

English (Slater)

ἑρκεῑος
   1 of Zeus Herkeios, of the household πρὸς ἑρκεῖον βωμόν (Pae. 6.114)

Greek Monolingual

ἑρκεῑος, -ον και ἑρκεῑος, -α -ον (Α) έρκος
1. αυτός που ανήκει στο έρκος, στο προαύλιο («ἑρκεῑαι πύλαι, θύραι» — οι πύλες, οι θύρες της αυλής, Αισχύλ.)
2. αυτός που ανήκει στην οικία (α. «πρὸς κίον’ ἑρκείου στέγης» — στον στύλο της στέγης του σπιτιού, Σοφ.
β. «ἐφ ἑρκείῳ πυρᾷ», Ευρ.)
3. (ως προσωνυμία του Διός) «Ζεὺς Ἑρκεῑος» — ο Ζευς, ο προστάτης της οικογενειακής ειρήνης και ευτυχίας
4. το αρσ. ως ουσ. α) ὁ Ἑρκεῑος
ο Ζεύς
β) στον πληθ.
οἱ Ἑρκεῑοι
οι εφέστιοι θεοί
5. φρ. «ἑρκεῑος βωμός» — ο βωμός του Ερκείου Διός Πίνδ.).