έδρα

Greek Monolingual

η (AM ἕδρα
Α και ἕδρη)
1. τόπος διαμονής, οίκημα
2. ο τόπος όπου λειτουργούν μόνιμα οι ανώτερες αρχές ή υπάρχει το κεντρικό κατάστημα («έδρα κοινότητας»)
3. ιατρ. το μέρος όπου τοποθετείται πάθος ή φυσιολογική ενέργεια («έδρα τών αντανακλαστικών κινήσεων»)
4. τα οπίσθια, η πυγή, ο πρωκτός
νεοελλ.
1. κάθισμα πάνω σε βάθρο συνήθως με γραφείο
(«έδρα καθηγητή, δασκάλου»)
2. θέση, αξίωμα καθηγητή ανώτερης σχολής ή ακαδημίας («έδρα αρχαιολογίας»)
μσν.
(για φυτά) ρίζα
αρχ.
1. τόπος όπου κάθεται κανείς, κάθισμα, καρέκλα
2. σειρά καθισμάτων
3. τιμητικό κάθισμα, πρωτοκαθεδρία
4. κάθισμα, θρόνος
5. εξουσία, αρχή
6. ναός, ιερό
7. μέρος, τόπος οποιουδήποτε πράγματος
8. βάση, θεμέλιο
9. το μέρος του ουρανού όπου φαίνονται οιωνοί
10. η στάση ικεσίας σε βωμό ή ιερό
11. κάθισμα με ησυχία, καθισιό
12. αδράνεια, χρονοτριβή, βραδύτητα
13. στάση, θέση
14. συνεδρίαση, σύνοδος συμβουλίου ή σωματείου.
[ΕΤΥΜΟΛ. Ο τ. έδ-ρα ανάγεται σε ΙΕ ρίζα sed- «καθίζω, θέτω, κάθομαι» (πρβλ. έζομαι < έδ-yομαι) και φέρει επίθημα -ρᾱ (πρβλ. χώ-ρα). Η λ. έδρα, χωρίς να συνδέεται με αντίστοιχους τύπους σε άλλες ΙΕ γλώσσες, είναι πολύ εύχρηστη, και με τη μορφή -εδρος απαντά ως β' συνθετικό (πρβλ. δί-εδρος, πολύ-εδρος)].