ξόανον
χαῖρ', ὦ μέγ' ἀχρειόγελως ὅμιλε, ταῖς ἐπίβδαις, τῆς ἡμετέρας σοφίας κριτὴς ἄριστε πάντων → all hail, throng that laughs untimely on the day after the festival, best of all judges of our poetic skill
English (LSJ)
τό, (ξέω)
A image carved of wood, E.Ion1403, X.An.5.3.12: then, generally, image, statue, especially of a god, Acus.28 J., E.IT 1359, Tr.525 (lyr.), 1074 (lyr.), BMus.Inscr.1012 (Chalcedon, i B. C./ i A. D.), Paus.8.17.2, al., Porph.Abst.2.56; also of a representation on a scarab, PMag.Leid.V.9.22.
II musical instrument, ξόαν' ἡδυμελῆ S.Fr.238 (anap.).
German (Pape)
[Seite 280] τό (ξέω), eigtl. alles aus Holz Geschnitzte, wie Soph. frg. 228 neben λύραι καὶ μαγάδιδες hat τά τ' ἐν Ἕλλησι ξόαν' ἡδυμελῆ; bes. aber Götterbilder aus Holz, auch aus Stein, u. später auch aus anderen Stoffen gearbeitet; κλέπτοντες ἐκ γῆς ξόανον, Eur. I. T. 1359; βωμοῦ λιποῦσα ξόανα, Ion 1403; aus Cypressenholz, Xen. An. 5, 3, 12; oft bei Paus. u. a. Sp., Ep. ad. 203 (App. 283).
French (Bailly abrégé)
ου (τό) :
statue de dieu en bois ou en pierre.
Étymologie: ξέω.
Russian (Dvoretsky)
ξόᾰνον: τό
1 резное или тесаное изображение, изваяние, статуя Eur., Xen.;
2 резьба Soph.
Greek (Liddell-Scott)
ξόᾰνον: τό, (ξέω) εἴδωλον γεγλυμμένον ἐκ ξύλου, Ξεν. Ἀν. 5. 3, 12· ἀκολούθως, καθόλου, εἴδωλον, ἄγαλμα, ὁμοίωμα, ἰδίως θεοῦ, Εὐρ. Ι. Τ. 1359, Τρῳ 525, 1074. ΙΙ. μουσικόν τι ὄργανον, Σοφ. Ἀποσπ. 228.
Spanish
Greek Monotonic
ξόᾰνον: τό (ξέω), είδωλο από σκαλισμένο ξύλο, σε Ξεν.· γενικά, είδωλο, άγαλμα, σε Ευρ.
Frisk Etymological English
Grammatical information: n.
Meaning: image of a god. Acc. to Latte Glotta 32, 1953, 35 = Kl. Schr. 582 also adj., reading ξοανῶν προθύρων ἐξεσμένων H.
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]X [probably]
Etymology: The word is mostly derived from ξέω (s.v.), but I would rather think of a Pre-Greek word. (Not in Fur.)
See also: s. ξέω.
Middle Liddell
ξόᾰνον, ου, τό, [ξέω]
an image carved of wood, Xen.: generally, an image, statue, Eur.
Frisk Etymology German
ξόανον: {ksóanon}
See also: s. ξέω.
Page 2,337
English (Woodhouse)
Mantoulidis Etymological
(=εἴδωλο, ἄγαλμα ἀπό ξύλο). Ἀπό τό ξέω, ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα.
Léxico de magia
τό imagen grabada de un escarabajo ἐπεκαλεσάμην σέ, ... ὅπως δῷς θείαν καὶ μεγίστην δύναμιν τούτῳ τῷ ξοάνῳ καὶ ποιήσῃς αὐτὸ δύνασθαι te he invocado para que concedas una divina y suprema fuerza a esta imagen grabada y hagas que tenga poder P XII 302 P XII 320
