πτελέα: Difference between revisions
καὶ ὑποθέμενος κατὰ τῆς κεφαλῆς φέρειν τὰς πληγάς, ὡς ἐν ἐκείνῃ τοῦ τε κακοῦ τοῦ πρὸς ἀνθρώπους → and having instructed them to bring their blows against the head, seeing that the harm to humans ... (Josephus, Antiquities of the Jews 1.50)
m (Text replacement - "————————" to "<br />") |
(1b) |
||
Line 33: | Line 33: | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: <b class="b2">elm tree</b> (Il.).<br />Other forms: Ion.- <b class="b3">έη</b>, Epid. <b class="b3">πελέα</b><br />Dialectal forms: Myc. \/[[pterewa]]\/.<br />Derivatives: <b class="b3">πτελέ-ινος</b> <b class="b2">of elm</b> (Att. a. Del. inscr., Thphr.), <b class="b3">-ών</b>, <b class="b3">-ῶνος</b> m. <b class="b2">elm-grove</b> (Gloss.). <b class="b3">Πτελεός</b> m. town in Thessaly etc. (Β 697 a.o.).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: Formation as <b class="b3">μηλέα</b>, <b class="b3">ἰτέα</b> a. other tree-names; the formally inviting connection with <b class="b3">πτέλας</b> [[boar]] can perh. be semant. argued, s. Strömberg Pfl.namen 140 (cf. NHG Eberesche; the boar lives also in elm-woods). Lat. [[pōpulus]] [[poplar]] deviates stongly formally and in meeaning; phonetically quite closer is [[tilia]] <b class="b2">lime-tree</b>; on this as well as on other tree-names, which have been adduced in the rather inconclusive discussion, s. Bq s.v., WP. 2, 84f., W.-Hofmann s. 2. [[pōpulus]] and [[tilia]]; further Merlingen <b class="b3">Μνήμης χάριν</b> 2, 56. On the anlautvariation <b class="b3">πτ-</b> : <b class="b3">π-</b> s. the lit. on <b class="b3">πόλεμος</b>, <b class="b3">πόλις</b>. -- From <b class="b3">πτελέα</b> prob. Arm. <b class="b2">t`eɫi</b> [[elm]] (for old consanguinity lastly Solta Sprache 3,227 w. n. 11); from Lat. [[tilia]] <b class="b3">τιλίαι αἴγειροι</b> H. -- Furnée 226 assumes that it is a variant of <b class="b3">μελὶη</b> [[ash]] and concludes that the word is Pre-Greek. | |etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: <b class="b2">elm tree</b> (Il.).<br />Other forms: Ion.- <b class="b3">έη</b>, Epid. <b class="b3">πελέα</b><br />Dialectal forms: Myc. \/[[pterewa]]\/.<br />Derivatives: <b class="b3">πτελέ-ινος</b> <b class="b2">of elm</b> (Att. a. Del. inscr., Thphr.), <b class="b3">-ών</b>, <b class="b3">-ῶνος</b> m. <b class="b2">elm-grove</b> (Gloss.). <b class="b3">Πτελεός</b> m. town in Thessaly etc. (Β 697 a.o.).<br />Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]<br />Etymology: Formation as <b class="b3">μηλέα</b>, <b class="b3">ἰτέα</b> a. other tree-names; the formally inviting connection with <b class="b3">πτέλας</b> [[boar]] can perh. be semant. argued, s. Strömberg Pfl.namen 140 (cf. NHG Eberesche; the boar lives also in elm-woods). Lat. [[pōpulus]] [[poplar]] deviates stongly formally and in meeaning; phonetically quite closer is [[tilia]] <b class="b2">lime-tree</b>; on this as well as on other tree-names, which have been adduced in the rather inconclusive discussion, s. Bq s.v., WP. 2, 84f., W.-Hofmann s. 2. [[pōpulus]] and [[tilia]]; further Merlingen <b class="b3">Μνήμης χάριν</b> 2, 56. On the anlautvariation <b class="b3">πτ-</b> : <b class="b3">π-</b> s. the lit. on <b class="b3">πόλεμος</b>, <b class="b3">πόλις</b>. -- From <b class="b3">πτελέα</b> prob. Arm. <b class="b2">t`eɫi</b> [[elm]] (for old consanguinity lastly Solta Sprache 3,227 w. n. 11); from Lat. [[tilia]] <b class="b3">τιλίαι αἴγειροι</b> H. -- Furnée 226 assumes that it is a variant of <b class="b3">μελὶη</b> [[ash]] and concludes that the word is Pre-Greek. | ||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=![[πτελέα]], ιονιξ -έη, ἡ,<br />the elm, Lat. [[ulmus]], Il. | |||
}} | }} |
Revision as of 13:14, 9 January 2019
English (LSJ)
Ion. πτελέ-η, ἡ,
A elm, Ulmus glabra, Il.6.419, 21.242,350, Hes.Op.435, Ar.Nu.1008, Thphr.HP3.14.1, Dsc.1.84, etc. II v. foreg.
German (Pape)
[Seite 807] ἡ, ion. πτελέη, die Ulme, Rüster; Il. 6, 419. 21, 242. 350; Hes. O. 437; Ar. Nubb. 995; sp. D., wie Trall. 3 (VI, 170), wie an der erst angeführten Stelle der Il. ein Grabbaum: Antiphil. 37 (VII, 141); u. in Prosa, Luc. D. Mar. 11, 2. – S. auch nom. pr.
Greek (Liddell-Scott)
πτελέα: Ἰων. -έη, ἡ, Λατ. ulmus campestris, ἔτι καὶ νῦν καλουμένη «φτεληά» ἐν Ἑλλάδι (Τουρκιστὶ καρὰ ἀγάτς, δηλ. μαῦρον δένδρον), Ἰλ. Ζ. 419, Φ. 242, 350, Ἡσ. Ἔργ. κ. Ἡμ. 433, Ἀριστοφάν. Νεφ. 1008, κτλ. ― Ἴδε Κόντου Φιλολογικὰ Σύμμικτα ἐν Ἀθηνᾶς τόμ. Γ´, σ. 570.
French (Bailly abrégé)
ας (ἡ) :
orme, arbre.
Étymologie: DELG étym. obscure.
Greek Monolingual
(I)
η, ΝΑ, και πτελιά Ν, και ιων. τ. πτελέη και πελέα Α
γένος αγγειόσπερμων δικότυλων φυτών που σύμφωνα με τη σύγχρονη επιστημονική ταξινόμηση ανήκει στην οικογένεια ρουτίδες, γνωστό σήμερα ως φτελιά.
[ΕΤΥΜΟΛ. Άγνωστης ετυμολ. 'Ονομα φυτού με επίθημα -έα (πιθ. < -εFᾱ, πρβλ. μυκην. pterewa / peterewa) που συνδέεται πιθ. με τη λ. πτέλας «κάπρος», ίσως επειδή ο κάπρος ζει μέσα στις φτελιές. Ο αρμ. τ. t'eli «φτελιά» πρέπει να θεωρηθεί δάνειο από την Ελληνική. Η εναλλαγή, τέλος, τών πτ- καί π- στην αρχή της λ. δεν σημαίνει ότι η λ. πρέπει να αναχθεί αναγκαστικά στο προελληνικό γλωσσικό υπόστρωμα, αλλά μάλλον ότι το αρκτικό πτ- του τ. οφείλεται σε διαφορετική προφορά του π- υπό την επίδραση φωνήματος του προελληνικού γλωσσικού υποστρώματος (πρβλ. και πόλεμος / πτόλεμος, πόλις / πτόλις). Οι νεοελλ. τ. πτελιά / φτελιά έχουν σχηματιστεί από τον τ. πτελέα με συνίζηση (πρβλ. ιτέα: ιτιά, μηλέα: μηλιά), βλ. και λ. φτελιά].
(II)
ἡ, Α
(κατά τον Ησύχ.) (στους Λάκωνες) «σῡς».
[ΕΤΥΜΟΛ. Βλ. πτέλας.
Greek Monotonic
πτελέα: Ιων. -έη, ἡ, φτελιά, Λατ. ulmus, σε Ομήρ. Ιλ.
Russian (Dvoretsky)
πτελέα: ион. πτελέη ἡ вяз (Ulmus campestris) Hom., Hes., Arph., Arst. etc.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
πτελέα -ας, ἡ olm (boom).
Frisk Etymological English
Grammatical information: f.
Meaning: elm tree (Il.).
Other forms: Ion.- έη, Epid. πελέα
Dialectal forms: Myc. \/pterewa\/.
Derivatives: πτελέ-ινος of elm (Att. a. Del. inscr., Thphr.), -ών, -ῶνος m. elm-grove (Gloss.). Πτελεός m. town in Thessaly etc. (Β 697 a.o.).
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]
Etymology: Formation as μηλέα, ἰτέα a. other tree-names; the formally inviting connection with πτέλας boar can perh. be semant. argued, s. Strömberg Pfl.namen 140 (cf. NHG Eberesche; the boar lives also in elm-woods). Lat. pōpulus poplar deviates stongly formally and in meeaning; phonetically quite closer is tilia lime-tree; on this as well as on other tree-names, which have been adduced in the rather inconclusive discussion, s. Bq s.v., WP. 2, 84f., W.-Hofmann s. 2. pōpulus and tilia; further Merlingen Μνήμης χάριν 2, 56. On the anlautvariation πτ- : π- s. the lit. on πόλεμος, πόλις. -- From πτελέα prob. Arm. t`eɫi elm (for old consanguinity lastly Solta Sprache 3,227 w. n. 11); from Lat. tilia τιλίαι αἴγειροι H. -- Furnée 226 assumes that it is a variant of μελὶη ash and concludes that the word is Pre-Greek.