μάρη: Difference between revisions

From LSJ

ἄνδρα μοι ἔννεπε, μοῦσα, πολύτροπον, ὃς μάλα πολλὰ πλάγχθη → Tell me, Muse, about the man of many turns, who many ways wandered (Cook translation of Odyssey 1.1)

Source
m (Text replacement - "   <span class="bld">" to "<span class="bld">")
m (LSJ1 replacement)
 
(10 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=mari
|Transliteration C=mari
|Beta Code=ma/rh
|Beta Code=ma/rh
|Definition=[ᾰ], ἡ, <span class="sense"><span class="bld">A</span> = [[χείρ]], [[hand]], <span class="bibl">Pi.<span class="title">Fr.</span>310</span>. (Hence <b class="b3">εὐμαρής, εὐμάρεια</b>.)</span>
|Definition=[ᾰ], ἡ, = [[χείρ]], [[hand]], Pi.''Fr.''310. (Hence [[εὐμαρής]], [[εὐμάρεια]].)
}}
}}
{{pape
{{pape
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0095.png Seite 95]] ἡ, nach Schol. Il. 15, 137 bei Pind. = [[χείρ]], soll Stammwort von [[μάρπτω]] u. [[εὐμαρής]] sein.
|ptext=[[https://www.translatum.gr/images/pape/pape-02-0095.png Seite 95]] ἡ, nach Schol. Il. 15, 137 bei Pind. = [[χείρ]], soll Stammwort von [[μάρπτω]] u. [[εὐμαρής]] sein.
}}
{{bailly
|btext=(ἡ) :<br />[[main]].<br />'''Étymologie:''' DELG cf. <i>lat.</i> manus, alb. marr « tenir ».
}}
{{elru
|elrutext='''μάρη:''' (ᾰ) ἡ [[μάρπτω]] рука Pind.
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''μάρη''': [ᾰ], ἡ, = [[χείρ]], Πινδ. Ἀποσπ. 276· [[ὁπόθεν]] ἐτυμολογοῦνται αἱ λέξ. [[εὐμαρής]], [[εὐμάρεια]].
|lstext='''μάρη''': [ᾰ], ἡ, = [[χείρ]], Πινδ. Ἀποσπ. 276· [[ὁπόθεν]] ἐτυμολογοῦνται αἱ λέξ. [[εὐμαρής]], [[εὐμάρεια]].
}}
{{bailly
|btext=(ἡ) :<br />main.<br />'''Étymologie:''' DELG cf. <i>lat.</i> manus, alb. marr « tenir ».
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=[[μάρη]], ἡ (Α)<br />[[χέρι]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Έχει διατυπωθεί η [[άποψη]] ότι η λ. [[μάρη]], [[καθώς]] και το λατ. <i>manus</i> «[[χέρι]]», ανάγονται σε αρχαίο ετερόκλιτο θ. σε <i>r</i> / <i>n</i>. Το θ. σε -<i>n</i> εμφανίζεται στο αρχ. νορβ. <i>mund</i> «[[χέρι]]», κελτ. <i>manal</i> «[[δέσμη]], [[δεμάτι]]», χεττιτ. <i>manijahh</i> «[[παίρνω]] στα χέρια, [[διοικώ]]», ενώ το θ. σε -<i>r</i> εμφανίζεται πιθ. στο αλβαν. <i>m</i><i>ā</i><i>rr</i> «[[τείνω]]». Κατ' [[άλλη]] [[άποψη]], λιγότερο πιθανή, αμφισβητείται η σημ. «[[χέρι]]» του τ. [[μάρη]], υποστηρίζεται ότι η λ. σημαίνει «[[εύκολος]]» (<b>[[πρβλ]].</b> τη σημ. του [[ευμαρής]]) και συνδέεται με τη λ. [[μέρος]]. Εκφράζονται αμφιβολίες, εξάλλου, αν η λ. [[είναι]] θηλυκού γένους ή [[μήπως]] [[πρέπει]] να θεωρηθεί πληθ. [[αριθμός]] ενός ουδετέρου με σιγμόληκτο [[θέμα]] (<i>τὸ μάρος</i> - τὰ [[μάρη]]). Η λ. [[μάρη]] ως β' συνθετικό εμφανίζεται στα [[σύνθετα]] [[ευμαρής]] και [[δυσμαρής]] (<b>[[πρβλ]].</b> [[ευχερής]], [[δυσχερής]])].
|mltxt=[[μάρη]], ἡ (Α)<br />[[χέρι]].<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> Έχει διατυπωθεί η [[άποψη]] ότι η λ. [[μάρη]], [[καθώς]] και το λατ. <i>manus</i> «[[χέρι]]», ανάγονται σε αρχαίο ετερόκλιτο θ. σε <i>r</i> / <i>n</i>. Το θ. σε -<i>n</i> εμφανίζεται στο αρχ. νορβ. <i>mund</i> «[[χέρι]]», κελτ. <i>manal</i> «[[δέσμη]], [[δεμάτι]]», χεττιτ. <i>manijahh</i> «[[παίρνω]] στα χέρια, [[διοικώ]]», ενώ το θ. σε -<i>r</i> εμφανίζεται πιθ. στο αλβαν. <i>m</i><i>ā</i><i>rr</i> «[[τείνω]]». Κατ' [[άλλη]] [[άποψη]], λιγότερο πιθανή, αμφισβητείται η σημ. «[[χέρι]]» του τ. [[μάρη]], υποστηρίζεται ότι η λ. σημαίνει «[[εύκολος]]» ([[πρβλ]]. τη σημ. του [[ευμαρής]]) και συνδέεται με τη λ. [[μέρος]]. Εκφράζονται αμφιβολίες, εξάλλου, αν η λ. [[είναι]] θηλυκού γένους ή [[μήπως]] [[πρέπει]] να θεωρηθεί πληθ. [[αριθμός]] ενός ουδετέρου με σιγμόληκτο [[θέμα]] (<i>τὸ μάρος</i> - τὰ [[μάρη]]). Η λ. [[μάρη]] ως β' συνθετικό εμφανίζεται στα [[σύνθετα]] [[ευμαρής]] και [[δυσμαρής]] ([[πρβλ]]. [[ευχερής]], [[δυσχερής]])].
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''μάρη:''' ἡ, [[χέρι]], σε Πίνδ.
|lsmtext='''μάρη:''' ἡ, [[χέρι]], σε Πίνδ.
}}
{{elru
|elrutext='''μάρη:''' (ᾰ) ἡ [[μάρπτω]] рука Pind.
}}
}}
{{etym
{{etym
|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: [[hand]] (Pi. Fr. 310).<br />Derivatives: [[εὑμαρής]] with [[εὑμάρεια]], s. v.; quite uncertain [[μάρις]], <b class="b3">-εως</b> m. name of a measure for liquids, = 6 [[κοτύλαι]] (Arist., Poll.), = 10 [[χόες]] (Polyaen.), with the dimin. [[μάριον]] (pap.).<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Gr. [[μάρη]] and Lat. [[manus]] could be explained as representative of a heteroclitic <b class="b2">r-n-</b>stem. Derivatives of the <b class="b2">n-</b>stem are found in Germ., e.g. OWNo. [[mund]] f. [[hand]] (IE <b class="b2">*mn̥-t-</b>) and in Celt., Corn. [[manal]] (< <b class="b2">*manatlo-</b>) [[sheaf]]; compare also the Hitt. denominative <b class="b2">manii̯ah̯h̯-</b> <b class="b2">hand over, give, govern etc.</b> (Pedersen Hittitisch $83). A deriv. of the <b class="b2">r-</b>stem has been supposed in Alb. [[marr]] (< <b class="b2">*marnō</b>) [[hold]], [[take]]. So Greek and Albanian agree as opposed to the western languages (including Hittite), cf. Porzig Gliederung 178. Further s. W.-Hofmann s. [[manus]]; also WP. 2, 272, Pok. 740. But see Forssman, Untersuchungen 135-140, who doubts the meaning of the word. Blanc, RPh. 70(1996)?? supposes that the form was coined to explain [[εὐμαρής]]. Schrijver, Laryngeals 458 rejects an [[r]]\/<b class="b2">n-</b>stem, as this would suppose a root <b class="b2">m-</b> which is impossible in PIE. -- Cf. on [[χείρ]].
|etymtx=Grammatical information: f.<br />Meaning: [[hand]] (Pi. Fr. 310).<br />Derivatives: [[εὑμαρής]] with [[εὑμάρεια]], s. v.; quite uncertain [[μάρις]], <b class="b3">-εως</b> m. name of a measure for liquids, = 6 [[κοτύλαι]] (Arist., Poll.), = 10 [[χόες]] (Polyaen.), with the dimin. [[μάριον]] (pap.).<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: Gr. [[μάρη]] and Lat. [[manus]] could be explained as representative of a heteroclitic [[r-n-]]stem. Derivatives of the [[n-]]stem are found in Germ., e.g. OWNo. [[mund]] f. [[hand]] (IE <b class="b2">*mn̥-t-</b>) and in Celt., Corn. [[manal]] (< <b class="b2">*manatlo-</b>) [[sheaf]]; compare also the Hitt. denominative <b class="b2">manii̯ah̯h̯-</b> [[hand over]], [[give]], [[govern etc.]] (Pedersen Hittitisch $83). A deriv. of the [[r-]]stem has been supposed in Alb. [[marr]] (< <b class="b2">*marnō</b>) [[hold]], [[take]]. So Greek and Albanian agree as opposed to the western languages (including Hittite), cf. Porzig Gliederung 178. Further s. W.-Hofmann s. [[manus]]; also WP. 2, 272, Pok. 740. But see Forssman, Untersuchungen 135-140, who doubts the meaning of the word. Blanc, RPh. 70(1996)?? supposes that the form was coined to explain [[εὐμαρής]]. Schrijver, Laryngeals 458 rejects an [[r]]/[[n-]]stem, as this would suppose a root [[m-]] which is impossible in PIE. -- Cf. on [[χείρ]].
}}
}}
{{mdlsj
{{mdlsj
Line 35: Line 35:
}}
}}
{{FriskDe
{{FriskDe
|ftr='''μάρη''': {márē}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Hand]] (Pi. ''Fr''. 310).<br />'''Derivative''': Davon [[εὐμαρής]] mit [[εὐμάρεια]], s. bes.; ganz unsicher [[μάρις]], -εως m. N. eines Flüssigkeitsmaßes, = 6 κοτύλαι (Arist., Poll.), = 10 [[χόες]] (Polyaen.), mit dem Demin. μάριον (Pap.).<br />'''Etymology''' : Gr. [[μάρη]] und lat. ''manus'' können als Ausläufer eines heteroklitischen ''r''-''n''- Stamms erklärt werden. Erweiterungen des ''n''-Stamms liegen vor in germ., z.B. awno. ''mund'' f. [[Hand]] (idg. *''mn̥''-''t''-) und in kelt., korn. ''manal'' (< *''manatlo''-) [[Garbe]]; in Betracht kommt auch das heth. Denominativ ''manii̯aḫḫ''- [[einhändigen]], [[übergeben]], [[verwalten]] (Pedersen Hittitisch ̨ 83 m. Lit.). Ein Ableger des ''r''-Stammes ist in alb. ''marr'' (< *''marnō'') [[halten]], [[fassen]] vermutet worden. Griech. und Alban. gehen also gegenüber den westlichen Sprachen (einschließlich dem Hethitischen) zusammen, vgl. Porzig Gliederung 178. Weitere Lit. mit zahlreichen Einzelheiten bei W.-Hofmann s. ''manus''; auch WP. 2, 272, Pok. 710f. — Vgl. zu [[χείρ]].<br />'''Page''' 2,175
|ftr='''μάρη''': {márē}<br />'''Grammar''': f.<br />'''Meaning''': [[Hand]] (Pi. ''Fr''. 310).<br />'''Derivative''': Davon [[εὐμαρής]] mit [[εὐμάρεια]], s. bes.; ganz unsicher [[μάρις]], -εως m. N. eines Flüssigkeitsmaßes, = 6 κοτύλαι (Arist., Poll.), = 10 [[χόες]] (Polyaen.), mit dem Demin. μάριον (Pap.).<br />'''Etymology''': Gr. [[μάρη]] und lat. ''manus'' können als Ausläufer eines heteroklitischen ''r''-''n''- Stamms erklärt werden. Erweiterungen des ''n''-Stamms liegen vor in germ., z.B. awno. ''mund'' f. [[Hand]] (idg. *''mn̥''-''t''-) und in kelt., korn. ''manal'' (< *''manatlo''-) [[Garbe]]; in Betracht kommt auch das heth. Denominativ ''manii̯aḫḫ''- [[einhändigen]], [[übergeben]], [[verwalten]] (Pedersen Hittitisch ̨ 83 m. Lit.). Ein Ableger des ''r''-Stammes ist in alb. ''marr'' (< *''marnō'') [[halten]], [[fassen]] vermutet worden. Griech. und Alban. gehen also gegenüber den westlichen Sprachen (einschließlich dem Hethitischen) zusammen, vgl. Porzig Gliederung 178. Weitere Lit. mit zahlreichen Einzelheiten bei W.-Hofmann s. ''manus''; auch WP. 2, 272, Pok. 710f. — Vgl. zu [[χείρ]].<br />'''Page''' 2,175
}}
}}

Latest revision as of 11:47, 25 August 2023

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: μάρη Medium diacritics: μάρη Low diacritics: μάρη Capitals: ΜΑΡΗ
Transliteration A: márē Transliteration B: marē Transliteration C: mari Beta Code: ma/rh

English (LSJ)

[ᾰ], ἡ, = χείρ, hand, Pi.Fr.310. (Hence εὐμαρής, εὐμάρεια.)

German (Pape)

[Seite 95] ἡ, nach Schol. Il. 15, 137 bei Pind. = χείρ, soll Stammwort von μάρπτω u. εὐμαρής sein.

French (Bailly abrégé)

(ἡ) :
main.
Étymologie: DELG cf. lat. manus, alb. marr « tenir ».

Russian (Dvoretsky)

μάρη: (ᾰ) ἡ μάρπτω рука Pind.

Greek (Liddell-Scott)

μάρη: [ᾰ], ἡ, = χείρ, Πινδ. Ἀποσπ. 276· ὁπόθεν ἐτυμολογοῦνται αἱ λέξ. εὐμαρής, εὐμάρεια.

Greek Monolingual

μάρη, ἡ (Α)
χέρι.
[ΕΤΥΜΟΛ. Έχει διατυπωθεί η άποψη ότι η λ. μάρη, καθώς και το λατ. manus «χέρι», ανάγονται σε αρχαίο ετερόκλιτο θ. σε r / n. Το θ. σε -n εμφανίζεται στο αρχ. νορβ. mund «χέρι», κελτ. manal «δέσμη, δεμάτι», χεττιτ. manijahh «παίρνω στα χέρια, διοικώ», ενώ το θ. σε -r εμφανίζεται πιθ. στο αλβαν. mārr «τείνω». Κατ' άλλη άποψη, λιγότερο πιθανή, αμφισβητείται η σημ. «χέρι» του τ. μάρη, υποστηρίζεται ότι η λ. σημαίνει «εύκολος» (πρβλ. τη σημ. του ευμαρής) και συνδέεται με τη λ. μέρος. Εκφράζονται αμφιβολίες, εξάλλου, αν η λ. είναι θηλυκού γένους ή μήπως πρέπει να θεωρηθεί πληθ. αριθμός ενός ουδετέρου με σιγμόληκτο θέμα (τὸ μάρος - τὰ μάρη). Η λ. μάρη ως β' συνθετικό εμφανίζεται στα σύνθετα ευμαρής και δυσμαρής (πρβλ. ευχερής, δυσχερής)].

Greek Monotonic

μάρη: ἡ, χέρι, σε Πίνδ.

Frisk Etymological English

Grammatical information: f.
Meaning: hand (Pi. Fr. 310).
Derivatives: εὑμαρής with εὑμάρεια, s. v.; quite uncertain μάρις, -εως m. name of a measure for liquids, = 6 κοτύλαι (Arist., Poll.), = 10 χόες (Polyaen.), with the dimin. μάριον (pap.).
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: Gr. μάρη and Lat. manus could be explained as representative of a heteroclitic r-n-stem. Derivatives of the n-stem are found in Germ., e.g. OWNo. mund f. hand (IE *mn̥-t-) and in Celt., Corn. manal (< *manatlo-) sheaf; compare also the Hitt. denominative manii̯ah̯h̯- hand over, give, govern etc. (Pedersen Hittitisch $83). A deriv. of the r-stem has been supposed in Alb. marr (< *marnō) hold, take. So Greek and Albanian agree as opposed to the western languages (including Hittite), cf. Porzig Gliederung 178. Further s. W.-Hofmann s. manus; also WP. 2, 272, Pok. 740. But see Forssman, Untersuchungen 135-140, who doubts the meaning of the word. Blanc, RPh. 70(1996)?? supposes that the form was coined to explain εὐμαρής. Schrijver, Laryngeals 458 rejects an r/n-stem, as this would suppose a root m- which is impossible in PIE. -- Cf. on χείρ.

Middle Liddell

μάρη, ἡ,
a hand, Pind.

Frisk Etymology German

μάρη: {márē}
Grammar: f.
Meaning: Hand (Pi. Fr. 310).
Derivative: Davon εὐμαρής mit εὐμάρεια, s. bes.; ganz unsicher μάρις, -εως m. N. eines Flüssigkeitsmaßes, = 6 κοτύλαι (Arist., Poll.), = 10 χόες (Polyaen.), mit dem Demin. μάριον (Pap.).
Etymology: Gr. μάρη und lat. manus können als Ausläufer eines heteroklitischen r-n- Stamms erklärt werden. Erweiterungen des n-Stamms liegen vor in germ., z.B. awno. mund f. Hand (idg. *mn̥-t-) und in kelt., korn. manal (< *manatlo-) Garbe; in Betracht kommt auch das heth. Denominativ manii̯aḫḫ- einhändigen, übergeben, verwalten (Pedersen Hittitisch ̨ 83 m. Lit.). Ein Ableger des r-Stammes ist in alb. marr (< *marnō) halten, fassen vermutet worden. Griech. und Alban. gehen also gegenüber den westlichen Sprachen (einschließlich dem Hethitischen) zusammen, vgl. Porzig Gliederung 178. Weitere Lit. mit zahlreichen Einzelheiten bei W.-Hofmann s. manus; auch WP. 2, 272, Pok. 710f. — Vgl. zu χείρ.
Page 2,175