εὐφυΐα: Difference between revisions
Θνητὸς πεφυκὼς τοὐπίσω πειρῶ βλέπειν → Homo natus id, quod instat, ut videas, age → Als sterblich Wesen mühe dich zu seh'n, was folgt
(4) |
m (Text replacement - "Theophrastus" to "Thphr.") |
||
| (21 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 8: | Line 8: | ||
|Transliteration C=effyia | |Transliteration C=effyia | ||
|Beta Code=eu)fui/+a | |Beta Code=eu)fui/+a | ||
|Definition=ἡ, < | |Definition=ἡ,<br><span class="bld">A</span> [[natural goodness of growth]] or [[shape]], [[shapeliness]], δακτύλων Hp. ''Off.''4, cf. ''Art.''82; εὐ. καὶ ὥρα Plu. ''Sol.''1; <b class="b3">ἡ τῶν ζῴων εὐ.</b> Porph. ''Abst.''3.24.<br><span class="bld">II</span> [[good natural parts]], and morally, [[goodness of disposition]], freq. in both senses at once, [[Aristotle|Arist.]]''[[Nicomachean Ethics|EN]]''1114b12, ''Rh.''1362b24, etc.; defined as <b class="b3">τάχος μαθήσεως</b>, Pl.''Def.''413d.<br><span class="bld">2</span> of places, [[fertility]], [[favourable situation]], etc., εὐ. πρός τι [[Theophrastus|Thphr.]] ''CP''1.2.3; <b class="b3">ἡ τῶν τόπων εὐ.</b> Plb.2.68.5.—[[εὐφύεια]] is cited from Alex.317, and is found in Pap., as Anon. ''in Tht.''4.43,al. | ||
}} | }} | ||
{{bailly | {{bailly | ||
|btext=ας (ἡ) :<br /><b>1</b> heureuse | |btext=ας (ἡ) :<br /><b>1</b> [[heureuse croissance]] ; bonne nature, bonne qualité;<br /><b>2</b> <i>au mor.</i> [[bon naturel]], [[heureuses dispositions]], [[talent]].<br />'''Étymologie:''' [[εὐφυής]]. | ||
}} | }} | ||
{{grml | {{grml | ||
|mltxt=η (ΑΜ [[εὐφυΐα]]) [[ευφυής]]<br />(για τη διανοητική [[κατάσταση]]) [[οξύνοια]], [[εξυπνάδα]], [[νοημοσύνη]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> καλή [[φυσική]] [[ανάπτυξη]], καλή [[διαμόρφωση]] («[[φιλία]] τὸ πρῶτον ἦν | |mltxt=η (ΑΜ [[εὐφυΐα]]) [[ευφυής]]<br />(για τη διανοητική [[κατάσταση]]) [[οξύνοια]], [[εξυπνάδα]], [[νοημοσύνη]]<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> καλή [[φυσική]] [[ανάπτυξη]], καλή [[διαμόρφωση]] («[[φιλία]] τὸ πρῶτον ἦν αὐτοῖς πολλὴ μὲν διὰ τὴν εὐφυΐαν καὶ ὥραν», <b>Πλούτ.</b>)<br /><b>2.</b> (για τη διανοητική και την [[ηθική]] [[κατάσταση]] [[μαζί]]) η [[εξυπνάδα]] και η καλή [[διάθεση]] («[[εὐφυΐα]] [[τάχος]] μαθήσεως, [[γέννησις]] φύσεως ἀγαθή<br />[[ἀρετὴ]] ἐν φύσει», <b>Πλάτ.</b>)<br /><b>3.</b> (για [[τόπο]]) α) [[ευφορία]], [[γονιμότητα]]<br />β) [[καταλληλότητα]], στρατηγική [[θέση]] («ἡ τῶν τόπων [[εὐφυΐα]]», <b>Πολ.</b>). | ||
}} | }} | ||
{{lsm | {{lsm | ||
|lsmtext=''' | |lsmtext='''εὐφυΐα:''' ἡ,<br /><b class="num">I.</b> [[καλή]] [[φυσική]] [[κατάσταση]], [[καλή]] [[φυσική]] [[ανάπτυξη]], σε Πλούτ.<br /><b class="num">II.</b> [[φυσικά]] προτερήματα, [[εξυπνάδα]], μεγαλοφυΐα· και με [[ηθική]] [[σημασία]], [[καλοσύνη]], σε Αριστ. | ||
}} | |||
{{elru | |||
|elrutext='''εὐφῠΐα:''' ἡ<br /><b class="num">1</b> [[хорошее развитие]], [[высокий рост]] (τοῦ πλατάνου Luc.);<br /><b class="num">2</b> [[изящество]], [[красота]] (εὐ. καὶ [[ὥρα]] Plut.);<br /><b class="num">3</b> [[одаренность]], [[даровитость]], [[природные способности]] (''[[sc.]]'' τῆς ψυχῆς Plut.);<br /><b class="num">4</b> [[благородство]] (τοῦ ἤθους Plut.);<br /><b class="num">5</b> [[удобное местоположение]], [[выгодность]] (τῶν τόπων Arst., Polyb.). | |||
}} | |||
{{pape | |||
|ptext=ἡ, <i>der [[schöne]] [[Wuchs]]</i>, Hippocr.; τοῦ πλατάνου Luc.; καὶ [[ὥρα]] Plut. <i>Sol</i>. 1; ὄρθιον [[ὑπόδημα]] δείκνυσι ποδὸς εὐφυΐαν <i>Amator</i>. 21; von der [[guten]] Lage eines Ortes, dem günstigen [[Terrain]], Pol. 2.68.5; χώρας [[εὐβοσία]] καὶ εὐφ. vrbdt Theophr. – Gew. übertragen auf den [[Geist]], <i>gute [[Anlagen]], [[Talent]]</i>, vgl. bes. Arist. <i>Eth. Nic</i>. 3.7 und Plat. <i>defin</i>. 413d; [[εὐφυΐα]] [[τάχος]] μαθήσεως, [[öfter]] bei Plut. und a. Sp, wie DS. 1.97 διὰ τὴν εὐφυΐαν ἀξιωθεὶς [[μεγάλης]] δόξης. | |||
}} | }} | ||
Latest revision as of 07:28, 2 November 2024
English (LSJ)
ἡ,
A natural goodness of growth or shape, shapeliness, δακτύλων Hp. Off.4, cf. Art.82; εὐ. καὶ ὥρα Plu. Sol.1; ἡ τῶν ζῴων εὐ. Porph. Abst.3.24.
II good natural parts, and morally, goodness of disposition, freq. in both senses at once, Arist.EN1114b12, Rh.1362b24, etc.; defined as τάχος μαθήσεως, Pl.Def.413d.
2 of places, fertility, favourable situation, etc., εὐ. πρός τι Thphr. CP1.2.3; ἡ τῶν τόπων εὐ. Plb.2.68.5.—εὐφύεια is cited from Alex.317, and is found in Pap., as Anon. in Tht.4.43,al.
French (Bailly abrégé)
ας (ἡ) :
1 heureuse croissance ; bonne nature, bonne qualité;
2 au mor. bon naturel, heureuses dispositions, talent.
Étymologie: εὐφυής.
Greek Monolingual
η (ΑΜ εὐφυΐα) ευφυής
(για τη διανοητική κατάσταση) οξύνοια, εξυπνάδα, νοημοσύνη
αρχ.
1. καλή φυσική ανάπτυξη, καλή διαμόρφωση («φιλία τὸ πρῶτον ἦν αὐτοῖς πολλὴ μὲν διὰ τὴν εὐφυΐαν καὶ ὥραν», Πλούτ.)
2. (για τη διανοητική και την ηθική κατάσταση μαζί) η εξυπνάδα και η καλή διάθεση («εὐφυΐα τάχος μαθήσεως, γέννησις φύσεως ἀγαθή
ἀρετὴ ἐν φύσει», Πλάτ.)
3. (για τόπο) α) ευφορία, γονιμότητα
β) καταλληλότητα, στρατηγική θέση («ἡ τῶν τόπων εὐφυΐα», Πολ.).
Greek Monotonic
εὐφυΐα: ἡ,
I. καλή φυσική κατάσταση, καλή φυσική ανάπτυξη, σε Πλούτ.
II. φυσικά προτερήματα, εξυπνάδα, μεγαλοφυΐα· και με ηθική σημασία, καλοσύνη, σε Αριστ.
Russian (Dvoretsky)
εὐφῠΐα: ἡ
1 хорошее развитие, высокий рост (τοῦ πλατάνου Luc.);
2 изящество, красота (εὐ. καὶ ὥρα Plut.);
3 одаренность, даровитость, природные способности (sc. τῆς ψυχῆς Plut.);
4 благородство (τοῦ ἤθους Plut.);
5 удобное местоположение, выгодность (τῶν τόπων Arst., Polyb.).
German (Pape)
ἡ, der schöne Wuchs, Hippocr.; τοῦ πλατάνου Luc.; καὶ ὥρα Plut. Sol. 1; ὄρθιον ὑπόδημα δείκνυσι ποδὸς εὐφυΐαν Amator. 21; von der guten Lage eines Ortes, dem günstigen Terrain, Pol. 2.68.5; χώρας εὐβοσία καὶ εὐφ. vrbdt Theophr. – Gew. übertragen auf den Geist, gute Anlagen, Talent, vgl. bes. Arist. Eth. Nic. 3.7 und Plat. defin. 413d; εὐφυΐα τάχος μαθήσεως, öfter bei Plut. und a. Sp, wie DS. 1.97 διὰ τὴν εὐφυΐαν ἀξιωθεὶς μεγάλης δόξης.
