τρωγλοδύτης: Difference between revisions

From LSJ

Ἰσχυρότερον δέ γ' οὐδέν ἐστι τοῦ λόγου → Oratione nulla vis superior → Nichts ist gewiss gewaltiger als die Vernunft | Nichts ist gewiss gewalt'ger als der Rede Kraft

Menander, Monostichoi, 258
m (Text replacement - "<span class="sense"><p>" to "<span class="sense">")
m (LSJ1 replacement)
 
(9 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 1: Line 1:
{{LSJ1
{{LSJ1
|Full diacritics=τρωγλοδύτης
|Full diacritics=τρωγλοδῠ́της
|Medium diacritics=τρωγλοδύτης
|Medium diacritics=τρωγλοδύτης
|Low diacritics=τρωγλοδύτης
|Low diacritics=τρωγλοδύτης
Line 8: Line 8:
|Transliteration C=troglodytis
|Transliteration C=troglodytis
|Beta Code=trwglodu/ths
|Beta Code=trwglodu/ths
|Definition=[ῠ], ου, ὁ, (δύω) <span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">A</span> [[one who creeps into holes]], of foxes and snakes, <span class="bibl">Id.<span class="title">HA</span>610a12</span>; of crabs, <span class="bibl">Id.<span class="title">IA</span>713b28</span>:—for <b class="b3">οἱ Τρωγλοδύται</b>, [[Troglodytes]], [[Cave-men]], v. [[Τρωγοδύται]]. </span><span class="sense">&nbsp;&nbsp;&nbsp;<span class="bld">II</span> [[wren]], [[Troglodytes europaeus]], Ruf.<span class="title">Fr.</span>117, Philagr. ap. <span class="bibl">Aët.11.11</span>.</span>
|Definition=[ῠ], ου, ὁ, ([[δύω]])<br><span class="bld">A</span> [[one who creeps into holes]], of foxes and snakes, Id.''HA''610a12; of [[crab]]s, Id.''IA''713b28:—for οἱ [[Τρωγλοδύται]], [[Troglodytes]], [[Cavemen]], v. [[Τρωγοδύται]].<br><span class="bld">II</span> [[wren]], [[Troglodytes europaeus]], Ruf.''Fr.''117, Philagr. ap. Aët.11.11.
}}
{{bailly
|btext=ου;<br /><i>adj. m.</i><br />qui habite dans des trous ; <i>particul.</i> ὁ [[τρωγλοδύτης]], troglodyte, <i>autre nom du</i> [[τροχίλος]], roitelet, <i>oiseau</i>.<br />'''Étymologie:''' [[τρώγλη]], [[δύω]].
}}
{{pape
|ptext=ὁ, <i>der in [[Höhlen]] schlüpft, in [[Höhlen]] wohnt</i>, Arist. <i>H.A</i>. 8.12; bes.<br><b class="num">a</b> Name eines Vogels, wie unsers Zaunkönigs, [[sonst]] [[τρόχιλος]], Arist.<br><b class="num">b</b> Name eines Volkes, s. [[Τρωγλοδύτης]].
}}
{{elru
|elrutext='''τρωγλοδύτης:''' ου (ῠ) adj. живущий в пещере или норе (Αἰθίοπες Her.; ζῷα Arst.).
}}
}}
{{ls
{{ls
|lstext='''τρωγλοδύτης''': [ῠ], -ου, ὁ, (δύω) ὁ εἰσδυόμενος εἰς τρώγλα, ὁ ἐν τρώγλαις οἰκῶν, ἐπὶ ἀλωπέκων καὶ ὄφεων, Ἀριστ. περὶ τὰ Ζ. Ἱστ. 9, 1, 28· ἐπὶ καρκίνων, ὁ αὐτ. περὶ Ζ. Πορείας 17. 1· - οἱ Τρωγλοδύται, οἱ ἐν τρώγλαις ἢ σπηλαίοις οἰκοῦντες, Αἰθιοπική τις [[φυλή]], τοὺς τρωγλοδύτας Αἰθίοπας Ἡρόδ. 4. 183, πρβλ. Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 8. 12, 3, Στράβ., κλπ. ΙΙ. [[ὄνομα]] πτηνοῦ, πιθαν. = [[τρωγλίτης]], Ἀέτ. - Ἴδε Κόντου Γλωσσ. Παρατηρήσεις σ. 431.
|lstext='''τρωγλοδύτης''': [ῠ], -ου, ὁ, (δύω) ὁ εἰσδυόμενος εἰς τρώγλα, ὁ ἐν τρώγλαις οἰκῶν, ἐπὶ ἀλωπέκων καὶ ὄφεων, Ἀριστ. περὶ τὰ Ζ. Ἱστ. 9, 1, 28· ἐπὶ καρκίνων, ὁ αὐτ. περὶ Ζ. Πορείας 17. 1· - οἱ Τρωγλοδύται, οἱ ἐν τρώγλαις ἢ σπηλαίοις οἰκοῦντες, Αἰθιοπική τις [[φυλή]], τοὺς τρωγλοδύτας Αἰθίοπας Ἡρόδ. 4. 183, πρβλ. Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 8. 12, 3, Στράβ., κλπ. ΙΙ. [[ὄνομα]] πτηνοῦ, πιθαν. = [[τρωγλίτης]], Ἀέτ. - Ἴδε Κόντου Γλωσσ. Παρατηρήσεις σ. 431.
}}
{{bailly
|btext=ου;<br /><i>adj. m.</i><br />qui habite dans des trous ; <i>particul.</i> ὁ [[τρωγλοδύτης]], troglodyte, <i>autre nom du</i> [[τροχίλος]], roitelet, <i>oiseau</i>.<br />'''Étymologie:''' [[τρώγλη]], [[δύω]].
}}
}}
{{grml
{{grml
|mltxt=ο, ΝΑ<br /><b>1.</b> (στον πληθ. ως κύριον όν.) οι [[Τρωγλοδύτες]] και <i>Τρωγλοδύται</i><br />[[ονομασία]] που έδωσαν αρχαίοι συγγραφείς σε πρωτόγονους λαούς της Αιθιοπίας, της εσωτερικής Λιβύης, του Καυκάσου, της Σκυθίας κ.ά. οι οποίοι κατοικούσαν σε σπήλαια ή σε σκαπτές κατοικίες<br /><b>2.</b> <b>ζωολ.</b> [[γένος]], σύμφωνα με τη σύγχρονη επιστημονική [[ταξινόμηση]], στρουθιόμορφων πτηνών της οικογένειας τρωγλοδυτίδες με ένα επιδημητικό [[είδος]] στη [[χώρα]] μας, γνωστό με την [[κοινή]] [[σήμερα]] [[ονομασία]] [[τρυποφράχτης]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (<b>για πρόσ.</b>) αυτός που κατοικεί σε [[τρώγλη]], [[τρωγλόβιος]]<br /><b>2.</b> <b>ζωολ.</b> παλαιότερη [[ονομασία]] του χιμπατζή<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (ως επίθ. [[κυρίως]] για ερπετά) [[σπηλαιόβιος]]<br /><b>2.</b> [[πτηνό]] όμοιο με τον βασιλίσκο.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[τρώγλη]] <span style="color: red;">+</span> -[[δύτης]] (<span style="color: red;"><</span> <i>δύω</i>), <b>πρβλ.</b> <i>ταβερνο</i>-[[δύτης]]. Σχετικά με το όν. του αιθιοπικού λαού παραμένει ανεξακρίβωτο αν ο τ. <i>Τρωγλοδύται</i> χρησιμοποιήθηκε στην Ελληνική για τον λαό αυτό λόγω του είδους τών κατοικιών του ή αν πρόκειται για [[απόδοση]] στην Ελληνική της ντόπιας ονομασίας τους].
|mltxt=ο, ΝΑ<br /><b>1.</b> (στον πληθ. ως κύριον όν.) οι [[Τρωγλοδύτες]] και <i>Τρωγλοδύται</i><br />[[ονομασία]] που έδωσαν αρχαίοι συγγραφείς σε πρωτόγονους λαούς της Αιθιοπίας, της εσωτερικής Λιβύης, του Καυκάσου, της Σκυθίας κ.ά. οι οποίοι κατοικούσαν σε σπήλαια ή σε σκαπτές κατοικίες<br /><b>2.</b> <b>ζωολ.</b> [[γένος]], σύμφωνα με τη σύγχρονη επιστημονική [[ταξινόμηση]], στρουθιόμορφων πτηνών της οικογένειας τρωγλοδυτίδες με ένα επιδημητικό [[είδος]] στη [[χώρα]] μας, γνωστό με την [[κοινή]] [[σήμερα]] [[ονομασία]] [[τρυποφράχτης]]<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (<b>για πρόσ.</b>) αυτός που κατοικεί σε [[τρώγλη]], [[τρωγλόβιος]]<br /><b>2.</b> <b>ζωολ.</b> παλαιότερη [[ονομασία]] του χιμπατζή<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> (ως επίθ. [[κυρίως]] για ερπετά) [[σπηλαιόβιος]]<br /><b>2.</b> [[πτηνό]] όμοιο με τον βασιλίσκο.<br />[<b><span style="color: brown;">ΕΤΥΜΟΛ.</span></b> <span style="color: red;"><</span> [[τρώγλη]] <span style="color: red;">+</span> -[[δύτης]] (<span style="color: red;"><</span> <i>δύω</i>), [[πρβλ]]. [[ταβερνοδύτης]]. Σχετικά με το όν. του αιθιοπικού λαού παραμένει ανεξακρίβωτο αν ο τ. <i>Τρωγλοδύται</i> χρησιμοποιήθηκε στην Ελληνική για τον λαό αυτό λόγω του είδους τών κατοικιών του ή αν πρόκειται για [[απόδοση]] στην Ελληνική της ντόπιας ονομασίας τους].
}}
}}
{{lsm
{{lsm
|lsmtext='''τρωγλοδύτης:''' [ῠ], -ου, ὁ ([[δύω]]), αυτός που διεισδύει σε [[τρώγλη]]· <i>Τρωγλοδύται</i>, <i>οἱ</i>, αυτοί που κατοικούν σε τρώγλες ή σπηλιές, κάποια Αιθιοπική [[φυλή]], σε Ηρόδ.
|lsmtext='''τρωγλοδύτης:''' [ῠ], -ου, ὁ ([[δύω]]), αυτός που διεισδύει σε [[τρώγλη]]· <i>Τρωγλοδύται</i>, <i>οἱ</i>, αυτοί που κατοικούν σε τρώγλες ή σπηλιές, κάποια Αιθιοπική [[φυλή]], σε Ηρόδ.
}}
}}
{{elru
{{mdlsj
|elrutext='''τρωγλοδύτης:''' ου (ῠ) adj. живущий в пещере или норе (Αἰθίοπες Her.; ζῷα Arst.).
|mdlsjtxt=τρωγλο-δῠ́της, ου, ὁ, [δύω]<br />one who creeps [[into]] holes:— Τρωγλοδύται, ῶν, οἱ, Troglodytes, [[cave]]-men, an Aethiopian [[tribe]], Hdt.
}}
}}
{{mdlsj
{{mantoulidis
|mdlsjtxt=τρωγλο-δύ˘της, ου, ὁ, [δύω]<br />one who creeps [[into]] holes:— Τρωγλοδύται, ῶν, οἱ, Troglodytes, [[cave]]-men, an Aethiopian [[tribe]], Hdt.
|mantxt=Ἀπό τό [[τρώγλη]] + [[δύω]] (=[[εἰσδύω]]), ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα, [[καθώς]] καί στό [[ρῆμα]] [[τρώγω]].
}}
}}

Latest revision as of 10:36, 25 August 2023

Click links below for lookup in third sources:
Full diacritics: τρωγλοδῠ́της Medium diacritics: τρωγλοδύτης Low diacritics: τρωγλοδύτης Capitals: ΤΡΩΓΛΟΔΥΤΗΣ
Transliteration A: trōglodýtēs Transliteration B: trōglodytēs Transliteration C: troglodytis Beta Code: trwglodu/ths

English (LSJ)

[ῠ], ου, ὁ, (δύω)
A one who creeps into holes, of foxes and snakes, Id.HA610a12; of crabs, Id.IA713b28:—for οἱ Τρωγλοδύται, Troglodytes, Cavemen, v. Τρωγοδύται.
II wren, Troglodytes europaeus, Ruf.Fr.117, Philagr. ap. Aët.11.11.

French (Bailly abrégé)

ου;
adj. m.
qui habite dans des trous ; particul.τρωγλοδύτης, troglodyte, autre nom du τροχίλος, roitelet, oiseau.
Étymologie: τρώγλη, δύω.

German (Pape)

ὁ, der in Höhlen schlüpft, in Höhlen wohnt, Arist. H.A. 8.12; bes.
a Name eines Vogels, wie unsers Zaunkönigs, sonst τρόχιλος, Arist.
b Name eines Volkes, s. Τρωγλοδύτης.

Russian (Dvoretsky)

τρωγλοδύτης: ου (ῠ) adj. живущий в пещере или норе (Αἰθίοπες Her.; ζῷα Arst.).

Greek (Liddell-Scott)

τρωγλοδύτης: [ῠ], -ου, ὁ, (δύω) ὁ εἰσδυόμενος εἰς τρώγλα, ὁ ἐν τρώγλαις οἰκῶν, ἐπὶ ἀλωπέκων καὶ ὄφεων, Ἀριστ. περὶ τὰ Ζ. Ἱστ. 9, 1, 28· ἐπὶ καρκίνων, ὁ αὐτ. περὶ Ζ. Πορείας 17. 1· - οἱ Τρωγλοδύται, οἱ ἐν τρώγλαις ἢ σπηλαίοις οἰκοῦντες, Αἰθιοπική τις φυλή, τοὺς τρωγλοδύτας Αἰθίοπας Ἡρόδ. 4. 183, πρβλ. Ἀριστ. π. τὰ Ζ. Ἱστ. 8. 12, 3, Στράβ., κλπ. ΙΙ. ὄνομα πτηνοῦ, πιθαν. = τρωγλίτης, Ἀέτ. - Ἴδε Κόντου Γλωσσ. Παρατηρήσεις σ. 431.

Greek Monolingual

ο, ΝΑ
1. (στον πληθ. ως κύριον όν.) οι Τρωγλοδύτες και Τρωγλοδύται
ονομασία που έδωσαν αρχαίοι συγγραφείς σε πρωτόγονους λαούς της Αιθιοπίας, της εσωτερικής Λιβύης, του Καυκάσου, της Σκυθίας κ.ά. οι οποίοι κατοικούσαν σε σπήλαια ή σε σκαπτές κατοικίες
2. ζωολ. γένος, σύμφωνα με τη σύγχρονη επιστημονική ταξινόμηση, στρουθιόμορφων πτηνών της οικογένειας τρωγλοδυτίδες με ένα επιδημητικό είδος στη χώρα μας, γνωστό με την κοινή σήμερα ονομασία τρυποφράχτης
νεοελλ.
1. (για πρόσ.) αυτός που κατοικεί σε τρώγλη, τρωγλόβιος
2. ζωολ. παλαιότερη ονομασία του χιμπατζή
αρχ.
1. (ως επίθ. κυρίως για ερπετά) σπηλαιόβιος
2. πτηνό όμοιο με τον βασιλίσκο.
[ΕΤΥΜΟΛ. < τρώγλη + -δύτης (< δύω), πρβλ. ταβερνοδύτης. Σχετικά με το όν. του αιθιοπικού λαού παραμένει ανεξακρίβωτο αν ο τ. Τρωγλοδύται χρησιμοποιήθηκε στην Ελληνική για τον λαό αυτό λόγω του είδους τών κατοικιών του ή αν πρόκειται για απόδοση στην Ελληνική της ντόπιας ονομασίας τους].

Greek Monotonic

τρωγλοδύτης: [ῠ], -ου, ὁ (δύω), αυτός που διεισδύει σε τρώγλη· Τρωγλοδύται, οἱ, αυτοί που κατοικούν σε τρώγλες ή σπηλιές, κάποια Αιθιοπική φυλή, σε Ηρόδ.

Middle Liddell

τρωγλο-δῠ́της, ου, ὁ, [δύω]
one who creeps into holes:— Τρωγλοδύται, ῶν, οἱ, Troglodytes, cave-men, an Aethiopian tribe, Hdt.

Mantoulidis Etymological

Ἀπό τό τρώγλη + δύω (=εἰσδύω), ὅπου δές γιά περισσότερα παράγωγα, καθώς καί στό ρῆμα τρώγω.