σφεδανός: Difference between revisions
(2b) |
(1b) |
||
Line 30: | Line 30: | ||
{{etym | {{etym | ||
|etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[violent]], [[vehement]] (Il. [<b class="b3">-όν</b> adv.], Xenoph., hell. epic, AP).<br />Derivatives: Besides <b class="b3">σφοδρός</b>, adv. <b class="b3">-ρα</b>, <b class="b3">-ρῶς</b> <b class="b2">id.</b> (μ 124) with <b class="b3">σφοδρ-ότης</b> f. [[violence]], [[vehemence]] (Pl., X. a.o.), <b class="b3">-ύνομαι</b>, <b class="b3">-ύνω</b>, also w. <b class="b3">ἐπι-</b>, <b class="b2">to become, make violent, vehement</b> (A. Pr. 1011, Ph., Plu. a.o.; after the opposite <b class="b3">πραΰνομαι</b> a.o., s. Fraenkel Denom. 37), <b class="b3">-όομαι</b> <b class="b2">id.</b> (Ph. v. l., Gal.).<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: With <b class="b3">σφεδανός</b> cf. <b class="b3">ἐδανός</b>, <b class="b3">στεγανός</b>, <b class="b3">σκεπανός</b>, <b class="b3">ἰδανός</b> a.o. (Chantraine Form. 196 f., Schwyzer 489f.); so it can be a primary formation. On the other hand <b class="b3">σφοδρός</b> is prob. to be judged like <b class="b3">οἰκτρός</b>, <b class="b3">φοβερός</b> a.o.; together with <b class="b3">σφεδανός</b> it can go back on an [[r]] : <b class="b2">n-</b>stem (Benveniste Origines 20) [improbable]. Possible Greek cognates are [[σφαδάζω]] and [[σφενδόνη]]; s.v. with further combinations. -- On <b class="b3">σφόδρα</b> also Aly Glotta 15, 97 ff. and Thesleff Intensification 92 ff. | |etymtx=Grammatical information: adj.<br />Meaning: [[violent]], [[vehement]] (Il. [<b class="b3">-όν</b> adv.], Xenoph., hell. epic, AP).<br />Derivatives: Besides <b class="b3">σφοδρός</b>, adv. <b class="b3">-ρα</b>, <b class="b3">-ρῶς</b> <b class="b2">id.</b> (μ 124) with <b class="b3">σφοδρ-ότης</b> f. [[violence]], [[vehemence]] (Pl., X. a.o.), <b class="b3">-ύνομαι</b>, <b class="b3">-ύνω</b>, also w. <b class="b3">ἐπι-</b>, <b class="b2">to become, make violent, vehement</b> (A. Pr. 1011, Ph., Plu. a.o.; after the opposite <b class="b3">πραΰνομαι</b> a.o., s. Fraenkel Denom. 37), <b class="b3">-όομαι</b> <b class="b2">id.</b> (Ph. v. l., Gal.).<br />Origin: XX [etym. unknown]<br />Etymology: With <b class="b3">σφεδανός</b> cf. <b class="b3">ἐδανός</b>, <b class="b3">στεγανός</b>, <b class="b3">σκεπανός</b>, <b class="b3">ἰδανός</b> a.o. (Chantraine Form. 196 f., Schwyzer 489f.); so it can be a primary formation. On the other hand <b class="b3">σφοδρός</b> is prob. to be judged like <b class="b3">οἰκτρός</b>, <b class="b3">φοβερός</b> a.o.; together with <b class="b3">σφεδανός</b> it can go back on an [[r]] : <b class="b2">n-</b>stem (Benveniste Origines 20) [improbable]. Possible Greek cognates are [[σφαδάζω]] and [[σφενδόνη]]; s.v. with further combinations. -- On <b class="b3">σφόδρα</b> also Aly Glotta 15, 97 ff. and Thesleff Intensification 92 ff. | ||
}} | |||
{{mdlsj | |||
|mdlsjtxt=σφεδᾰνός, ή, όν = [[σφοδρός]]<br /><b class="num">I.</b> [[furious]], Anth.<br /><b class="num">II.</b> in Hom. only as adv. [[vehemently]], [[eagerly]]. | |||
}} | }} |
Revision as of 01:38, 10 January 2019
English (LSJ)
ή, όν,
A = σφοδρός, vehement, violent, στάσιες Xenoph.1.23; γένυες (sc. λέοντος) AP6.219.12 (Antip.); τόξον Euph.9.10; κάρηαρ Nic.Th.642; ῥοιζός Epic. in Arch.Pap.7p.4. II Hom. only neut. sg. as Adv., eagerly, σφεδανὸν Δαναοῖσι κελεύων Il.11.165, 16.372; σφεδανὸν ἔφεπ' ἔγχεϊ 21.542 (Aristarch. and several codd. σφεδανῶν, from σφεδανάω, raging, cf. Theognost.Can.12, Hsch.).
Greek (Liddell-Scott)
σφεδᾰνός: -ή, -όν, = σφοδρός, ὁρμητικός, βίαιος, ἰσχυρός, στάσιες Ξενοφάν. 1. 23˙ γένυες λέοντος Ἀνθολ. Π. 11. 219˙ κάρηνον Νικ. Θηρ. 642. ΙΙ. παρ’ Ὁμ. μόνον ὡς ἐπίρρ., μετὰ σπουδῆς, συντόνως, ἐπιτεταμένως, σφοδρῶς, σφεδανὸν Δανάοισι κελεύων Ἰλ. Λ. 165, Π. 372˙ σφεδανὸν ἔφεπ’ ἔγχεϊ Φ. 542 (ἔνθα ὁ Heyne ἑπόμενος τῷ Ἀριστάρχῳ ἔγραψε σφεδανῶν, ἐκ ῥήματ. σφεδανάω, μαινόμενος, ὁρμητικός, πρβλ. Θεογνώστ. Κανόν. 12, Ἡσύχ.˙ ἀλλ’ ἴδε Spiztn. ἐν τόπῳ καὶ εἰς Ἰλ. Λ. 165).
French (Bailly abrégé)
ή, όν :
violent, véhément, impétueux ; adv. • σφεδανόν IL vivement.
Étymologie: cf. σφαδᾴζω, σφοδρός ; sel. d’autres, apparenté à σπεύδω.
Greek Monolingual
και σφαδανός -ή, -όν, Α
1. σφοδρός, ορμητικός, βίαιος («ἢ στάσιας σφεδανάς», Ξενοφ.)
2. (στον Όμ. το ουδ. ως επίρρ.) σφεδανόν
με ορμή, με σφοδρότητα, ορμητικά.
[ΕΤΥΜΟΛ. Το επίθ. ανάγεται πιθ. στην ΙΕ ρίζα sp(h)e(n)d- «σπαράζω, σπαρταρώ» (βλ. λ. σφαδάζω) και έχει σχηματιστεί με έρρινο επίθημα -ανός (πρβλ. ἐδ-ανός, σκεπ-ανός). Το επίθ. συνδέεται με το συνώνυμο του σφοδ-ρός, με υγρό επίθημα -ρός (βλ. λ. σφοδρός)].
Greek Monotonic
σφεδᾰνός: -ή, -όν = σφοδρός,
I. ορμητικός, βίαιος, ισχυρός, σε Ανθ.
II. σε Όμηρ. μόνο ως επίρρ., ορμητικά, με ζήλο, με σπουδή.
Dutch (Woordenboekgrieks.nl)
σφεδανός -ή -όν [~ σφαδάζω, σφενδόνη] gewelddadig, hevig, heftig. adv. acc. n. onstuimig, wild.
Russian (Dvoretsky)
σφεδᾰνός: сильный, мощный (γένυες λέοντος Anth.).
Frisk Etymological English
Grammatical information: adj.
Meaning: violent, vehement (Il. [-όν adv.], Xenoph., hell. epic, AP).
Derivatives: Besides σφοδρός, adv. -ρα, -ρῶς id. (μ 124) with σφοδρ-ότης f. violence, vehemence (Pl., X. a.o.), -ύνομαι, -ύνω, also w. ἐπι-, to become, make violent, vehement (A. Pr. 1011, Ph., Plu. a.o.; after the opposite πραΰνομαι a.o., s. Fraenkel Denom. 37), -όομαι id. (Ph. v. l., Gal.).
Origin: XX [etym. unknown]
Etymology: With σφεδανός cf. ἐδανός, στεγανός, σκεπανός, ἰδανός a.o. (Chantraine Form. 196 f., Schwyzer 489f.); so it can be a primary formation. On the other hand σφοδρός is prob. to be judged like οἰκτρός, φοβερός a.o.; together with σφεδανός it can go back on an r : n-stem (Benveniste Origines 20) [improbable]. Possible Greek cognates are σφαδάζω and σφενδόνη; s.v. with further combinations. -- On σφόδρα also Aly Glotta 15, 97 ff. and Thesleff Intensification 92 ff.
Middle Liddell
σφεδᾰνός, ή, όν = σφοδρός
I. furious, Anth.
II. in Hom. only as adv. vehemently, eagerly.