Ask at the forum if you have an Ancient or Modern Greek query!

evinco: Difference between revisions

From LSJ

Οὐ γὰρ ἀργίας ὤνιονὑγίεια καὶ ἀπραξίας, ἅ γε δὴ μέγιστα κακῶν ταῖς νόσοις πρόσεστι, καὶ οὐδὲν διαφέρει τοῦ τὰ ὄμματα τῷ μὴ διαβλέπειν καὶ τὴν φωνὴν τῷ μὴ φθέγγεσθαι φυλάττοντος ὁ τὴν ὑγίειαν ἀχρηστίᾳ καὶ ἡσυχίᾳ σῴζειν οἰόμενος → For health is not to be purchased by idleness and inactivity, which are the greatest evils attendant on sickness, and the man who thinks to conserve his health by uselessness and ease does not differ from him who guards his eyes by not seeing, and his voice by not speaking

Plutarch, Advice about Keeping Well, section 24
(2)
m (Text replacement - "(?s)({{Lewis.*?}}\n)({{.*}}\n)({{LaEn.*?}}$)" to "$3 $1$2")
Line 1: Line 1:
{{LaEn
|lnetxt=evinco evincere, evici, evictus V :: overcome, conquer, subdue, overwhelm, defeat utterly; prevail, bring to pass
}}
{{Lewis
{{Lewis
|lshtext=<b>ē-vinco</b>: vici, victum, 3, v. a. (not anteAug.).<br /><b>I</b> To [[overcome]] [[completely]], to [[conquer]], [[vanquish]]: evicit omnia [[assuetus]] praedae [[miles]], Liv. 10, 17 fin.: imbelles, Aeduos, Tac. A. 3, 46.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> Transf. [[beyond]] the milit. [[sphere]] (freq.): lacrimis evicta, [[overcome]], Verg. A. 4, 548: dolore, to [[induce]], id. ib. 4, 474: precibus, Ov. F. 3, 688; Tac. A. 4, 57 fin.: blandimentis vitae, id. ib. 15, 64: donis, i. e. to [[bribe]], id. ib. 12, 49 et saep.: in [[gaudium]] evicta [[domus]], moved, Tac. H. 2, 64 fin.; cf.: ad miserationem, id. A. 11, 37: oppositas [[moles]] gurgite ([[amnis]]), Verg. A. 2, 497.—Of [[dangerous]] places, to [[pass]] by in [[safely]]: Charybdin remis (rates), Ov. M. 14, 76: [[fretum]], id. ib. 15, 706: aequora, id. H. 18, 155: litora (Ponti), id. Tr. 1, 10, 33: os Ponti, Plin. 9, 31, 51, § 98: [[nubes]] (solis [[imago]]), Ov. M. 14, 769: somnos, id. ib. 1, 685: morbos, Col. 6, 5, 2: dolorem ([[with]] perferre), Sen. Cons. ad Polyb. 36: superbiam ([[miseratio]]), Liv. 9, 6: luridaque evictos effugit [[umbra]] rogos, vanquished, i. e. from [[which]] it has struggled [[free]], Prop. 4 (5), 7, 2: [[platanus]] [[caelebs]] Evincet ulmos, i. e. [[will]] [[supplant]] [[them]], Hor. C. 2, 15, 5; cf.: evincit herbas lupinum, Plin. 18, 21, 50, § 185.—Less freq.,<br /><b>II</b> To [[carry]] one's [[point]], to [[prevail]], [[succeed]] in a [[thing]].<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> In gen., [[with]] ut: evincunt instando, ut, etc., Liv. 2, 4, 3; 38, 9, 7; so, id. 3, 41; 5, 26; Suet. Tib. 37.—With rel.-[[clause]], Val. Fl. 1, 248.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>2</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; In partic., jurid. t. t., to [[recover]] one's [[property]] by [[judicial]] [[decision]]: [[sive]] tota res evincatur [[sive]] [[pars]], etc., Dig. 21, 2; 1 sq.; cf. Cod. Just. 8, 45, and v. [[evictio]].—*<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> Transf., for [[convinco]] (2. β), to [[succeed]] in proving, to [[demonstrate]], [[evince]]: si puerilius his [[ratio]] esse evincet [[amare]], [[will]] [[evince]], Hor. S. 2, 3, 250.
|lshtext=<b>ē-vinco</b>: vici, victum, 3, v. a. (not anteAug.).<br /><b>I</b> To [[overcome]] [[completely]], to [[conquer]], [[vanquish]]: evicit omnia [[assuetus]] praedae [[miles]], Liv. 10, 17 fin.: imbelles, Aeduos, Tac. A. 3, 46.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> Transf. [[beyond]] the milit. [[sphere]] (freq.): lacrimis evicta, [[overcome]], Verg. A. 4, 548: dolore, to [[induce]], id. ib. 4, 474: precibus, Ov. F. 3, 688; Tac. A. 4, 57 fin.: blandimentis vitae, id. ib. 15, 64: donis, i. e. to [[bribe]], id. ib. 12, 49 et saep.: in [[gaudium]] evicta [[domus]], moved, Tac. H. 2, 64 fin.; cf.: ad miserationem, id. A. 11, 37: oppositas [[moles]] gurgite ([[amnis]]), Verg. A. 2, 497.—Of [[dangerous]] places, to [[pass]] by in [[safely]]: Charybdin remis (rates), Ov. M. 14, 76: [[fretum]], id. ib. 15, 706: aequora, id. H. 18, 155: litora (Ponti), id. Tr. 1, 10, 33: os Ponti, Plin. 9, 31, 51, § 98: [[nubes]] (solis [[imago]]), Ov. M. 14, 769: somnos, id. ib. 1, 685: morbos, Col. 6, 5, 2: dolorem ([[with]] perferre), Sen. Cons. ad Polyb. 36: superbiam ([[miseratio]]), Liv. 9, 6: luridaque evictos effugit [[umbra]] rogos, vanquished, i. e. from [[which]] it has struggled [[free]], Prop. 4 (5), 7, 2: [[platanus]] [[caelebs]] Evincet ulmos, i. e. [[will]] [[supplant]] [[them]], Hor. C. 2, 15, 5; cf.: evincit herbas lupinum, Plin. 18, 21, 50, § 185.—Less freq.,<br /><b>II</b> To [[carry]] one's [[point]], to [[prevail]], [[succeed]] in a [[thing]].<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>A</b> In gen., [[with]] ut: evincunt instando, ut, etc., Liv. 2, 4, 3; 38, 9, 7; so, id. 3, 41; 5, 26; Suet. Tib. 37.—With rel.-[[clause]], Val. Fl. 1, 248.—<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>2</b>&nbsp;&nbsp;&nbsp; In partic., jurid. t. t., to [[recover]] one's [[property]] by [[judicial]] [[decision]]: [[sive]] tota res evincatur [[sive]] [[pars]], etc., Dig. 21, 2; 1 sq.; cf. Cod. Just. 8, 45, and v. [[evictio]].—*<br />&nbsp;&nbsp;&nbsp;<b>B</b> Transf., for [[convinco]] (2. β), to [[succeed]] in proving, to [[demonstrate]], [[evince]]: si puerilius his [[ratio]] esse evincet [[amare]], [[will]] [[evince]], Hor. S. 2, 3, 250.
Line 7: Line 10:
{{Georges
{{Georges
|georg=ē-[[vinco]], vīcī, [[victum]], ere, jmd. [[von]] [[Grund]] aus, d.i. [[gänzlich]] [[besiegen]], [[vollständig]] [[überwinden]], [[über]] jmd. [[vollständig]] die [[Oberhand]] [[gewinnen]], I) eig.: 1) leb. [[Wesen]]: imbelles Aeduos, Tac. ann. 3, 46. – 2) lebl. Objj.: a) Schwierigkeiten, [[ein]] [[Übel]] usw. [[vollständig]] [[überwinden]], [[über]] [[etwas]] [[Herr]] [[werden]], etw. [[überstehen]], [[sed]] evicit [[omnia]] [[assuetus]] praedae [[miles]], Liv.: morbos, Col.: somnos, Ov.: evicti rogi, aus denen [[sich]] der [[Schatten]] losgerungen hat, Prop.: certa lineamenta evicerunt spississimam noctem, Petron. – b) [[durch]] seine [[Anzahl]] [[vollständig]] die [[Oberhand]] [[gewinnen]] [[über]] usw., evincit herbas [[lupinum]], überwuchert [[gänzlich]], Plin.: [[platanus]] [[caelebs]] evincet ulmos, wird [[gänzlich]] [[unterdrücken]] (= wird vom Felde [[verdrängen]]), Hor. – c) eine [[Örtlichkeit]] [[vollständig]] [[überwinden]] = [[über]] [[sie]] [[ganz]] hinausgelangen, -[[treten]], -[[ragen]] usw. (s. Burmann Ov. her. 19, 155), aequora, litora, Ov.: os Ponti, Plin.: oppositas gurgite [[moles]] (v. [[Strom]]), Verg.: [[arbor]] celso vertice evincit (überragt [[weit]]) [[nemus]], Sen. poët. – II) übtr.: A) im allg., u. [[zwar]]: a) eine [[Person]] [[überwinden]], sodaß [[sie]] [[sich]] zu [[etwas]] versteht = jmd. [[völlig]] [[erweichen]], zu [[etwas]] [[vermögen]], gew. im [[Passiv]] = überwunden, besiegt [[werden]], [[sich]] [[erweichen]] [[lassen]], zu [[etwas]] vermocht [[werden]], -[[sich]] [[bewegen]] [[lassen]], lacrimis, dolore, precibus evinci ([[evictus]]), Verg., Ov. u.a.: blandimentis vitae evicta (sc. ad vivendum), Tac.: supremis [[eius]] necessitatibus ad miserationem evinci, [[sich]] zum [[Mitleid]] [[erweichen]] [[lassen]], Tac.: evinci ambitu civitetis in [[gaudium]], [[durch]] die [[ihr]] [[öffentlich]] erwiesene Aufmerksamkeit zur [[Freude]] vermocht [[werden]], Tac.: [[nec]] ut revocaret [[umquam]] ullis populi precibus potuit evinci, Suet. – b) [[über]] [[einen]] [[Affekt]] die [[Oberhand]] [[gewinnen]], den [[Sieg]] davontragen, [[siegen]], ihn [[besiegen]], [[firmitas]] in perferendis et evincendis doloribus, Sen.: evicit [[miseratio]] [[iusta]] sociorum superbiam ingenitam, Liv. – B) insbes.: 1) ([[wie]] νικαν) es (eine [[Forderung]] usw.) [[durchsetzen]], es [[dahin]] [[bringen]], daß usw., [[mit]] folg. ut u. Konj., evincunt instando, ut [[litterae]] [[sibi]] ad Tarquinios darentur, Liv.: summā ope evicerunt, ut M. [[Furius]] [[Camillus]] crearetur, Liv. – 2) [[unumstößlich]] [[dartun]], [[mit]] folg. Acc. u. Infin., si puerilius his [[ratio]] ([[Vernunft]]) [[esse]] evincet [[amare]], Hor. [[sat]]. 2, 3, 250. – 3) [[als]] [[spät]]. jurist. t. t. = etw. [[auf]] gerichtl. Wege [[auswirken]], [[wiedererlangen]], [[sive]] totam rem [[sive]] partem, ICt.: servum, ICt.: [[puer]] evincitur ab assertore, Ps. Quint. decl.
|georg=ē-[[vinco]], vīcī, [[victum]], ere, jmd. [[von]] [[Grund]] aus, d.i. [[gänzlich]] [[besiegen]], [[vollständig]] [[überwinden]], [[über]] jmd. [[vollständig]] die [[Oberhand]] [[gewinnen]], I) eig.: 1) leb. [[Wesen]]: imbelles Aeduos, Tac. ann. 3, 46. – 2) lebl. Objj.: a) Schwierigkeiten, [[ein]] [[Übel]] usw. [[vollständig]] [[überwinden]], [[über]] [[etwas]] [[Herr]] [[werden]], etw. [[überstehen]], [[sed]] evicit [[omnia]] [[assuetus]] praedae [[miles]], Liv.: morbos, Col.: somnos, Ov.: evicti rogi, aus denen [[sich]] der [[Schatten]] losgerungen hat, Prop.: certa lineamenta evicerunt spississimam noctem, Petron. – b) [[durch]] seine [[Anzahl]] [[vollständig]] die [[Oberhand]] [[gewinnen]] [[über]] usw., evincit herbas [[lupinum]], überwuchert [[gänzlich]], Plin.: [[platanus]] [[caelebs]] evincet ulmos, wird [[gänzlich]] [[unterdrücken]] (= wird vom Felde [[verdrängen]]), Hor. – c) eine [[Örtlichkeit]] [[vollständig]] [[überwinden]] = [[über]] [[sie]] [[ganz]] hinausgelangen, -[[treten]], -[[ragen]] usw. (s. Burmann Ov. her. 19, 155), aequora, litora, Ov.: os Ponti, Plin.: oppositas gurgite [[moles]] (v. [[Strom]]), Verg.: [[arbor]] celso vertice evincit (überragt [[weit]]) [[nemus]], Sen. poët. – II) übtr.: A) im allg., u. [[zwar]]: a) eine [[Person]] [[überwinden]], sodaß [[sie]] [[sich]] zu [[etwas]] versteht = jmd. [[völlig]] [[erweichen]], zu [[etwas]] [[vermögen]], gew. im [[Passiv]] = überwunden, besiegt [[werden]], [[sich]] [[erweichen]] [[lassen]], zu [[etwas]] vermocht [[werden]], -[[sich]] [[bewegen]] [[lassen]], lacrimis, dolore, precibus evinci ([[evictus]]), Verg., Ov. u.a.: blandimentis vitae evicta (sc. ad vivendum), Tac.: supremis [[eius]] necessitatibus ad miserationem evinci, [[sich]] zum [[Mitleid]] [[erweichen]] [[lassen]], Tac.: evinci ambitu civitetis in [[gaudium]], [[durch]] die [[ihr]] [[öffentlich]] erwiesene Aufmerksamkeit zur [[Freude]] vermocht [[werden]], Tac.: [[nec]] ut revocaret [[umquam]] ullis populi precibus potuit evinci, Suet. – b) [[über]] [[einen]] [[Affekt]] die [[Oberhand]] [[gewinnen]], den [[Sieg]] davontragen, [[siegen]], ihn [[besiegen]], [[firmitas]] in perferendis et evincendis doloribus, Sen.: evicit [[miseratio]] [[iusta]] sociorum superbiam ingenitam, Liv. – B) insbes.: 1) ([[wie]] νικαν) es (eine [[Forderung]] usw.) [[durchsetzen]], es [[dahin]] [[bringen]], daß usw., [[mit]] folg. ut u. Konj., evincunt instando, ut [[litterae]] [[sibi]] ad Tarquinios darentur, Liv.: summā ope evicerunt, ut M. [[Furius]] [[Camillus]] crearetur, Liv. – 2) [[unumstößlich]] [[dartun]], [[mit]] folg. Acc. u. Infin., si puerilius his [[ratio]] ([[Vernunft]]) [[esse]] evincet [[amare]], Hor. [[sat]]. 2, 3, 250. – 3) [[als]] [[spät]]. jurist. t. t. = etw. [[auf]] gerichtl. Wege [[auswirken]], [[wiedererlangen]], [[sive]] totam rem [[sive]] partem, ICt.: servum, ICt.: [[puer]] evincitur ab assertore, Ps. Quint. decl.
}}
{{LaEn
|lnetxt=evinco evincere, evici, evictus V :: overcome, conquer, subdue, overwhelm, defeat utterly; prevail, bring to pass
}}
}}

Revision as of 12:20, 19 October 2022

Latin > English

evinco evincere, evici, evictus V :: overcome, conquer, subdue, overwhelm, defeat utterly; prevail, bring to pass

Latin > English (Lewis & Short)

ē-vinco: vici, victum, 3, v. a. (not anteAug.).
I To overcome completely, to conquer, vanquish: evicit omnia assuetus praedae miles, Liv. 10, 17 fin.: imbelles, Aeduos, Tac. A. 3, 46.—
   B Transf. beyond the milit. sphere (freq.): lacrimis evicta, overcome, Verg. A. 4, 548: dolore, to induce, id. ib. 4, 474: precibus, Ov. F. 3, 688; Tac. A. 4, 57 fin.: blandimentis vitae, id. ib. 15, 64: donis, i. e. to bribe, id. ib. 12, 49 et saep.: in gaudium evicta domus, moved, Tac. H. 2, 64 fin.; cf.: ad miserationem, id. A. 11, 37: oppositas moles gurgite (amnis), Verg. A. 2, 497.—Of dangerous places, to pass by in safely: Charybdin remis (rates), Ov. M. 14, 76: fretum, id. ib. 15, 706: aequora, id. H. 18, 155: litora (Ponti), id. Tr. 1, 10, 33: os Ponti, Plin. 9, 31, 51, § 98: nubes (solis imago), Ov. M. 14, 769: somnos, id. ib. 1, 685: morbos, Col. 6, 5, 2: dolorem (with perferre), Sen. Cons. ad Polyb. 36: superbiam (miseratio), Liv. 9, 6: luridaque evictos effugit umbra rogos, vanquished, i. e. from which it has struggled free, Prop. 4 (5), 7, 2: platanus caelebs Evincet ulmos, i. e. will supplant them, Hor. C. 2, 15, 5; cf.: evincit herbas lupinum, Plin. 18, 21, 50, § 185.—Less freq.,
II To carry one's point, to prevail, succeed in a thing.
   A In gen., with ut: evincunt instando, ut, etc., Liv. 2, 4, 3; 38, 9, 7; so, id. 3, 41; 5, 26; Suet. Tib. 37.—With rel.-clause, Val. Fl. 1, 248.—
   2    In partic., jurid. t. t., to recover one's property by judicial decision: sive tota res evincatur sive pars, etc., Dig. 21, 2; 1 sq.; cf. Cod. Just. 8, 45, and v. evictio.—*
   B Transf., for convinco (2. β), to succeed in proving, to demonstrate, evince: si puerilius his ratio esse evincet amare, will evince, Hor. S. 2, 3, 250.

Latin > French (Gaffiot 2016)

ēvincō,¹¹ vīcī, victum, ĕre, tr.,
1 vaincre complètement, triompher de [pr. et fig.] : evincere Æduos Tac. Ann. 3, 46, triompher des Éduens ; omnia Liv. 10, 17, 10, venir à bout de tout || [poét.] amnis evicit moles Virg. En. 2, 497, le fleuve est venu à bout des digues, a rompu les digues ; platanus evincet ulmos Hor. O. 2, 15, 5, le platane viendra à bout de (remplacera) l’ormeau || [pass.] : lacrimis evicta meis Virg. En. 4, 450, vaincue par mes larmes, cf. Virg. En. 4, 474 ; Ov. F. 3, 688
2 [tour fréqt d. Tac.] : evinci ad miserationem Tac. Ann. 11, 37 ; in lacrimas Tac. Ann. 1, 57 ; in gaudium Tac. H. 2, 64, être amené invinciblement à la pitié, aux larmes, à la joie
3 a) [avec ut subj.] obtenir que : Liv. 3, 41, 1 ; 5, 26, 1 ; 38, 9, 7 ; b) [avec prop. inf.] prouver que : Hor. S. 2, 3, 250
4 [droit] évincer, déposséder juridiquement qqn de qqch. : Ulp. Dig. 21, 2 ; etc.

Latin > German (Georges)

ē-vinco, vīcī, victum, ere, jmd. von Grund aus, d.i. gänzlich besiegen, vollständig überwinden, über jmd. vollständig die Oberhand gewinnen, I) eig.: 1) leb. Wesen: imbelles Aeduos, Tac. ann. 3, 46. – 2) lebl. Objj.: a) Schwierigkeiten, ein Übel usw. vollständig überwinden, über etwas Herr werden, etw. überstehen, sed evicit omnia assuetus praedae miles, Liv.: morbos, Col.: somnos, Ov.: evicti rogi, aus denen sich der Schatten losgerungen hat, Prop.: certa lineamenta evicerunt spississimam noctem, Petron. – b) durch seine Anzahl vollständig die Oberhand gewinnen über usw., evincit herbas lupinum, überwuchert gänzlich, Plin.: platanus caelebs evincet ulmos, wird gänzlich unterdrücken (= wird vom Felde verdrängen), Hor. – c) eine Örtlichkeit vollständig überwinden = über sie ganz hinausgelangen, -treten, -ragen usw. (s. Burmann Ov. her. 19, 155), aequora, litora, Ov.: os Ponti, Plin.: oppositas gurgite moles (v. Strom), Verg.: arbor celso vertice evincit (überragt weit) nemus, Sen. poët. – II) übtr.: A) im allg., u. zwar: a) eine Person überwinden, sodaß sie sich zu etwas versteht = jmd. völlig erweichen, zu etwas vermögen, gew. im Passiv = überwunden, besiegt werden, sich erweichen lassen, zu etwas vermocht werden, -sich bewegen lassen, lacrimis, dolore, precibus evinci (evictus), Verg., Ov. u.a.: blandimentis vitae evicta (sc. ad vivendum), Tac.: supremis eius necessitatibus ad miserationem evinci, sich zum Mitleid erweichen lassen, Tac.: evinci ambitu civitetis in gaudium, durch die ihr öffentlich erwiesene Aufmerksamkeit zur Freude vermocht werden, Tac.: nec ut revocaret umquam ullis populi precibus potuit evinci, Suet. – b) über einen Affekt die Oberhand gewinnen, den Sieg davontragen, siegen, ihn besiegen, firmitas in perferendis et evincendis doloribus, Sen.: evicit miseratio iusta sociorum superbiam ingenitam, Liv. – B) insbes.: 1) (wie νικαν) es (eine Forderung usw.) durchsetzen, es dahin bringen, daß usw., mit folg. ut u. Konj., evincunt instando, ut litterae sibi ad Tarquinios darentur, Liv.: summā ope evicerunt, ut M. Furius Camillus crearetur, Liv. – 2) unumstößlich dartun, mit folg. Acc. u. Infin., si puerilius his ratio (Vernunft) esse evincet amare, Hor. sat. 2, 3, 250. – 3) als spät. jurist. t. t. = etw. auf gerichtl. Wege auswirken, wiedererlangen, sive totam rem sive partem, ICt.: servum, ICt.: puer evincitur ab assertore, Ps. Quint. decl.