σκηνή

English (LSJ)

Dor. σκᾱνά, ἡ (not in Hom., who uses κλισίη (q.v.)).    I tent, booth, IG12.314.110, E.Hec.1289; ἐπὶ σκηναῖς . . ναυτικαῖς S.Aj. 3; σκηνῆς ἔνδον ib.218 (anap.); ὑπὸ σκηναῖσι ib.754; σκηνῆς ὕπαυλος ib.796; σκηνὴν ποιήσαντες Th.2.34; πηξάμενοι Hdt.6.12, cf. And.4.30; ἵστασθαι X.Cyr.8.5.3; τὰς σ. καταλύειν, διαλύειν, strike camp, Plb.6.40.2, Paus.10.25.3; σ. δερματίνη PCair.Zen.13.14 (iii B.C.); but also σ. μάλα ἰσχυρῶν ξύλων hut, D.Chr.7.23; booth in the marketplace, Ar.Th.658, D.18.169 (both pl.), Theoc.15.16; σκανὰν ἐμ Πυλαίᾳ τὰν πρώταν ὑπάρχειν αὐτῷ SIG422.11 (Delph., iii B.C.): pl., camp, A. Eu.686, Ar.Pax731, X.An.3.5.7.    2 σκηνὰς ἐς ἱεράς to the holy tabernacle, E.Ion 806, cf. 1129, LXX Ex.26.1, al.    II stage-building as background for plays, Pl.Lg.817c, Poll.4.123 sqq., Vitr.5.6.1; τῆς σ. τὸ τέγος IG11(2).161 A115, cf. D127 (Delos, iii B.C.), 153.14 (ibid.); τραγικὴ σ. a sort of πῆγμα, such as that from which the prologue of A.Ag. is perhaps spoken, X.Cyr.6.1.54, Plu.Demetr.44, Suid. s.v. τραγικὴ σ.    2 οἱ ἀπὸ τῆς σ. [ἥρωες] heroes represented on the stage, D.18.180; οἱ ἀπὸ σκηνῆς actors, players, opp. χορός, Arist.Pr.922b17; also οἱ περὶ σκηνήν Plu.Galb.16; οἱ ἐπὶ σκηνῆς Alciphr.3.65 codd., cf. Luc.Nec.16; cf. σκηνικός and v. infr. 111.1b.    3 τὸ ἐπὶ τῆς σκηνῆς μέρος that which is actually represented on the stage, Arist.Po.1459b25; τὰ ἀπὸ τῆς σκηνῆς (sc. ᾄσματα), songs or odes sung by one of the actors standing on the stage (not by the chorus), ib.1452b18; τὰ μὲν ἀπὸ τῆς σ. οὐκ ἀντίστροφα, τὰ δὲ τοῦ χοροῦ ἀντίστροφα Id.Pr.918b27.    4 metaph., stage-effect, acting, unreality, σκηνὴ πᾶς ὁ βίος 'all the world's a stage', AP10.72 (Pall.); ἡ σ. τοῦ βίου Max.Tyr.7.10; theatrical trick, deception, J.BJ2.21.2, Hdn.3.12.3.    III tented cover, tilt of a wagon or carriage, X. Cyr.6.4.11, D.S.20.25, Plu.Them.26; σ. τροχήλατοι A.Pers.1000 (lyr.); also, bed-tester, D.41.11.    b metaph., τὸν ὑπὸ (prob. cj. for ἐπὶ) σκηνῆς βίον the hidden life, Luc.Icar.21.    2 in large ships, state-cabin on the poop, Poll.1.89, Palaeph.29; τῶν συριῶν ὑπὲρ τὴν σ. οὐσῶν PHib.1.38.7 (iii B.C.); ἀποκαταστήσω [τὸν σῖτον] ἐπὶ σκηνήν ib.86.8 (iii B.C.).    IV entertainment given in tents, banquet, X. Cyr.2.3.1, 4.2.34, etc.; σ. δημοσία Id.Lac.15.4.

German (Pape)

[Seite 895] ἡ (nach Phot. ein Fremdwort), jeder bedeckte oder beschattete Ort, Laube, Zelt, Hütte; Ἀμαζόνων ἕδραν σκηνάς τε, Aesch. Eum. 656; ἐν σκηναῖς σε ναυτικαῖς ὁρῶ Αἴαντος, Soph. Ai. 3, u. öfter; Eur. Hec. 53 u. öfter; Ar. Pax 715 Th. 658; Plat. Legg. XII, 944 b; σκηνὴν ποιήσαντες, Thuc. 2, 34; Xen. Cyr. 4, 2, 34 u. öfter; überh. Lagerort, ἐπεὶ ἐπὶ τὰς σκηνὰς ἀπῆλθον, An. 3, 5, 7; εἰς τὴν σκηνὴν καλεῖν, d. i. zum Schmause, Cyr. 2, 3, 22. 3, 2, 31 u. öfter; Bude, τούς τ' ἐκ τῶν σκηνῶν τῶν κατὰ την ἀγορὰν ἐξεῖργον, Dem. 18, 169. – Das Verdeck des Wagens, Xen. Cyr. 6, 4, 11, D. Sic. 20, 25; auch Bettvorhang, Betthimmel, Dem. 41, 11; nach Harpocr. οἱ μὲν κόσμον τινὰ γυναικεῖον εἶναί φασιν, οἱ δὲ σκιάδιον. – Bes. das bedeckte, hölzerne Gerüst, worauf die Schauspieler spielten, und später in den kunstmäßig eingerichteten Theatern die Scene, Bühne, der Theil, auf welchem die eigentlichen Schauspieler stehen und sprechen, im Ggstz zur θυμέλη, bei der sich der Chor befand, Plat. Legg. VII, 817 c; s. Ruhnk. Tim. 259; daher οἱ ἀπὸ σκηνῆς und οἱ ἐπὶ σκηνῆς, die eigentlichen Schauspieler, die σκηνικοί, im Ggstz der θυμελικοί, Schaef. mel. p. 27; u. τὰ ἀπὸ σκηνῆς, sc. μέλη, der von der Bühne herab von dem Schauspieler, nicht von dem Chore vorgetragene Gesang, Arist. poet. 12 probl. 19, 15. Im engern Sinne heißt auch der Theil der Bühne σκηνή, auf welchem die Decorationen standen.

Greek (Liddell-Scott)

σκηνή: ἡ, (ἴδε σκιά ἐν τέλ.), τόπος ἐστεγασμένος, ἐσκεπασμένος· (ὁ Ὅμηρ. ἔχει μόνον κλισίη, ὃ ἴδε)· ἰδίως, Ι. σκηνή, σκιάς, καλύβη, ἐπὶ σκηναῖς… ναυτικαῖς Σοφ. Αἴ 3· σκηνῆς ἔνδον αὐτόθι 218· ὑπὸ σκηναῖσιν αὐτόθι 754· σκηνῆς.. ὕπαυλος αὐτόθι 796· σκηνὴν ποιεῖν Θουκ. 2. 34· πήξασθαι Ἡρόδ. 3. 83, πρβλ. Ἀνδοκ. 83. 8· ἵστασθαι Ξεν. Κύρ. 8. 5, 3· τάς σκηνάς καταλύειν, διαλύειν Πολύβ. 6. 40, 2, Παυσ. 10. 25, 3· - καλύβῃ, παράπηγμα ἐν τῇ ἀγορᾷ, Ἀριστοφ. Θεσμ. 658, Δημ. 284. 24· - ἐν τῷ πληθ., στρατόπεδον, Λατ. castra, Αἰσχύλ. Εὐμ. 686, Ἀριστοφ. Εἰρήν. 731, συχν. παρὰ Ξεν. 2) καθόλου, κατοικία, οἰκία, ναός, Εὐρ. Ἑκ. 1289, Ἴων. 806. ΙΙ. ξυλίνη σκηνὴ ἢ παράπηγμα ἐφ’ οὗ ὑποκριταὶ θεάτρου παριστάνουσι, Πλάτ. Νόμ. 817C, πρβλ. Βιτρούβ. 5. 8· σκανὰ ἐμ Πυλαίᾳ ἁ πρώτα Ἀνέκδ. Δελφ. 45· - ἐν τῷ συνήθει θεάτρῳ ἡ σκηνὴ ἦτο ὁ κατὰ τὸ ὄπισθεν μέρος τῆς καλουμένης σκηνῆς τοῖχος ἔχων κίονας καὶ θύρας πρὸς εἴσοδον καὶ ἔξοδον· ἡ δὲ νῦν καλουμένη σκηνὴ ἐκαλεῖτο προσκήνιον ἢ λογεῖον, τὰ δὲ πλάγια ἢ αἱ πτέρυγες αὐτῆς παρασκήνια, ὁ δὲ τοῖχος ὁ κάτωθεν καὶ ἐνώπιον τῆς νῦν σκηνῆς ὁ ἔναντι τῆς ὀρχήστρας ὑποσκήνια. - Αἱ «σκηναὶ» ἢ σκηνογραφίαι καὶ παραστάσεις μετεβάλλοντο διὰ πολλῶν μηχανημάτων (ἴδε ἐκκύκλημα, ἐξώστρα, περίακτος). - Περὶ τῆς ζωγραφήσεως τῶν σκηνῶν ἴδε σκηνογραφία· - τραγικὴ σκηνὴ ἦτο ἰδίως εἶδος ὑψηλοῦ πύργου, οἷος ὁ πύργος ἐφ’ οὗ ἴσως ἀπηγγέλθη «πρόλογος τοῦ Αἰσχύλ. Ἀγ., πρβλ. Ξεν. Κύρ. 6. 1, 54, Πλουτ. Δημήτρ. 44, Σουΐδ. - Περὶ τῆς ὅλης ὑποθέσεως ἴδε Πολυδ. Δ΄, 123-132, Λεξικ. τῶν Ἀρχαιοτ. σ. 1122. 2) οἱ ἀπὸ σκηνῆς, οἱ ὑποκριταί, ἠθοποιοί, οἱ σκηνικοί, ἀντίθετον τῷ θυμελικοὶ (μέλη τοῦ χοροῦ), Δημ. 288. 18· ὡσαύτως, οἱ περὶ σκηνήν Πλουτ. Γάλβ. 16· οἱ ἐπὶ σκ. Ἀλκίφρων 3. 65, Λουκ. Νεκυομ. 16, ἴδε Schäf. Mel. 27· πρβλ. σκηνικός. 3) τὸ ἐπὶ σκηνῆς μέρος, τὸ παριστανόμενον ἐπὶ τῆς σκηνῆς μέρος, τὸ παριστανόμενον ἐπὶ τῆς σκηνῆς, Ἀριστ. Ποιητ. 24. 6· - καὶ, τὰ ἀπὸ τῆς σκηνῆς (ἐξυπακ. ᾄσματα), ᾄσματα ἢ ᾠδαὶ ἃ ἔψαλλεν εἷς τῶν ὑποκριτῶν ἐπὶ τῆς σκηνῆς (οὐχὶ ὁ χορὸς ἐκ τῆς ὀρχήστρας), αὐτόθι 12, 2· τὰ μὲν ἀπὸ τῆς σκηνῆς οὐκ ἀντίστροφα, τὰ δὲ τοῦ χοροῦ ἀντίστροφα ὁ αὐτ. ἐν Προβλ. 19. 15, πρβλ. 48. 40 μεταφορ., σκηνικὴ παράστασις, ὑπόκρισις, οὐχὶ πραγματικότης, σκηνὴ πᾶς ὁ βίος Ἀνθ. Π. 10. 72· θεατρικὸν τέχνασμα, ἀπάτη, Ἰωσήπ. Ἱουδ. Πόλ. 2. 21, 2, Ἡρῳδ. 3. 12. ΙΙΙ τὸ ὡς σκηνὴ ἐπικάλυμμα ἀμάξης, Ξεν. Κύρ. 6. 4, 11· σκ. τροχήλατοι Αἰσχύλ. Πέρσ. 1000, πρβλ. Ἀριστοφ. Ἀχ. 69· ὡσαύτως παραπέτασμα τῆς κλίνης αἴθουσα ἐπὶ τῆς πρύμνης ἢ ἐπὶ τοῦ δευτέρου καταστρώματος τῆς πρύμνης, Πολυδ. Α΄, 89. IV. εὐωχία παρεχομένη ἐν σκηναῖς, συμπόσιον, Ξεν. Κύρ. 2. 3, 1., 4, 2, 34, κτλ.· σκ. δημοσία ὁ αὐτ. ἐν Λακ. 15, 4.