ορθώνω: Difference between revisions

From LSJ

ἐκ Χάεος δ' Ἔρεβός τε μέλαινά τε Νὺξ ἐγένοντο... (Hesiod's Theogony 123) → From Chasm, Erebos and black Night came to be...

Source
m (Text replacement - "οῡν" to "οῦν ")
m (Text replacement - "οῦν " to "οῦν")
Line 1: Line 1:
{{grml
{{grml
|mltxt=(ΑΜ ὀρθῶ, -όω) [[ορθός]]<br /><b>1.</b> [[σηκώνω]] [[κάτι]] που έπεσε ή βρίσκεται [[κάτω]]<br /><b>2.</b> [[φέρνω]] σε όρθια [[θέση]] [[κάτι]] που έχει λοξή [[στάση]]<br /><b>3.</b> <b>μέσ.</b> <i>ορθώνομαι</i>, <i>ὀρθοῦμαι</i>, -<i>όομαι</i><br />σηκώνομαι και [[στέκομαι]] όρθιος<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (η προστ. αορ.) <i>όρθωσον</i><br /><b>ναυτ.</b> [[παράγγελμα]] που δίνεται [[προς]] τους κωπηλάτες για να υψώσουν κατακόρυφα τα [[κουπιά]] [[προς]] [[απονομή]] χαιρετισμού<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> «[[ορθώνω]] το ανάστημά μου» — [[αντιμετωπίζω]] κάποιον ή [[κάτι]] περήφανα και θαρραλέα<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[οικοδομώ]], [[χτίζω]], [[στήνω]] [[οικοδόμημα]] («Ζηνὸς, ὀρθῶσαι [[βρέτας]] [[τρόπαιον]]», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>2.</b> [[ανεγείρω]], [[ανοικοδομώ]]<br /><b>3.</b> [[κάνω]] [[κάτι]] [[ευθύ]], [[ισιάζω]] («ὀρθοῦν
|mltxt=(ΑΜ ὀρθῶ, -όω) [[ορθός]]<br /><b>1.</b> [[σηκώνω]] [[κάτι]] που έπεσε ή βρίσκεται [[κάτω]]<br /><b>2.</b> [[φέρνω]] σε όρθια [[θέση]] [[κάτι]] που έχει λοξή [[στάση]]<br /><b>3.</b> <b>μέσ.</b> <i>ορθώνομαι</i>, <i>ὀρθοῦμαι</i>, -<i>όομαι</i><br />σηκώνομαι και [[στέκομαι]] όρθιος<br /><b>νεοελλ.</b><br /><b>1.</b> (η προστ. αορ.) <i>όρθωσον</i><br /><b>ναυτ.</b> [[παράγγελμα]] που δίνεται [[προς]] τους κωπηλάτες για να υψώσουν κατακόρυφα τα [[κουπιά]] [[προς]] [[απονομή]] χαιρετισμού<br /><b>2.</b> <b>φρ.</b> «[[ορθώνω]] το ανάστημά μου» — [[αντιμετωπίζω]] κάποιον ή [[κάτι]] περήφανα και θαρραλέα<br /><b>αρχ.</b><br /><b>1.</b> [[οικοδομώ]], [[χτίζω]], [[στήνω]] [[οικοδόμημα]] («Ζηνὸς, ὀρθῶσαι [[βρέτας]] [[τρόπαιον]]», <b>Ευρ.</b>)<br /><b>2.</b> [[ανεγείρω]], [[ανοικοδομώ]]<br /><b>3.</b> [[κάνω]] [[κάτι]] [[ευθύ]], [[ισιάζω]] («ὀρθοῦντά διεστραμμένα τῶν ξύλων», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>4.</b> [[επαναφέρω]] [[κάτι]] σε καλή [[κατάσταση]], [[τροποποιώ]] [[κάτι]] [[προς]] το καλύτερο («ὧδε ποιήσας ὀρθώσεις σε αυτόν», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>5.</b> [[τιμώ]], [[δοξάζω]]<br /><b>6.</b> [[κατευθύνω]]<br /><b>7.</b> [[χρησιμοποιώ]] την ονομαστική [[πτώση]]<br /><b>8.</b> <b>μέσ.</b> α) [[επιτυγχάνω]], [[κατορθώνω]]<br />β) (για λόγο) [[είμαι]] [[αληθής]], [[ορθός]]<br /><b>9.</b> <b>παθ.</b> [[ευτυχώ]], [[ακμάζω]]<br /><b>10.</b> (το ουδ. μτχ. μέσ. ενεστ. ως ουσ.) <i>τὸ ὀρθούμενον</i><br />η [[επιτυχία]].
τά διεστραμμένα τῶν ξύλων», <b>Αριστοτ.</b>)<br /><b>4.</b> [[επαναφέρω]] [[κάτι]] σε καλή [[κατάσταση]], [[τροποποιώ]] [[κάτι]] [[προς]] το καλύτερο («ὧδε ποιήσας ὀρθώσεις σε αυτόν», <b>Ηρόδ.</b>)<br /><b>5.</b> [[τιμώ]], [[δοξάζω]]<br /><b>6.</b> [[κατευθύνω]]<br /><b>7.</b> [[χρησιμοποιώ]] την ονομαστική [[πτώση]]<br /><b>8.</b> <b>μέσ.</b> α) [[επιτυγχάνω]], [[κατορθώνω]]<br />β) (για λόγο) [[είμαι]] [[αληθής]], [[ορθός]]<br /><b>9.</b> <b>παθ.</b> [[ευτυχώ]], [[ακμάζω]]<br /><b>10.</b> (το ουδ. μτχ. μέσ. ενεστ. ως ουσ.) <i>τὸ ὀρθούμενον</i><br />η [[επιτυχία]].
}}
}}

Revision as of 14:40, 27 March 2021

Greek Monolingual

(ΑΜ ὀρθῶ, -όω) ορθός
1. σηκώνω κάτι που έπεσε ή βρίσκεται κάτω
2. φέρνω σε όρθια θέση κάτι που έχει λοξή στάση
3. μέσ. ορθώνομαι, ὀρθοῦμαι, -όομαι
σηκώνομαι και στέκομαι όρθιος
νεοελλ.
1. (η προστ. αορ.) όρθωσον
ναυτ. παράγγελμα που δίνεται προς τους κωπηλάτες για να υψώσουν κατακόρυφα τα κουπιά προς απονομή χαιρετισμού
2. φρ. «ορθώνω το ανάστημά μου» — αντιμετωπίζω κάποιον ή κάτι περήφανα και θαρραλέα
αρχ.
1. οικοδομώ, χτίζω, στήνω οικοδόμημα («Ζηνὸς, ὀρθῶσαι βρέτας τρόπαιον», Ευρ.)
2. ανεγείρω, ανοικοδομώ
3. κάνω κάτι ευθύ, ισιάζω («ὀρθοῦντά διεστραμμένα τῶν ξύλων», Αριστοτ.)
4. επαναφέρω κάτι σε καλή κατάσταση, τροποποιώ κάτι προς το καλύτερο («ὧδε ποιήσας ὀρθώσεις σε αυτόν», Ηρόδ.)
5. τιμώ, δοξάζω
6. κατευθύνω
7. χρησιμοποιώ την ονομαστική πτώση
8. μέσ. α) επιτυγχάνω, κατορθώνω
β) (για λόγο) είμαι αληθής, ορθός
9. παθ. ευτυχώ, ακμάζω
10. (το ουδ. μτχ. μέσ. ενεστ. ως ουσ.) τὸ ὀρθούμενον
η επιτυχία.